Στις 7 Οκτωβρίου 2023, ένοπλοι της Χαμάς εξαπέλυσαν μια άνευ προηγουμένου επίθεση στο Ισραήλ, σκοτώνοντας 1.200 ανθρώπους και παίρνοντας περίπου 240 ομήρους. Ο ισραηλινός στρατός (IDF) αφού απάντησε με αεροπορικές επιδρομές, εξαπέλυσε χερσαία επίθεση. Περισσότεροι από 14.800 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα, σύμφωνα με την κυβέρνηση της Χαμάς. Η επταήμερη ανακωχή, που ξεκίνησε στις 24 Νοεμβρίου και παρατάθηκε δύο φορές, επέτρεψε την ανταλλαγή δεκάδων ομήρων που κρατά η Χαμάς με Παλαιστίνιους κρατούμενους, ενώ διευκόλυνε την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στον παλαιστινιακό θύλακα. Από το πρωί της 1ης Δεκεμβρίου, σφοδρές μάχες αναφέρονται στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς ο IDF ξεκίνησε εκ νέου τις επιχειρήσεις εναντίον της Χαμάς, αφού κατηγόρησε την παλαιστινιακή οργάνωση ότι παραβίασε την προσωρινή εκεχειρία εκτοξεύοντας ρουκέτες εναντίον του ισραηλινού εδάφους.
Πολεμικά αεροσκάφη των IDF πραγματοποιούν επιδρομές σε όλη τη Γάζα, ενώ τα στρατεύματά κινούνται στα βόρεια του θύλακα, με σαφή στόχο να καταστρέψουν τις στρατιωτικές και κυβερνητικές δυνατότητες της Χαμάς, καθώς και να απελευθερώσουν τους ομήρους. Ο Νετανιάχου είχε αρχικά διαμηνύσει πως το Ισραήλ θα έχει «συνολική ευθύνη ασφάλειας» για τη Γάζα «για αόριστο χρονικό διάστημα» μετά τη σύγκρουση, αλλά αργότερα -και ύστερα από τις αμερικανικές πιέσεις- η κυβέρνηση δήλωσε ότι δεν σχεδιάζει να την ανακαταλάβει. Στο πεδίο, 300.000 έφεδροι συμμετέχουν στην επιχείρηση, ενισχύοντας τη μόνιμη δύναμη των 160.000. Σύμφωνα με τους IDF έχουν πληγεί χιλιάδες στόχοι που ανήκουν στη Χαμάς και έχουν καταστραφεί εκατοντάδες φρεάτια σήραγγας που χτίστηκαν κάτω από τη Γάζα. Η Χαμάς ισχυρίστηκε ότι το υπόγειο δίκτυό της εκτείνεται σε μήκος 500 χιλιομέτρων. Το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι σκότωσε χιλιάδες μαχητές της, συμπεριλαμβανομένων πολλών διοικητών. Περισσότεροι από 390 Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν σκοτωθεί, οι περισσότεροι από αυτούς στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.
Η κατάπαυση του πυρός
Κατά τη διάρκεια των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου, η Χαμάς πήρε περίπου 240 ομήρους εκ των οποίων τριάντα παιδιά, ενώ άλλοι δέκα ήταν άνω των 60 ετών. Οι μισοί από τους ομήρους είχαν ξένα διαβατήρια από 25 διαφορετικές χώρες. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, με τη μεσολάβηση του Κατάρ και της Αιγύπτου, για τετραήμερη παύση των μαχών, η Χαμάς συμφώνησε να απελευθερώσει πενήντα Ισραηλινές γυναίκες και παιδιά. Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ συμφώνησε να απελευθερώσει 150 φυλακισμένες Παλαιστίνιες γυναίκες και νέους ηλικίας μεταξύ 14 και 18 ετών. Η συμφωνία επέτρεψε επίσης την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Το Ισραήλ πρόσφερε μια επιπλέον ημέρα παύσης στις μάχες, για κάθε δέκα Ισραηλινούς ομήρους που απελευθερώνονταν. Μέχρι το βράδυ της Τετάρτης 29 Νοεμβρίου, συνολικά 102 όμηροι είχαν απελευθερωθεί σε αντάλλαγμα 210 κρατουμένων. Υπάρχουν ακόμα 140 περίπου άτομα σε ομηρία και πολλές περισσότερες γυναίκες και έφηβοι κρατούμενοι στις ισραηλινές φυλακές. Λίγα λεπτά πριν από τη λήξη της, η εκεχειρία παρατάθηκε εκ νέου, ώστε να επιτρέψει στους διεθνείς μεσολαβητές να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις. Η Χαμάς ισχυρίζεται ότι και άλλες ένοπλες ομάδες κρατούν ομήρους, συμπεριλαμβανομένης της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ, κάτι που θα μπορούσε να περιπλέξει τη διαδικασία απελευθέρωσης.
Η ανθρωπιστική κατάσταση
Περισσότεροι από 36.000 άνθρωποι -τα τρία τέταρτα των οποίων παιδιά και γυναίκες- έχουν τραυματιστεί στη Γάζα από την έναρξη του πολέμου, υποστηρίζει η κυβέρνηση της Χαμάς. Ωστόσο, μόνο ένας μικρός αριθμός νοσοκομείων εξακολουθεί να λειτουργεί λόγω εκτενών ζημιών που προκλήθηκαν από επιθέσεις και έλλειψης ηλεκτρικού ρεύματος και καυσίμων. Ο Νετανιάχου παραδέχτηκε ότι το Ισραήλ «δεν πέτυχε» να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες αμάχων, αλλά επέμεινε επειδή η Χαμάς χρησιμοποιεί τον πληθυσμό της Γάζας ως ανθρώπινες ασπίδες. Η UNRWA, η υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες, λέει ότι 1,8 εκατομμύρια κάτοικοι της Γάζας έχουν εκτοπιστεί κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης και ότι 1,1 εκατομμύρια εξ αυτών έχουν καταφύγει στις εγκαταστάσεις της, στους οποίους περιλαμβάνονται εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι που εγκατέλειψαν τη βόρεια Γάζα μετακινούμενοι προς τα νότια. Ο IDF τους προειδοποίησε να μην κάνουν πίσω κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας, επειδή η βόρεια Γάζα εξακολουθεί να θεωρείται εμπόλεμη ζώνη. Μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, το Ισραήλ έκλεισε τα σύνορά του με τη Γάζα και εμπόδισε τις συνήθεις προμήθειες τροφίμων, νερού, καυσίμων και φαρμάκων να εισέλθουν στο έδαφος. Εμπόδιζε όλες τις παραδόσεις καυσίμων στην περιοχή μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, υποστηρίζοντας ότι θα μπορούσε να κλαπούν από τη Χαμάς και να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς. Χωρίς ηλεκτρισμό ή καύσιμα για γεννήτριες, τα νοσοκομεία, οι αντλίες νερού και οι μονάδες αφαλάτωσης, οι υπηρεσίες απορριμμάτων και αποχέτευσης και τα αρτοποιεία δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Οι επικεφαλής των υπηρεσιών του ΟΗΕ δήλωσαν «αγανακτισμένοι» από τη διακοπή των βασικών προμηθειών σε 2,2 εκατομμύρια Παλαιστίνιους και έχουν επανειλημμένα ζητήσει μόνιμη κατάπαυση του πυρός για ανθρωπιστικούς λόγους. Το Ισραήλ επέτρεψε να εισέλθουν 1.399 φορτηγά με ανθρωπιστικές προμήθειες μέσω της συνοριακής διέλευσης της Ράφα της Αιγύπτου μεταξύ 21ης Οκτωβρίου και 21ης Νοεμβρίου, σε σύγκριση με τον μηνιαίο μέσο όρο 10.000 πριν από τον πόλεμο, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας, εκατοντάδες φορτηγά που μεταφέρουν βοήθεια και καύσιμα επετράπη να εισέλθουν στη Γάζα μέσω της διάβασης της Ράφα - της μόνης λειτουργικής διόδου εντός και εκτός Γάζας. Σε εκατοντάδες κατόχους ξένων διαβατηρίων αλλά και βαριά τραυματισμένων και άρρωστων Παλαιστινίων επετράπη επίσης να φύγουν, όμως πολλοί παραμένουν. Το πέρασμα της Ράφα παραμένει αυστηρά ελεγχόμενο από την Αίγυπτο.
Η επόμενη μέρα
Η Χαμάς, μια παλαιστινιακή ομάδα που διοικεί τη Γάζα από το 2007 και το όνομά της είναι ακρωνύμιο του Harakat al-Muqawama al-Islamiya, που σημαίνει Ισλαμικό Κίνημα Αντίστασης, δηλώνει ότι θέλει να καταστρέψει το Ισραήλ και να το αντικαταστήσει με ένα ισλαμικό κράτος. Η στρατιωτική της πτέρυγα, οι Ταξιαρχίες Izzedine al-Qassam, θεωρείται ότι αποτελείται από περίπου 30.000 μέλη. Η Χαμάς, από τότε που ανέλαβε την εξουσία, έχει εκτοξεύσει χιλιάδες ρουκέτες στο Ισραήλ ενώ έχει πραγματοποιήσει και άλλες θανατηφόρες επιθέσεις, επιχειρώντας να απαντήσει στον αποκλεισμό της Γάζας. Σε απάντηση, το Ισραήλ έχει επανειλημμένα επιτεθεί δυσανάλογα στη Χαμάς με αεροπορικές επιδρομές, στέλνοντας στρατεύματα το 2008 και το 2014. Το Ιράν υποστηρίζει την οργάνωση, παρέχοντας χρηματοδότηση, όπλα και εκπαίδευση.
Η Λωρίδα της Γάζας, μια περιοχή μήκους 41 χιλιομέτρων και πλάτους 10 χιλιομέτρων που βρίσκεται μεταξύ του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της Μεσογείου Θάλασσας, κατεχόταν από την Αίγυπτο και καταλήφθηκε από το Ισραήλ κατά τη διάρκεια του Πολέμου των Έξι Ημερών του 1967. Το Ισραήλ απέσυρε τα στρατεύματά του και περίπου 7.000 εποίκους από την επικράτειά της, το 2005. Με 2,2 εκατομμύρια ανθρώπους, η στενή λωρίδα είναι μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές στον πλανήτη, ενώ έχει χαρακτηριστεί ως η «μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή στον κόσμο».
Ο Νετανιάχου δεν αποκάλυψε το σχέδιό του για την επόμενη ημέρα, αλλά απέρριψε την ιδέα των ΗΠΑ να εγκατασταθεί μια κυβέρνηση υπό την Παλαιστινιακή Αρχή, με επικεφαλής τον πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς. Το δεύτερο σκέλος του αμερικανικού σχεδίου είναι οι διαπραγματεύσεις για λύση δύο κρατών, κάτι στο οποίο ο Νετανιάχου αντιτάχθηκε σε όλη την πολιτική του ζωή, ενώ πλέον η επιβίωσή του ως πρωθυπουργού εξαρτάται από την υποστήριξη Εβραίων εξτρεμιστών, οι οποίοι πιστεύουν ότι ολόκληρη η περιοχή μεταξύ του ποταμού Ιορδάνη και της Μεσογείου δόθηκε στον εβραϊκό λαό από τον Θεό και θα πρέπει να είναι ολόκληρη εντός των συνόρων του Ισραήλ. Η πλειοψηφία των Ισραηλινών επιθυμούν την αποπομπή του Νετανιάχου, κατηγορώντας τον για τις αποτυχίες ασφάλειας και πληροφοριών που επέτρεψαν να συμβούν οι επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, ενώ τα τελευταία χρόνια επιβιώνει πολιτικά στο όριο, λόγω των σκανδάλων δωροδοκίας για τα οποία κατηγορείται, αλλά και των έκνομων παραβιάσεων της δικαστικής εξουσίας, όπως τον κατηγορούν οι πολιτικοί του αντίπαλοι. Ο πόλεμος είναι η τελευταία ευκαιρία του.