Τρεις μόλις μήνες πριν τη σημαντική για το μέλλον της Ευρώπης κάλπη των ευρωεκλογών, οι δυνάμεις του φάσματος μεταξύ ακραίας συντηρητικής δεξιάς και καταφανούς ναζιστικής επιρροής αποδεικνύουν πως μπορούν να συντονιστούν, αναλόγως των βλέψεών τους και της πολιτικής ατζέντας. Φυσικά, όσο η δυναμική τους πολλαπλασιάζεται τόσο περισσότερο σέρνουν τη συστημική δεξιά προς συντηρητικότερες και αντιδημοκρατικές επιλογές, σε μια προσπάθεια συγκράτησης των δεξιών ψήφων που φλερτάρουν με την ακροδεξιά ριζοσπαστικοποίηση.
Στον αντίποδα, η Αριστερά αντιμετωπίζει τη σοβαρή πρόκληση της ανάσχεσης φυγόκεντρων δυνάμεων. Τα παραδοσιακά αριστερά κόμματα είτε διασπώνται -όπως η γερμανική Die Linke που βλέπει το νέο μόρφωμα της Ζάρας Βάγκεχνετ να την απειλεί δημοσκοπικά– είτε χάνουν συμμαχικούς συνασπισμούς που αποδείχτηκαν νικηφόροι σε εθνικό επίπεδο: στην Ισπανία, PODEMOS και Ενωμένη Αριστερά τραβούν χωριστούς δρόμους, ενώ η περίφημη γαλλική NUPES υπάρχει μόνο στον κατάλογο της γαλλικής Βουλής και Γερουσίας. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας μένει πολιτικά μόνο, Σοσιαλιστές και Πράσινοι φαίνεται να επιστρέφουν στις αρχικές κοιτίδες τους και η «Ανυπότακτη Γαλλία»- την οποία είναι ζήτημα αν ελέγχει πλέον ο Μελανσόν- ψαρεύει όπως μπορεί στα θολά νερά της γενικευμένης κοινωνικής έκρηξης και της πολιτικής αναταραχής. Θολά νερά, θολό το μήνυμα, οι Ανυπότακτοι προπορεύονται στην αλίευση της ψήφου των αριστερόστροφα ( ;) αγανακτισμένων. Χωρίς υπεραναπτυγμένη πολιτική θέση ή μήπως, ακριβώς γι’ αυτό;
ΚΕΑ: νέα εργαλεία για νέα τραύματα
Σε αυτό το πλαίσιο, η ετήσια Γενική Συνέλευση του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ) που έγινε στη Λιουμπλιάνα, τη σλοβενική πρωτεύουσα, το τελευταίο Παρασκευοσαββατοκύριακο του Φεβρουαρίου, δεν ήταν στρωμένη με ροδοπέταλα. Είχε ωστόσο σημαντικές πολιτικές και προγραμματικές καταλήξεις. Το κείμενο της ευρωδιακήρυξης αναγνωρίζει ως βασικούς πυλώνες πολιτικής και κοινωνικής παρέμβασης και συμμαχιών των αριστερών, προοδευτικών και ριζοσπαστικών οικολογικών δυνάμεων τόσο την αντιμετώπιση της κλιματικής καταστροφής μέσω μιας πράσινης ανάπτυξης με σαφές κοινωνικό πρόσημο, όσο και τη μάχη κατά του φασισμού, των απειλών κατά των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, της θεσμικής και ουσιαστικής συρρίκνωσης της Δημοκρατίας, όταν ταυτοχρόνως συρρικνώνονται μέχρι εξάτμισης οι αποδοχές των εργαζομένων, σε αντίθεση με την κερδοφορία του κεφαλαίου.
Ακρογωνιαίος λίθος της πολιτικής πλατφόρμας, η κατεπείγουσα ανάγκη για μια ευρωπαϊκή πολιτική ειρήνης, με σαφή τοποθέτηση τόσο κατά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία όσο και της ισραηλινής σφαγής στη Γάζα. Πολιτική ειρήνης και συνύπαρξη με ασφάλεια και αλληλοσεβασμό και όχι παρακολούθημα του νατοϊκού σχεδιασμού και των επιδιώξεων των ΗΠΑ που πλησιάζουν επικίνδυνα στην πλήρη αναβίωση του Ψυχρού Πολέμου. Το τέλος της κούρσας των εξοπλισμών και των πυρηνικών οπλοστασίων αποτελεί μονόδρομο.
Περί θεωρίας και πράξης
Οι αναφορές στην κοινωνική δικαιοσύνη, την οικολογική ισορροπία, την ειρήνη, τη δημοκρατική διασφάλιση της λειτουργίας των ευρωπαϊκών θεσμών και την προστασία των δικαιωμάτων μένει γράμμα κενό χωρίς συγκεκριμένες πολιτικές πρωτοβουλίες που καλύπτουν τις πτυχές της ευρωπαϊκής πραγματικότητας. Από την άμεση κατάργηση των ορυκτών καυσίμων και την επίσπευση του δραστικού περιορισμού των ατμοσφαιρικών ρύπων -συνδέοντας την πράσινη οικονομία, την αειαφορία και τη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων με την αύξηση των εισοδημάτων των αγροτών, το δίκαιο εμπόριο, το πλέγμα πολιτικών υπέρ ενός άλλου παραγωγικού μοντέλου- μέχρι την ακύρωση των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου της ΕΕ με τις χώρες του Νότου, το δημόσιο έλεγχο των κοινών αγαθών (νερό, δομές υγείας, μέσα συγκοινωνίας/ δίκτυα μεταφορών) και την ανάπτυξη εργαλείων ενεργειακής αυτονομίας, ο σχεδιασμός των εργαλείων συμπεριλαμβάνει δομικές αλλαγές στο ρόλο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), κατάργηση πολιτικών όπως η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) και αντικατάσταση του Ταμείου Σταθερότητας και Ανάπτυξης με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία. Η ίδια λογική άμεσων αλλαγών διατρέχει την κατάργηση της Ευρώπης-φρούριο, του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, της Συνθήκης του Δουβλίνου, της FRONTEX και της εξωτερίκευσης των ευρωπαϊκών συνόρων υπέρ ασφαλών και νόμιμων μεταναστευτικών οδών, του σεβασμού της Διακήρυξης των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων και της Συνθήκης της Γενεύης, της υποχρεωτικής αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών στη διαχείριση προσφυγικών και μεταναστευτικών πληθυσμών. Στον αντίποδα, προτείνεται η δημιουργία θεσμικού εργαλείου παρακολούθησης της εφαρμογής όλων των ανθρώπινων και δημοκρατικών δικαιωμάτων και ανάλογης εκπαίδευσης των κοινωνιών, και απαγόρευση κάθε μορφής φασιστικών και ναζιστικών οργανώσεων.
Το ΚΕΑ φιλοδοξεί να αποτελέσει εργαλείο μιας νέας ενότητας της Αριστεράς προς μια δημοκρατική- δίκαιη-φεμινιστική-οικολογική Ευρώπη ως υποδείγματος βιώσιμης ανάπτυξης υπέρ των εργαζομένων, των ευάλωτων και της ασθμαίνουσας κοινωνικής πλειοψηφίας, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις καταιγιστικές αλλαγές του εργασιακού πλαισίου και την ισχυροποίηση πάσης φύσεως ανισοτήτων.
Ποιος φοβάται τη Νέα Αριστερά;
Ευκολότερα διακηρύσσεται πάρα υλοποιείται η αριστερή συνύπαρξη. Η άρνηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να αποδεχτεί την ένταξη της Νέας Αριστεράς στο ΚΕΑ, παρά την ενθουσιαστική έκθεση της αρμόδιας Ομάδας Διεύρυνσης του ΚΕΑ -αποτέλεσμα όχι μόνο των πλούσιων διήμερων συζητήσεων της με βουλευτές, συνδικαλιστές, αυτοδιοικητικούς, μέλη του κόμματος και της Νεολαίας ενεργά στην πολιτική και κινηματική δράση αλλά και της πολύχρονης συνύπαρξης και συνεισφοράς στελεχών του κόμματος εντός όλων των οργάνων και δομών του ΚΕΑ-ακυρώνει την ουσία της διακήρυξης που στηρίζει. Ο όρος της ομοφωνίας στη λήψη των αποφάσεων εμπόδισε την υποδοχή της Νέας Αριστεράς, χωρίς να υπάρχει αντίρρηση από άλλο μέλος. Αντιθέτως, πολλές ήταν οι φωνές ένθερμης υποστήριξης. Βεβαίως , η επιμονή του ΣΥΡΙΖΑ δεν εδράζεται σε ιδεολογικά ή πολιτικά κριτήρια. Το μόνο- καταφανώς σαθρό- επιχείρημα, η έλλειψη ολοκληρωμένου καταστατικού λειτουργίας του νεοϊδρυθέντος κόμματος, φαντάζει κωμικοτραγικό καθώς οι εργασίες του ΚΕΑ συνέπεσαν με το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ και όσα διαδραματίσθηκαν εκεί.
Η πραγματικότητα κονιορτοποιεί τις γραφειοκρατικές επινοήσεις. Στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της Νέας Αριστεράς, μια εβδομάδα αργότερα, το συντροφικό μήνυμα του Βάλτερ Μπάγιερ, προέδρου και επικεφαλής εκπροσώπου της ευρωεκλογικής καμπάνιας του ΚΕΑ, κομμάτων- μελών και της αριστερής ευρωομάδας, συν την παρουσία της Βαλτράουτ Φριτζ που είχε νέο κύκλο διαλόγου με τον Αλέξη Χαρίτση και στελέχη της Νέας Αριστεράς, καταδεικνύουν την ταυτοτική οργανική της ένταξη στο ΚΕΑ .
«Ψηφίστε τα κόμματα μέλη, παρατηρητές και συνεργάτες του ΚΕΑ», καταλήγει η Διακήρυξη της Λιουμπλιάνα. Μάλλον αυτή είναι η φράση – κλειδί στην εμμονή του ΣΥΡΙΖΑ. Μόνο που υπάρχει (πολιτική) ζωή και μετά τις ευρωεκλογές.