Συμπληρώνεται ένας μήνας από την παρουσίαση στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον υπουργό Παιδείας Κ. Πιερρακάκη του νομοσχεδίου “Ελεύθερο Πανεπιστήμιο” και φαίνεται πως για την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν βαίνουν όλα καλώς. Εδώ και 3 βδομάδες, από την πρώτη κιόλας μέρα έναρξης του εξαμήνου μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων, η φοιτητική κοινότητα σε όλη την Ελλάδα βρίσκεται σε έναν συνεχή αναβρασμό, μια διαρκή αντίσταση και αντίδραση απέναντι στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, που μόνη τους επίτευξη θα είναι η περαιτέρω υποβάθμιση των δημόσιων πανεπιστήμιων και η αφαίρεση κάθε εναπομείνασας αξίας από τα πτυχία μας. Εδώ και 3 βδομάδες συντελείται συγχρονισμός μεταξύ της μαθητικής, φοιτητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας απέναντι στο νομοσχέδιο το οποίο έχει ως στόχο να εξασφαλίσει, για ακόμα μια φορά εντός της τελευταίας πενταετίας, τα κέρδη του εγχώριου, και μη, κεφαλαίου κόντρα στο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμά μας για Δημόσια, Δωρεάν και Δημοκρατική Παιδεία. Το νομοσχέδιο το οποίο επρόκειτο να κατατεθεί έρχεται για να βάλει τη δική του ταφόπλακα στα πτυχία μας, όπου πλέον ένας νέος επιστήμονας για να μπορέσει να εργαστεί στον κλάδο του θα πρέπει να συνεχίζει τις σπουδές του καθώς δεν θα αρκεί μόνο το προπτυχιακό, αναγκάζοντάς μας να μπούμε σε ένα παζάρι “συλλογής φύλλων χαρτιών”, σε έναν εντατικοποιημένο και ανούσιο αγώνα “δεξιοτήτων”. Πολλά πανεπιστημιακά ιδρύματα, κυρίως της περιφέρειας, θα κλείσουν, ενώ για να εξασφαλισθεί ο «υγιής ανταγωνισμός», η χρηματοδότηση θα μειωθεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Δια της βίας
Ωστόσο, την ώρα που φοιτητές και φοιτήτριες σε όλη την Ελλάδα προχωρούσαν σε Γενικές Συνελεύσεις και Διοικητικά Συμβούλια, αποφασίζοντας για πολυήμερες καταλήψεις στα πανεπιστήμιά τους, η κυβερνητική παράταξη στα πανεπιστήμια ΔΑΠ-ΝΔΦΚ έριξε «σύρμα» σε όλη την χώρα πως θα βρεθούν εντός όλων των Γενικών Συνελεύσεων με στόχο να ανοίξουν οι σχολές και να δημιουργήσουν ψευτο-δίπολα στην φοιτητική κοινότητα, σχετιζόμενα με την ακύρωση της εξεταστικής. Μαθημένη από τις πρακτικές της Νέας Δημοκρατίας περί «βιβλιοθήκης ή βαριοπούλας», η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ρίχτηκε στην μάχη των συνελεύσεων με το επίκαιρο «εξεταστική ή κατάληψη», χωρίς όμως να ξεχνά την φύση της. Τραμπουκισμοί, επιθέσεις και ΜΑΤ έξω από το Πολυτεχνείο Κρήτης είναι μια μικρή εικόνα από τα όσα έκανε η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ στην τελευταία, για τώρα, αναμέτρησή της με την φοιτητική κοινότητα. Συγκεκριμένα στην Γενική Συνέλευση των ΕΜΜΕ δαπίτης σήκωσε το χέρι του σε εκλεγμένη συνδικαλίστρια του Δικτύου. Και παρά, λοιπόν, τις σκληρές της προσπάθειες να επιβληθεί στις συνελεύσεις «διά της βίας», η παρουσία της κρίθηκε παραπάνω από ανεπιθύμητη, βγαίνοντας από αυτόν τον γύρο Γενικών Συνελεύσεων ηττημένη, με το αφήγημά της να έχει αποδομηθεί σε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας. Σε μια σειρά από σχολές, μάλιστα, τα αποτελέσματα ήταν παραπάνω από ευχάριστα για την πληθώρα της «μειοψηφούσας» νεολαίας, όπως τείνει να χαρακτηρίζει το υπουργείο και οι πρυτάνεις.
Ενιαίο πλαίσιο
Στην Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών οι φοιτητές και οι φοιτήτριες είπανε μαζικά για τρίτη συνεχόμενη φορά παμψηφεί «όχι στα ιδιωτικά πανεπιστήμια». Στους εκβιασμούς της Κοσμητείας της Σχολής μας απαντήσαμε πως δεν θα υπακούσουμε στα σχέδια διάλυσης του και θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας για αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν παιδεία, όπως άλλωστε διασφαλίζει και το άρθρο 16 του Συντάγματος έπειτα από τους αγώνες του λαού και της Νεολαίας. Η κυβερνητική παράταξη δεν εμφανίστηκε καν στην Συνέλευση των φοιτητών της Φιλοσοφικής, που ήταν μια από τις μαζικότερες των τελευταίων χρόνων αριθμώντας κοντά 500 ανθρώπους εν μέσω κατάληψης της Σχολής.
Αλλά και σε όλες τις σχολές της Αθήνας, έπειτα από τον κοινό Συντονισμό όλων των φοιτητικών συλλόγων Αθήνας παρουσιάστηκε ένα ενιαίο και αγωνιστικό Πλαίσιο, το οποίο κατάφερε να εκφράσει την φωνή των φοιτητών. Το «Όχι στα ιδιωτικά πανεπιστήμια» ήταν δυνατό και ξεκάθαρο και τα προπύργια της ΔΑΠ στην Αθήνα έπεσαν το ένα μετά το άλλο: στα ΕΜΜΕ μετά από καιρό πάρθηκε αγωνιστική απόφαση για Κατάληψη, στην Νομική παρά τους τραμπουκισμούς της ΔΑΠ πάρθηκε μαζική αγωνιστική απόφαση, ενώ στο Πα.Πει. η ΔΑΠ καταποντίστηκε από τον συνασπισμό αριστερών δυνάμεων.
Ως Δίκτυο θα συνεχίσουμε ενιαία και αγωνιστικά να πούμε με μια φωνή όχι στα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Σε μια σειρά άλλους Συλλόγους από Πανεπιστήμια της Αθήνας: ΕΚΠΑ, ΕΜΠ, ΠΑΔΑ, ΠΑΝΤΕΙΟ, το ποτάμι των φοιτητών φουσκώνει.
Η Θεσσαλονίκη, δεν έμεινε εκτός αυτής της μάχης! 25 τμήματα του ΑΠΘ, μαζί με το ΔΙΠΑΕ έδωσαν όλη την εβδομάδα μια μεγάλη και σκληρή μάχη απέναντι στην ΔΑΠ-ΝΔΦΚ και δικαιώθηκαν, λαμβάνοντας απόφαση για κατάληψη μιας βδομάδας. Το ΠΑΜΑΚ, από την άλλη, κατάφερε 13 χρόνια μετά την τελευταία του γενική συνέλευση, να συγκεντρώσει 1.000 άτομα στην αίθουσα τελετών και να λάβει αγωνιστική απόφαση για κατάληψη, κόντρα στην αυτοδύναμη, για το πανεπιστήμιο, ΔΑΠ, που έφερε τον πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Θεσσαλονίκης να τοποθετηθεί.
Στο Πανεπιστήμιο Πατρών αυτή την στιγμή έχουμε 11 ενεργές καταλήψεις. Οι πρόεδροι των αντιδραστικών τμημάτων (Πολιτικοί Μηχανικοί, Αρχιτέκτονες Μηχανικοί) έχουν αρχίσει τις απειλές μέσω ανακοινώσεων, για την υλοποίηση της εξεταστικής όπως και την χρήση ζουμ για να γίνουν μαθήματα.
Και η λίστα με τις καταλήψεις σε όλη την επικράτεια μακραίνει. Και θα συνεχίζονται για πολύ καιρό ακόμα. Όχι από φετιχισμό ενός εργαλείου πάλης, αλλά πιο πολύ μια αναγνώριση του πολλαπλού χαρακτήρα που παίρνει σε συνθήκες μεγάλων κινημάτων στην παιδεία.
Γιατί κατάληψη
Πρώτον στο τελείως επιφανειακό του επίπεδο, δίνει τον ελεύθερο χρόνο στους φοιτητές να είναι όλοι παρόντες/παρούσες στις πορείες και κινητοποιήσεις. Δεύτερον είναι το πλήγμα που δημιουργεί με την παύση της έρευνας σε εταιρείες που χρηματοδοτούν τυχόν προγράμματα (όπως στους Χημικούς Μηχανικούς Πάτρας αλλά και στα Πολυτεχνεία Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Κρήτης).
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι οι δράσεις που μπορούν να γίνουν στο πλαίσιο ενός κατειλημμένου πανεπιστημίου. Που πρέπει να είναι πολύμορφες, πρέπει να είναι εξωστρεφές και πρέπει να είναι μαζικές. Για αρχή, προτείνουν ένα πολιτισμικό αντιπαράδειγμα, από τα πιο περίπλοκα, κάποιο dragshow φερ’ ειπείν, ως το πιο απλό ρεμπέτικο γλέντι, καθώς πρόκειται στην ρίζα τους για δράσεις που οργανώνονται από τους φοιτητές για τους φοιτητές χωρίς καμία σκέψη κερδοσκοπίας. Επιπλέον, οι φοιτητές στο πλαίσιο της κατάληψης επανοικειοποιούνται τον χώρο σπουδών, παύει να είναι ένας αποστειρωμένο μέρος που απλά γίνονται αποδέκτες κάποιας γνώσης, αλλά τους δίνεται η ευκαιρία να βιώσουν τον χώρο τους με χίλιους διαφορετικούς τρόπους, από πάρτι ως και συζητήσεις για τον καπιταλισμό και την κοινωνική χειραφέτηση. Αλλά και δράσεις που βάζουν στο κίνημα και το σύνολο της κοινωνίας γιατί για να είναι νικηφόρος ο αγώνας μας πρέπει να ριχτούμε στην μάχη των ιδεών στο σύνολο της κοινωνίας. Είναι στοίχημα οι φοιτητές να θέσουν την ατζέντα του δημόσιου λόγου για να γίνει νικηφόρο, κάτι που σημαίνει ότι τα ζητήματα μας πρέπει να γίνουν καθημερινή συζήτηση να φτάσει σε κάθε εργατικό σωματείο, σε κάθε σύλλογο και σε κάθε καφενεία, γιατί μας αφορά όλους και μας επηρεάζει άμεσα!
Γι’ αυτό καταλήψεις με σωστούς όρους, για ένα δημόσιο πανεπιστήμιο «μέχρι να σβήσει ο ήλιος»
Φοίβος Ζαντές, αντιπρόεδρος Δ.Σ Φοιτητικού Συλλόγου Φιλοσοφικής "Κώστας Βάρναλης" εκλεγμένος με το Δίκτυο ΦΛΣ ΕΚΠΑ,
Ιωάννα Μπούτζα, μέλος Δ.Σ Φοιτητικού Συλλόγου ΠΑΜΑΚ, εκλεγμένη με το Δίκτυο ΠΑΜΑΚ
Χάρης Χαλακατεβάκης, γραμματέας Δ.Σ Φοιτητικού Συλλόγου Αρχιτεκτονικής Πατρών, εκλεγμένος με το Δίκτυο Πατρών
*Και οι τρεις υπογράφοντες το κείμενο είναι μέλη της Πανελλήνιας Συντονιστικής Επιτροπής του Δικτύου Προοδευτικών Αριστερών Φοιτητών