«Gas station ή τα περιστέρια της Λαχώρης»
«Ο στρατιώτης στη Λαχώρη έγινε φύλακας των συνόρων στον Έβρο, αστυνομικός στην Ομόνοια, σκιά πάνω σε τοίχο στα Πετράλωνα και στα Πατήσια», λέει ο Μοχάμαντ Φιάζ, μετανάστης από το Πακιστάν, και ταυτόχρονα υποθέτει πως μάλλον είναι ο ίδιος άνθρωπος.
Ο Θωμάς Σίδερης με τη νέα του ταινία διεισδύει βαθιά στην ανθρώπινη τραγωδία, αυτή τη φορά μέσα από τις ιστορίες τεσσάρων πακιστανών μεταναστών, οι οποίες τον οδηγούν στο να θυμηθεί τον εργάτη πατέρα του που μόχθησε και σακάτεψε την υγεία του στη Ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη στο Πέραμα.
Πώς όμως συνδέονται αυτές οι ιστορίες; Ο Θωμάς Σίδερης στην ταινία του «Gas station ή τα περιστέρια της Λαχώρης», το λέει ξεκάθαρα. Είναι η εκμετάλλευση που υφίστανται ως εργαζόμενοι μέσα σε μια κοινωνία κοινωνικής ανισότητας. Είναι τα μεροκάματα που δεν πληρώνονται και τα ένσημα που δεν κολλιούνται, είναι οι αποζημιώσεις που δεν δίνονται και οι συντάξεις που χάνονται. Είναι οι αυθαιρεσίες των αφεντικών και η κρατική αδιαφορία. Κι αν ο έλληνας εργάτης στο Πέραμα αρρώστησε εισπνέοντας τη σκουριά, οι Πακιστανοί τραυματίζονται, δολοφονούνται ή χάνονται στη θάλασσα.
Ακούμε το αφεντικό να απειλεί και να βρίζει τον πακιστανό εργάτη επειδή ο τελευταίος τόλμησε να διεκδικήσει με νόμιμο τρόπο τα μεροκάματα που δεν πληρώθηκε. Και είναι τρομακτικά τα όσα λέει. Αλλά ακόμη πιο τρομακτικά είναι τα όσα ξεστομίζει ο χρυσαυγίτης Κασιδιάρης και οι λοιποί συμμορίτες. Μου φάνηκε, δε, τρομακτικό το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη υποδέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες τους εθνικιστές.
Είναι πράγματι συγκλονιστικά τα όσα αφηγούνται οι ταλαιπωρημένοι αυτοί άνθρωποι μπροστά στον φακό του Θωμά Σίδερη. Το ντοκιμαντέρ αυτό έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά προηγούμενων ταινιών του Σίδερη με αντίστοιχα θέματα που τα προσεγγίζει με ξεκάθαρη ουμανιστική ματιά χωρίς ψεύτικους συναισθηματισμούς. Αλλά μιλάει ξεκάθαρα, με πολιτική άποψη που δεν φοβάται να υποστηρίξει και να την τεκμηριώσει. Που μας λέει ότι η εργατική τάξη δεν πάει στον παράδεισο. Κι αν έχεις την ατυχία εκτός από εργάτης να είσαι και ξένος εργάτης, τότε τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα.
Η ταινία δεν είναι ακόμη μια παραλλαγή στο ίδιο θέμα αλλά μια ταινία αποκαλυπτική, ένα ντοκουμέντο που καταγράφει μαζί με το γενικό και το ατομικό και μας υπενθυμίζει πως το ναζιστικό τέρας, όχι μόνον δεν νικήθηκε στα δικαστήρια, αλλά υπάρχει παντού και ο κίνδυνος ελλοχεύει.
Ερωτική εμμονή
Ο Θωμάς προτιμάει να δουλεύει τις νύχτες. Σε μια τέτοια νυχτερινή βάρδια επιβιβάζεται στο ταξί του ένας μοναχικός άνδρας. Τον πηγαίνει στον προορισμό του αλλά ο πελάτης του μόλις αποβιβάζεται αυτοκτονεί! Την επόμενη μέρα θα ξαναβρεθεί στον τόπο της αυτοκτονίας και εκεί θα συναντήσει την Ελένη, μια όμορφη κοπέλα η οποία του λέει πως γνώριζε τον νεκρό άνδρα. Από τη στιγμή εκείνη η ζωή του παντρεμένου και πατέρα ενός έφηβου γιου θα αλλάξει.
Ο Θωμάς πτυχιούχος φιλολογίας που όμως δεν έζησε όπως ονειρευόταν, όταν η Ελένη θα κάνει έρωτα μαζί του μέσα στο ταξί, θα βρει ένα νόημα στη ζωή του. Σχεδόν αδιαφορώντας για τη γυναίκα του τη Μαρία και τον έφηβο γιο του Τάσο, θα αρχίσει να αναζητά την Ελένη. Ακόμη κι όταν εκείνη του πει πως έχει σοβαρή σχέση και του ζητά να ξεχάσει το τι συνέβη μεταξύ τους, εκείνος δεν θα το βάλει κάτω. Θα συνεχίσει να την πολιορκεί μέχρι που την προπαραμονή της Πρωτοχρονιάς θα την επισκεφθεί στο σπίτι της όπου και θα συναντηθεί με τον φίλο της τον Αντρέα, ο οποίος δεν γνωρίζει τίποτε. Έτσι δεν θα αργήσει να έρθει η ώρα των αποκαλύψεων που θα δημιουργήσει μεγάλες εντάσεις.
Ο Στέργιος Πάσχος με το «Ο τελευταίος ταξιτζής» σκηνοθετεί ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον και έξυπνο ψυχολογικό θρίλερ για την ερωτική εμμονή. Και βέβαια μια ταινία για την φαινομενική οικογενειακή ευτυχία η οποία μπορεί να αποσταθεροποιηθεί όταν υπάρξει αφορμή. Αυτό που αρχικά ξεκινά σαν αστείο και σαν μια απλή περιπετειούλα εξελίσσεται σιγά σιγά σε αγωνιώδη σύγκρουση για να φτάσει στην κορύφωση μέσα από την οποία θα δοθεί η λύση. Η ταινία έχει αρκετή ένταση και συναισθηματικές αυξομειώσεις, ενώ ο Κώστας Κορωναίος ερμηνεύει ιδανικά τον εμμονικό ταξιτζή. Πολύ καλές είναι επίσης η Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου στον ρόλο της Μαρίας και η Κλέλια Ανδριολάτου στον ρόλο της Ελένης.
Ο Πάσχος, με τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινίας του -η προηγούμενη ήταν το πολύ καλό «Άφτερλωφ» (2016)- δείχνει πως έχει δυνατότητες και για περαιτέρω εξέλιξη.
Φίλοι για πάντα
Ήταν εκείνη η γενιά της αμφισβήτησης που είχε φέρει τα πάνω-κάτω. Που η εξεγερμένη νεολαία ήθελα να αλλάξει τον κόσμο, αρνιόταν τον πόλεμο και διακήρυσσε την ειρήνη και τον έρωτα. Σε εκείνη τη γενιά ανήκουν οι ήρωες της ταινίας «Η μεγάλη ανατριχίλα» (The big chill) που σκηνοθέτησε ο Λόρενς Κάνστναν, το 1983. Μαζί στα φοιτητικά τους χρόνια, μερικά χρόνια μετά έχουν πάρει η καθεμία και ο καθένας τον δρόμο του, όμως ο δεσμός φιλίας που τους ένωσε κάποτε δεν έχει σπάσει.
Ξανασυναντιούνται στην κηδεία ενός από την παρέα κι εκεί έχουν την ευκαιρία να θυμηθούν, να επαναπροσδιοριστούν και κυρίως να ανανεώσουν τη φιλία τους.
Ο Κάνσντατ πλάθει μια όμορφη ιστορία χαρακτήρων μέσα από τους οποίους σκιαγραφεί εκείνους τους παλιούς επαναστάτες, που σήμερα μοιάζουν να έχουν μπει στον δρόμο της «κανονικότητας» αλλά έχουν διατηρήσει μέσα τους άσβεστη τη σπίθα της αφοσίωσης, της φιλίας, της αλληλεγγύης. Γιατί αν κάτι μετράει τελικά είναι οι ανθρώπινες σχέσεις, οι δεσμοί που αναπτύσσουν οι άνθρωποι μεταξύ τους και που είναι έτοιμοι να προσφέρουν ο ένας στον άλλον ακόμη και το πιο αναπάντεχο πράγμα.
Με ένα εξαιρετικό καστ ανερχόμενων εκείνη την εποχή ηθοποιών, όπως η Γκλεν Κλόουζ, ο Τομ Μπέρεντζερ, ο Τζεφ Γκόλνμπλαμ, η Μεγκ Τίλι, ο Κέβιν Κλάιν, ο Γουόλιαμ Χαρτ, ο Κέβιν Κόνστερ κ.ά. ο Λόρενς Κάνστναν σκηνοθετεί με ευαισθησία ένα γλυκόπικρο φιλμ κλειστών χώρων και εφαπτόμενων σωμάτων με εντελώς ανθρωποκεντρική διάθεση. Χιούμορ, νοσταλγία, συγκίνηση και η χαμένη ουτοπία που την κατασπάραξε το θηρίο της καθημερινότητας, η «Μεγάλη ανατριχίλα» είναι μια τρυφερή ταινία για την εξεγερμένη γενιά που έζησε στο μεταίχμιο των δεκαετιών 1960 και 1970.
Η ταινία συνοδεύεται από ένα υπέροχο σάουντρακ με τραγούδια που ερμηνεύουν οι Τεμπτέισονς, ο Μάρβιν Γκέι, η Αρίθα Φράνκλιν, οι Πρόκολ Χάρουμ κ.ά.
Προβάλλεται αποκλειστικά στο σινέ Διάνα.
Ένας επίμονος άνθρωπος
Ένας ηλικιωμένος άνδρας, ο Άλβιν Στρέιτ, ζει ήσυχα σε μια επαρχιακή κωμόπολη. Η καθημερινότητά του θα διαταραχτεί όταν μαθαίνει ότι ο αδελφός του, με τον οποίο έχουν κόψει επαφές εξαιτίας κάποιων διαφορών που είχαν, είναι σοβαρά άρρωστος. Αποφασίζει λοιπόν, να τον επισκεφθεί. Πώς όμως θα φτάσει μέχρι εκεί; Ο Άλβιν δεν το βάζει κάτω και ξεκινά για το μεγάλο ταξίδι με μια μηχανή του γκαζόν!
Την ταινία «The Straight story», του 1999, σκηνοθέτησε ο Ντέιβιντ Λιντς αλλά μόνον ταινία του Λιντς δεν θυμίζει! Σίγουρα σε αυτό έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι για πρώτη φορά ο ιδιόρρυθμος αμερικανός σκηνοθέτης δεν ενεπλάκη στη συγγραφή του σεναρίου. Το αποτέλεσμα είναι ένα ευαίσθητο και τρυφερό ρόουντ μούβι, μια ταινία για τη δύναμη της συγχώρεσης και βέβαια, για τους ισχυρούς οικογενειακούς δεσμούς που γοήτευσε τους κριτικούς με την ειλικρίνεια, την απλότητα και το γνήσιο συναίσθημα που εκπέμπει.
Η κάμερα του Λιντς ακολουθεί κατά πόδας τη διαδρομή του Άλβιν, ο οποίος αποδεικνύεται ένας πολύ επίμονος και πεισματάρης άνθρωπος που έχει πίστη σε αυτό που θέλει να πετύχει.
Για τον 79χρονο Ρίτσαρντ Φαρνσγουόρθ αυτός υπήρξε ο πρώτος και μοναδικός πρωταγωνιστικός ρόλος, αφού στην μέχρι τότε 30χρονη καριέρα του εργάστηκε κυρίως ως κασκαντέρ ή σε διάφορους δεύτερους ρόλους.