Το κάμπινγκ τον δεκαπενταύγουστο αλλάζει. Έρχονται εδώ άλλοι άνθρωποι, κυρίως από τις πόλεις της Πελοποννήσου. Άλλοι άνθρωποι, άλλες διακοπές. Σαν να αλλάζει μαζί και το τοπίο. Η παρέα αυτή εκεί. Αυτή με τους παλιούς, αυτούς που έρχονται εδώ δεκαετίες τώρα. Σε δυο μέρες θα έχουν όλοι φύγει. Ανεβαίνουν στα χωριά τους, παίρνουν τα βουνά, είναι δύσκολος ο δεκαπενταύγουστος στην παραλία, όλο ζέστη και ο κόσμος δεν παλεύεται. Ας πάρουμε τα βουνά λοιπόν, ας σώσουμε ό,τι μπορούμε.
Στα βουνά. Καλάβρυτα μετά τον δεκαπενταύγουστο και λίγο μετά. Συνήθως έχει δροσιά. Τις νύχτες χρειάζεσαι κουβέρτα. Όχι όμως φέτος. Νόμιζα πως θα μπορούσα να γράψω εδώ. Πως θα έβρισκα κανέναν ίσκιο και πως αυτό θα ήταν αρκετό. Η ζέστη, όμως, δεν είχε καμία διαφορά. Χτυπά με τον ίδιο τρόπο που χτυπάει και στην παραλία. Ένας γνωστός μου έλεγε πως είναι η πρώτη χρονιά που οι Καλαβρυτινοί εγκαθιστούν air condition στα σπίτια τους. Άλλοι φίλοι που μιλάγαμε μου έλεγαν πως το ίδιο περίπου ισχύει και στην Πίνδο. Μια ζέστη απότομη, ξενόφερτη. Σαν να μεταφέρθηκε εδώ από άλλους τόπους με άλλο ορίζοντα, από κάπου πιο χαμηλά, σε έναν χώρο με άλλες λειτουργίες, άλλες απαιτήσεις.
Το καλοκαίρι περισσότερο από οτιδήποτε άλλο καταγράφει τον δείκτη της αλλαγής μας. Τις μετατοπίσεις από την οικειότητά μας. Και αυτό γιατί το καλοκαίρι ήταν πάντοτε κάτι πολύ συγκεκριμένο μέσα στην πολλαπλότητά του. Ο καιρός έχει αλλάξει. Η ζέστη αλλάζει την όψη των πραγμάτων. Η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού έχει πολλαπλές επιπτώσεις. Πέρα από το γεγονός πως οι τιμές της διαμονής, των ακτοπλοϊκών, της διατροφής αλλάζουν. Πέρα από το γεγονός πως υπάρχουν σημεία που κατακλύζονται σε τέτοιο βαθμό, ώστε να γίνονται ανυπόφορα. Τα χωριά, οι πόλεις, οι παραλίες χάνουνε κάθε χαρακτήρα και μετατοπίζονται προς μια συνθήκη προς κατανάλωση, πρόχειρες καρτ-ποστάλ χωρίς ιστορία, χωρίς βάρος, μόνο με μια εκπεφρασμένη διάθεση για εκμετάλλευση. Οι ξενοδοχειακές μονάδες δεν βιάζουν μόνο το τοπίο και τους ρυθμούς των γύρω τόπων. Εκμεταλλεύονται αρπακτικά την ύδρευση με ευνοϊκούς όρους, παράγουν περισσότερα απορρίμματα απ’ όσα είναι δυνατόν να διαχειριστούν οι κοινότητες, διαλύουν ό,τι τα περιβάλει.
Από την κρίση και μετά, η νότια Ευρώπη έχει μετατραπεί σε μια ατελείωτη παιδική χαρά για την γερασμένη ανώτερη αστική τάξη της βόρειας Ευρώπης. Συνταξιούχοι, γήπεδα γκολφ ενώ γύρω όλα ερημώνουν, παραθαλάσσιες πισίνες, τιμές που απευθύνονται σε άλλες οικονομίες, ελαφρότητα και αδιαφορία για κάθε τί ουσιαστικό που συγκροτεί έναν τόπο, στερεοτυπικές αναπαραστάσεις, μαλακές επιβολές, τροχόσπιτα, ανόητες απαιτήσεις, νεκρό καλοκαίρι.
Το καλοκαίρι μας έχει κάτι το πένθιμο. Δεν είναι η αλλαγή χρήσης. Ο τρόπος που εμείς περνάγαμε το καλοκαίρι που αλλάζει. Είναι η ίδια η ουσία του. Μια παγκοσμιοποιημένη εκδοχή του τοπίου και των γεγονότων, είναι η εμπειρία ως fast food κατανάλωση, η ομορφιά περιορισμένη στα εκατοστά μιας οθόνης κινητού, η ταχύτητα και η ουσιαστική αδιαφορία. Το καλοκαίρι μας έχει κάτι πένθιμο. Σαν να είναι το τελευταίο καλοκαίρι. Το τελευταίο καλοκαίρι που θυμίζει κάτι σε καλοκαίρι. Ακόμα και αν σχεδόν σίγουρα το επόμενο καλοκαίρι θα ακολουθήσει. Ακόμα και αν θα ακολουθήσουν και άλλα. Είναι αυτή η αίσθηση πως διαρκώς κάτι χάνουμε. Πως διανύουμε μια απόσταση που μας απομακρύνει απ’ όσα γνωρίζαμε προς ένα παρόν που δεν μας χωράει. Οι χώρες μας πεθαίνουν μαζί με τα καλοκαίρια τους, μετατρέπονται σε μια κακοπληρωμένη ανοησία ως πρόφαση του μόνου τρόπου επιβίωσης. Ο τόπος μας έχει τελειώσει, γιατί δεν είναι πια τόπος μας.