Εκών – άκων ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εισηγήθηκε στη συνεδρίαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής (ΚΠΕ), την περασμένη εβδομάδα, τη διεξαγωγή εκλογών για την ανάδειξη νέας ηγεσίας στις 6 Οκτωβρίου και δεύτερο γύρο στις 13 Οκτωβρίου, εφόσον χρειαστεί. «Οι υποψηφιότητες και οι πολιτικές θέσεις όλων μας -για να σταματήσει η πασαρέλα- να παρουσιαστούν σε ανοιχτή Κεντρική Επιτροπή τρεις εβδομάδες πριν τον πρώτο γύρο των εκλογών. Τις διαδικαστικές λεπτομέρειες θα ορίσουν τα αρμόδια όργανα στα πρότυπα των εκλογών του 2021 και με βάση το καταστατικό μας…. Είναι αυτονόητο ότι στις εκλογές θα ζητήσω την ανανέωση της εντολής από τον δημοκρατικό κόσμο της παράταξης, τα μέλη του ΠΑΣΟΚ», είπε χαρακτηριστικά ο Νίκος Ανδρουλάκης επευφημούμενος από οπαδούς του, «κλακαδόρους» τους ονόμασαν πολλοί, που είχαν κατακλύσει την αίθουσα της συνεδρίασης – γεγονός που επισημάνθηκε επικριτικά από τα περισσότερα στελέχη του κόμματος.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης ασφαλώς δεν είχε άλλη διέξοδο μπροστά στο σχεδόν απρόσμενο κύμα προσωπικής αμφισβήτησης που δέχτηκε αμέσως μόλις διαφάνηκε το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών το ίδιο το βράδυ της 9ης Ιουνίου. Το 12,79% και οι κατά περίπου 100.000 λιγότερες ψήφοι από τις βουλευτικές του 2023, καθόλου δεν ικανοποίησαν τις φυλές του ΠΑΣΟΚ που προσδοκούσαν το κόμμα τους να είναι δεύτερο και με διαφορά τουλάχιστον πέντε μονάδων πάνω από τον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, στόχο που είχε θέσει, προεκλογικά, ο ίδιος ο πρόεδρός τους. Η πρότασή του τελικά έγινε ομόφωνα δεκτή καθώς αυτό ακριβώς ήταν το αίτημα όλων όσοι είχαν ήδη τοποθετηθεί δημόσια αλλά και των περισσοτέρων μελών της ΚΠΕ.
Θετικά και αρνητικά της προεδρίας Ανδρουλάκη
Στα θετικά της μέχρι τώρα θητείας του Νίκου Ανδρουλάκη καταγράφεται η αύξηση των ποσοστών του κόμματος, η σταθεροποίηση της επιρροής του ΠΑΣΟΚ στην αυτοδιοίκηση και στους μαζικούς χώρους καθώς και η ανάδειξη μιας σειράς νέων στελεχών όπως ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Δημήτρης Μάντζος, ο μετριοπαθής εκπρόσωπος τύπου Θανάσης Γλαβίνας και ο Παναγιώτης Δουδωνής. Όμως, η περιχαράκωση της Χαριλάου Τρικούπη σε μια ολιγομελή και κλειστή ομάδα περί τον πρόεδρο, η στρατηγική ατολμία και η αντιφατικότητα στις πολιτικές και οργανωτικές επιλογές, καταλογίζονται ως ηγετικό έλλειμμα που κατατάσσουν το κόμμα στη μικρομεσαία κλίμακα του πολιτικού φάσματος. Την ευθύνη γι αυτά τα φαινόμενα μοιράζεται ο πρόεδρος από κοινού με τον γραμματέα του κόμματος Ανδρέα Σπυρόπουλο, τον οποίο απέτυχε να εκλέξει στην ευρωβουλή - δυσαρεστώντας παράλληλα πολλούς άλλους υποψήφιους. Σημειώνεται ότι ο Ανδρέας Σπυρόπουλος είχε υποβάλει την παραίτησή του το βράδυ των ευρωεκλογών, παραίτηση που τελικά δεν έγινε αποδεκτή καθώς κρίθηκε ότι θα αποτελούσε ομολογία ήττας και θα αποδυνάμωνε σημαντικά την πιθανότητα επανεκλογής του Νίκου Ανδρουλάκη στην προεδρία. Άλλωστε, το δίδυμο πρόεδρος – γραμματέας φημίζεται για τον τακτικισμό του και την αποτελεσματικότητά του στις εσωκομματικές αναμετρήσεις, πέρα φυσικά και από τη στενή φιλία που τους συνδέει από τα φοιτητικά τους χρόνια.
Ωστόσο, ιστορικά στελέχη όπως ο Κώστας Σκανδαλίδης δεν διστάζουν να μιλούν για κρίση ηγεσίας και να επισημαίνουν, δημόσια πια, ότι τα 270.000 μέλη που το 2021 συμμετείχαν στην εκλογική διαδικασία που ανέδειξε πρόεδρο τον Νίκο Ανδρουλάκη έμειναν αναξιοποίητα και στο περιθώριο, με ευθύνη της ηγεσίας.
Οι επίδοξοι αρχηγοί
Ήδη, στη συνεδρίαση της ΚΠΕ ανακοίνωσαν την υποψηφιότητά τους και οι Χάρης Δούκας και Παύλος Γερουλάνος. Στη διάρκεια της εβδομάδας προστέθηκαν οι Μιχάλης Κατρίνης, Μιλένα Αποστολάκη, Νάντια Γιαννακοπούλου και ο Γιάννης Κανελλάκης. Η Άννα Διαμαντοπούλου, το σκέφτεται ενώ δεν αποκλείονται και άλλες υποψηφιότητες. Προϋπόθεση ωστόσο αποτελεί η συγκέντρωση υπογραφών, είτε 5.000 από τη βάση των μελών είτε το 15% της Κεντρικής Επιτροπής, γεγονός που ενδέχεται να προκαλέσει την απόσυρση υποψηφίων από τη διαδικασία. Ο Μανώλης Χριστοδουλάκης απέσυρε το ενδιαφέρον του υπέρ του Δούκα. Για συμφέροντα που τον αμφισβητούν και πασαρέλα υποψηφίων μίλησε ο Ανδρουλάκης, για κορυφαία δημοκρατική διαδικασία αντέτεινε ο Κατρίνης καθώς και προσβολή του ΠΑΣΟΚ και των στελεχών του από τον σημερινό πρόεδρο. Μέχρι σήμερα οι υποψήφιοι δεν έχουν διατυπώσει κάποιο σχέδιο παρά μόνο την πρόθεσή τους να κάνουν το ΠΑΣΟΚ μεγάλο και πρωταγωνιστή των πολιτικών εξελίξεων.
Κασσελάκης και Ανδρουλάκης φεύγουν;
Πάντως, στις εκλογές για νέα ηγεσία έσπρωξαν και τα θρυλούμενα σενάρια για τη «συγκρότηση της ευρύτερης κεντροαριστεράς» ως εναλλακτική πρόταση εξουσίας. Πρόκειται για σενάρια που διακινούνται από ενδιαφερόμενους να ηγηθούν ή να συμμετάσχουν σε ένα τέτοιο σχήμα αλλά και από εξωθεσμικούς παράγοντες που εκτιμούν ότι ο Μητσοτάκης βρίσκεται πλέον σε αποδρομή και επιδιώκουν να ελέγξουν τις όποιες εξελίξεις – φυσικά προς ίδιον όφελος. Όμως, πρέπει να σημειωθεί ότι και η συντριπτική πλειοψηφία των προοδευτικών ψηφοφόρων επιθυμεί μια σοβαρή αντιπολίτευση με προοπτική διακυβέρνησης, σύμφωνα και με δημοσκοπήσεις, οι οποίες δίνουν ηγετικό προβάδισμα στον Τσίπρα. Είναι βεβαίως από καιρό γνωστό πως τα σενάρια αυτά δεν περιλαμβάνουν τους Κασσελάκη και Ανδρουλάκη καθώς αποτελούν εμπόδιο για την υλοποίησή τους. Πράγματι, στο σχέδιο καθενός από τους δυο αρχηγούς μόνον ο εαυτός τους θεωρείται κατάλληλος να ηγηθεί και να γίνει πρωθυπουργός, όπως άλλοτε ρητά και άλλοτε έμμεσα διακηρύσσουν. «Όταν ο Ανδρουλάκης δεν ανεβαίνει και ο Κασσελάκης μόνον κατεβαίνει, τι γυρεύουν; Να μείνουν αυτοί αρχηγοί και ο Μητσοτάκης πρωθυπουργός για άλλα δέκα χρόνια; Γι αυτό φεύγει ο Ανδρουλάκης και σε λίγο παίρνει μαζί του και τον άλλο», ήταν η χαρακτηριστική ατάκα κορυφαίου στελέχους του ΠΑΣΟΚ, στο περιθώριο της ΚΠΕ.