Μόλις πριν δύο μήνες, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης ανακοίνωνε ότι εννιά περιπτώσεις προστίμων για Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) στους Δήμους Τριφυλίας, Μεσσήνης και Οιχαλίας, πλέον δεν υφίστανται, μετά τη λειτουργία της Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων στη Μεσσηνία, με αποτέλεσμα την οριστική παύση της ανεξέλεγκτης απόρριψης αποβλήτων στους παραπάνω Δήμους. Ωστόσο, η γενικότερη η αποτυχία της χώρας μας να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνεχίζει να στοιχίζει στους πολίτες εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ σε πρόστιμα, εκτός από την ανυπολόγιστη περιβαλλοντική βλάβη. Παράλληλα, η Ελλάδα πληρώνει στην ΕΕ και πρόστιμα για τη μη ορθή διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων σε ολόκληρη τη χώρα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση της Ζακύνθου, όπου για δεύτερη φορά η Ελλάδα παραπέμπεται στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή δεν έχει αποκαταστήσει τον Χώρο Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ), που μάλιστα λειτουργεί εντός προστατευόμενης περιοχής Natura 2000. Στις 17 Ιουλίου 2014, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης απεφάνθη (υπόθεση C-600/12) ότι ο ΧΥΤΑ Ζακύνθου δεν πληροί τις προϋποθέσεις και απαιτήσεις της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Τον Απρίλιο 2017, απεστάλη προειδοποιητική επιστολή στις ελληνικές αρχές λόγω μη συμμόρφωσης με την απόφαση του Δικαστηρίου. Μετά την τελευταία υπενθύμιση, η Ελλάδα σταμάτησε τη διάθεση αποβλήτων στον ΧΥΤΑ, ωστόσο ο χώρος ακόμη δεν έχει αποκατασταθεί όπως απαιτεί η απόφαση του Δικαστηρίου και η χώρα δεν έχει κοινοποιήσει αξιόπιστο χρονοδιάγραμμα για την πλήρη εφαρμογή της απόφασης. Έτσι, η Ελλάδα παραπέμπεται εκ νέου και η διαδικασία δεύτερης παραπομπής, εάν δεν ληφθούν άμεσα δραστικά μέτρα, προβλέπει την επιβολή δυσθεώρητων προστίμων.
Η χώρα μας είχε καταδικαστεί πρωτοδίκως από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωση το 2005 και της είχε επιβληθεί πρόστιμο το 2014, για τη λειτουργία 1.125 χώροι ανεξέλεγκτης διαθέσεως αποβλήτων στην επικράτειά της. Η χρηματική κύρωση ήταν τότε 10 εκατ. ευρώ εφάπαξ και 80.000 ευρώ ανά χωματερή για κάθε χρόνο που παραμένει ανοιχτή. Πρόστιμα τα οποία συνεχίζουν να καταβάλλονται και ο ρυθμός μείωσής τους, και κατάργησης χωματερών, είναι πολύ πιο αργός από ό,τι αντέχει ο πλανήτης.
Σήμερα, σχεδόν μια δεκαετία μετά, η Ελλάδα εξακολουθεί να καταβάλλει το ποσό των 80.000 ευρώ, σε ετήσια βάση, για καθεμία από τις 23 χωματερές που παραμένουν ανοιχτές. Την ίδια στιγμή, ο γενικός γραμματέας Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, Μανώλης Γραφάκος δηλώνει ότι έως τέλος του 2024, τα πρόστιμα θα έχουν μηδενιστεί. Στόχος που προαπαιτεί, ωστόσο, την ολοκλήρωση όλων των υποδομών διαχείρισης απορριμμάτων στη χώρα, αλλά και να προχωρήσει η ανακύκλωση, η οποία παραμένει κάτω από 20%. Μάλιστα, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν προ ημερών στη 15η Πανελλήνια Σύνοδο Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ), η ανακύκλωση και η ανάπτυξη διαλογής στην πηγή διακριτών ρευμάτων σκουπιδιών, βρίσκονται σε στασιμότητα, ιδίως σε σχέση με τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) 2020 - 2030 και την ενδιάμεση χρονολογία του 2025. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε αίτημα από την πλευρά της χώρας μας για αναθεώρηση του χρονικού ορίου επίτευξης των στόχων της ανακύκλωσης από το 2025 στο 2030. Αναλόγως, ο στόχος μείωσης του ποσοστού ταφής απορριμμάτων στο 10% πρέπει να μετατοπιστεί από το 2030 στο 2035.
Πηγή: www.ot.gr