Σκίτσο του Γιάννη Αντωνιάδη
O ισραηλινός στρατός διευρύνει τις επιθέσεις και στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη με την επιχείρηση «κατασκηνώσεις καλοκαιριού». Ήδη στη Δυτική Όχθη έχουν ισοπεδωθεί το 70%, τουλάχιστον, των δημοσίων υποδομών και πιο συγκεκριμένα των δικτύων ηλεκτροδότησης, οδικών δικτύων, ύδρευσης, τηλεπικοινωνιών κ.α. Η «Εποχή» μιλά για τις εξελίξεις με τη δρ Νταλάλ Ιρικάτ, καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο αραβοαμερικανικό πανεπιστήμιο στην Τζενίν. Η ακαδημαϊκή της έρευνα, μεταξύ άλλων, εστιάζει στη διπλωματία, συγκρότηση του κράτους της Παλαιστίνης, διπλωματία εξαναγκασμού, δημόσια διπλωματία, διαμεσολάβηση, επίλυση συγκρούσεων κ.α. Η Νταλάλ Ιρικάτ ακολουθεί τα χνάρια του πατέρα της Σαέμπ Ερεκάτ, ο οποίος ήταν στενός συνεργάτης του Γιασέρ Αραφάτ, επικεφαλής της ομάδας διαπραγματευτών για τις Συμφωνίες του Όσλο. Επιπρόσθετα ήταν γενικός γραμματέας της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης από το 2015-2019.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα θα κατατεθεί, για τελευταία φορά, νέα αμερικανική πρόταση για την κατάπαυση του πυρός. Εάν απορριφθεί ποιες θα είναι οι συνέπειες για την Παλαιστίνη;
Η απόρριψη των ειρηνευτικών προτάσεων υπογραμμίζει την ανάγκη για μια συνολική λύση που θα σέβεται τα δικαιώματα και τις προσδοκίες των Παλαιστίνιων. Οι όποιες συνέπειες υπάρξουν, θα πρέπει να εξεταστούν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Οι Παλαιστίνιοι παραμένουν προσηλωμένοι στην εδραίωση της ειρήνης που θα εγγυάται τα δικαιώματα και την κυριαρχία τους. Ωστόσο, ο Νετανιάχου και η κυβέρνηση της Δεξιάς αποτελούν το κύριο εμπόδιο για την ειρήνευση ή την κατάπαυση του πυρός, γιατί αυτός ο πόλεμος δεν γίνεται εναντίον της Χαμάς, είναι ένας πόλεμος που διεξάγεται ενάντια στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των Παλαιστίνιων και υπάγεται συστηματικά στο πλαίσιο της μακροχρόνιας στρατιωτικής κατοχής, που αποσκοπεί στην προσάρτηση γης για να ευνοήσει την επέκταση του αποικιοκρατικού σχεδίου εποικισμού, που γίνεται σκόπιμα και συστηματικά.
Ποια είναι τα σχέδια της κυβέρνησης Νετανιάχου για τη Γάζα μετά τη λήξη του πολέμου, κατά τη γνώμη σας;
Τα σχέδια της ισραηλινής κυβέρνησης θα πρέπει να περιλαμβάνουν την άρση του αποκλεισμού, τον τερματισμό της κατοχής και τη διευκόλυνση των προσπαθειών που θα λάβουν χώρα για την ανοικοδόμηση υπό διεθνή εποπτεία. Η μακροχρόνια ειρήνη προϋποθέτει τον σεβασμό των δικαιωμάτων των Παλαιστίνιων και προσήλωση στις πρόνοιες του διεθνούς δικαίου. Όμως τα σχέδια Νετανιάχου κινούνται προφανώς προς την αντίθετη κατεύθυνση. Επιδιώκει περισσότερο στρατιωτικό έλεγχο στη Γάζα και τον εξευτελισμό των Παλαιστίνιων, για να τους ωθήσει να φύγουν και τότε η προσάρτηση εδαφών να γίνει πιο εύκολα. Εφαρμόζει το αποικιοκρατικό σχέδιο εποικισμού, αφού δεν υφίσταται το κράτος της Παλαιστίνης. Ένα άλλο επικίνδυνο σχέδιο θα μπορούσε να είναι η σύσταση μιας ανεξάρτητης οντότητας στη Γάζα για τους Παλαιστίνιους, χωρίς εδαφική συνέχεια με τη Δυτική Όχθη ή την Ιερουσαλήμ, αποτρέποντας την πιθανότητα υλοποίησης σχεδίων για την επίτευξη ειρήνης με τη λύση των δύο κρατών. Οι Παλαιστίνιοι υφίστανται την ισραηλινή στρατιωτική κατοχή εδώ και 76 χρόνια, βιώνοντας καθημερινά κατάληψη των περιουσιών τους, οικοδόμηση περισσότερων εποικισμών στα εδάφη τους και καταπάτηση των δικαιωμάτων τους. Η Δυτική Όχθη βιώνει καθημερινά επιδρομές, εισβολές, συλλήψεις, εξωδικαστικές εκτελέσεις και μαζικής κλίμακας δολοφονίες πολιτών από τις ισραηλινές δυνάμεις κατοχής. Είναι ένα συστηματικό αποικιοκρατικό σχέδιο εποικισμού που υφίσταται εδώ και 7 δεκαετίες τουλάχιστον. Καθίσταται πρόδηλο σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, Συμβάσεις Ηνωμένων Εθνών και την πολυμερή διπλωματία, ότι η βαθύτερη αιτία αυτής της σύγκρουσης είναι η στρατιωτική κατοχή, η οποία πρέπει να τερματιστεί. Πλέον στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είναι σε εξέλιξη η υπόθεση εναντίον του Ισραήλ, στην οποία εξετάζεται η νομιμότητα της παρατεταμένης στρατιωτικής κατοχής. Όταν η κάθε πλευρά επικαλέστηκε την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή, αποφάνθηκε ότι αυτή η κατοχή πρέπει να τελειώσει, πριν καταστεί εφικτή οποιαδήποτε λύση ειρήνευσης για τους Παλαιστίνιους και τους Ισραηλινούς. Το να συνεχίζεται να χρησιμοποιείται η Χαμάς ως κάλυψη για τα γεγονότα που επιβάλλονται επί του πεδίου, δεν θα συμβάλλει ούτε στην ειρήνη, ούτε στην ασφάλεια για την περιοχή, αλλά θα εδραιώσει την εποικιστική αποικιοκρατία.
Πώς σχολιάζετε τη δήλωση του Μαχμούντ Αμπάς ότι είναι έτοιμος να μπει στη Γάζα με άλλα στελέχη της παλαιστινιακής ηγεσίας; Οι δυνάμεις ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής θα μπορούν να προστατέψουν τον λαό σας από τους εποίκους και τον ισραηλινό στρατό;
Η πρόθεση του Αμπάς να υποστηρίξει τους Παλαιστίνιους στη Γάζα αντανακλά τη δέσμευση της παλαιστινιακής ηγεσίας στην εθνική ενότητα. Ταυτόχρονα, αποτελεί και μια υπενθύμιση προς τη διεθνή κοινότητα, ότι η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης αποτελεί τον μοναδικό, νόμιμο εκπρόσωπο των Παλαιστίνιων σε ολόκληρο τον κόσμο, που εγγυάται τον καθορισμό του Παλαιστινιακού Εθνικού Σχεδίου. Η εξασφάλιση της ασφάλειας των πολιτών αποτελεί συλλογική ευθύνη και προϋποθέτει διεθνή υποστήριξη και μηχανισμούς εποπτείας για την προστασία έναντι επίθεσης από εποίκους και τον ισραηλινό στρατό. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, κάθε κράτος έχει αυτήν την υποχρέωση έως ότου απελευθερωθούν οι λαοί που είναι υπό κατοχή.
Η παλαιστίνια βουλεύτρια Καλίντα Τζαρράρ μέσα από τη φυλακή Νεβε Τιρζα έστειλε γράμμα, όπου περιγράφει τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης της: «Κάθε μέρα πεθαίνω» αναφέρει. Δρομολογούνται ενέργειες για την απελευθέρωση της; Ποιες είναι οι συνθήκες κράτησης των παλαιστίνιων πολιτικών κρατούμενων στις ισραηλινές φυλακές;
Υπάρχουν συνεχείς εκκλήσεις για την άμεση απελευθέρωση της Καλίντα Τζαρράρ, όπως και των άλλων πολιτικών κρατούμενων, οι οποίοι βιώνουν σκληρές και απάνθρωπες συνθήκες κράτησης. Διεθνείς φορείς και οργανισμοί υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων καλούνται να υπερασπιστούν τα δικαιώματα τους και να διασφαλίσουν ότι θα τηρηθούν διεθνή νομικά πρότυπα. Ο αριθμός των παλαιστίνιων κρατούμενων μέσα στα ισραηλινά κελιά έχει φτάσει τουλάχιστον τους 10.000. Στερούνται θεμελιώδη δικαιώματα κατά παράβαση των 4 Συμβάσεων της Γενεύης. Οι αρχές ασφαλείας του Ισραήλ δεν επιτρέπουν επισκέψεις και φροντίζουν οι κρατούμενοι να λιμοκτονούν. Βιώνουν πολύ σκληρές συνθήκες κράτησης, χωρίς παροχή ιατρικών υπηρεσιών, χωρίς τροφή και πλήρη αποστέρηση συνθηκών υγιεινής, που έχει ως συνέπεια τη διάδοση σοβαρών ασθενειών. Ακόμα και η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού στην οποία δεν της επιτρέπεται από τις ισραηλινές αρχές να προβεί στην παροχή νόμιμης βοήθειας, διεξάγει έρευνες για τους κρατούμενους.
Οι Ισραηλινοί με τη νέα επίθεση που διεξάγουν στη Δυτική Όχθη ισχυρίζονται ότι το Ιράν ενισχύει τους αντάρτες με εισαγωγή λαθραίων όπλων μέσω της Ιορδανίας. Αποτελεί πρόσχημα για την προσάρτηση εδαφών; Δύναται οι ισραηλινές μεθοδεύσεις να ανατραπούν;
Είναι μια στρατηγική για να δικαιολογήσει τα εγκλήματα πολέμου που γίνονται εναντίον του παλαιστινιακού λαού, τα οποία έχουν καταγραφεί τους τελευταίους 11 μήνες. Το Ισραήλ, αρχικά, χρησιμοποίησε τη Χαμάς ως δικαιολογία και στη Δυτική Όχθη πρόσθεσαν τη συνιστώσα του Ιράν, για να κατευθύνουν την προσοχή στον φόβο που προκαλεί, αποπροσανατολίζοντας τους πάντες από την πραγματική αιτία της τρομοκρατίας στην περιοχή, που είναι η ισραηλινή στρατιωτική κατοχή και πρέπει να τερματιστεί. Αυτού του είδους οι ισχυρισμοί δεν θα έπρεπε να αποτελούν πρόσχημα για την παράνομη προσάρτηση της παλαιστινιακής γης. H διεθνής κοινότητα θα πρέπει να αποδώσει ευθύνες στο Ισραήλ, για να αποτρέψει νέες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και να εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθειες για την επίτευξη μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης.
Ο Ζοζέπ Μπορέλ σε δημοσιογράφους είχε δηλώσει: «Το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να αμύνεται, όμως θα πρέπει να το πράττει σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το ανθρωπιστικό δίκαιο. Κάποιες αποφάσεις αντιβαίνουν το διεθνές δίκαιο». Ο παλαιστινιακός λαός επομένως δεν έχει το δικαίωμα της αντίστασης;
Οι Παλαιστίνιοι, όπως κάθε λαός που είναι υπό κατοχή, έχουν το δικαίωμα της αντίστασης στις δυνάμεις κατοχής, εφόσον εμπίπτει στις πρόνοιες του διεθνούς δικαίου. Όμως θα πρέπει να επικεντρωθούν στην αναζήτηση ειρηνικών τρόπων και νομικών μέσων για να αποκτήσουν την ελευθερία τους και να αποδοθεί δικαιοσύνη. H ακράδαντη πίστη και η προσφυγή σε φιλειρηνικά, διπλωματικά και νομικά μέσα δεν αναιρεί το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν το δικαίωμα να αντιστέκονται και ότι έχουν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Είναι αναγκαίο να υπενθυμίσουμε στη διεθνή κοινότητα τα ψηφίσματα 3314 του 1974 και 37/43 του 1982 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Οι βίαιες επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα κατοχυρώνονται στο διεθνές δίκαιο και ειδικότερα στο δικαίωμα της αυτοάμυνας, που αναγνωρίζεται για κράτη βάσει του Άρθρου 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Ωστόσο, αυτό το δικαίωμα ισχύει και για ανθρώπους, όπου τους εκχωρείται το δικαίωμα της άμυνας ενάντια σε εισβολή και ειδικότερα ενόψει τέλεσης εγκλημάτων πολέμου. Η Παλαιστίνη εντάχθηκε στο Καταστατικό της Ρώμης και αποδέχθηκε τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Αυτό σημαίνει ότι η προώθηση νομικών φακέλων που εμπλέκουν τα δύο μέρη, τα θέτει ενώπιον εξονυχιστικού ελέγχου που θα λάβει χώρα κατά τη διεξαγωγή έρευνας. Πάντως στο δημόσιο αίσθημα κυριαρχεί η παραδοχή ότι η διπλωματία και η διεθνής έννομη τάξη απογοήτευσε τους Παλαιστίνιους και επιπρόσθετα ότι η πολυμέρεια δεν συνέβαλε στην απονομή δικαιοσύνης. Το Ισραήλ είναι δύναμη κατοχής, συνεπώς δεν μπορεί να αμυνθεί έναντι ενός λαού που έχει σκλαβώσει. Υποχρεούται να του παρέχει προστασία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Επίκειται ένταξη της Παλαιστίνης στον διεθνή πολιτικό οργανισμό των BRICS; Ποιες θα είναι οι συνέπειες για τον δίκαιο αγώνα του λαού σας για την απελευθέρωση, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή της Μ. Ανατολής;
Ενώ οι διαβουλεύσεις για την ένταξη της Παλαιστίνης στον Οργανισμό των BRICS είναι συνεχείς, η οποιαδήποτε ευθυγράμμιση θα πρέπει να συμβάλλει στην ενίσχυση της διεθνούς υποστήριξης για την αυτοδιάθεση των Παλαιστινίων και να επιδράσει θετικά στην περιφερειακή σταθερότητα. Ναι είναι πιθανή μια μεγαλεπήβολη συμφωνία για την περιοχή, σε ένα σενάριο που θα βασίζεται στην επίτευξη στόχων. Θα συμβάλει στη σταθερότητα, στην ευημερία και στην ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής.
Ο ηγέτης του κόμματος των «Δημοκρατών», Γαΐρ Γκόλαν, πρότεινε να μοιραστεί η γη της ιστορικής Παλαιστίνης και να υπάρξει διαχωρισμός με τους Παλαιστίνιους. Περαιτέρω υπέβαλε την πρόταση ίδρυσης Συνομοσπονδίας με άλλα γειτονικά κράτη. Υπάρχει προοπτική πολιτικής λύσης;
Η οποιαδήποτε πολιτική λύση θα πρέπει να εδράζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και στην αναγνώριση των δικαιωμάτων όλων των εμπλεκόμενων μέρων. Προτάσεις που εστιάζουν στον επαναπροσδιορισμό συνόρων ή στη δημιουργία Συνομοσπονδιών θα πρέπει να διασφαλίζουν τη δικαιοσύνη, την ισότητα και το δικαίωμα των παλαιστίνιων στην αυτοδιάθεση, σύμφωνα με διεθνώς αναγνωρισμένες παραμέτρους και τα εγγενή, αναφαίρετα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού.