Η δημοτική κίνηση «Πόλη Ανάποδα» στον δήμο Θεσσαλονίκης έχει αποτελέσει ένα πρωτότυπο εγχείρημα που πέτυχε να κάνει την ποιοτική διαφορά, σε μια βαθιά συντηρητική πόλη με πολύχρονη παράδοση θρησκόληπτου εθνολαϊκισμού που χαρακτηρίστηκε από την ανεκδιήγητη τριπλέτα Παπαγεωργόπουλου – Ψωμιάδη – Άνθιμου. Με πρωτόγνωρες αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες οργάνωσης και δημόσιας παρουσίας, με συλλογική εκπροσώπηση και αντιπροσωπευτικό συντονιστικό, με θεσμοθετημένη και εφαρμοσμένη στην πράξη εναλλαγή στην εκπροσώπηση στο δημοτικό συμβούλιο, η «Πόλη Ανάποδα» αποτέλεσε πρότυπο αριστερής και κινηματικής αυτοδιοικητικής παράταξης. Στις δημοτικές εκλογές του 2019, που έγιναν με απλή αναλογική, πέτυχε ποσοστό κοντά στο 2% και εξέλεξε έναν δημοτικό σύμβουλο ενώ στις εκλογές του 2023, με πλειοψηφικό σύστημα, τριπλασίασε σχεδόν τα ποσοστά της εκλέγοντας πάλι έναν δημοτικό σύμβουλο. Το 2019 συνεργάστηκε με την δημοτική παράταξη του ΝΑΡ «Δύναμη Ανατροπής» η οποία κατόπιν ενσωματώθηκε στην «Πόλη Ανάποδα» και στην πορεία κατάφερε να εμπλουτιστεί και με άλλες πολιτικές δυνάμεις όπως το ΜέΡΑ25.
Η πορεία αυτού του δύσκολου, αλλά ιδιαίτερα ελπιδοφόρου εγχειρήματος, δεν ήταν ανέφελη. Το σημαντικό ήταν ότι κατάφερνε να ξεπερνά τις κακοτοπιές και να βρίσκει τις απαιτούμενες ισορροπίες, τόσο στην εσωτερική της λειτουργία όσο και στην δημόσια παρουσία της. Τα θαύματα, όμως, δεν διαρκούν για πάντα και από την προεκλογική περίοδο των τελευταίων δημοτικών εκλογών άρχισαν να ηχούν τα καμπανάκια. Οι οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς που συμμετέχουν στο σχήμα άρχισαν να ξεδιπλώνουν τις χρόνιες και ταυτοτικές τους παθογένειες, προσπαθώντας να κεφαλαιοποιήσουν την πολιτική υπεραξία της «Πόλης Ανάποδα» προσδοκώντας οφέλη στον μικρόκοσμό τους. Έτσι, παρατηρήθηκε μοίρασμα σταυρωμένων ψηφοδελτίων με μέλη της οργάνωσης Ξεκίνημα, όπως και περιπτώσεις κατευθυνόμενης σταυροδοσίας που σηματοδοτούσε επιμέρους συμφωνίες. Φυσικά, ποτέ δεν έλειψε η γνωστή εμμονή των τροτσκιστικών οργανώσεων να διακινούν τις εφημερίδες τους όπου εμφανιζόταν η «Πόλη Ανάποδα». Συγχρόνως, ακουγόντουσαν καταγγελίες για ρεφορμιστική στροφή της παράταξης και επαφές με αυτοδιοικητικούς παράγοντες που αλλοίωναν την αριστερή της καθαρότητα. Τα χειρότερα, όμως, ήρθαν μετά τις εκλογές και κορυφώθηκαν στην οργανωτική συνέλευση, με ψηφοφορίες για το καταστατικό του σχήματος, που έγινε στις 15 Ιούνη. Εκεί, μέσα σ’ ένα κλίμα έντασης που αρκετές φορές κόντεψε να δυναμιτίσει την συνέλευση, η Αριστερή Αντικαπιταλιστική Συσπείρωση (ΑΡΑΣ) - μια οργάνωση με έντονη παρουσία στους φοιτητικούς χώρους, που αντλεί το παρελθόν της στις φοιτητικές Αριστερές Συσπειρώσεις και στο παρόν συνεργάζεται με την ΛΑΕ – έκανε δεκάδες εγγραφές νέων μελών με σκοπό να κερδίσει τις επίμαχες ψηφοφορίες. Έτσι, η διαδικασία οδηγήθηκε σε οπαδικές συμπεριφορές και σε παρωδίες επανάληψης ψηφοφοριών γιατί πολλοί παριστάμενοι δεν ήξεραν τι ψηφίζουν. Επίσης, το ΝΑΡ, παρότι είχε πολύ καλή παρουσία στο δημοτικό συμβούλιο την προηγούμενη περίοδο, ξαναθυμήθηκε πάλι τα σεχταριστικά του χαρακτηριστικά στις θέσεις του και κυρίως στην τακτική του. Γενικά, αποδείχτηκε για άλλη μια φορά ότι η σπουδή των οργανώσεων, που δραστηριοποιούνται στην «Πόλη Ανάποδα», είναι να ενισχύσουν την θέση τους μέσα στο σχήμα και να επιβάλει, η κάθε μια με τον τρόπο της, την πολιτική ατζέντα της.
Υπάρχει, βέβαια, και ο ανένταχτος κόσμος που αποτελεί την σημαντική κατάκτηση του σχήματος και αναζητεί τρόπο έκφρασης και παρουσίας. Η «Πόλη Ανάποδα» έχει δραστηριοποιήσει και αναδείξει πρόσωπα εκτός οργανώσεων, κι αυτή είναι η επιτυχία της, δεν έχει όμως καταφέρει να γίνει μια δημοτική παράταξη των μελών. Ο στόχος είναι να καταφέρει να αποτελέσει τον χώρο υποδοχής ευρύτερων κοινωνικών ομάδων κι όχι να παραμείνει ένα άθροισμα επιβεβαίωσης της ύπαρξης κάποιων πολιτικών συλλογικοτήτων. Ευτυχώς, κάποιες οργανώσεις είναι σ’ αυτή την κατεύθυνση κι αποτελούν, μαζί με τα ενεργά μέλη χωρίς ένταξη, ένα αντίβαρο σε μια διαρκώς εντεινόμενη παθογένεια που οφείλεται στον σεχταρισμό και τον αριστερισμό πολλών οργανώσεων που συμμετέχουν στην «Πόλη Ανάποδα». Θα αποτελέσει μια ακόμη αυτοκτονική εξέλιξη, ένα τόσο πρωτότυπο και πετυχημένο αυτοδιοικητικό εγχείρημα να καεί στον βωμό των ανίατων αριστερών παθογενειών.
Πάνος Δημητρούδης