Σχεδόν τέσσερεις μήνες συμπληρώνονται από την έναρξη του πολέμου στην Γάζα και ο απολογισμός νεκρών και τραυματιών είναι συντριπτικός: περίπου τριάντα χιλιάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους και εβδομήντα χιλιάδες άλλοι έχουν τραυματιστεί, η Λωρίδα της Γάζας είναι ένας σωρός ερειπίων και αποκλεισμένη από παντού· η ανθρωπιστική βοήθεια που επιτρέπει το Ισραήλ να φτάσει στην περιοχή είναι ελάχιστη, ενώ ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι το 90% των παιδιών κάτω των 5 ετών που ζουν στη Γάζα είναι ήδη αντιμέτωπα με μολυσματικές ασθένειες. Παράλληλα, το Ισραήλ έχει εξωθήσει βιαίως περίπου ένα εκατομμύριο κατοίκους της Γάζας στην Ράφα, που βρίσκεται στα σύνορα με την Αίγυπτο, και όπου πλέον συντελείται μία ανθρωπιστική καταστροφή. Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, η ισραηλινή κυβέρνηση έθεσε το εξής τελεσίγραφο στη Χαμάς: ή θα απελευθερώσει όλους τους ομήρους άνευ όρων έως την έναρξη του Ραμαζανιού, δηλαδή στις 10 Μαρτίου, ή θα εξαπολύσει χερσαία επίθεση στη Ράφα.
Επιχείρηση αποποίησης ευθυνών
Πράγματι, μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, ο ισραηλινός πρωθυπουργός είχε δηλώσει ότι στόχος του είναι η απελευθέρωση των ισραηλινών ομήρων και η εξόντωση της Χαμάς. Ωστόσο, η δήλωσή του ότι «Δεν είμαστε πρόθυμοι να πληρώσουμε οποιοδήποτε τίμημα για την απελευθέρωση των ομήρων, ασφαλώς όχι το παραληρηματικό κόστος που ζητά από εμάς η Χαμάς και το οποίο θα σήμαινε την ήττα του κράτους του Ισραήλ» δείχνει ότι το πραγματικό επίδικο αντικείμενο είναι η κατοχή της Γάζας και ο απόλυτος έλεγχος της. Ενδεχομένως, οι όμηροι να θεωρούνται ως παράπλευρες απώλειες.
Σε κάθε περίπτωση, η ισραηλινή κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να μετέλθει παντός μέσου για να αποκτήσει και πάλι τον έλεγχο της Γάζας, αυτή τη φορά χωρίς κατοίκους, που, σύμφωνα με το Τελ Αβίβ, μπορούν να καταφύγουν στην Αίγυπτο, στην Ευρώπη ή σε κάποιο νησί (!). Εάν δεν γίνει τίποτα από όλα αυτά, τότε την ευθύνη για την αιματοχυσία στην Ράφα θα την έχουν άλλοι και όχι το Ισραήλ, που, απλώς, ασκεί το «δικαίωμά του στην νόμιμη άμυνα». Ωστόσο, εκτός από την Γάζα, η ισραηλινή κυβέρνηση ασκεί τρομακτικές πιέσεις και στους Παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης, όπου οι νεκροί από ισραηλινά πυρά έχουν ξεπεράσει τους διακόσιους τριάντα και οι έντονες παρενοχλήσεις των εποίκων στους κατοίκους της Δυτικής Όχθης είναι συνεχείς. Στο σημείο αυτό, δεν θα πρέπει να παραλειφθεί το γεγονός ότι η ανάκτηση του πλήρους ελέγχου της Γάζας, αλλά χωρίς Παλαιστίνιους, δεν σχετίζεται μόνο με την επιδίωξη της δημιουργίας του Ερέτζ Ισραέλ, δηλαδή της βιβλικής εκδοχής της «Γης της Επαγγελίας», αλλά και με πολύ απτά οικονομικά συμφέροντα, όπως η τουριστική εκμετάλλευση της Γάζας ως θέρετρου, καθώς και η εκμετάλλευση των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων ενέργειας της ΑΟΖ της.
Εναντίον όλων
Την ίδια ώρα, η ισραηλινή κυβέρνηση προσπαθεί να διχάσει τους Παλαιστίνιους, καθιστώντας υπεύθυνη για την αιματοχυσία στην Ράφα αποκλειστικά την Χαμάς, ενώ έχει επιτύχει να ακυρώσει πολιτικά την Παλαιστινιακή Αρχή, κατηγορώντας την ότι υποθάλπει την τρομοκρατία, αφού δεν καταδίκασε την Χαμάς. Επίσης, στρέφεται εναντίον οποιουδήποτε άλλου τολμήσει να κάνει νύξη για τα δικαιώματα των Παλαιστινίων ή την παράνομη κατοχή της γής τους από τους Ισραηλινούς. Έτσι, μετά τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, που μπήκε στο στόχαστρο του Ισραήλ επειδή αναφέρθηκε στην πολυετή κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών, σειρά είχε ο Μάρτιν Γκρίφιθς, επικεφαλής της υπηρεσίας ανθρωπιστικών υποθέσεων του Οργανισμού, και αναπληρωτής Γ.Γ. του ΟΗΕ, επειδή δήλωσε ότι η Χαμάς είναι πολιτικό κίνημα. Προφανώς, τέτοιου είδους επιθέσεις στόχο έχουν να απαγορεύσουν κάθε αναφορά στις πραγματικές συνθήκες της κατοχής, να δαιμονοποιήσουν κάθε είδους αντίσταση και να επιβάλλουν τη θεώρηση του παλαιστινιακού προβλήματος με μεταφυσικούς όρους, όπως «Πάλη του Καλού εναντίον του Κακού», πράγμα που σημαίνει ότι χάνεται ο πραγματικός του χαρακτήρας, που δεν είναι άλλος από την πραγμάτωση του δικαιώματος του παλαιστινιακού λαού για τη δημιουργία ενός βιώσιμου και κυρίαρχου παλαιστινιακού κράτους. Η ισραηλινή κυβέρνηση, πάντως, δεν παρέλειψε να στραφεί και κατά της UNRWA.
Η UNRWA στο στόχαστρο
Ο Μάρξ έγραψε ότι η Ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα. Στην περίπτωση των Παλαιστινίων, όμως, η Ιστορία επαναλαμβάνεται ως τραγωδία. Κατά τον πρώτο αραβο – ισραηλινό πόλεμο (1948 – 1949) επτακόσιες χιλιάδες Παλαιστίνιοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες εξαιτίας της νικηφόρας προέλασης των δυνάμεων του νεοσύστατου ισραηλινού κράτους. Στο τέλος του πολέμου, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε τη δημιουργία της Υπηρεσίας αρωγής Παλαιστινίων προσφύγων (UNRWA) η οποία χρηματοδοτείται από εισφορές κρατών – μελών του και παρέχει τις υπηρεσίες της «μέχρι την επίλυση του προβλήματος». Επακολούθησε νέο προσφυγικό κύμα μετά τον πόλεμο του 1967, οπότε το Ισραήλ κατέλαβε τόσο την Δυτική Όχθη και την Λωρίδα της Γάζας όσο και την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Σήμερα, σχεδόν έξι εκατομμύρια Παλαιστίνιοι είναι καταγεγραμμένοι στην UNRWA ως πρόσφυγες και μόνο αυτή η Οργάνωση του ΟΗΕ μπορεί να εγγυηθεί αυτό το καθεστώς των προσφύγων, και να τους βοηθήσει να επιβιώσουν, παρέχοντας κοινωνικές υπηρεσίες, υπηρεσίες εκπαίδευσης, φροντίζοντας για τον επισιτισμό τους, τις υποδομές των προσφυγικών καταυλισμών κ.α.
Η UNRWA κατηγορήθηκε από το Ισραήλ ότι μέλη του προσωπικού της βοήθησαν την Χαμάς να οργανώσει την αιματηρή επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Χωρίς να υπάρχει καμία απόδειξη για αυτό, οι ΗΠΑ έσπευσαν να διακόψουν την χρηματοδότηση της Οργάνωσης, ακολουθούμενες από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Φινλανδία και άλλες δυτικές χώρες. Προφανές είναι ότι η κατηγορία αυτή, ακόμα και εάν αποδειχθεί αληθινή, δεν σημαίνει ότι μπορεί να καταδικαστεί συλλήβδην η Οργάνωση. Επομένως, ο στόχος είναι άλλος και είναι διττός: αφενός η παύση της λειτουργίας της UNRWA θα απάλειφε το ζήτημα των προσφύγων, οι οποίοι κατά το Ισραήλ δεν υπάρχουν, και αφετέρου θα γίνει αδύνατη η επιβίωση του μεγαλύτερου μέρους των Παλαιστινίων της Δυτικής Όχθης, ώστε να αναγκαστούν να φύγουν από την γη τους, αφήνοντας «ελεύθερο» το πεδίο στην εξάπλωση των παράνομων εποικισμών.
Λευκή επιταγή από τις ΗΠΑ
Φυσικά αυτή η πολιτική δεν θα ήταν δυνατόν να συνεχιστεί εάν το Ισραήλ δεν είχε την πλήρη στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών και των στενών τους συμμάχων, όπως η Βρετανία. Παρ’ ότι η Ουάσιγκτον καταβάλλει προσπάθεια να δείξει ότι εργάζεται για την εξομάλυνση της κατάστασης και την αποτροπή μίας ακόμα αιματοχυσίας, στην Ράφα αυτή τη φορά, στην πραγματικότητα συνεχίζει να στηρίζει την ισραηλινή κυβέρνηση στρατιωτικά, οικονομικά αλλά και διπλωματικά. Έτσι, στις 21 Φεβρουαρίου, οι ΗΠΑ άσκησαν, για μία ακόμα φορά, το δικαίωμα της αρνησικυρίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, μπλοκάροντας το σχέδιο ψηφίσματος που είχε καταθέσει η Αλγερία ζητώντας την κατάπαυση του πυρός για ανθρωπιστικούς λόγους, με το σκεπτικό ότι η υιοθέτηση αυτού του ψηφίσματος θα ακύρωνε τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη (sic!). Αντ’ αυτού πρότειναν προσωρινή κατάπαυση του πυρός, ούτε καν εκεχειρία, υπό τον όρο ότι η Χαμάς θα απελευθερώσει όλους τους ομήρους χωρίς ταυτόχρονη απελευθέρωση Παλαιστινίων κρατουμένων.
Αυτή η μονομερής στάση των ΗΠΑ δίνει λευκή επιταγή στο Τέλ Αβίβ, που όπως φαίνεται προετοιμάζει μία δεύτερη Νάκμπα για τους Παλαιστίνιους, πράγμα που οδηγεί σε μία νέα τραγωδία, στην οποία δεν υπάρχει ούτε κάθαρση ούτε από μηχανής θεός.