Παραιτήσεις 9 βουλευτών, ενός ευρωβουλευτή και 57 μελών της Κεντρικής Επιτροπής
Η βαθύτατη κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σχηματοποιείται σε πραγματική διάσπαση, ύστερα από την αποχώρηση 57 μελών της Κεντρικής Επιτροπής, εννέα βουλευτών και ενός ευρωβουλευτή. Την ίδια ώρα μαζικές είναι οι αποχωρήσεις μελών οργάνων του κόμματος και απλών μελών σ’ ολόκληρη τη χώρα. Καθώς η νέα εξέλιξη συναντά τις προηγούμενες αποχωρήσεις και άλλων στελεχών -περίπου πενήντα μελών ΚΕ και δυο βουλευτών- εύλογα μιλάμε για εξέλιξη ιστορικής σημασίας στον χώρο της Αριστεράς. Αναδύεται, πλέον, ένας μαζικός αριστερός πολιτικός χώρος, με κοινοβουλευτική ομάδα ένδεκα μελών, έναν ευρωβουλευτή και με χιλιάδες μέλη και στελέχη σ’ όλη τη χώρα. Απ’ αυτή την άποψη μπορούμε, αν και εν μέσω μιας ανυπολόγιστης – με ιστορικούς όρους – βλάβης στην Ανανεωτική και Ριζοσπαστική Αριστερά, να διακρίνουμε ότι γεννιέται συγχρόνως και μια νέα ελπίδα.
Αν και η ηγετική πλειοψηφία εργάστηκε τα μάλα για να οδηγήσει σ’ αυτή την εξέλιξη, ίσως με ένα άσκεφτο σχέδιο “να φύγουν τα βαρίδια για να απογειωθούμε” – έως και πριν τις δραματικές εξελίξεις ο Ε. Αποστολάκης δήλωνε “το μπρος πίσω πρέπει να τελειώνει. Ή έτσι ή αλλιώς”. Ωστόσο, μπροστά στο γεγονός των νέων αποχωρήσεων η Πολιτική Γραμματεία βρέθηκε αμήχανη. Απέρριψε, μάλιστα, ακραίες προτάσεις. “Είμαστε εδώ, προχωράμε μπροστά, ακόμα πιο ισχυροί και ανανεωμένοι, κρατώντας ζωντανή την παρακαταθήκη του Αλέξη Τσίπρα. Με συσπείρωση, ενότητα, δυναμική επανεκκίνηση, μαζί με την κοινωνία και τη νέα γενιά” τόνισαν. Και η διατύπωση του ίδιου του Στέφ. Κασσελάκη δεν επανέλαβε τα “έχουμε άλλους σαραντάρηδες, πενηντάρηδες” αλλά προτίμησε κάτι ενδιάμεσο “Προφανώς δεν είναι μια χαρούμενη ημέρα για μένα. Σήμερα κλείνει ένας κύκλος εσωστρέφειας…”. Η απόφαση, επίσης, δεν παραλείπει να κάνει σαφείς υπαινιγμούς – “η σημερινή διάσπαση, δυστυχώς δεν αποτελεί έκπληξη. Είχε αναγγελθεί εδώ και καιρό”, και να μιλήσει για “αντιδημοκρατική στάση, η οποία ξεκίνησε ήδη από την επαύριο των εκλογών” – για τη στάση των αποχωρησάντων. Να τους απευθύνει, επιπλέον, την κατηγορία ότι “δεν στήριξαν την απόφασή τους σε κάποια συγκεκριμένη πολιτική διαφωνία” και ότι “παραβίασαν τη διπλή εντολή των αριστερών, προοδευτικών πολιτών, όπως εκφράστηκε στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές”.
Κείμενο 57 μελών ΚΕ απαντά
Απάντηση στις κατηγορίες υπήρχαν ήδη στο κείμενο που κατέθεσαν τα 57 μέλη της ΚΕ που αποχώρησαν "Αυτή τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ βυθίζεται στην ανυποληψία και στην απαξίωση. Είναι μια επώδυνη και διαλυτική διαδικασία που πλήττει όχι μόνο το ιστορικό κόμμα της Αριστεράς, αλλά συνολικά τις προοδευτικές δυνάμεις και τη Δημοκρατία της χώρας”. Και ακόμη “Ο Στέφανος Κασσελάκης αναδείχθηκε δημοκρατικά. Αλλά πορεύεται αντιδημοκρατικά. Διαλύει τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και τον μετατρέπει σε ένα άμορφο κόμμα, ενώ την ίδια στιγμή το πολιτικό του στίγμα εκπέμπει ένα συνονθύλευμα αντιφατικών απόψεων χωρίς κανένα προγραμματικό βάθος” ... “Η αναξιοπιστία του, η υπονόμευση του κυβερνητικού έργου της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ (2015-2019), η αυταρχική συμπεριφορά που είδαμε στην τελευταία συνεδρίαση της ΚΕ δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας. Είναι μια πορεία, δυστυχώς, δίχως επιστροφή”.
Το κείμενο των 57 έχει και αυτοκριτικές αναφορές. “Αναγνωρίζουμε τις δικές μας ευθύνες” παρατηρεί “στην ανοχή, στο όνομα της πολιτικής ενότητας, σε προβληματικά φαινόμενα που οδήγησαν στην κρίση του κόμματος, την ανοχή σε διχαστικές συμπεριφορές που τροφοδότησαν το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο και απομάκρυναν από κοντά μας προοδευτικούς πολίτες καλής θέλησης.” Αναφέρονται και στο έργο του ΣΥΡΙΖΑ: “Την ίδια στιγμή παραμένουμε περήφανοι για όσα καταφέραμε την περίοδο με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε το έργο να διασώσει την κοινωνική συνοχή μιας χρεοκοπημένης χώρας”. Δεν λείπουν και ιδεολογικές αναφορές: “Η δική μας Αριστερά” σημειώνει “δεν περιορίζεται στη θέση της συνεπούς αντιπολίτευσης. Είναι η Αριστερά που διεκδικεί την κυβέρνηση”. Αναφέρεται και “στα σύγχρονα αιτήματα που συνομιλούν με τον στρατηγικό στόχο για σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία”.
Προβλήματα στην πλειοψηφία
Αν και χωρίς την εσωκομματική αντιπολίτευση η συνεδρίαση της ΠΓ δεν ήταν απερίσπαστη. Εκτός από τον Διονύση Τεμπονέρα δυσαρέσκεια εκφράστηκε και από άλλα μέλη -Θ. Θεοχαρόπουλος, Κ. Ζαχαριάδης, Σ. Φάμελλος- ενώ απέτρεψαν διατυπώσεις εμπρηστικές. Άλλες ούτε καν συμπεριλήφθηκαν στο αρχικό σχέδιο – πχ “αποστάτες” – που ως όρος χρησιμοποιήθηκε σε ομιλία μέλους της. Το πιο σημαντικό όμως ήταν ότι ευάριθμα μέλη της ΠΓ υποστήριξαν ότι κάποιες/οι δεν θα αποχωρούσαν “αν δεν υπήρχε η ομιλία Κασσελάκη στην ΚΕ”! Ο πρόεδρος υποχρεώθηκε να αποσύρει την πρόταση για “Πολιτικό Κέντρο” ελισσόμενος με τη φράση: “Εσείς είστε το πολιτικό κέντρο”. Συνέστησε ότι πρέπει “να υποταχτεί το εγώ στο εμείς” ενώ λίγες ώρες μόνο πριν διαφήμισε την ομιλία του στη συγκέντρωση επαγγελματιών – όπου αναφέρθηκε στην παλιά νοικοκυρεμένη Ελλάδα – ότι πήγε “αδιαμεσολάβητα, απροειδοποίητα”!
Η κριτική που ασκήθηκε από τον Διονύση Τεμπονέρα υπήρξε αρκετά αιχμηρή που ίσως προετοιμάζει την έξοδο του. Το κόμμα πρέπει να φύγει από το αρχηγοκεντρικό μοντέλο, σημείωσε, αναφέρθηκε σε “άνευ προηγούμενου κρίση που περνά η αξιωματική αντιπολίτευση” και πρόβλεψε ότι η εκλογική της επιρροή θα συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο. Επέκρινε τη δημιουργία πολιτικού κέντρου: “Ο σεβασμός στο καταστατικό δεν συνάδει με τη δημιουργία παρά-κέντρων και παρα-οργάνων που αντιστρατεύονται τα θεσμοθετημένα όργανα. Μα και ο Α. Τσίπρας το έκανε με το Πολιτικό Κέντρο θα αντιτάξει κανείς. Ισχύει και ήταν λάθος”. Πρότεινε δε το συνέδριο να γίνει τον Ιανουάριο αποκρούοντας τις προτάσεις για Διαρκές.
Θέμα συνεδρίου, όμως, τέθηκε και από άλλα μέλη της ΠΓ που πρότειναν να γίνει Διαρκές Συνέδριο τώρα (Π. Ρήγας) και έκτακτο μετά τις εκλογές. Για συνέδριο, πλέον, τίποτε δεν είναι σίγουρο. Από τη συνεδρίαση απουσίαζε ο Γιάννης Ραγκούσης. Ήταν εκτός Αθηνών, όπως είπε, ωστόσο να σημειωθεί ότι η κριτική που ασκεί γίνεται όλο και πιο αυστηρή...
Τα επόμενα βήματα
Την επόμενη εβδομάδα, ίσως τη Δευτέρα, θα συγκροτηθεί η ενδεκαμελής Κοινοβουλευτική Ομάδα του νέου αριστερού χώρου και θα εκλέξει τον πρόεδρό της, που οι πληροφορίες αναφέρουν τον Αλέξη Χαρίτση. Θα ορίσει, υποχρεωτικά, και μια προσωρινή ονομασία. Θα υπάρξουν και οι πρώτοι καταμερισμοί για το κοινοβουλευτικό έργο. Οι προσπάθειες όμως, πέρα από παρεμβάσεις κεντρικές πολιτικές, θα ενταθούν στη βάση του κόμματος -αυτή εξάλλου προπορεύτηκε των στελεχών- να ενημερωθούν όλα τα μέλη και φίλοι του και να κληθούν να συμμετάσχουν στον νέο φορέα. Που θα αρχίσει να διαγράφεται μεν αλλά ταυτόχρονα θα είναι ανοικτός και στους εκτός, νέες ομαδοποιήσεις αλλά και όσους προβλέπεται ότι, βαθμιαία, θα εγκαταλείπουν τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Ήδη παραιτήθηκαν Γιώργος Κυρίτσης, Άγγελος Τσέκερης μέλη ΚΕ.
Υπάρχει ένα θετικό κλίμα, πλέον, οι αποχωρήσεις είναι διατασικές, μαζικές και παίρνονται κοινές πρωτοβουλίες, κατά περιοχές. Το αμέσως επόμενο διάστημα εκτός από περιφερειακές και τοπικές συσκέψεις θα υπάρξουν πιθανόν και κεντρικές εκδηλώσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Προφανώς, όλο και περισσότερο θα εκπέμπεται από τον “χώρο” κεντρικός πολιτικός αντιπολιτευτικός λόγος. Η συζήτηση για τον Προϋπολογισμό σχεδιάζεται να είναι μια πρώτη συλλογική εμφάνιση, καλά προετοιμασμένη η οποία θα δείξει μια πρώτη εικόνα φυσιογνωμίας. Προέχει η συνάντηση με το θετικό κλίμα των δημοσκοπήσεων – πλέον, δίνουν για τον ΣΥΡΙΖΑ τρίτη θέση – που ανιχνεύουν ένα μεγάλο ποσοστό ψηφοφόρων του Ιουνίου του ΣΥΡΙΖΑ να υποστηρίζουν τη δημιουργία κόμματος στα αριστερά του. Συγκεκριμένα, η δημοσκόπηση της PRORATA εντόπιζε ένα 4% ότι σίγουρα θα ψήφιζε ένα τέτοιο κόμμα και ένα άλλο ακόμη 7% πιθανόν θα το επέλεγε.
Η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ
Μετά τη μαζική αποχώρηση της μεγάλης πλειοψηφίας της οργάνωσης νεολαίας στη Θεσσαλονίκη οι πληροφορίες αναφέρουν ότι επίκειται και αποχώρηση της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ συνολικά. Η Οργάνωση Θεσσαλονίκης σε εκτενές κείμενο θέτει πολλά ζητήματα για την πορεία του Κόμματος έως τώρα και σημειώνει: “Για τους παραπάνω λόγους γίνεται αντιληπτό ότι ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί έναν χώρο σύνθεσης διαφορετικών απόψεων και παραδόσεων της αριστεράς, δεν μπορεί να αποτελέσει τον χώρο ενός εναλλακτικού πολιτικού σχεδίου που θα εκφράζει τις σύγχρονες ανησυχίες και διεκδικήσεις της νέας γενιάς και όσων υφίστανται κάθε είδους εκμετάλλευση”.