Χωρίς να χρειάζεται να μπούμε σε λεπτομέρειες, το εκλογικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του 2024 ήταν καταστροφικά για την Αριστερά. Κανένας σχηματισμός με ξεκάθαρο Αριστερό (διακηρυγμένο έστω) προσανατολισμό δεν κατάφερε να μπει στο ευρωκοινοβούλιο, ακόμα και σε μια εκλογική διαδικασία ιστορικά χαμηλής συμμετοχής. Ακόμη και μετά από ένα τέτοιο αποτέλεσμα, οι ηγεσίες των δύο μεγαλύτερων σχηματισμών, Μέρα 25 και Νέας Αριστεράς, δείχνουν ότι αρνούνται να κάνουν την απαραίτητη αυτοκριτική και αρκούνται σε γενικολογίες οι οποίες έχουν ως μοναδικό αποτέλεσμα τη συναισθηματική ικανοποίηση μέρος της βάσης τους ως προς την αυτοκριτική μέσω βαρύγδουπων εκφράσεων, εμμένοντας στην πλειονότητά τους σε μια πολιτική γραμμή που τουλάχιστον από το 2019 και μετά έχει οδηγήσει την Αριστερά σε απανωτές ήττες, εκλογικές και όχι μόνο.
Πράγματι δεν μπορούν να αναλυθούν τα αίτια της καστροφής μονάχα σε ένα δημόσιο κείμενο ή μία δημόσια τοποθέτηση, άλλωστε οι λεπτομέρειες που αφορούν τον κάθε αριστερό σχηματισμό είναι διαφορετικές. Αξίζει σε αυτό το σημείο να τονίσουμε όμως το εξής: Η παταγώδης αποτυχία των αριστερών σχηματισμών, δε σημαίνει ότι η Αριστερά περνά κάποια κρίση ιδεών. Ποιά ακριβώς δυσκολία θεωρητική έχουμε στο να πάρουμε θέση απέναντι στον πόλεμο; Απέναντι στην άνευ προηγουμένου απληστία των πλουσίων που δημιουργεί τη φτώχεια και την οικολογική καταστροφή; Απέναντι στον μη-βιώσιμο τρόπο ζωής που κάνει την ανθρωπότητα όλο και περισσότερο ατομιστική, εγωιστική και δυστυχισμένη; Απέναντι στο αστυνομικό κράτος, με τις δυνάμεις καταστολής να διαλύουν την οποιαδήποτε δημόσια εκδήλωση που κρίνουν ότι κινείται εκτός επιτρεπόμενων πλαισίων; Εν ολίγοις, μπορεί ο καπιταλισμός να αλλάζει ραγδαία και μαζί με αυτόν πρέπει να αλλάζουν και οι αναλύσεις μας, αλλά οι βασικές μας αρχές παραμένουν ίδιες. Η κρίση που περνάει η Αριστερά είναι κρίση πολιτικών υποκειμένων, όχι ταυτότητας. Με βάση αυτήν την απλή παραδοχή οφείλουμε να πορευτούμε από δω και πέρα.
Αυτή ακριβώς η παραδοχή μας οδηγεί φυσικά στην απόρριψη οποιονδήποτε σεναρίων περί συγκρότησης του “προοδευτικού/κεντροαριστερού χώρου”, έννοιες η οποίες δεν έχουν καμία βαρύτητα, καμία χειροπιαστή, προγραμματική ουσία. Τα σενάρια αυτά, ειδικά όταν προέρχονται από την ίδια την Αριστερά, είναι προϊόντα των πολλαπλών ηττών της και της αποριζοσπαστικοποιησης της πολιτικής καθημερινότητας. Ταυτόχρονα είναι σενάρια τα οποία δεν πρόκειται να οδηγήσουν σε κανένα ανάχωμα έναντι της ακροδεξιάς όπως συχνά ακούγεται. “Κεντροαριστερές συμμαχίες” στη χώρα μας σημαίνει αποδοχή και συνεργασία με ένα από τα σκοτεινότερα και πιο απαξιωμένα τμήματα ενός πολιτικού συστήματος που ήδη έχει παράξει μια τεράστια κρίση εκπροσώπησης, ενισχύοντας τα αφηγήματα της ακροδεξιάς.
Στο σήμερα στη χώρα μας, η αποδοχή μιας τέτοιας συμμαχίας, σημαίνει συμμαχία με πολιτικούς φορείς οι οποίοι είναι θετικοί στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, ψήφισαν το εξοπλιστικό πρόγραμμα που έφερε η ΝΔ, δεν έχουν εκφράσει την παραμικρή εναντίωση στο αστυνομικό κράτος. Μια τέτοια συμμαχία, το μόνο στο οποίο μπορεί να οδηγήσει είναι η διάσωση μέρους των διαφόρων κομματικών γραφειοκρατειών που αδυνατούν να αντιληφθούν το μέγεθος της ζημιάς που συστηματικά πλέον κάνουν στην υπόθεση της Αριστεράς.
Η απάντηση λοιπόν είναι σαφής: Ανασύνθεση της Αριστεράς. Σε αυτήν την προσπάθεια είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να συμμετέχουν τουλάχιστον οι δύο μεγαλύτεροι εκλογικοί σχηματισμοί (Μέρα 25 και Νέα Αριστερά), ενώ παράλληλα δεν μπορούν να λείπουν και τα δυναμικά τμήματα της Αριστεράς τα οποία συμπληρώνουν μια απαραίτητη κοινωνική εκπροσώπηση. Εκπροσώπηση η οποία λείπει ειδικά από εκείνες τις δυνάμεις που κατέστρεψαν λόγω του αδιέξοδου κυβερνητισμού τους την κοινωνική τους γείωση σε χώρους δουλειάς, επιστημονικούς και άλλους συλλόγους, χώρους νεολαίας κλπ.
Προκειμένου να έχει επιτυχία ένα τέτοιο εγχείρημα, θα πρέπει οι ηγεσίες όλων των επί της ουσίας αριστερών φορέων να αντιληφθούν και να αποδεχθούν την αποτυχία τους, κάνοντας όλες βήματα διευκόλυνσης της νέας προσπάθειας. Χωρίς αυτήν, με σχήματα τα οποία αποτυγχάνουν εκλογικά αλλά και κοινωνικά, η Αριστερά κινδυνεύει να γίνει άλλη μία ταυτότητα, ακίνδυνη για το νεοφιλελευθερισμό, μια όμορφη γαρνιτούρα σε μια κεντρώα, προοδευτική σούπα, άλλοθι για την ανεκτικότητα και τη δημοκρατικότητα του συστήματος που μας έχει καταστρέψει τις ζωές.