O Μπρίαν Χίου, ακτιβιστής, συγγραφέας, και ιδρυτής του αριστερού διαδικτυακού περιοδικού New Bloom Magazine, μιλάει στην «Εποχή» για τις εκλογές της 13ης Ιανουαρίου στην Ταϊβάν, και σχολιάζει τις ιδιαιτερότητες του ταϊβανέζικου δικομματισμού, μεταξύ του κυβερνώντος DPP που υποστηρίζει την ανεξαρτησία της χώρας και του ΚΜΤ που είναι υπέρ της ενοποίησης με την Κίνα.
Πώς βλέπεις τα πράγματα πηγαίνοντας προς τις εκλογές;
Σε μεγάλο βαθμό φαίνεται ότι το παν-γαλάζιο στρατόπεδο (σημ: οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης) είναι διχασμένο, και έτσι το πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι μια νίκη του DPP. Αν είχε καταφέρει να ενωθεί ίσως να κατάφερνε την ήττα του DPP, αλλά αυτό δεν συνέβη λόγω της δομικής δυναμικής που υπάρχει μέσα του, η οποία συνέβαλε σε εσωτερικές διαιρέσεις και στους εγωισμούς των υποψηφίων, με αποτέλεσμα κάποιοι από αυτούς να αρνηθούν να αποσύρουν την υποψηφιότητα τους υπέρ μιας μεγαλύτερης ενότητας.
Ποια είναι τα σημαντικότερα θέματα που κυριαρχούν στο δημόσιο διάλογο μεταξύ των υποψηφίων;
Το ζήτημα των σχέσεων μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν παραδοσιακά έχει προτεραιότητα στις προεδρικές εκλογές, ενώ οι τοπικές εκλογές, αντίθετα, συνήθως επικεντρώνονται περισσότερο σε τοπικά ζητήματα. Οι ψηφοφόροι παραδοσιακά ψηφίζουν όποιον πιστεύουν ότι θα τους επιτρέψει να διατηρήσουν τις τρέχουσες δημοκρατικές ελευθερίες της Ταϊβάν (σημ: η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού είναι υπέρ του τρέχοντος καθεστώτος αυτονομίας). Ωστόσο, παρότι η οικονομία της Ταϊβάν έχει δει ανάπτυξη αυτή δεν έχει περάσει στους απλούς ανθρώπους. Έτσι, αν και το DPP πιθανά θα κερδίσει τις προεδρικές εκλογές, μέρος της αντίδρασης που υπάρχει εναντίον του από τους ψηφοφόρους οφείλεται στο γεγονός ότι, ως κατεστημένο, το DPP δεν μπόρεσε να επιλύσει αυτά τα ζητήματα σχετικά με την οικονομία. Πιθανότατα ούτε και το KMT θα έχει λύσεις, αλλά κάποιοι μπορεί να ψηφίσουν κατά του DPP ως ένδειξη διαμαρτυρίας για αυτό το γεγονός.
Εδώ και χρόνια η κύρια διαίρεση στην πολιτική της Ταϊβάν είναι μεταξύ της ανεξαρτησίας και της ενοποίησης με την Κίνα. Πως αποτυπώνεται αυτή στις επερχόμενες εκλογές;
Το DPP υποστηρίζει τη διατήρηση του τρέχοντος στάτους κβο με την Κίνα, επιδιώκοντας να διατηρήσει μια σταθερή γραμμή ενάντια στην κινεζική επιθετικότητα χωρίς να την προκαλέσει, και παράλληλα να ενισχύσει τους δεσμούς με τις δυτικές δυνάμεις. Αντίθετα το KMT υποστηρίζει ότι το DPP προκαλεί την Κίνα μέσω των προσπαθειών ενίσχυσης των δεσμών με άλλες χώρες, μερικές φορές βασιζόμενο στη διεθνή συζήτηση σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και ισχυριζόμενο ότι η Ουκρανία προκάλεσε τη Ρωσία προσεγγίζοντας πολύ κοντά στο ΝΑΤΟ, και λέει ότι το DPP προτείνει κάτι παρόμοιο για τη σχέση της Ταϊβάν με τις ΗΠΑ. Το KMT ζητά επιστροφή στις προηγούμενες πολιτικές οικονομικής δέσμευσης με την Κίνα, συμπεριλαμβανομένης της υπογραφής συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών, ακόμα και αν αυτό περιλαμβάνει συμφωνίες που προκάλεσαν σημαντικές αντιδράσεις στο παρελθόν, όπως αυτή που οδήγησε στο «Κίνημα του Ηλίανθου» το 2014 (σημ: το κίνημα κατέβαλε τη Βουλή στην Ταϊπέι για τρεις εβδομάδες και κατάφερε να ακυρώσει τη συμφωνία για την απελευθέρωση του εμπορίου μεταξύ των δύο οικονομιών, που θα αύξανε την επιρροή της Κίνας στην Ταϊβάν).Το DPP, με τη σειρά του, επικρίνει αυτήν την έκκληση για επιστροφή στην οικονομική δέσμευση ως κάτι που είναι πιθανό να υπονομεύσει τις δημοκρατικές ελευθερίες της Ταϊβάν. Ο υποψήφιος του DPP για την προεδρία, ο Λάι Τσινγκ-Tε, έχει ιστορικό δηλώσεων υπέρ της ανεξαρτησίας στο παρελθόν, όταν ήταν δήμαρχος του Ταϊνάν (σημ: πόλη στη νότια Ταϊβάν). Ο Λάι προσπάθησε να μετριάσει αυτή την εικόνα από τότε, για να αποφύγει να δώσει στην Κίνα ένα πρόσχημα για να αντιδράσει, αλλά το KMT έχει προσπαθήσει να το χρησιμοποιήσει αυτό και τον χαρακτηρίζει ως έναν επικίνδυνο ριζοσπάστη. Ο δικός του υποψήφιος, ο Χου Γιού-Χι, έχει δεσμευτεί όλο και περισσότερο στις παραδοσιακές θέσεις του KMT που συνδέουν την Ταϊβάν και την Κίνα, αν και στο παρελθόν θεωρούνταν μετριοπαθής. Ως διοικητής της αστυνομίας κατά τη διάρκεια της αυταρχικής περιόδου ήταν υπεύθυνος για διάφορα γεγονότα, όπως την αυτοπυρπόληση του δημοσιογράφου και εκδότη Τσενγκ Γιανγκ-Ναν (σημ: εμβληματικός ακτιβιστής υπέρ της δημοκρατίας που αυτοπυρπολήθηκε το 1989 για την υπεράσπιση της ελευθερίας του λόγου), κάτι για το οποίο έχει ελεγχθεί.
Η Κίνα πως προσπαθεί να επηρεάσει τις εκλογές;
Η Κίνα έχει προσπαθήσει να επηρεάσει τις εκλογές απέξω, χρησιμοποιώντας την παραπληροφόρηση σε μια προσπάθεια να διαμορφώσει τα πολιτικά αφηγήματα που διαδίδονται. Αυτό περιλαμβάνει την υπόνοια ότι το DPP θέτει σε κίνδυνο την Ταϊβάν καθώς πλησιάζει πολύ τις δυτικές δυνάμεις, ιδιαίτερα τις ΗΠΑ. Αν και υπάρχουν πολλοί λόγοι για να αμφιβάλλουμε για την αξιοπιστία των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο υποστήριξαν το KMT για δεκαετίες κατά τη διάρκεια αυτού που είναι γνωστό ως «Λευκός Τρόμος στην Ταϊβάν» (σημ: όρος που χρησιμοποιείται για την καταστολή των αριστερών και των αντιφρονούντων στην περίοδο του στρατιωτικού νόμου που επέβαλε η Κίνα από το 1949 μέχρι το 1987), αυτό συχνά αγγίζει τα όρια της θεωρίας συνωμοσίας, όπως ο ισχυρισμός ότι οι ΗΠΑ έχουν ένα «μυστικό σχέδιο» για την καταστροφή την Ταϊβάν, ότι θα μετατρέψουν την Ταϊβάν σε αποθήκη πυρομαχικών για χάρη του πολέμου, ή ότι οι ΜΚΟ των ΗΠΑ είναι παρόμοιες με τα «Λευκά Κράνη» στη Συρία στο να πυροδοτούν τις συγκρούσεις όπου και αν πηγαίνουν. Η Κίνα προσπαθεί να εκφοβίσει διαφορετικά Οι στρατιωτικές απειλές συνεχίζονται σε καθημερινή βάση, με εισβολές στον εναέριο χώρο κοντά στην Ταϊβάν από κινεζικά πολεμικά αεροσκάφη και με ναυτική δραστηριότητα. Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι ένας ταϊβανέζος συγγραφέας στην Κίνα καταδικάστηκε σε δώδεκα χρόνια φυλάκιση με κατηγορίες για προσβολή. Αν και αυτός ο συγγραφέας φαίνεται να έχει τεθεί σε κράτηση εδώ και αρκετό καιρό, η Κίνα πιστεύεται ότι το ανακοίνωσε τώρα προκειμένου να επηρεάσει τις εκλογές.
Για τις ΗΠΑ τι διακυβεύεται σε αυτές τις εκλογές;
Οι ΗΠΑ είναι βαθιά συνδεδεμένες οικονομικά με την Ταϊβάν όσον αφορά τη βιομηχανία ημιαγωγών, με την Ταϊβάν να παράγει το 65% της παγκόσμιας προσφοράς και πάνω από το 90% των προηγμένων ημιαγωγών. Οι βασικοί θαλάσσιοι εμπορικοί δρόμοι από τους οποίους εξαρτώνται οι ΗΠΑ και οι χώρες της Ασίας και του Ειρηνικού βρίσκονται επίσης κοντά στην Ταϊβάν. Επομένως οι ΗΠΑ είναι βαθιά συνδεδεμένες και γεωπολιτικά με την Ταϊβάν, και αυτό σημαίνει ότι ενδιαφέρονται πολύ για τις εκλογές. Αν ψηφιστεί το KMT, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να θορυβηθούν αν το ερμηνεύσουν αυτό ως στροφή προς την Κίνα. Να προσθέσω όμως ότι ιστορικά οι ΗΠΑ υποστήριξαν την κυριαρχία του KMT στην Ταϊβάν, υπήρξαν στιγμές, ακόμη και πρόσφατα, όπως στις εκλογές του 2012, που προτιμούσαν να βρίσκεται στην εξουσία το KMT βλέποντας το ιστορικά υπέρ της ανεξαρτησίας DPP ως μια δυνητική πρόκληση σύγκρουσης στην περιοχή. Αυτό θα συνέχιζε τα μέσα με τα οποία οι ΗΠΑ θεώρησαν σκόπιμο να ποδοπατήσουν τις δυνάμεις υπέρ της δημοκρατίας στην Ταϊβάν.
Να μιλήσουμε και για την Αριστερά της Ταϊβάν. Σε ποια κατάσταση βρίσκεται σήμερα;
Ο κύριος πολιτικός διαχωρισμός στην κοινωνία της Ταϊβάν είναι μεταξύ της ανεξαρτησίας και της ενοποίησης, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο να πλαισιωθεί η πολιτική με όρους Αριστεράς και Δεξιάς. Η Αριστερά ήταν ιστορικά περιθωριοποιημένη και διωγμένη από το KMT, αλλά οι νέοι, ιδιαίτερα στον απόηχο του «Κινήματος του Ηλίανθου» του 2014, μπορούν να ενδιαφέρονται για προοδευτικές ιδέες. Επομένως, η πολιτική συνεχίζει να κυριαρχείται ως επί το πλείστον από τον δικομματικό ανταγωνισμό του DPP και του KMT, και έτσι δεν υπάρχει μια πραγματικά οργανωμένη Αριστερά προς το παρόν. Οι προσπάθειες για τη συγκρότηση μιας οργανωμένης Αριστεράς χρειάστηκε να κάνουν αδέξιους ελιγμούς μεταξύ των δύο κομμάτων, και έτσι, μέσα σε αυτό το πνεύμα, δεν ήταν επιτυχείς μέχρι σήμερα.