Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι δεν γνωρίζουν ότι στην Ουγγαρία οι ναζί γιορτάζουν κάθε χρόνο στις 13 Φεβρουαρίου την «Ημέρα της τιμής» και διαδηλώνουν ελεύθερα, διατρανώνοντας την πίστη τους στον ναζισμό. Πολλοί έρχονται από άλλες χώρες, όπως η Αυστρία και η Γερμανία, όπου διαδηλώσεις τέτοιου τύπου απαγορεύονται. Γιατί όμως επιλέγουν την ημερομηνία 13 Φεβρουαρίου; Γιατί από την 25η Δεκεμβρίου 1944 έως τη 13η Φεβρουαρίου 1945 οι γερμανοί ναζί μαζί με τους ντόπιους συνεργάτες τους αντιστάθηκαν στην προέλαση του Κόκκινου Στρατού, έχοντας νωρίτερα εξοντώσει και φυλακίσει πολλούς από όσους ήταν αντίθετοι με την ιδεολογία τους.
Στις 13 Φεβρουαρίου, όμως, συρρέουν και πολλοί αντιφασίστες από όλη την Ευρώπη σε αντιδιαδήλωση. Το 2023 η αστυνομία του Ορμπάν συνέλαβε κάποιους ιταλούς διαδηλωτές και ζητά την έκδοση άλλων που πρόλαβαν να φύγουν. Ανάμεσα στους συλληφθέντες είναι και η δασκάλα Ιλάρια Σάλις, η οποία κρατείται ένα χρόνο στις ουγγρικές φυλακές, με την κατηγορία ότι μαζί με άλλους επιτέθηκε σε δύο ναζί, προκαλώντας τους τραύματα ιάσιμα σε λίγες μέρες. Η ίδια αρνείται τις κατηγορίες, αλλά, ακόμη και αν ισχύουν, όπως λέει ο δικηγόρος της, η ποινή των 11 ετών φυλάκισης που προτείνει ο εισαγγελέας, είναι άδικη και υπερβολική.
Οι συνθήκες κράτησης της Ιλάρια, αλλά και γενικότερα των κρατουμένων στις φυλακές του Ορμπάν είναι απάνθρωπες, όπως αφηγείται στην εφημερίδα Repubblica η πρώην συγκρατούμενή της Κάρμεν Τζόρτζιο. Απαράδεκτες συνθήκες υγιεινής, 6-7 γυναίκες σε μικρά, βρώμικα κελιά, άθλια γεύματα, ποντίκια και περιστέρια που περιφέρονται παντού και στρώματα γεμάτα κοριούς. Νέες γυναίκες γεμάτες μώλωπες από το ξύλο, κάποιες και με ψυχιατρικά προβλήματα, καμία ιατρική φροντίδα για κάθε είδους ασθένεια. «Αν ζητήσεις βοήθεια τη νύχτα, μπορεί και να πεθάνεις, γιατί δεν έρχεται κανείς. Φωνάζαμε και χτυπούσαμε την πόρτα για μια έγκυο 8 μηνών που δεν αισθανόταν καλά και δεν έδωσαν καμία σημασία», λέει η Κάρμεν.
Η Γενική Εισαγγελία του Μιλάνου δεν αποδέχεται την έκδοση του αντιφασίστα Γκαμπριέλε Μαρκέζι, ο οποίος βρισκόταν επίσης στην Ουγγαρία κατά τη διάρκεια των γεγονότων και σήμερα είναι σε κατ’ οίκον περιορισμό εξαιτίας του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης σε βάρος του, με τις ίδιες κατηγορίες. Ο αναπληρωτής γενικός εισαγγελέας Κούνο Ταρφούσερ, προτείνει επίσης στο Εφετείο να ελέγξει τις συνθήκες φυλάκισης στην Ουγγαρία. Ο δικαστής τονίζει «τη δυσαναλογία ανάμεσα στη σχετικά μέτρια διάσταση των γεγονότων και της τεράστιας προβλεπόμενης ποινής. Ένα γεγονός που αποδεικνύει τη μετατροπή της Ουγγαρίας από φιλελεύθερο κράτος σε ένα κράτος στο οποίο η δικαστική κατάσταση και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης από την πολιτική εξουσία απειλείται όλο και περισσότερο».
Στις 29 Ιανουαρίου 2024 έλαβε χώρα η αρχή της δίκης της Ιλάρια Σάλις. Η κατηγορούμενη παρουσιάστηκε στο δικαστήριο αλυσοδεμένη σε χέρια και πόδια, ενώ την κρατούσαν δύο αστυνομικοί από ένα λουρί.
Η οικογένεια ζητά περισσότερες δεσμεύσεις από την κυβέρνηση για την υπεράσπιση της Ιλάρια, αλλά η φιλική προς τον Ορμπάν ιταλική κυβέρνηση, που δεν αντέδρασε κατά τη διάρκεια του έτους φυλάκισης της αντιφασίστριας, μέχρι στιγμής αντιδρά υποτονικά στην κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων της από την ουγγρική «δικαιοσύνη». Ο ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταϊάνι ισχυρίζεται ότι το αίτημα των συγγενών της να μεταφερθεί στην Ιταλία μπορεί να ικανοποιηθεί μόνο αν το δικαστήριο δεχτεί να τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό. Σύμφωνα με τον πατέρα της ακτιβίστριας, η ιταλική πρεσβεία γνώριζε νωρίτερα για τη μεταφορά της κόρης του δεμένης με αλυσίδες. Στην ίδια απαγορευόταν για έξι μήνες να τηλεφωνήσει και οι γονείς της έμαθαν για τις συνθήκες κράτησής της μόνο στις 12 Οκτωβρίου 2023, όταν έλαβαν μια επιστολή της. «Προφανώς», λέει ειρωνικά ο πατέρας, «ο ιταλός πρέσβης είχε πολύ σοβαρότερα πράγματα να κάνει από το να ασχοληθεί με την κόρη μου».
Η Αριστερά και οι δημοκρατικοί πολίτες της Ιταλίας απαιτούν να αφεθεί ελεύθερη η Ιλάρια Σάλις, η οποία, βέβαια, δεν έχει διαφορετική μεταχείριση από τους ούγγρους κρατουμένους. Η περίπτωσή της απέδειξε για άλλη μια φορά τη ντροπιαστική στάση τόσο της Μελόνι, φίλης του Ορμπάν, όσο και την υποκριτική στάση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέναντι στην περιφρόνηση της δικαιοσύνης και στην παραβίαση του κοινοτικού δικαίου από την ουγγρική κυβέρνηση. «Δεν σχολιάζουμε ατομικές περιπτώσεις, αλλά πρέπει να τηρούνται οι ελάχιστες προδιαγραφές κράτησης» είπε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Κρίστιαν Βίγκαντ.
Να συγκινήθηκαν, άραγε, οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι από τη φωτογραφία της αλυσοδεμένης αντιφασίστριας που την κρατούν οι αστυνομικοί από το λουρί; Η Μελόνι μάλλον θορυβήθηκε από τη διεθνή κατακραυγή και έτσι μίλησε για το θέμα της κράτησής της με τον Ορμπάν στις Βρυξέλλες, ενώ ο Σαλβίνι, θέλοντας να τοποθετηθεί ακόμη πιο ακροδεξιά από τη Μελόνι, κατηγόρησε τη Σάλις για μια επίθεση ακτιβιστών κατά του περιπτέρου της Λέγκα στη Μόντσα το 2017, για την οποία η Σάλις είχε αθωωθεί. Ο Αντρέα Κρίπα, αναπληρωτής γραμματέας της Λέγκα πρόσθεσε ότι «θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το να ξεκινήσει κάποιος από την Ιταλία για να πάει να μπλέξει σε φασαρίες στην Ουγγαρία έχει συνέπειες».
Πάντως, για άλλη μια φορά, η απαξίωση της δικαιοσύνης από την κυβέρνηση της Ουγγαρίας δεν φαίνεται ότι θα διαταράξει τις ευρωπαϊκές ισορροπίες.