Στο ευρωβαρόμετρο καταγράφηκε μία αντίφαση, η οποία μάλλον θα είναι και η προμετωπίδα έως την κάλπη. Η προεκλογική εκστρατεία θα ήθελαν οι πολίτες της Ελλάδας να εστιάσει στην δημόσια υγεία (56%), τη στήριξη της οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας (55%) και την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (55%). Από την άλλη, οι ίδιοι πολίτες προκρίνουν για την ενίσχυση της ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή, ο επόμενος θεσμικός κύκλος να εστιάσει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της οικονομίας και της βιομηχανίας της ΕΕ (38%), την επισιτιστική ασφάλεια και τη γεωργία (36%) και την ενέργεια (35%). Ενώ λοιπόν οι πολίτες ανησυχούν και ζητούν απαντήσεις για το πώς θα ζήσουν ώστε να επιλέξουν τι θα ψηφίσουν, οραματίζονται να ζουν σε μία Ευρώπη πιο ανταγωνιστική, που θα ξεπερνά με δικούς της πόρους την επισιτιστική και την ενεργειακή κρίση. Το ερώτημα λοιπόν είναι τελικά που θα κινηθεί η καμπάνια στο δυσοίωνο και βαρύ παρόν ή στο ελπιδοφόρο μέλλον; Στην πραγματικότητα ή στο όραμα;
Πηχυαίοι τίτλοι και ψιλά γράμματα
Στο Reuters σε ανάλυσή του σχετικά με τα επιτεύγματα της ελληνικής οικονομίας τονίζεται ότι αυτή «εκτοξεύεται μετά από μία δεκαετία πόνου» και κατόπιν σημειώνεται ότι «η ανάκαμψη στην Ελλάδα είναι έντονη -τουλάχιστον στα χαρτιά (…) Για πολλούς Έλληνες, η οικονομική ανάκαμψη δεν μεταφράστηκε σε βελτιωμένο βιοτικό επίπεδο».
Η οικονομική ανάκαμψη, για την οποία περιοδεύουν περήφανα ο πρωθυπουργός και οι υποψήφιοι/ες του είναι απλά ένας πηχυαίος τίτλος προσδοκίας που επισκιάζει τα ψιλά γράμματα της πραγματικότητας. Και κάπως έτσι θα πάει η προεκλογική καμπάνια, όπως πήγε και η καμπάνια των εθνικών εκλογών, που δεν την πιστεύαμε αλλά πέτυχε. Εκεί ελπίζει ξανά. Η κυβέρνηση θα βλέπει φως το τούνελ και η αντιπολίτευση θα περιγράφει το σκοτάδι μέσα μας [74% των Ελλήνων δηλώνει ότι το βιοτικό τους επίπεδο επιδεινώθηκε τα τελευταία χρόνια (45% ο ευρωπαϊκός μ.ο.), το 48% των Ελλήνων (32% στην ΕΕ) πιστεύει ότι το βιοτικό επίπεδο θα μειωθεί τα επόμενα πέντε χρόνια] . Και όταν η κυβέρνηση θα πρέπει να συναντήσει τους πολίτες μέσα στο τούνελ, τότε θα της κουνά από μακριά ένα φακό που θα δείχνει τους κινδύνους αν δεν την ακολουθήσει, με πρώτο και κύριο την ασφάλεια.
Της ασφάλειας δεηθόμεν
Το κοινό στοιχείο ανάμεσα στην αντίφαση της προεκλογικής καμπάνιας και του θεσμικού κύκλου στο Ευρωβαρόμετρο είναι η ασφάλεια. Το 81% των Ευρωπαίων (78% των Ελλήνων) πιστεύει ότι η προσέλευση στις κάλπες είναι ακόμα πιο σημαντική δεδομένης της γεωπολιτικής κατάστασης. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα του ευρωβαρόμετρου η πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου και μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) Ρομπέρτα Μέτσολα τόνισε ότι «το διακύβευμα στις κάλπες είναι υψηλό και το υφιστάμενο γεωπολιτικό πλαίσιο καθιστά την ψηφοφορία ακόμα σημαντικότερη». Αντίστοιχα η πρόεδρος της Κομισιόν (και υποψήφια του ΕΛΚ για μία ακόμα θητεία) Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μιλώντας στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο Άμυνας και Ασφάλειας είπε «επειδή διακυβεύονται πολλά, η ελευθερία και η ευημερία μας εξαρτώνται από την ασφάλειά μας και πρέπει να ευθυγραμμίσουμε τις ενέργειές μας με αυτό το μεταβαλλόμενο περιβάλλον ασφάλειας». Στο ίδιο βαγόνι της ασφάλειας και της κινδυνολογίας και ακόμα πιο σαφής ο Κ. Μητσοτάκης (το φωτεινό παράδειγμα του ΕΛΚ): «το 2024 δεν είναι το 2019. Τα πράγματα έχουν δυσκολέψει πολύ. Μεγάλες γεωπολιτικές αστάθειες, η πατρίδα μας βρίσκεται σε μια ταραγμένη χρονιά».
Η Νέα Δημοκρατία επαναχάραξε τον οδικό της χάρτη για τις ευρωεκλογές κατόπιν των γεωπολιτικών εξελίξεων, πίσω από τον τρόμο για έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο και το φόβο της περαιτέρω φτωχοποίησης λόγω των πολέμων (καθώς πάντα θα είναι εισαγόμενη η ακρίβεια, επιδιώκοντας να στείλει «μήνυμα σταθερότητας στις εκλογές» και να μετατρέψει την ευρωκάλπη σε ψήφο εμπιστοσύνης. Παρότι, οι πολίτες σύμφωνα με την Metron Analysis πιστεύουν ότι όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα πολιτικής σταθερότητας (65%), η ΝΔ θα επιμένει να εκπέμπει σταθερότητα. Είναι σαν να βρισκόμαστε σε ένα αεροπλάνο που βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και ενώ ουρλιάζουμε από τον φόβο μας οι αεροσυνοδοί μας λένε να εστιάσουμε έξω από το παράθυρο σε ένα σύννεφο αφράτο, φωτεινό, από όπου αχνοφαίνεται η ελπίδα ότι θα τα καταφέρουμε. Αυτό ακριβώς κάνει η ΝΔ.
Μελετά τα στοιχεία και τα παρουσιάζει να φαίνονται αέρινα. Βιομηχανία και νέες θέσεις εργασίας θέλετε; Κοιτάχτε το συννεφάκι του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας. Πάμε καλά, με ρυθμό υπερδιπλάσιο από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Μην κοιτάτε κάτω. Αποβιομηχάνιση, ανεργία, υλική αποστέρηση. Θέλετε επισιτιστική ασφάλεια και γεωργία; Στον επόμενο εκλογικό κύκλο τα χρήματα «θα πάνε σε αυτούς οι οποίοι πραγματικά παράγουν». Μην κοιτάτε κάτω που βρίσκεται σε κίνδυνο η αρδευτική περίοδος, λόγω χρεών και δυσβάσταχτου ενεργειακού κόστους, ούτε που κινδυνεύουν με εξαφάνιση πολλές καλλιέργειες, όπως το σύκο και η σταφίδα, εξαιτίας του κόστους παραγωγής. Ενέργεια θέλετε; Να δείτε αυτό το συννεφάκι, μοιάζει με ευρωπαϊκό πακέτο για ΑΠΕ και αποθήκες ενέργειας. Μην κοιτάτε κάτω, στην πέμπτη θέση που βρίσκεται η Ελλάδα στην ενεργειακή φτώχεια, ούτε που οι ευρωπαϊκές επιδοτήσεις 12,1 δισ. ευρώ πήγαν στις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, ούτε που κλείνει το ορυχείο νικελίου της ΛΑΡΚΟ, όταν διατείνεται ότι θα φτιάξει ΑΠΕ που για την παραγωγή τους χρειάζεται νικέλιο. Και αν πείτε για περιβάλλον, σας λέω ότι δεν θα προχωρήσουν οι υδρογονάνθρακες, για να αντιμετωπίσω τη διάλυση των ωκεανών και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Και αυτό που εννοώ είναι ότι ενδέχεται να μην κάνω νέες συμφωνίες. Αυτές που ήδη έχουν γίνει αλλά δεν έχουν ξεκινήσει (αναμένεται να ξεκινήσουν το 2025) θα τιμηθούν, γιατί να κοίτα εκεί είναι το συννεφάκι της ανάπτυξης. Και έτσι κύκλωσε ο κύκλος.
Η παγίδα έχει στηθεί
Η κυβέρνηση θα στέλνει θετικά μηνύματα, που τόσο έχει ανάγκη να ακούσει ο κόσμος, και θα λέει τι θα κάνει στην επόμενη θητεία της στο ευρωκοινοβούλιο, ενώ η αντιπολίτευση θα προσπαθήσει να αφυπνίσει τον κόσμο ταρακουνώντας τους να βγάλουν το βλέμμα από το σύννεφο και να κοιτάξουν κάτω, την πτώση. Αυτό που θα τους έβγαζε από τον παραλυτικό φόβο είναι να τους έδινε αλεξίπτωτα και να πηδούσαμε όλοι μαζί από το αεροπλάνο. Και ας πιάσουμε τα σύννεφα, αντί να τα κοιτάμε. Μία καμπάνια χρειάζεται που δεν θα διαπιστώνει (ξέρουμε τι ζούμε) αλλά θα λέει τι θα κάνει και πώς (όχι με όρους κόστους που θέλει να επιβάλλει η ΝΔ και τα μίντια (για την ιστορία ένας στους τέσσερεις υποψήφιους ευρωβουλευτές της ΝΔ είναι δημοσιογράφοι ή παρουσιαστές. Τυχαίο;), αλλά θα περιγράφει τα ευρωπαϊκά εργαλεία διεξόδου από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, πρόσβασης στη δημόσια υγεία, δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, ειρήνευσης και αλληλεγγύης. Σύμφωνα με το ευρωβαρόμετρο, οι ενέργειες της ΕΕ έχουν αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή πιστεύει το 83% των ευρωπαίων πολιτών και το 70% όσων μένουν στην Ελλάδα. Ιδού η έξοδος κινδύνου, ιδού και το πήδημα. Για να πιάσουμε τα σύννεφα, όχι μόνο να τα βλέπουμε.