Ο υπό σύσταση Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ) πρόκειται να συνενώσει όλους τους εγκεκριμένους οργανισμούς και φορείς που λειτουργούν σήμερα για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων (ναρκωτικά, αλκοόλ, τζόγος ή άλλου είδους εξαρτήσεις), σχέδιο που παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο (31/10) ο υφυπουργός Υγείας Δημήτριος Βαρτζόπουλος.
Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία αιφνιδίασε τις υπάρχουσες δομές που ξαφνικά πληροφορήθηκαν ότι επανασχεδιάζονται όλα, δίχως να προϋπάρχει οποιαδήποτε επικοινωνία εργαζομένων - διοικήσεων - υπουργείου.
«Η ανακοίνωση αυτή, μας βρίσκει τελείως ανενημέρωτους από τους υπεύθυνους, χωρίς καμία συνάντηση προεργασίας και διαβούλευσης ενός τόσο συνολικού και μεγαλόπνοου εγχειρήματος. Αναρωτιόμαστε για το πότε οι εργαζόμενοι σε αυτούς τους χώρους, μέσω των εκλεγμένων οργάνων εκπροσώπησής τους, όχι μόνο θα ενημερωθούν για τα μελλούμενα που αφορούν την εργασιακή και επαγγελματική καθημερινότητά τους, αλλά και θα κληθούν σε επίσημη συνάντηση, ώστε σημαντικά ζητήματα που αφορούν λειτουργικές, ποιοτικές και ποσοτικές διαστάσεις της σύστασης του Νομικού Προσώπου να τεθούν σε διάλογο», επισημαίνουν από κοινού οι Σύλλογοι εργαζομένων ΚΕΘΕΑ, ΟΚΑΝΑ και το Σωματείο Εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης.
Επικοινωνήσαμε με τον Δημήτρη Κολοκάθη, αντιπρόεδρο εργαζομένων ΚΕΘΕΑ για να σχολιάσει τους σχεδιασμούς του υπουργείου: «Έρχεται ένας πολύ μεγάλος ανασχεδιασμός όλου του πεδίου των εξαρτήσεων, όπου βάζει σε ένα διοικητικό σχήμα ό,τι υπάρχει και δεν υπάρχει, χωρίς μια έκθεση για το πώς αυτό το νέο σχήμα θα λύσει τα προβλήματα. Είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί».
Ο σχεδιασμός μοιάζει πρόχειρος ή και ελλιπής αφού κατά την παρουσίαση δεν υπήρχαν σαφείς διευκρινίσεις για βασικούς τομείς του νέου Οργανισμού.
«Τα κέντρα πρόληψης ο υπουργός δεν τα είχε μέσα στην πρόταση. Στη χώρα λειτουργούν 75 Κέντρα Πρόληψης. Αυτά λειτουργούν με διοικήσεις των Δήμων και επιστημονική εποπτεία του ΟΚΑΝΑ. Όταν φτιάχνεις έναν Οργανισμό Πρόληψης, προφανώς βάζεις μέσα τα κέντρα Πρόληψης. Αλλά δεν τα παρουσίασε ως εντασσόμενα στον Οργανισμό. Οφείλει το υπουργείο να μας πει τι ακριβώς θέλει να κάνει», τόνισε ο Δ. Κολοκάθης.
Ακόμα όμως και η δομή του Οργανισμού, όπως έχει παρουσιαστεί, φανερώνει αδυναμίες που μάλλον προσθέτουν ανασφάλεια και προβλήματα παρά ξεκαθαρίζουν το τοπίο. Ένα μοντέλο κεντρικού σχεδιασμού που θα διοικείται από την Αθήνα και θα εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα μοιάζει να κυριαρχεί στη φιλοσοφία της νέας δομής. Άραγε λύνει παθογένειες κάτι τέτοιο σε δομές υγείας;
«Μιλάμε για έναν Οργανισμό που θα έχει πάνω από 1.500 εργαζόμενους. Θα έχει ένα διοικητικό συμβούλιο, ένα επιστημονικό συμβούλιο, έξι διευθύνσεις και από κάτω θα είναι όλο το υπόλοιπο. Χωρίς να περιλαμβάνει περιφερειακές διοικήσεις. Φανταστείτε 1.500 εργαζόμενους που δουλεύουν σε 50 πόλεις της χώρας χωρίς να έχουν περιφερειακό συντονισμό. Ο ορισμός του υδροκεφαλισμού. Φοβόμαστε ότι θα καταντήσει ένας χυλός, μια σούπα και θα την πληρώσουν οι πολίτες», προσθέτει ο αντιπρόεδρος.
«Δεν είμαι αισιόδοξος ότι στο βάθος χρόνου δεν θα ’ρθουν ΣΔΙΤ και στον χώρο της απεξάρτησης. Πολύ φοβάμαι ότι εκεί θα καταλήξουμε, αλλά πριν καταλήξουμε εκεί -αν προχωρήσει ο σχεδιασμός- θα ακινητοποιήσει ένα τεράστιο πεδίο. Δεν βλέπω πως μπορεί να λειτουργήσει», ανησυχεί ο Δ. Κολοκάθης.
Κοινή ανακοίνωση με σκέψεις και προβληματισμούς για την πρόταση του υπουργείου εξέδωσαν και οι διευθυντές / επιστημονικά υπεύθυνοι των προγραμμάτων απεξάρτησης των νοσοκομείων ΕΣΥ.
Σε αυτήν, μεταξύ άλλων, θίγουν και το ζήτημα «διασφάλισης του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα των υπηρεσιών απεξάρτησης, καθώς ο προτεινόμενος εκ του υπουργείου οργανισμός θα είναι ΝΠΙΔ και όχι ΝΠΔΔ, όπως οι υπηρεσίες στις οποίες προϊστάμεθα μέχρι σήμερα στα νοσοκομεία του ΕΣΥ», σημειώνουν.
Η κυβέρνηση παρουσίασε αιφνιδιαστικά έναν -ελλιπή- σχεδιασμό που αλλάζει εκ θεμελίων τον «χάρτη» των δομών αντιμετώπισης εξαρτήσεων. Δαιδαλώδης διοίκηση και απουσία οργανωτικού μοντέλου. Η πολιτική της ΝΔ στη δημόσια Υγεία γεννά ανασφάλεια και ερωτηματικά για τη βιωσιμότητα του σχεδίου, αλλά και τη διασφάλιση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα των προγραμμάτων απεξάρτησης.