Το πρωτοφανές γεγονός της σύλληψης και παραπομπής στον εισαγγελέα και στη συνέχεια σε δίκη, κατόπιν εντολής του προέδρου του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου που δικάζει την υπόθεση δολοφονίας του Ζακ Κωστόπουλου, σκιτσογράφου επειδή τράβηξε φωτογραφίες ώστε να βελτιώσει επί τόπου τα σκίτσα του, κάτι που αποτελεί συνηθισμένη πρακτική των σκιτσογράφων σε πολλές δίκες, αποτελεί ένα ακόμα μήνυμα δικαστικού αυταρχισμού στην κατεύθυνση του περιορισμού της δημοσιότητας της δίκης και όχι απλά στην αναμφισβήτητη παρακώλυση του δημοσιογραφικού έργου, αλλά τελικά στη συρρίκνωση της συνταγματικής αρχής της λαϊκής κυριαρχίας που εκφράζεται μέσω της δημοσιότητας που αποτελεί ένα από τα κύρια μέσα κοινωνικού ελέγχου του τρόπου λειτουργίας της δικαστικής εξουσίας.

Η πρακτική της απαγόρευσης ηχογράφησης και βιντεοσκόπησης της ακροαματικής διαδικασίας χωρίς την άδεια του δικαστή έχει αποδοκιμασθεί επανειλημμένα από το ΕΔΔΑ, με το σκεπτικό ότι συνιστά παραβίαση της ελευθερίας έκφρασης του Τύπου. Παρ’ όλα αυτά η ελληνική νομοθεσία διατηρεί σε ισχύ νόμο που απαγορεύει τη βιντεοσκόπηση, ηχογράφηση, ραδιοφωνική και τηλεοπτική μετάδοση της δίκης αν δεν συμφωνούν ο εισαγγελέας και όλοι οι διάδικοι (άρθρο 8 ν. 3090/2002). Και έτσι δίκες μεγάλου ενδιαφέροντος περνούν στην ιστορία χωρίς καταγραφές εικόνας και ήχου, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε πριν μερικές δεκαετίες, όπως π.χ. δίκες για σκάνδαλα Κοσκωτά κλπ, που μεταδίδονταν απευθείας από όλα τα κανάλια το 1991, χωρίς η δημοσιότητα να συμβάλει στην όξυνση της πολιτικής αντιπαράθεσης, παρά στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση.

Η καταστολή της φωτογράφησης και της σκιτσογραφίας υπερβαίνει ακόμα και τα όρια του απαγορευτικού νόμου. Γιατί απλούστατα η φωτογράφηση δεν απαγορεύεται σε δίκες, παρά μόνο για τα προσαγόμενα πρόσωπα (τους κρατούμενους). Αυτή βέβαια παραβιάζεται κάθε μέρα και το βλέπουμε στα δελτία ειδήσεων. Και δεν σώζεται από τα «μωσαϊκά» και τα μοντάζ. Όμως η φωτογράφηση των παραγόντων της δίκης και των μαρτύρων δεν απαγορεύεται. Η διαχείρισή της ανήκει στην κατηγορία των μέτρων του διευθυντικού δικαιώματος του προέδρου της δίκης. Ωστόσο, ασκείται καταχρηστικά και σε βάρος της δημοσιότητας, αφού κανενός εννόμου αγαθού η προστασία δεν δικαιολογεί την απαγόρευση: σε μία δημόσια διαδικασία δεν νοούνται «προσωπικά δεδομένα», η επίκληση της προστασίας των οποίων συνήθως αποτελεί την αιτιολογία αυτών των απαγορεύσεων. Και συνεπώς δεν είναι δυνατό η φωτογράφηση την ώρα της δίκης να εξαρτάται από τη συναίνεση όσων μετέχουν υπό οποιαδήποτε ιδιότητα σε μία δίκη που δεν διεξάγεται «κεκλεισμένων των θυρών». Ούτε η δημοσιοποίηση των προσώπων αυτών να γίνεται με «φωτογραφίες διαβατηρίου» τους.

Στη δίκη για μια υπόθεση που το κράτος σε όλες του τις εκδοχές έχει σοβαρές ευθύνες, η διαχείριση της διαδικασίας θα έπρεπε να υπηρετεί με σεμνότητα τη διαφάνεια και τη δημοσιότητα, αντί να εκπέμπει μηνύματα αυταρχισμού.

 

Κώστας Παπαδάκης Ο Κώστας Παπαδάκης είναι συνήγορος πολιτικής αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής. Περισσότερα Άρθρα
Πρόσφατα άρθρα ( Κοινωνία )
ΓΙΑ ΤΗΝ 
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, 
ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ
ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ

Copyright © 2024 - All rights reserved

 | 

Developed by © Jetnet