«Προσέξτε, κάνετε ένα πραξικόπημα κατά του λαού της Βολιβίας! Δεν πρόκειται να το επιτρέψω! Εάν σέβεστε τον εαυτό σας ως στρατιωτικό, αποσύρετε όλες σας τις δυνάμεις. H στρατιωτική αστυνομία να επιστρέψει στα στρατόπεδά της. Αυτή είναι διαταγή!».
Με αυτές τις λέξεις ο πρόεδρος της Βολιβίας Λουίς Άρσε, κρατώντας στο αριστερό του χέρι μόνο την προεδρική ράβδο των εξουσιών του, εξανάγκασε μετά από μια σύντομη συνομιλία του στην εξώπορτα του προεδρικού μεγάρου με τον επίδοξο πραξικοπηματία, και μέχρι πριν από λίγες ημέρες επιτελάρχη στρατηγό, Χουάν Χοσέ Θούνιχα να αποσύρει τους λίγους βαριά οπλισμένους στρατιώτες και τα τεθωρακισμένα οχήματα με τα οποία παραβίασε την πύλη της έδρας της κυβέρνησης, προσπαθώντας να ανατρέψει τον Άρσε και να αποτρέψει την πιθανή υποψηφιότητα του Έβο Μορέλες για τη διεκδίκηση της προεδρίας το 2025, δεδομένου ότι το Πολυεθνικό Συνταγματικό Δικαστήριο έχει στερήσει από το Μοράλες το δικαίωμα υποψηφιότητας επανεκλογής του για τέταρτη θητεία.
Ο Θούνιχα είχε απομακρυνθεί από αρχηγός του στρατού από τον Άρσε, γιατί είχε δηλώσει ότι θα συλλάβει τον Μοράλες εάν θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος το 2025. «Δεν μπορεί να είναι πλέον πρόεδρος αυτής της χώρας», είχε προειδοποιήσει ο Θούνιχα, υποστηρίζοντας ότι οι στρατιωτικοί «αποτελούμε τον ένοπλο βραχίονα της χώρας και θα υπερασπιστούμε το Σύνταγμα με κάθε κόστος».
Παρόλο που τα μέσα ενημέρωσης εμφάνισαν τον Θούνιχα ως φιλικά προσκείμενο στο Κίνημα για το Σοσιαλισμό (MAS) του Άρσε και του Μοράλες, ο ίδιος το διάστημα που θεωρούσε ότι θα επιβληθεί με τα όπλα ζήτησε την απελευθέρωση των «πολιτικών κρατούμενων», των δύο ακροδεξιών ηγετών του πραξικοπήματος που είχε ανατρέψει το 2019 τον νόμιμα εκλεγμένο Μοράλες, της πρώην «προέδρου» Ζανίν Ανιές και του πρώην «κυβερνήτη» της Σάντα Κρους και διοργανωτή των συμμοριών των ακροδεξιών τραμπούκων Λουίς Φερνάντο Καμάτσο. Μετά τη σύλληψή του Θούνιχα, ενός αντιναυάρχου και άλλων 15 συνεργατών τους, ο ίδιος ο Θούνιχα υποστήριξε ότι διοργάνωσε ένα «αυτοπραξικόπημα» κατ’ εντολή του Άρσε για να αυξηθεί η δημοτικότητα του. Γεγονός που δεν έγινε πιστευτό από κανέναν.
Ο Άρσε το διάστημα που ο Θούριχα περίμενε μάταια τη στήριξη του στρατού και της αεροπορίας όρκισε νέα στρατιωτική διοίκηση, διατάσσοντας τη σύλληψη των πραξικοπηματιών, ενώ από όλη την Κεντρική και Λατινική Αμερική και όχι μόνο έφθαναν δηλώσεις στήριξης του από αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Ακόμη και στελέχη της συνταγματικής Δεξιάς της Βολιβίας καταδίκασαν την απόπειρα πραξικοπήματος, αφού ο στρατός δεν κατέλαβε σε καμία περίπτωση την εξουσία.
Ο Θούνιχα και οι συνεργοί του θα διωχθούν από την τακτική και στρατιωτική δικαιοσύνη μετά την απαγγελία εναντίον τους των κατηγοριών της τρομοκρατίας και της ένοπλης εξέγερσης κατά της ασφάλειας και της κυριαρχίας του κράτους. Από το 1950 στη Βολιβία έχουν πραγματοποιηθεί 23 πραξικοπήματα, από τα οποία τα 12 απέτυχαν.
Τα δύο μεγαλύτερα συνδικάτα της χώρας, το COB των εργατών και εργαζομένων και το CSUTCH των αγροτών, τα συνδικάτα των παραγωγών κόκας του Τσαπάρε και πολλά από τα κινήματα των ιθαγενών πληθυσμών ανακοίνωσαν αμέσως τη διοργάνωση γενικής απεργίας και λαϊκές κινητοποιήσεις με αιχμή τη διοργάνωση μπλόκων στους βασικούς δρόμους της χώρας για να αποτραπούν πιθανές μετακινήσεις στρατιωτικών, οι οποίες είχαν γίνει έντονες τις τελευταίες ημέρες. Η καθησυχαστική εμφάνιση του Άρσε από το μπαλκόνι του προεδρικού μεγάρου ήταν αρκετή για να ακυρωθούν αμέσως όλες σχεδόν οι κινητοποιήσεις και να επιστρέψει η χώρα στους κανονικούς ρυθμούς της.
Η Βολιβία έχει οδηγηθεί σε νέες πολιτικές εντάσεις εξαιτίας των διαφωνιών ανάμεσα στο εσωτερικό του Κινήματος για τον Σοσιαλισμό, που παραλύουν ορισμένες φορές και την πολιτική και νομοθετική δραστηριότητα της κυβέρνησης, ενώ η χώρα αντιμετωπίζει έλλειψη καυσίμων και συναλλαγματικών αποθεμάτων.
Ανάλογο κλίμα για πραξικόπημα καλλιεργείται το τελευταίο διάστημα και στην Κολομβία του Γκουστάβο Πέτρο, γιατί όπως καταγγέλλουν στελέχη του Ιστορικού Μπλοκ «φανατικοί της Δεξιάς» και πρώην παραστρατιωτικοί, δεν ανέχονται την αριστερή διακυβέρνηση της χώρας και τις μεταρρυθμίσεις που προωθεί στην κοινωνία, την Υγεία και την Παιδεία, μεταξύ των οποίων και την αναθεώρηση του Συντάγματος.
Η απόπειρα πραξικοπήματος στη Βολιβία ενίσχυσε τις ανησυχίες για μια ανάλογη κατάσταση και στην Κολομβία, αφού ο ίδιος ο Πέτρο έχει αναφερθεί επανειλημμένα ότι σχεδιάζεται ένα «μαλακό» πραξικόπημα για την ανατροπή του. Η επίσημη Δεξιά της Κολομβίας καταδίκασε την απόπειρα πραξικοπήματος στη Βολιβία, υποστηρίζοντας ότι «η Κολομβία δεν είναι Βολιβία και εδώ η αντιπολίτευση είναι δημοκρατική», όπως τόνισε ο πρώην υποψήφιος πρόεδρος της Δεξιάς και ηγέτης της Εθνικής Σωτηρίας Ενρίκε Γκόμες Μαρτίνες.
«Πάντα μπροστά σε ένα μαλακό ή σκληρό πραξικόπημα, τη δημοκρατία την υπερασπίζει ο λαός στους δρόμους», τόνισε από τα κοινωνικά δίκτυα ο πρόεδρος Πέτρο, σχολιάζοντας αμέσως την απόπειρα πραξικοπήματος στη Βολιβία, προειδοποιώντας ότι δεν θα αναγνωρίσει κανένα δικτατορικό καθεστώς και ότι θα προστατεύσει όσα άτομα διωχθούν από στρατιωτικούς στη Βολιβία ή αλλού.