Με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν προβάδισμα στη δεξιά Δημοκρατική Συμμαχία (AD) με 33% - 34%, γίνονται οι αυριανές εκλογές στην Πορτογαλία. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) βρίσκεται στο 27% - 28%, το Μπλόκο της Αριστεράς είναι λίγο πάνω από το 5%, και το Κομμουνιστικό Κόμμα στο 3%. Όμως αυτό που επισκιάζει τις εκλογές είναι ότι 50 χρόνια μετά την Επανάσταση των Γαρυφάλλων, το δημοσκοπικό ποσοστό του ακροδεξιού Τσέγκα φτάνει στο 18%. Και παρόλο που η Δεξιά αποφεύγει να αναφερθεί σε μια μετεκλογική συνεργασία μαζί του, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Κλέβοντας λίγο από το χρόνο της μέσα στο φόρτο της προεκλογικής εκστρατείας, μιλάμε με την Καταρίνα Μάρτινς πρώην επικεφαλής του Μπλόκου της Αριστεράς για το διακύβευμα αυτών των εκλογών, το πρόγραμμα του Μπλόκου, και την αναγκαιότητα να υπάρξει αριστερή πλειοψηφία.
Τι σημαίνουν αυτές οι εκλογές για το μέλλον της Πορτογαλίας; Ποιο είναι το διακύβευμα;
Οι εκλογές γίνονται σε μια δύσκολη περίοδο. Σε διεθνές επίπεδο, με την κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία και τη γενοκτονία στη Γάζα. Σε εσωτερικό επίπεδο, με τις δυσκολίες στο εθνικό σύστημα υγείας και στο δημόσιο σχολείο και με τη στεγαστική κρίση. Σε αυτές τις εκλογές η Ακροδεξιά θα ανέβει και δεν είναι σίγουρο αν η παραδοσιακή Δεξιά είναι πρόθυμη να χρησιμοποιήσει την υποστήριξή της σε μια μελλοντική κυβέρνηση. Όμως ακόμη και χωρίς την Ακροδεξιά το διακύβευμα είναι μεγάλο: η Δεξιά έχει ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποίησης της υγειονομικής περίθαλψης, δεν παρέχει καμία εγγύηση στήριξης στο δημόσιο συνταξιοδοτικό σύστημα, θα συνεχίσει να τροφοδοτεί τη στεγαστική κρίση και αρνείται τον επείγοντα χαρακτήρα της αντιμετώπισης της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Είτε θα έχουμε αριστερή πλειοψηφία, είτε η Πορτογαλία θα αντιμετωπίσει ακόμα πιο δύσκολες και επικίνδυνες στιγμές.
Τι προσπαθεί να εκφράσει το Μπλόκο της Αριστεράς σε αυτές τις εκλογές;
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα είχε την απόλυτη πλειοψηφία στις τελευταίες εκλογές και ήταν μια απογοήτευση για όλους. Η κερδοσκοπία στην αγορά κατοικίας έκανε τις τιμές να εκραγούν, η εμμονή τους με κριτήρια του ελλείμματος υποβάθμισε το δημόσιο σχολείο και την υγειονομική περίθαλψη, η εργατική νομοθεσία αποδυναμώθηκε και η οικονομία εξειδικεύεται στον τουρισμό και σε άλλες δραστηριότητες με χαμηλούς μισθούς. Ταυτόχρονα, αρκετοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι διερευνώνται σε πλήθος υποθέσεων που σχετίζονται με τη διαφθορά. Μια πλειοψηφία που εξαρτάται έντονα από την Αριστερά είναι ο μόνος τρόπος για την επίλυση όλων αυτών των κρίσεων. Αυτό συνέβη από το 2015 έως το 2019, όταν οι Σοσιαλιστές εξαρτιόνταν από το Μπλόκο και άλλα αριστερά κόμματα για να σχηματίσουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Οι μισθοί και οι συντάξεις αυξήθηκαν, οι δημόσιες υπηρεσίες ενισχύθηκαν, τα δικαιώματα προστατεύτηκαν και αυτή ήταν η πιο φιλολαϊκή πορτογαλική κυβέρνηση αυτού του αιώνα.
Πού επικεντρώνεται το πρόγραμμά σας; Ποιες είναι οι προτεραιότητες;
Εστιάζουμε σε τρία βασικά σημεία: στη μείωση των τιμών στη στέγαση, στη διασφάλιση των δημόσιων υπηρεσιών για όλους και στη δίκαιη μετάβαση. Η Πορτογαλία έχει μία από τις υψηλότερες τιμές για στέγαση στην Ευρώπη. Θέλουμε να τερματίσουμε τα φορολογικά οφέλη που αυξάνουν την κερδοσκοπία επί των τιμών και απαγορεύουν στους ανθρώπους να αγοράζουν σπίτια. Θέλουμε να περιορίσουμε την πυκνότητα των τουριστικών καταλυμάτων, να χρησιμοποιήσουμε τη δημόσια τράπεζα για να μειωθούν τα επιτόκια στη στεγαστική πίστωση και να θεσπίσουμε ανώτατα όρια στα ενοίκια. Το δημόσιο σχολείο και η υγειονομική περίθαλψη, μαζί με άλλες δημόσιες υπηρεσίες, χάνουν εργαζομένους λόγω των χαμηλών μισθών και της έλλειψης επενδύσεων. Χρειαζόμαστε μια νέα δημοσιονομική στρατηγική. Η αναδόμηση της σταδιοδρομίας των δημοσίων υπαλλήλων και η επένδυση σε δημόσιες υπηρεσίες είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της πρόσβασης στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη ή τη δικαιοσύνη. Μια οικονομία που ειδικεύεται στον τουρισμό είναι μια οικονομία χαμηλών μισθών και χωρίς περιβαλλοντική στρατηγική. Προτείνουμε επενδύσεις σε θέσεις εργασίας για το κλίμα, για να διασφαλίσουμε μια νέα ενέργεια και νέα κινητικότητα, να μετασχηματίσουμε τη βιομηχανία και τη γεωργία και να προστατεύσουμε το νερό, το έδαφος και τη χλωρίδα, να καταπολεμήσουμε την ανισότητα και να δημιουργήσουμε μια ισχυρότερη οικονομία.
Κατά πόσο θεωρείς ότι είναι εφικτός ο σχηματισμός μιας προοδευτικής κυβέρνησης; Κάτω από ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσε το Μπλόκο της Αριστεράς να συμμετέχει σε μια κυβέρνηση συνεργασίας με το Σοσιαλιστικό Κόμμα;
Η Μαριάνα Μορτάγκουα, η επικεφαλής του Μπλόκου της Αριστεράς, έχει δηλώσει τους όρους στην αρχή της προεκλογικής εκστρατείας. Μια γραπτή συμφωνία με σαφή μέτρα και στόχους σε έξι θέματα: μισθοί, στέγαση, υγειονομική περίθαλψη, εκπαίδευση, κοινωνική μέριμνα, και κλίμα.
Σημείωση:
Η Καταρίνα Μάρτινς είναι επικεφαλής στην εκλογική λίστα του Πόρτο.