Πριν από λίγα χρόνια, στην Κατερίνη λειτουργούσε και άνθιζε το Στέκι Πολιτών Πιερίας, με πολλές, συχνές και σημαντικές εκδηλώσεις πολιτικού, κοινωνικού, κινηματικού και πολιτιστικού περιεχομένου. Τη διαχείρισή του είχαν δυο αγαπημένοι σύντροφοι της ΑΚΟΑ, ο Τάκης και η Ελένη Φώτα. Σ’ εμένα που ζω στην κοντινή Θεσσαλονίκη, μου έλαχε ο ρόλος του συνδετικού κρίκου μεταξύ του Στεκιού και των, κατά καιρούς, ομιλητών που επιλέγαμε για τις εκδηλώσεις μας. Έτσι, λοιπόν, μιλώντας για τα θέματα των επόμενων εκδηλώσεων, η Ελένη μου είπε με την χαρακτηριστική βαριά προφορά του λόγου της: «μήπως μπορείς να βρεις κάποιον από αυτούς τους ΒΙΟΜΕδες και να τον φέρεις να μιλήσει γι’ αυτό που κάνανε στο εργοστάσιό τους, που εφάρμοσαν στην πράξη το σύνθημα “εργάτη μπορείς χωρίς αφεντικά” και μας θύμισαν την αυτοδιαχείριση που λέγαμε κι εμείς στο παλιό ΚΚΕ εσωτερικού;». Και φυσικά, η επιθυμία της Ελένης ήταν πάντα διαταγή!
Έτσι μίλησα για πρώτη φορά με τον Μάκη, του εκδήλωσα το ενδιαφέρον μας, βρήκαμε την ημερομηνία που βόλευε και κλείσαμε ραντεβού για να τον πάρω με το αμάξι στην Κατερίνη, στο άδειο πάρκινγκ ενός βενζινάδικου στον περιφερειακό. Αρχίσαμε να τα λέμε στο ταξίδι και έγινε μια ενδιαφέρουσα και πλούσια συζήτηση στην εκδήλωση που ακολούθησε. Αντίκρισα έναν απλό, ντόμπρο και συνειδητοποιημένο εργάτη, χωρίς έπαρση και μεγάλα λόγια, που μαζί με τους συντρόφους του ξεκίνησαν και υλοποίησαν ένα πρωτόγνωρο εγχείρημα για τα ελληνικά δεδομένα. Ανέλαβαν να ζωντανέψουν ένα εγκαταλειμμένο από τα αφεντικά εργοστάσιο και να το λειτουργήσουν συνεργατικά και ισότιμα σε όλα τα επίπεδα: πρώτες ύλες φιλικές στο περιβάλλον, ισότιμη συμμετοχή στην εργασία και την διαχείριση, πρωτότυπες μεθόδους παραγωγής και διακίνησης των εμπορευμάτων. Παράλληλα είναι παρόντες με το πανό της ΒΙΟΜΕ σε κάθε κινηματική διαδικασία, διαδηλώσεις και απεργίες. Το συνεργατικό εγχείρημα της ΒΙΟΜΕ αποτελεί μια χειροπιαστή εργατική νίκη, την μοναδική σε ένα τοπίο της Αριστεράς και της Αναρχίας όπου περισσεύει η θεωρία και την πράξη την βλέπεις με το κιάλι. Ήταν επόμενο η ΒΙΟΜΕ να αποτελέσει και πηγή έμπνευσης για τον κόσμο του κινήματος και έτσι δημιουργήθηκε, και παίζει σημαντικό ρόλο όλα τα αυτά τα χρόνια, η κινηματική «Πρωτοβουλία αλληλεγγύης στην ΒΙΟΜΕ». Μετά από αυτή την εκδήλωση, το Στέκι Πολιτών Πιερίας έγινε σημείο πώλησης των προϊόντων της ΒΙΟΜΕ κι ο Μάκης με μερικούς ακόμη συντρόφους του εργοστασίου ξανάρθαν στο Στέκι συμμετέχοντας στα αυτοσχέδια γλέντια μας!
Μετά από δέκα χρόνια πλούσιας ζωής, σε παραγωγική διαδικασία, κινηματική και πολιτιστική δράση, η ΒΙΟΜΕ έπεσε στα νύχια ενός fund από την Νότια Αφρική που αγόρασε σε πλειστηριασμό το οικόπεδο και τα κτίρια της μητρικής εταιρείας Φιλκεράμ Τζόνσον, εκτός από το «οικόπεδο 60» και το, εντός αυτού, κτίριο της αποθήκης τα οποία είχαν δεσμευτεί στο παρελθόν από το ΙΚΑ λόγω χρεών της ιδιοκτήτριας εταιρίας. Κι ενώ η παραγωγή μεταφέρθηκε στο κτίριο της αποθήκης και υπήρχε συνεννόηση με τους δικηγόρους του fund ώστε να δοθεί κάποιος χρόνος για την μεταφορά της καντίνας, του εξοπλισμού του Κοινωνικού Ιατρείου και υλικών από αλληλέγγυες συλλογικότητες που υπήρχαν σε άλλα κτίρια, τα νέα αφεντικά και οι μπάτσοι είχαν άλλα σχέδια. ΜΑΤ και ΟΠΚΕ, απέκλεισαν ασφυκτικά με κλούβες την γύρω περιοχή και ταυτόχρονα τα συνεργεία έστηναν περίφραξη με ψηλές λαμαρίνες ώστε να μην υπάρχει καν οπτική επαφή στα κινηματικά και συγκρουσιακά γκράφιτι της μεγάλης πλατείας των συναυλιών, όπου δεσπόζει η γιγαντιαία μορφή της Φρίντα Κάλο, εικαστικές δημιουργίες οι οποίες αποτελούν μια σημαντική πολιτιστική παρακαταθήκη της ιστορίας και της δράσης του ανακτημένου εργοστασίου της ΒΙΟΜΕ. Την επόμενη, όμως, ημέρα η περιοχή ζωντάνεψε πάλι με την διοργάνωση στο χώρο του «οικοπέδου 60» του συνεργατικού φεστιβάλ «CoOpenAir festival» με μεγάλη συμμετοχή συνεργατικών εγχειρημάτων της πόλης, ενδιαφέρουσες συζητήσεις και την πρώτη προσπάθεια να δημιουργηθεί σωματείο εργαζομένων σε συνεργατικά εγχειρήματα και συνεταιρισμούς. Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα περιελάμβανε την θεατρική παράσταση «Καρναβάλι – ο χορός των καταραμένων» με την ομάδα «Τσιριτσάντζουλες» που καταχειροκροτήθηκαν και συναυλίες με τους «Salute Platan», «One Drop Forward», «Ψύλλοι στ’ άχυρα» και «Social Waste». Η ΒΙΟΜΕ απαντά δυναμικά ότι, με φράχτες ή χωρίς, συνεχίζεται η λειτουργία του εργοστασίου με αυτοδιαχείριση, με τη στήριξη των αλληλέγγυων, μένοντας σε χέρια εργατικά.
Όσον αφορά την στάση της Αριστεράς για το ζήτημα, εκτός από τις εξωκοινοβουλευτικές συλλογικότητες που παραμένουν σταθερά αλληλέγγυες στην ΒΙΟΜΕ, ανακοίνωση συμπαράστασης εξέδωσε η νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ, του «ανακτημένου» κόμματος από τον ουρανοκατέβατο(;) Στέφανο Κασσελάκη, δείχνοντας αριστερά αντανακλαστικά εν μέσω της συνεχούς δεξιάς σοσιαλδημοκρατικής διολίσθησης του ΣΥΡΙΖΑ. Το ΚΚΕ έλαμψε, όπως πάντα στο ζήτημα της ΒΙΟΜΕ, διά της απουσίας του.
Πάνος Δημητρούδης