Η ασφάλεια και η δικαιοσύνη στο λαβύρινθο του οργανωμένου εγκλήματος και του κρατικού εγκλήματος
Ότι υπάρχει «αισθητή βελτίωση στα στατιστικά στοιχεία της εγκληματικότητας» προσπάθησε να παρουσιάσει ο πρωθυπουργός στη συνέντευξη που έδωσε στο ΣΚΑΪ, καταλήγοντας ότι «υπάρχουν κάποια μεμονωμένα περιστατικά τα οποία παίρνουν μεγάλη δημοσιότητα και διαμορφώνουν γενικά ένα κλίμα το οποίο είναι, ας μην το κρύψουμε, δυσάρεστο». Οι δημοσιογράφοι στο σημείο αυτό επισήμαναν τις «βομβιστικές επιθέσεις, τις οποίες βλέπουμε συνεχώς στο αστυνομικό δελτίο, και τις ένοπλες επιθέσεις», καταλήγοντας «δηλαδή, υπάρχουν όπλα πολλά που κυκλοφορούν». Ο πρωθυπουργός είπε καθησυχαστικά «υπάρχει σίγουρα μια σημαντική πρόοδος στις υποθέσεις που αφορούν την Greek mafia, νομίζω το βλέπετε. Η αστυνομία έχει τη δυνατότητα να εξιχνιάσει τέτοιες υποθέσεις και νομίζω το κάνει πολύ καλά. Εκεί σίγουρα έχουμε δει πολύ θετικά δείγματα γραφής». Ο πρωθυπουργός μεταπήδησε στο ζήτημα της οπαδικής βίας, για να καταλήξουν να συζητούν, με άνεση, για τα γκολ του Παναθηναϊκού στον Ολυμπιακό. Ουδέν αληθές σε αυτή τη στιχομυθία αλλά και ουδείς αναρωτήθηκε.
Για ποια εγκληματικότητα μιλάμε;
Ελλείψει επικαιροποιημένων στατιστικών στοιχείων (γιατί άραγε;) η εικόνα που έχουμε δεν είναι ολοκληρωμένη, αλλά είναι ενδεικτική. Το 2022 καταγράφηκε αύξηση των ληστειών κατά 19%, των βιασμών κατά 26%, των κλοπών κατά 21%, των διακεκριμένων κλοπών με διάρρηξη κατά 62%, των αυτοδικιών κατά 18% και των υποθέσεων με παράνομα όπλα κατά 239%. Η αυξητική τάση καταγράφηκε και το 2023. Το τελευταίο στοιχείο είναι μία προειδοποίηση για το οργανωμένο έγκλημα στη χώρα μας. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση για το Οργανωμένο Έγκλημα (Global Organized Crime Index) για το 2023, το ποσοστό εγκληματικότητα της Ελλάδας για την τριετία 2021-2023 καταγράφει αύξηση κατά 0,43 στα 10, όταν στην Ευρώπη καταγράφηκε η υψηλότερη αύξηση εγκληματικότητας σε διεθνές επίπεδο κατά +0,26. Έτσι, ενώ το παγκόσμιο ποσοστό εγκληματικότητας είναι το 5.03, η Ελλάδα είναι στο 5,35. Για την Ελλάδα επισημαίνεται αύξηση στο ναρκεμπόριο (από το 3.50 στο 5.0). Αντίστοιχα, στο δείκτη ανθεκτικότητας, δηλαδή στο πώς μια χώρα καταφέρνει να διαταράξει τις δραστηριότητες του οργανωμένου εγκλήματος, η Ελλάδα λαμβάνει 5.17, χάνοντας την τριετία (2021-2023) -0.08. Την ίδια ώρα, διαπιστώνεται αποδυνάμωση κατά 70-80% της Άμεσης Δράσης και σημαντικό πρόβλημα στη λειτουργία του τηλεφωνικού κέντρου «100» της ΕΛΑΣ.
Από την άλλη, ανατρέχοντας στο αίσθημα των πολιτών για ασφάλεια, σύμφωνα με την Metron Analysis, τη χαμηλότερη επίδοσή της η κυβέρνηση καταγράφει στην αντιμετώπιση της εγκληματικότητας (-61%), αλλά εξαιρετικά χαμηλή είναι και στην αντιμετώπιση της διαφθοράς (-55%). Σύμφωνα με την Alco το 40% των κατοίκων της Αττικής θέτει ως πρώτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση εντός του 2024 την ενίσχυση της αστυνόμευσης. Σύμφωνα με την MRB, οι πολίτες δηλώνουν σε ποσοστό 77,1% όχι και τόσο ή καθόλου ικανοποιημένοι από το επίπεδο ασφάλειας της χώρας, ενώ εκφράζουν ανησυχία για τη βία των ανηλίκων/εφήβων (41%), τις γυναικοκτονίες (16,5%), τις ληστείες (14,9%), το οργανωμένο έγκλημα και το ξεκαθάρισμα λογαριασμών (12,2%), τα σεξουαλικά εγκλήματα (6,7%).
Το οργανωμένο έγκλημα δρα στο φως
Στην κεντρική πολιτική σκηνή συνήθως όταν μιλούν για εγκληματικότητα λησμονούν (!) να αναφερθούν στο τι εννοούν. Η συζήτηση περιορίζεται πολύ συχνά στα εγκλήματα στη γειτονιά ή στις λεγόμενες τρομοκρατικές οργανώσεις που έχουν συγκροτηθεί γύρω από ένα πολιτικό πλαίσιο. Επιμελώς αφήνουν απέξω το οργανωμένο έγκλημα, τα εγκλήματα των ισχυρών, το κρατικό-εταιρικό έγκλημα, τις εγκληματικές οργανώσεις, τα εγκληματικά δίκτυα, τα οικονομικά εγκλήματα. Αυτά, ωστόσο, είναι που είθισται να πέφτουν στη μαύρη τρύπα της ατιμωρησίας, μαζί με την αστυνομική αυθαιρεσία, τη διαφθορά, την κρατική βία.
Το οργανωμένο έγκλημα δρα στο φως. Τουλάχιστον 26 συμβόλαια θανάτου έχουν εκτελεστεί στη χώρα μας τα τελευταία επτά χρόνια. Τους τελευταίους πέντε μήνες έχουν πραγματοποιηθεί έξι επιθέσεις και δολοφονίες. Η Greek mafia λειτουργεί σχεδόν ανενόχλητη. Και γιατί όχι; Δεκαεπτά απόστρατοι και εν ενεργεία αστυνομικοί που κατηγορούνταν ως επίορκοι για σχέσεις με την ελληνική μαφία αθωώθηκαν τον Ιανουάριο του 2023 για τα πλημμελήματα που κατηγορούνταν, παρά τα συντριπτικά στοιχεία σε βάρος τους γιατί επί έξι χρόνια η Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛΑΣ δεν πρόλαβε να απομαγνητοφωνήσει και να επικυρώσει ως αποδεικτικό υλικό τα ηχητικά αρχεία και το φωτογραφικό υλικό που της παρέδωσε η ΕΥΠ. Τότε, ο εισαγγελέας της έδρας είχε δηλώσει «δυστυχώς, παρά τη βαρύτητα της κατηγορίας, το αποδεικτικό υλικό είναι ανύπαρκτο. Είναι τραγικό. Θα ευχηθώ η άλλη δικογραφία να έχει καλύτερη τύχη. Πρέπει να απαλλαγούν όλοι, δεν προέκυψε κανένα στοιχείο». Η άλλη δικογραφία, που αφορά τα κακουργήματα, όπου και πάλι αστυνομικοί έχουν αναγνωριστεί ως μέλη εγκληματικής οργάνωσης, βρίσκεται ακόμα -ένα χρόνο μετά το βατερλό της πρώτης υπόθεσης- στο στάδιο της ανάκρισης και άγνωστο αν και πότε θα παραπεμφθούν σε δίκη. Έτσι, αφήνεται χωρίς μέτρα -καθώς οι αστυνομικοί παραμένουν στη θέση τους, ακόμα και τα υψηλόβαθμα στελέχη- η αίσθηση ότι η μαφία κινείται στο εσωτερικό της αστυνομίας χωρίς να αντιμετωπίζεται.
Εν τω μεταξύ, πληθαίνουν οι επιθέσεις της Greek mafia, και παρά τις συλλήψεις για τις δολοφονίες Ρουμπέτη και Σκαφτούρου, οι δραστηριότητές της δεν φαίνεται να επηρεάζονται. Το αντίθετο. Η εμπορία ανθρώπων, το εμπόριο ναρκωτικών και το λαθρεμπόριο καυσίμων, που είναι η κυριότερη δραστηριότητα του οργανωμένου εγκλήματος συνεχώς αυξάνονται. Μάλιστα, όπως επισημαίνεται στην παγκόσμια έκθεση για το οργανωμένο έγκλημα χρησιμοποιούνται πλέον ευρωπαϊκά λιμάνια (ανάμεσά τους και ο Πειραιάς) για τη διακίνηση των παράνομων προϊόντων, ιδιαίτερα μέσα από τα κοντέινερ, «για τη διακίνηση των οποίων δεν χρειάζεται πια να στηριχθούν στη διαφθορά». Τους τελευταίους μήνες δε το λαθρεμπόριο καυσίμων ανθεί. Την περασμένη βδομάδα, όπως ανακοινώθηκε από την ΕΛΑΣ, εξαρθρώθηκε μέρος του κυκλώματος αυτού, που φέρεται να εισήγαγε με φορτηγά διαλύτες από την Βουλγαρία ή και να τους παρασκεύαζε σε εργοστάσιο στην Τανάγρα. Εν τω μεταξύ, το περασμένο καλοκαίρι πάλι η ΕΛΑΣ ανακοίνωσε και την εξάρθρωση κυκλώματος human trafficking της Greek mafia, όπου είχαν αφήσει να εννοηθεί ότι συνδέονται και δύο υποθέσεις, της 19χρονης στην Ηλιούπολη και της 12χρονης στον Κολωνό. Η 19χρονη θύμα trafficking παραπέμφθηκε σε δίκη για πορνεία, ύστερα από καταγγελία του αστυνομικού που καταδικάστηκε ότι την κρατούσε αιχμάλωτη και την εξέδιδε, και αθωώθηκε. Για την παραπομπή ο Άρειος Πάγος έχει διατάξει έρευνα. Η 12χρονη αντιμετωπίζεται από την εισαγγελέα της έδρας ως πόρνη σχεδόν κατ’ επιλογή και ο κατηγορούμενος ως περίπου θύμα αυτής, τη στιγμή που παραμένει τεράστιο το ερωτηματικό γιατί δεν στοιχειοθετήθηκε η κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης.
Πληθαίνουν τα ερωτηματικά
Πολλά είναι τα ερωτηματικά για το πώς αντιμετωπίζεται το οργανωμένο έγκλημα και το κρατικό έγκλημα στην Ελλάδα. Διόλου ασύνδετη η έκκληση της ευρωπαίας εισαγγελέα για την υπόθεση της τροχαίας πολύνεκρης σύγκρουσης στα Τέμπη: «Μας μπλοκάρουν από το να βρούμε την αλήθεια. Μας μπλοκάρουν από το να εφαρμόσουμε δικαιοσύνη. Γιατί αν σου απαγορεύουν να κάνεις έρευνα, δεν μπορείς να αποκαλύψεις την αλήθεια», δήλωσε η Λάουρα Κοβέσι, για το ότι η έρευνα δεν μπορεί να φτάσει στην απόδοση ευθυνών σε πολιτικά πρόσωπα, εξαιτίας του νόμου περί ευθύνης υπουργών. Και ύστερα, όχι μόνο δεν ερευνάται τι ήταν οι διαλύτες που προκάλεσαν την έκρηξη, κατόπιν της μετωπικής, αλλά απαξιώνεται και όποια συζήτηση, η οποία αντιμετωπίζεται περίπου ως θεωρία συνωμοσίας, παρότι εύλογα είναι τα ερωτήματα, μετά και από την ανάλυση του Χημείου του Κράτους.
Το πόρισμα της πλειοψηφίας, το οποίο και πέρασε, στην Εξεταστική Επιτροπή για τα Τέμπη δεν έχει εντοπίσει καθόλου πολιτικές ευθύνες ούτε έλαβε υπόψη τη δικογραφία. Την Τετάρτη στην Ολομέλεια της Βουλής αναμένεται η συγκάλυψη να ολοκληρωθεί και επίσημα από τον πρωθυπουργό, ο οποίος στο ΣΚΑΪ δήλωσε σχεδόν παρατηρητής της υπόθεσης («πρώτος εγώ θέλω να μάθω όλη την αλήθεια», είπε), σαν να μην έχει κάποιο θεσμικό ρόλο, ενώ όταν ρωτήθηκε για το πόσο ασφαλής είναι τελικά ο σιδηρόδρομος κράτησε όλες τις πιθανές επιφυλάξεις: «αυτή τη στιγμή ο σιδηρόδρομος είναι όσο ασφαλής μπορεί να είναι, κουβαλώντας τις χρόνιες παθογένειες δεκαετιών που δεν μπορούν να διορθωθούν από τη μία στιγμή στην άλλη». Η ίδια απάντηση μπορεί να δοθεί και για το οργανωμένο έγκλημα: «αυτή τη στιγμή η χώρα είναι όσο ασφαλής μπορεί να είναι, κουβαλώντας τις χρόνιες παθογένειες δεκαετιών που δεν μπορούν να διορθωθούν από τη μία στιγμή στην άλλη». Με μία φράση: Όσο υπάρχει οργανωμένο έγκλημα και κρατικό έγκλημα που δεν αντιμετωπίζονται, δεν υπάρχει ασφάλεια ούτε δικαιοσύνη.