Οι αποχωρήσαντες και οι αποχωρήσασες από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχουν την ευκαιρία να ξεδιπλώσουν την πολιτική τους χωρίς τα βαρίδια του προηγούμενου κόμματος: τον λαϊκισμό που προέκρινε την επικοινωνιακή τακτική έναντι της προγραμματικής στρατηγικής, το τοξικό πολιτικό ύφος που επιδίωκε την τεχνητή πόλωση, τον αρχηγισμό, και φυσικά την αναξιοπιστία που προέκυπτε από την απεύθυνση σε αριστερούς και δεξιούς, αφεντικά και υπαλλήλους. Η νέα αρχή όμως φαίνεται και είναι πολύ δύσκολη για μια σειρά από λόγους.
Το νέο σχήμα δεν διαθέτει καμία ορατότητα όσες φιλότιμες προσπάθειες και να γίνονται. Λόγω του μικρού μεγέθους δεν προσελκύει προς το παρόν το ειδησεογραφικό ενδιαφέρον και, αν προσπαθούσε να το κάνει εκβιαστικά, τότε δεν θα κατάφερνε να εδραιώσει ένα διαφορετικό πολιτικό προφίλ από αυτό που είχε και συνεχίζει να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σηματοδότησε μια ιστορική ήττα για ολόκληρη την ελληνική Αριστερά (είτε θέλει να το καταλάβει είτε όχι), καθώς και το (προσωρινό;) τέλος της κυβερνώσας Αριστεράς. Όπως προσπάθησα να καταδείξω σε προηγούμενο σημείωμα, το ενδιαφέρον για τις αριστερές και/ή προοδευτικές ιδέες μπορεί να μην εξέλειψε, αλλά το ενδιαφέρον για τις πολιτικές εκφράσεις της Αριστεράς έχει μειωθεί κατά πολύ. Ο κόσμος πλέον θεωρεί την Αριστερά ανίσχυρη για να τα βάλει με τα θηρία. Στο πλαίσιο αυτό, το να πολιτεύονται τα στελέχη της ως πρώην υπουργοί της πάλαι ποτέ κυβέρνησης της Αριστεράς μπορεί να εκληφθεί ως γραφικός μικρομεγαλισμός. Η πολιτική σοβαρότητα, η οποία είναι απαραίτητη, μπορεί κάλλιστα να συνδυάζεται με την ελάσσονα αντιπολίτευση, που απλώς αναδεικνύει θέματα ανταποκρινόμενη στο αίτημα κοινωνικής αντιπροσώπευσης. Δεν περιμένει κανείς και καμιά από τη Νέα Αριστερά κοστολογημένες προτάσεις και διαχειριστική επάρκεια. Εφόσον αυτή η τελευταία υπάρχει, καλώς υπάρχει. Ως κάτι έξτρα όμως, όχι ως διακριτικό γνώρισμα ενός κόμματος στο όριο της εισόδου στη Βουλή. Η αριστερή τεχνοκρατία δεν πρέπει να ξαναλείψει μετά την εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, πρέπει να προέχει η «αριστερή» και να έπεται η «τεχνοκρατία».
Ακόμα και ύστερα από την κατατρόπωση όλου του παλιού προσωπικού του ΣΥΡΙΖΑ από έναν άφθαρτο 35άρη από την ομογένεια, δεν γίνεται κατανοητό ότι ο κόσμος, όταν λέει «ανανέωση», εννοεί ανανέωση και δεν χαρίζει κάστανα. Επομένως, με τα ίδια πρόσωπα Νέα Αριστερά δεν γίνεται. Επίσης, δύσκολα το νέο κόμμα δεν θα κληρονομήσει το αντιΣΥΡΙΖΑ μένος στο βαθμό που τα προβεβλημένα του πρόσωπα θυμίζουν την τετραετία 2015-2019. Και όσον αφορά τη δυνατότητα σύνδεσης με τα κοινωνικά κινήματα, εκεί τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα.
Προς το παρόν ο πολιτικός λόγος της Νέας Αριστεράς, καίτοι είναι πιο σοβαρός και ιδεολογικά πιο συνεκτικός από του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, δεν είναι ιδιαιτέρως διαφορετικός ώστε να διαμορφωθεί ένα διακριτό πολιτικό στίγμα. Δικαίως ο κόσμος αντιμετωπίζει τη Νέα Αριστερά σαν έναν μικρό ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε έχει γίνει σαφές τι σημαίνει «θέλουμε να εστιάσουμε στο περιεχόμενο της πολιτικής». Το «λέμε ό,τι πιστεύουμε και πιστεύουμε ό,τι λέμε» συνάδει με έναν αξιόπιστο χώρο. Όμως, αυτό είναι προαπαιτούμενο, δεν είναι το βασικό ζητούμενο. Το βασικό ζητούμενο είναι ποια (διαφορετική) πολιτική προτείνει ο κάθε χώρος για το κάθε ζήτημα.
Λέγοντας όλα αυτά ούτε ισχυρίζομαι ότι δεν υπάρχει περιθώριο επιτυχίας για τη Νέα Αριστερά ούτε θεωρώ ότι η αισιοδοξία της βούλησης δεν βοηθά. Νομίζω όμως ότι αυτή η τελευταία πρέπει να αφήσει χώρο στην απαισιοδοξία της γνώσης, γιατί μόνο αυτή οδηγεί στο συμπέρασμα ότι χρειάζονται επειγόντως καινοτομίες. Η αισιοδοξία της βούλησης συνήθως μας εξοπλίζει ώστε να ξανακάνουμε τα ίδια αλλά καλύτερα. Η απαισιοδοξία της γνώσης μας καθιστά σαφές ότι δεν μπορούμε να παραμείνουμε ίδιοι/ες επί ποινή εξαφάνισης.
Οι δυσκολίες επιβίωσης ιστορικά οδήγησαν σε συγκλονιστικές καινοτομίες που κατέστησαν τα μεγαλύτερα outsiders κυρίαρχους. Θυμηθείτε απλώς πως το ανθρώπινο είδος ήταν από τα πιο ευάλωτα είδη την εποχή της τήξης των παγετώνων, όμως κατάφερε να εξημερώσει ζώα και να καλλιεργήσει φυτά και έτσι κυριάρχησε στον πλανήτη. Το βασίλειο της Λεόν στην Ισπανία ήταν στα τέλη του 12ου αιώνα σε μεγάλο κίνδυνο, αλλά εφηύρε το πρώτο κοινοβούλιο (πριν τη Magna Carta) και μεγαλούργησε. Η γαλλική επανάσταση πολιορκούταν από όλους τους στρατούς της Ευρώπης, αλλά καινοτόμησε με την είσοδο των μαζών στο στράτευμα και κατανίκησε τους πάντες. Επιστρέφοντας δε στο ταπεινό θέμα μας, ας θυμηθούμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ που τελικά έφτασε να κυβερνήσει δημιουργήθηκε σε μια προσπάθεια να καταφέρει ο Συνασπισμός να μπει στη Βουλή. Η έσχατη δυσκολία, βέβαια, δεν εγγυάται τις καινοτομίες. Η εξαφάνιση είναι εξίσου συχνή κατάληξη.
Τίποτα πάντως δεν εμποδίζει τη Νέα Αριστερά να οικοδομήσει ένα υβριδικό κόμμα, αξιοποιώντας στο έπακρο τις ψηφιακές δυνατότητες για να επιτρέψει σε μεγάλες ομάδες ικανών ανθρώπων να συμμετάσχουν στην οργανωμένη πολιτική. Τίποτα δεν την εμποδίζει να εφαρμόσει το «50-50 άντρες-γυναίκες» σε όλα τα όργανα, πάνελ, υποψηφιότητες κ.λπ. Τίποτα δεν την εμποδίζει να συμμαχήσει με τα πράσινα κόμματα και τις περιβαλλοντικές ομάδες ώστε να δημιουργηθεί μια Πράσινη Αριστερά στην Ελλάδα που θα απαντήσει πειστικά στο ζήτημα του εναλλακτικού μοντέλου παραγωγής και στην ανάγκη προώθησης ενός άλλου τρόπου ζωής σε μια προστατευμένη από τα ληστρικά συμφέροντα χώρα. Τίποτα, τέλος, δεν την εμποδίζει από το να πρωταγωνιστήσει στην ειλικρινή αναζήτηση μιας διακομματικής συνεννόησης πάνω σε μια επιθετική ατζέντα πέρα από την οργάνωση αμυντικών κινητοποιήσεων.