Το να συμπληρώσω εγώ εδώ το πόσο καταστροφικό είναι το αποτέλεσμα των εκλογών στην ΕΕ για τους εργαζόμενους, τα μεσαία στρώματα και την νεολαία της, είναι μάλλον περιττό. Το να πούμε ξανά πόσο πιο ισχυρές έγιναν οι πολεμοχαρείς, ξενοφοβικές και ακροδεξιές δυνάμεις, είναι ίσως μια άχρηστη επανάληψη. Όλες και όλοι μας παρακολουθούμε με αγωνία, ίσως και φόβο, την δραματική μετατόπιση των εκλογέων προς τα δεξιά και την ακροδεξιά. Κάτι που μάλλον όλες και όλοι περιμέναμε, το περιμέναν οι κυβερνήσεις και τα κόμματα των χωρών της ΕΕ, πράττοντας φυσικά τα πάντα για να επιβεβαιωθεί η πρόβλεψή τους. Στις δύο μεγαλύτερες από κάθε σκοπιά – πληθυσμιακή, οικονομική, στρατιωτική, κοινωνική - χώρες της ΕΕ, Γαλλία και Γερμανία, η επιβεβαίωση της πρόβλεψης στα αποτελέσματα των εκλογών πήρε δραματικές διαστάσεις. Στην Γαλλία έφερε στο προσκήνιo τους φασίστες της Λεπέν, ενώ στην Γερμανία ρευστοποιείται το πολιτικό σύστημα επικίνδυνα εξαιτίας των τεράστιων απωλειών του κυβερνητικού τρικομματικού συνασπισμού, της αδιανόητης ανόδου του AFD αλλά και της εμφάνισης νέων πολιτικών παικτών όπως το BSW.
Το γεγονός ότι συνήθως οι εξελίξεις στην Γερμανία σπάνια υπακούν στον όρο «ραγδαίες» μάς δίνει τη δυνατότητα να τις μελετήσουμε με περισσότερη (πολιτική) χρονική άνεση. Ας δούμε λοιπόν σήμερα στον φιλόξενο αλλά αντικειμενικά περιορισμένο χώρο της εφημερίδας τα βασικά στοιχεία και να ανοίξουμε τον πολιτικό προβληματισμό για τις εξελίξεις στη χώρα που καθορίζει εν πολλοίς και την πολιτική της ΕΕ, ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο, τόσο για την δραστήρια εμπλοκή της στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, όσο και για την καθαρή βούληση να επιβάλλει δεύτερη θητεία της Φον ντερ Λάϊνεν στην ΕΕ.
Σχεδόν 62 εκατομμύρια πολίτες κλήθηκαν να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές του 2024 στη Γερμανία. Τα αποτελέσματα των εκλογών (στοιχεία από το RLS)
αποτελούν τεράστια εκλογική ήττα και για τα τρία κόμματα του συνασπισμού της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, αφού συγκέντρωσαν λιγότερο από το ένα τρίτο των συνολικών ψήφων. Η συμμετοχή με 64,8% είναι μεν υψηλή, υπολείπεται όμως αυτής των εθνικών εκλογών.
Το CDU κέρδισε +1,1% και, με 30,0% (CDU: 23,7%, CSU: 6,3%), πέτυχε ένα παρόμοιο εκλογικό αποτέλεσμα με το 28,9% του 2019 (CDU: 22,6%, CSU: 6,3%), όταν αυτό ήταν μακράν το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα στην ιστορία του. Παρόλο που το CDU παραμένει κάτω από το επίπεδο των προηγούμενων εκλογών της ΕΕ [2014: 35,3% (CDU: 30,0%, CSU 5,3%), 2009: 37,9% (CDU: 30,7%, CSU 7,2%)], μπορεί να αισθάνεται νικητής των εκλογών - κυρίως επειδή τα άλλα κόμματα χάνουν σημαντικά. Η εκστρατεία του CDU βασίστηκε σε έναν μάλλον διάχυτο φόβο για την κατάσταση του κόσμου, καθώς το 64% των ψηφοφόρων θεωρούσε ότι "η ειρήνη και η ασφάλεια στην Ευρώπη" απειλούνται έντονα ή πολύ έντονα.
Με 13,9%, το SPD πέτυχε το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα στην ιστορία του - ποτέ άλλοτε το κόμμα δεν είχε λάβει τόσες λίγες ψήφους σε εθνικές εκλογές. Η αντιδημοφιλία του καγκελάριου και κυρίως της κυβέρνησης – μόνο 25% θετικές γνώμες – σε συνδυασμό με τη μόλις 27% αποδοχή της πρότασης κοινωνικής δικαιοσύνης του SPD, έβαλαν το ιστορικό αυτό κόμμα σε τροχιά βαθιάς κρίσης.
Οι Πράσινοι παίρνουν 11,9% (-8,6%), μειώνοντας σχεδόν στο μισό το αποτέλεσμα ρεκόρ τους από το 2019 (20,5%). Το ποσοστό αποδοχής των Πρασίνων έπεσε κατακόρυφα, ιδίως μεταξύ των νεότερων ψηφοφόρων (16-24 ετών: -23%). Οι Πράσινοι έχασαν την πλειονότητα των ψηφοφόρων τους προς το CDU/CSU (-560.000) και την αποχή (-520.000), αλλά και προς το Die Linke (-30.000) και το AfD (-50.000). Το ποσοστό τους και κυρίως η διασπορά των απωλειών τους δείχνει ότι απώλεσαν τον χαρακτηρισμό τους ως κόμμα υπεράσπισης του περιβάλλοντος και της ειρήνης.
Το Die Linke βίωσε την καταστροφή, χάνοντας περίπου το μισό του ποσοστού της (-2,8%) και καταλήγοντας στο 2,7%. Στην δε ανατολική Γερμανία, το κόμμα προσγειώνεται κάτω από το 5% σε τέσσερα ομόσπονδα κρατίδια (Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία 4,9%, Σαξονία 4,9%, Σαξονία-Άνχαλτ 4,8% και Βρανδεμβούργο 4,4%).
Το AfD πραγματοποίησε μια καταστροφική προεκλογική εκστρατεία και παρόλα αυτά έφτασε στο 15,9%, σημειώνοντας αύξηση +4,9% σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2019. Ωστόσο, σε σύγκριση με τις δημοκοπικές προβλέψεις του Φεβρουάριου του 2024 (22%), έχασε -6,1%. Αυτό δεν πρέπει να επισκιάζει το γεγονός ότι το κόμμα πέτυχε το καλύτερο αποτέλεσμα σε εθνικές εκλογές μέχρι σήμερα. Στα ανατολικά ομόσπονδα κρατίδια, το AfD είναι παντού η ισχυρότερη δύναμη.
Η Συμμαχία Sahra Wagenknecht (BSW) παίρνει με την πρώτη εμφάνιση 6,2% και αναστατώνει το κομματικό τοπίο ως νέος πολιτικός παίκτης. Εισέρχεται στο ευρωκοινοβούλιο με 6 ευρωβουλευτές (εκ των οποίων μία γυναίκα). Η προεκλογική του εκστρατεία βασίστηκε αποκλειστικά στο χάρισμα της πρωταγωνίστριας Sahra Wagenknecht (86% των ψηφοφόρων δηλώνουν ότι δεν θα ψήφιζαν την BSW χωρίς τη Sahra Wagenknecht,) - εμπλουτισμένη με ένα μείγμα φόβου για το μέλλον της «βιομηχανικής Γερμανίας», για τον «πόλεμο και την ειρήνη», καθώς και ψήγματα «κοινωνικής δικαιοσύνης». Ουσιαστικά, το νέο αυτό κόμμα θα παει στις επερχόμενες εκλογές των κρατιδίων στην ανατολική Γερμανία (Θουριγγία, Βρανδεμβούργο, Σαξονία) με ούριο άνεμο, παρόλο που δεν αποδείχθηκε στην κάλπη το βασικό τους επιχείρημα της ανάσχεσης ανόδου του AFD.
Όλα τα παραπάνω πιστοποιούν ότι η Γερμανία μπήκε σε μια δύσκολη πολιτικά περίοδο που θα επηρεάσει δραματικά και την ΕΕ.