Η δική μας Αριστερά - όπως κι αν χαρακτηριστεί, ευρωκομμουνιστική, ανανεωτική, ριζοσπαστική– είχε πάντα άμεση σχέση με την ιταλική Αριστερά. Η ιδεολογική μας αφετηρία είχε αναφορά στον ευρωκομμουνισμό και η προνομιακή σχέση που είχε αναπτύξει η ιταλική Αριστερά με τα κινήματα ενάντια στον πόλεμο, τον ρατσισμό και την παγκοσμιοποίηση, αποτέλεσε οδηγό και για την δική μας πολιτική στάση. Η μετέπειτα εξέλιξη, βέβαια, της Αριστεράς στην Ιταλία είναι γνωστή και απελπιστική. Στροφή προς την σοσιαλδημοκρατία, απαξίωση, συρρίκνωση, καμιά δυνατότητα παρέμβασης στην δραματική αλλοτρίωση της ιταλικής κοινωνίας, καμιά άμυνα απέναντι στην επικράτηση του μπερλουσκονισμού, στην κυριαρχία τυχάρπαστων κομμάτων του διαδικτύου και, τελικά, του φασίζοντος μοντέλου Μελόνι.
Αυτές οι σκέψεις μού ήρθαν στο μυαλό μετά την πληροφορία ότι σε ανοιχτή συνέλευση της Νέας Αριστεράς στις Σέρρες, το κεντρικό στέλεχος του κόμματος Γιώργος Σταθάκης, που μάλιστα στήριξε την υποψηφιότητα του Ευκλείδη Τσακαλώτου για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, είπε ότι, προσδοκώντας ένα καλό ποσοστό στις ευρωεκλογές, αμέσως μετά θα αρχίσουν οι διαδικασίες δημιουργίας ενός μετώπου της κεντροαριστεράς που θα αποτελέσει το αντίπαλο δέος στην κυριαρχία Μητσοτάκη. Από ότι φαίνεται, δεν μπορεί να είναι τυχαίες επαναλήψεις ή αυθαίρετες δημοσιογραφικές ερμηνείες, οι διαδοχικές αναφορές στελεχών της Νέας Αριστεράς σ’ αυτή την πολιτική προοπτική του κόμματος. Και μάλιστα χωρίς να έχουν καμιά πολιτική νομιμοποίηση από την βάση του κόμματος, που φαίνεται ότι βράζει στο ζουμί της παρακολουθώντας κάποια κεντρικά στελέχη ενός μεταβατικού, μη ψηφισμένου, οργάνου να στήνουν ένα πιθανό, μελλοντικό κεντροαριστερό σκηνικό ερήμην τους. Έτσι, λοιπόν, έκανα έναν παραλληλισμό, αν είναι αυθαίρετος θα το δείξει το μέλλον, με την ιστορία της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης στην Ιταλία. Ένα κόμμα που δεν έσπευσε να ξορκίσει τον κομμουνισμό από τον τίτλο του και πρωταγωνίστησε στην περίοδο του φόρουμ και του αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος, με αποτέλεσμα να πάρει ένα σημαντικό ποσοστό για τα μέτρα του, 6,1%, στις ευρωεκλογές του 2005. Μετά τις εκλογές, όμως, το σκηνικό άλλαξε. Με το σκεπτικό να φύγει ο Μπερλουσκόνι, όπως λέμε να φύγει ο Μητσοτάκης, η Κομμουνιστική Επανίδρυση συνεργάστηκε με την κεντροαριστερά του Ρομάνο Πρόντι και ο ηγέτης της Φάουστο Μπερτινότι έγινε πρόεδρος της βουλής. Κι από τότε άρχισε η κατρακύλα. Όπως αποδεικνύεται ιστορικά, όταν η Αριστερά μπλέκει με την σοσιαλδημοκρατία και ενδίδει σε κεντροαριστερά σενάρια εξουσίας, ή καταντά να μοιάσει εντελώς με το τέρας του καπιταλισμού όπως ο Μάσιμο Ντ’ Αλέμα και ο Τόνι Μπλερ ή καταλήγει στην αφομοίωση, την απαξίωση, τον κατακερματισμό και την πολιτική εξαφάνιση, όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας και η Κομμουνιστική Επανίδρυση. Δεν μπορεί να μη γνωρίζουν, τα έμπειρα στελέχη της Νέας Αριστεράς, την πρόσφατη πολιτική ιστορία και να μη διδάσκονται από αυτή. Επίσης, καλό είναι να θυμηθούν, σε πόσες πολιτικές επιλογές, όχι επιβεβλημένες από το μνημόνιο αλλά αναντίστοιχες με την αριστερή ιδεολογία και πρακτική, διολίσθησαν στην περίοδο που ήταν βασικοί υπουργοί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Κι ας μην τα δικαιολογούν όλα στον βωμό της κυβερνησιμότητας. Η Αριστερά έχει να παίξει σημαντικό και χρήσιμο ρόλο ΚΑΙ εκτός εξουσίας, να προστατεύσει και να εμπνεύσει τον κόσμο που την έχει ανάγκη, αρκεί να μην έχει χάσει την ψυχή της…
Φέτος στην Βενετία διοργανώνεται η 60η Μπιεννάλε εικαστικών, ίσως η πιο προοδευτική και ρηξικέλευθη έκθεση εδώ και πολλά χρόνια. Με κεντρικό θέμα «Ξένοι παντού», παρουσιάζονται έργα μοντέρνας τέχνης που αναφέρονται στην εκμετάλλευση του τρίτου κόσμου από την «πολιτισμένη» δύση, τους αυτόχθονες πληθυσμούς, τον πόλεμο, τις διακρίσεις φυλής και φύλου, την μετανάστευση, την προσφυγιά και τόσα άλλα που σε αφήνουν άναυδο με την πρωτοτυπία, την ευρηματικότητα και την επαναστατική προσέγγιση από τους καλλιτέχνες. Βγαίνοντας από τον μεγαλύτερο εκθεσιακό χώρο της Μπιεννάλε, στην απέραντη έκταση των παλιών ναυπηγείων του Αρσενάλε, πέφτεις πάνω σε ένα γωνιακό μπαράκι όπου δεσπόζει το σφυροδρέπανο στο λογότυπο της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης. Όμορφος χώρος, παλιακός, όπου κυριαρχούν τα πορτρέτα του Τσε, του Τολιάτι, του Μπερλίγουερ, του Μαρξ και οι προτομές του Λένιν ενώ σε μια γωνιά βρίσκονται συγκεντρωμένες οι σημαίες του κόμματος έτοιμες για την επόμενη διαδήλωση. Στην Βενετία, άλλωστε, έλαβε χώρα το τελευταίο, ίσως, μαζικό συνέδριο, τον καιρό της μεγάλης κινηματικής αίγλης της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης ενώ είχαν ήδη αρχίσει να χτυπούν τα καμπανάκια των κεντροαριστερών σεναρίων. Πίνεις, λοιπόν, ωραίες μπύρες, χαίρεσαι το επαναστατικό ντεκόρ και τις αριστερές φάτσες γύρω σου και από την καλλιτεχνική απογείωση της Μπιεννάλε προσγειώνεσαι στο πληγωτικό παρόν μιας Αριστεράς που αναπολεί παλιές δόξες ενώ η ίδια αποτελεί παρελθόν για την κοινωνία!
Πάνος Δημητρούδης