Είναι γνωστό σε όλους ότι η Αριστερά, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της, βρίθει διασπάσεων. Αυτή η χρόνια παθογένεια, αυτή η σύμφυτη κακοδαιμονία ενός πολιτικού χώρου που επαγγέλλεται τα υψηλότερα ανθρωπιστικά ιδεώδη, φαίνεται, δυστυχώς, ότι θα μας κυνηγά μια ζωή και κατά καιρούς θα ζούμε την σισύφεια πορεία της ανασύνταξής μας μετά από μια επώδυνη διάσπαση. Αυτή, όμως, η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ ξεχωρίζει από όλες τις υπόλοιπες και έχει πολύ έντονα τραυματικά χαρακτηριστικά, γιατί περιγράφει την απόλυτη απαξίωση ενός πολιτικού εγχειρήματος που ξεκίνησε ενωτικά κι ελπιδοφόρα, συνέχισε ως τσιφλίκι ενός «χαρισματικού» αρχηγού όπου όλοι βάλανε το χεράκι τους, έστω διά της ανοχής, στην εδραίωση της ηγεμονίας του και κατάντησε να γίνει λάφυρο ενός τυχάρπαστου τύπου που ντροπιάζει την Αριστερά και τις παραδόσεις της. Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ, μέρα με τη μέρα θα γελοιοποιείται και θα διολισθαίνει σε όλο και δεξιότερες θέσεις και πολιτικές. Σε ένα κόμμα που την γραμμή του πλέον καθορίζουν πολιτικοί ογκόλιθοι όπως η Τζάκρη, η Αυγέρη, ο Παππάς κι ο Πολάκης, θα περίμενε κανείς να υπάρξει ένας οργισμένος χείμαρρος αποχωρήσεων κεντρικών στελεχών και βουλευτών. Δυστυχώς, όμως, φαίνεται ότι, πέραν της «Ομπρέλας» και ολίγων μεμονωμένων αποχωρήσεων, οι λοιπές τάσεις και τα περισσότερα κομματικά και επαγγελματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ κρατούν μια αμήχανη στάση αναμονής, βγάζουν κάποιες πληγωμένες ανακοινώσεις και φτάνουν, το πολύ, μέχρι την αποχώρηση από την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος. Είναι τόσο δύσκολο να αφήσουν πίσω τους την επαγγελματική σχέση με το κόμμα, τα κομματικά αξιώματα και τις βουλευτικές έδρες, την πολιτική καριέρα; Τι περιμένουν, άραγε, περαιτέρω απαξίωση και γελοιοποίηση; Πώς είναι δυνατό να υπάρξει ένας αριστερός μέσα σ’ αυτή την κατάντια, στον αυριανιστικό ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη;
Ο παλιός καλός σύντροφος Βασίλης Παπαστεργίου, στην πολύ πετυχημένη εκδήλωση της «Εποχής» στο Τριανόν, τόνισε την ανάγκη να ξαναπιάσουμε το νήμα της Ανανεωτικής και Ριζοσπαστικής Αριστεράς, απηχώντας τις απόψεις μιας πρωτοβουλίας ανένταχτων αριστερών η οποία έχει ξεκινήσει ήδη τις επαφές και τις συζητήσεις σ’ αυτή την κατεύθυνση. Όπως είπε εύστοχα ο Βασίλης, «η Αριστερά οφείλει να ξανασυζητήσει για το 2015 για να ερμηνεύσει τι συνέβη και γιατί συνέβη έτσι όπως συνέβη. Η ήττα του 2015 προφανώς σχετίζεται με την σημερινή κατάσταση της Αριστεράς και αντιστρόφως. Ταυτόχρονα όμως, θα πρέπει να ξεπεράσει το 2015, με την έννοια ότι δεν μπορεί να πολιτευτεί στις αντιθέσεις του σήμερα αποκλειστικά με βάση αυτή τη διαιρετική τομή». Επίσης, τόνισε ότι «χρειαζόμαστε ενεργούς αριστερούς όχι χαρισματικές ηγεσίες, που θα τροφοδοτήσουν τον χώρο των κινημάτων με ιδέες και πρακτικές που θα κάνουν την υπόθεση της κοινωνικής δικαιοσύνης, του σοσιαλισμού, της αλληλεγγύης, επίκαιρες ξανά. Θέλουμε θέσεις, μελέτη πρακτικών, πειράματα που δείχνουν ότι υπάρχει και άλλος δρόμος, όχι διαφημιστικές ιδέες. Χρειαζόμαστε τέλος έναν χώρο και ένα πλαίσιο για να συζητήσουμε τις διαφορές μας πολιτικά και χωρίς αναθέματα».
Αν θα μπορούσα να συμπληρώσω κάτι στην καίρια προσέγγιση του Βασίλη, θα έλεγα ότι προϋπόθεση όλων αυτών που θίγει είναι η, από όλες τις πλευρές, γενναία κριτική και αυτοκριτική αποτίμηση του 2015 και της κυβερνητικής πορείας του ΣΥΡΙΖΑ. Για να γίνει αυτό χρειάζεται να αφήσουμε κατά μέρος την πάντα οξυμένη αριστερή μας έπαρση και με σεμνότητα να μιλήσουμε για τα λάθη που έγιναν. Μην ξεχνάμε ότι οι περισσότεροι πρωταγωνιστές εκείνης της περιόδου είναι τωρινά μέλη της «Ομπρέλας», που αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ και ίσως είναι πιο ελεύθεροι να προσεγγίσουν νηφάλια το πολιτικό τους παρελθόν. Στην κατεύθυνση να γεφυρωθεί η διαιρετική τομή του 2015 και του 3ου μνημονίου, θα πρέπει και οι άλλες πλευρές, που αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ και βρίσκονται πλέον σε άλλες συλλογικότητες, να αφήσουν πίσω την «ταλιμπάν» αντιμετώπιση σε ότι έχει σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ουδείς αλάθητος κι ουδείς αναμάρτητος στην ιστορία της Αριστεράς κι αν νομίζουν κάποιοι χώροι της Αριστεράς ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια ας κοιταχτούν καλά στον καθρέφτη τους.
Πάνος Δημητρούδης