Επανεκλογή του Ν. Μαδούρο στις προεδρικές εκλογές (51,2%). Η δεξιά – ακροδεξιά (44,0%) δεν αναγνωρίζει το αποτέλεσμα.
Καταρχάς, να θυμίσουμε ότι την περασμένη Κυριακή (28/7/24) διεξάχθηκαν στη Βενεζουέλα κρίσιμες για το μέλλον της χώρας προεδρικές εκλογές (Η Εποχή, 27-28/7/2024). Ένα από τα κρίσιμα ερωτήματα που έθετε το σχετικό άρθρο ήταν το αν «η επόμενη ημέρα θα είναι ειρηνική ή εμφυλιοπολεμική». Η απάντηση δόθηκε ήδη και -δυστυχώς για το λαό της Βενεζουέλας- είναι μη ειρηνική. Η προϋπάρχουσα των εκλογών αβεβαιότητα και ανησυχία αυξάνεται μαζί με την πολιτική όξυνση μεταξύ των δύο ιδεολογικά και πολιτικά «στρατοπέδων, ενώ επανέρχονται μνήμες από την οδυνηρή περίοδο 2014-2019». Αν και είναι πολύ νωρίς για εκτιμήσεις των εξελίξεων, (το κείμενο γράφεται Τετάρτη) διαφαίνεται ότι ο δρόμος για ειρηνική και συνάμα δημοκρατική εξέλιξη του πολιτικού συστήματος είναι δύσβατος, ενδεχομένως και άβατος.
Συνοπτικό χρονικό των εξελίξεων
Το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο (CNE) ανακοίνωσε μόνο τα συγκεντρωτικά (εθνικό επίπεδο) αποτελέσματα για το 80% των συνολικών, προσθέτοντας ότι αυτά είναι «μη αναστρέψιμα»: 51,2% (5.159χιλ. ψήφοι) ο Ν. Μαδούρο, εκπρόσωπος «τσαβισμού», και 44% (4.400χιλ. ψήφοι), ο Εντμούντο Γκονζάλες (δεξιά, ακροδεξιά). Ως αιτία των προβλημάτων στην ολοκλήρωση των αποτελεσμάτων δηλώθηκε η εισβολή χάκερς στα στοιχεία του CNE.
Οξεία και οργισμένη είναι η αντίδραση της δεξιάς –Μ. Ματσάδο και Εντμούντο Γκονσάλες- που δεν αποδέχεται το αποτέλεσμα ως οριστικό και απαιτεί επανακαταμέτρηση των ψήφων. Διαβεβαιώνει δε ότι διαθέτουν αδιαμφισβήτητα αναλυτικά στοιχεία μέχρι το 80% της καταμέτρησης όπου ο συνασπισμός της έλαβε πάνω από 60% και καταγγέλλουν ότι υπήρξε οργανωμένη καλπονοθεία. Παράλληλα, καλούν τους πολίτες να ασκήσουν τα δικαιώματα που παρέχει ο εκλογικός νόμος για ενημέρωση των αποτελεσμάτων του τμήματος που ψήφισαν». Αντίθετα, η επίσημη ανακοίνωση της νίκης του Ν. Μαδούρο για τρίτη συνεχή (εξαετή) προεδρική θητεία, ανατρέποντας όλες σχεδόν τις δημοσκοπήσεις και το έξιτ πολ, προκάλεσε ενθουσιασμό και αποφασιστικότητα στους τσαβίστας που πανηγύρισαν τη νίκη με μεγάλη συγκέντρωση και ομιλία του Ν. Μαδούρο.
Από τη Δευτέρα κιόλας και κυρίως την Τρίτη, οι δύο πλευρές κάλεσαν το λαό σε «ειρηνικές» συγκεντρώσεις σε πολλές πόλεις της χώρας που μόνο ειρηνικές δεν ήταν, αφού οι δηλώσεις και οι οξείς αντιπαραθέσεις είχαν ήδη δημιουργήσει κλίμα έντασης. Αποτέλεσμα, ένας νεκρός αστυνομικός, μεγάλος αριθμών συλλήψεων και για πρώτη φορά καταστροφή αγάλματος του Ούγο Τσάβες.
Ο υπουργός Άμυνας, καταγγέλλει ότι «είναι σε εξέλιξη απόπειρα πραξικοπήματος, αλλά θα το ανατρέψουμε για μια ακόμα φορά» και ο Μαδούρο σε ομιλία του αργότερα συμπληρώνει ότι στο σχέδιο αυτό συμμετέχουν και ξένοι παράγοντες, μεταξύ των οποίων και ο Έλον Μάσκ. «Καθιστώ υπεύθυνο τον Ε. Γκονσάλες για όλα όσα έγιναν στη Βενεζουέλα. Η ώρα της Δικαιοσύνης έφτασε».
Από την άλλη πλευρά, η Μ. Ματσάδο σε πολυπληθή συγκέντρωση της δεξιάς, προσφωνεί τον Γκονσάλες πρόεδρο Με τη στοχευμένη κίνησή της και τα θερμά χειροκροτήματα και συνθήματα που απέσπασε στέλνει μήνυμα για την πολιτική που θα ακολουθήσει η δεξιά-ακροδεξιά;
Διεθνείς αντιδράσεις
Από τις πρώτες χώρες, που αναγνώρισαν τα αποτελέσματα και συνεχάρησαν τον Νικολάς Μαδούρο ήταν η Κίνα, η Ρωσία και το Ιράν και από τη Λατινική Αμερική η Βολιβία, Κούβα, Νικαράγουα και οι Ονδούρας. Η Βραζιλία, Κολομβία, το Μεξικό και η Χιλή, δηλώνουν ότι περιμένουν τα τελικά αναλυτικά (ανά εκλογικό τμήμα) αποτελέσματα. Οι χώρες με δεξιές ηγεσίες όπως η Αργεντινή, το Περού, Εκουαδόρ κ.ά. δεν αναγνωρίζουν το αποτέλεσμα.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ εκτιμά ότι «είναι απαραίτητο οι αρμόδιες εκλογικές αρχές να δημοσιοποιήσουν άμεσα πλήρη, διαφανή και αναλυτικά στοιχεία για τη ψηφοφορία». Σε ανάρτησή του στο Χ (πρώην τουίτερ) σχολίασε τη συνομιλία του με τον πρόεδρο της Βραζιλίας Λούλα για τη μετεκλογική κατάσταση στη Βενεζουέλα κατά την οποία «δεσμευτήκαμε να διατηρήσουμε στενή επαφή σχετικά με το ζήτημα αυτό».
Ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ε. Ε Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε την Τετάρτη ότι δεν μπορεί να αναγνωρίσει το εκλογικό αποτέλεσμα της Βενεζουέλας μέχρι να καταμετρηθούν όλες οι ψήφοι και να δοθούν στην δημοσιότητα τα εκλογικά αρχεία.
Εκτός άλλων, η Βενεζουέλα αποφάσισε τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων με Χιλή, Περού, Ουρουγουάη, Παναμά, Άγιο Δομίνικο «λόγω επέμβασης με πράξεις και δηλώσεις στις προεδρικές εκλογές».