Οι σχέσεις ανάμεσα στην Ιταλία και την ΕΕ από τις αρχές του 2016 είναι τεταμένες όσο ποτέ άλλοτε. Μια από τις αιτίες είναι ότι δεν ανανεώθηκε η παραμονή του Κάρλο Ζάντρα (ως συνεργάτη του Γιούνκερ) στην προεδρία της Κομισιόν, του μόνου Ιταλού που ήταν στο περιβάλλον του. Ο ειδικός νομικός Κάρλο Ζάντρα, τελικά, παραιτήθηκε από το πόστο του λόγω της συνεχιζόμενης διαφωνίας του με τον επικεφαλής του γραφείου του προέδρου, Μάρτιν Σέλμαϊρ, έναν πολύ γνωστό γερμανό συντηρητικό.
Το γεγονός αυτό σχολιάστηκε στη Ρώμη. Ο υφυπουργός για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις Σάντρο Γκόζι έκρινε ότι είναι «απαράδεκτο» που «από τις αρχές τού 2016 δεν θα υπάρχει ένας Ιταλός στη θέση αυτή. Το γεγονός αυτό δεν διευκολύνει τις σχέσεις της Κομισιόν με την Ιταλία». Ο Σάντρο Γκόζι απευθύνθηκε δημοσίως στον Μάρτιν Σέλμαϊρ, όχι όμως στον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, και τον ρώτησε αν αισθάνεται άνετα που δεν έχει συνεργάτη ένα από τις τέσσερις μεγάλες χώρες της ΕΕ.
Η σύγκρουση για τον προϋπολογισμόΗ παραίτηση αυτή ίσως να μην είχε μεγάλη σημασία, αν δεν συνέβαινε τη στιγμή που οι σχέσεις ανάμεσα στη Ρώμη και τις Βρυξέλλες δεν βρίσκονται στο καλύτερο σημείο. Λίγους μήνες πριν ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι είχε υψώσει τον τόνο της φωνής του κατά της Κομισιόν, που ζητούσε να διορθώσει τον προϋπολογισμό της χώρας του. Ενώ ο ίδιος τόνιζε πως επρόκειτο για έναν προϋπολογισμό «ανάκαμψης». Και το χειρότερο στις 13 Νοεμβρίου ο Ρέντσι ανήγγειλε ότι ένα ποσό 2 εκατ. ευρώ θα διατεθεί για «πολιτιστικούς σκοπούς». Η αναγγελία αυτή ήταν μια πραγματική πρόκληση για τις Βρυξέλλες, της οποίας η λογική είναι να περιοριστούν οι δαπάνες, εκτός από αυτές που προορίζονται για την «ασφάλεια» για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Και η κορωνίδα αυτή της έντασης ήταν στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 18 και 19 Δεκεμβρίου, όπου ο Ματέο Ρέντσι αντέδρασε στην κριτική της Κομισιόν κατά της Ιταλίας για την αντιμετώπιση του προσφυγικού. Για ένα ζήτημα που ήταν στην αρμοδιότητα του Κάρλο Ζάντρα. Ο ιταλός πρωθυπουργός άσκησε επίσης κριτική στην Άνγκελα Μέρκελ τόσο για την οικονομική πολιτική όσο και για το προσφυγικό. Στη συνέντευξή του στις 22/12 στους «Φαϊνάσνιαλ Τάιμς» την κατηγόρησε ότι ακολουθεί μια πολιτική λιτότητας που ενισχύει τις λαϊκίστικες δυνάμεις και ότι δεν έκανε αρκετά για τα γενικά συμφέροντα της Ευρώπης και των συμμάχων. Άσκησε ακόμα κριτική κατά των Βρυξελλών, στοχεύοντας στον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και τον επικεφαλής του γραφείου του, τον άνθρωπο της Μέρκελ, Μάρτιν Σέλμαϊρ. Η απάντηση δεν άργησε να δοθεί από την πλευρά τους.
Το Κίνημα των 5 Αστέρων απειλή για τους ΔημοκρατικούςΗ Κομισιόν παίζει με τη φωτιά ασκώντας αυτή την πολιτική κατά της Ιταλίας αναφέρει αναλυτής, γιατί ο Ματέο Ρέντσι βρίσκεται σε όλο και μεγαλύτερη δυσκολία. Το κόμμα του, το Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΚ), βρίσκεται σε σταθερή πτώση στις δημοσκοπήσεις. Το 42% των ερωτηθέντων που τον ψήφισαν τον Μάιο του 2014, δεν φαίνεται να το ξαναπλησιάζει, ενώ το Κίνημα των 5 Αστέρων φαίνεται να παίρνει το 30% των ψήφων. Τελευταίο προστέθηκε και ένα άλλο στοιχείο, ο νέος πρόεδρος του Κινήματος Λουίτζι ντι Μάιο, 29 ετών, έχει τη συμπάθεια του 40% έναντι 39% για τον Ρέντσι.
Πολύ κακή η εικόνα των Ιταλών για την ΕυρώπηΟ πρωθυπουργός της Ιταλίας φαίνεται ότι επιδιώκει να σκληρύνει τη στάση του κατά των Βρυξελλών και να παρουσιαστεί σαν πρωταγωνιστής μιας «άλλης Ευρώπης», όπως το 2014 όταν ανέλαβε την εξουσία. Αν οι Βρυξέλλες ρίξουν λάδι στη φωτιά, με τη στάση τους αυτή θα τον ωθήσουν να πάει πιο μακριά παίζοντας το χαρτί του «υπερασπιστή του ιταλικού συμφέροντος έναντι των τεχνοκρατών των Βρυξελλών». Και ας μην υποτιμηθεί αυτό, γιατί ο ευρωσκεπτικισμός είναι έντονος στην Ιταλία. Σύμφωνα με το ευρωβαρόμετρο, η Ιταλία είναι η δεύτερη χώρα στην Ευρωζώνη μετά την Κύπρο, όπου η υποστήριξη του ευρώ είναι χαμηλή: 55% έναντι 67% στη Γαλλία και 70% στην Ελλάδα.
Σ’ αυτό θα πρέπει να προσθέσουμε ότι οι ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις, το Κίνημα των 5 Αστέρων, η Λίγκα του Βορρά, που συσπειρώνεται γύρω από το νέο ηγέτη Ματέο Σολβίνι, ο οποίος έχει παρόμοιο πρόγραμμα με του Εθνικού Μετώπου της Γαλλίας και έχει κερδίσει έδαφος στο κέντρο και στο Νότο της Ιταλίας. Σε κάθε περίπτωση, οι ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις μπορούν να συγκεντρώσουν το 48,5% με 49,5% στην πρόθεση ψήφου. Γι’ αυτό ο Ματέο Ρέντσι θέλει να επιβάλει ένα νέο εκλογικό νόμο με δύο γύρους, όπου στο δεύτερο γύρο θα παίρνουν μέρος τα κόμματα που θα συγκεντρώσουν το 40% των ψήφων. Αλλά και στην περίπτωση αυτή θα μπορούν να συσπειρωθούν όλες οι ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις.
Η στρατηγική των ΒρυξελλώνΗ αλαζονεία των Βρυξελλών και η πρόθεσή τους να αποδυναμώσουν τον Ματέο Ρέντσι είναι πολύ επικίνδυνη, γιατί τροφοδοτεί τη δυσαρέσκεια. Η Ιταλία είναι η τρίτη οικονομική δύναμη στην Ευρωζώνη και μια χώρα υπερχρεωμένη με το χρέος της να φτάνει στο 130% του ΑΕΠ τις τράπεζες της να παραπαίουν. Πρόκειται για μια βραδυφλεγή βόμβα για την ευρωζώνη και την ΕΕ.
Μπ. Κοβάνης