Όταν ο ιστορικός του μέλλοντος ασχοληθεί με τον ΣΥΡΙΖΑ, σίγουρα θα αποφανθεί ότι ο ιδεολογικός του αρχιτέκτονας αλλά και ο «νουνός» του, ήταν ο σύντροφός μας Γιάννης Μπανιάς. Οι παλιότεροι θα θυμούνται ότι ήταν ο πολιτικός με την μεγαλύτερη δυνατή διεισδυτικότητα σε όλους τους χώρους της Αριστεράς και είχε καταστήσει την ΑΚΟΑ καταλύτη των διεργασιών συνάντησης, ενότητας και κοινής δράσης συνιστωσών με ανύπαρκτες, μέχρι τότε, σχέσεις μεταξύ τους. Επίσης, ήταν ο σεμνός και διορατικός ηγέτης που σχεδίαζε υπομονετικά, και για πολύ καιρό, την στρατηγική προοπτική της ανασύνθεσης της Αριστεράς με τις πρωτότυπες αναλύσεις του περί «ομόκεντρων κύκλων» και «διαδοχικών προσεγγίσεων». Όσον αφορά, μάλιστα, το όνομα του υπό διαμόρφωση φορέα, ο Γιάννης είχε τρεις φακέλους διαφορετικών χρωμάτων με τρεις προτάσεις ονομάτων και μας έλεγε ότι ήταν σίγουρος ότι οι δύο θα απορριφθούν από τον «προϊστάμενο» Συνασπισμό, γιατί δεν εμπεριείχαν την λέξη «Συνασπισμός». Η τρίτη και αποδεκτή πρόταση ήταν Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥ.ΡΙΖ.Α).
Αυτό το όνομα, παρόλη την δύσκολη και συμβιβαστική κυοφορία, μας ενέπνευσε και μας συνόδεψε για αρκετά χρόνια. Έβαλε την Αριστερά στο πολιτικό προσκήνιο, συνδέθηκε με μια έντονη κινηματική παρουσία και ήταν το σήμα κατατεθέν της κυβερνώσας αριστεράς, κάτι πρωτόγνωρο στα ελληνικά χρονικά. Παράλληλα, όμως, το όνομα ΣΥΡΙΖΑ έγινε το brand name ενός αστικού αρχηγικού κόμματος όπου, από το τρίευρω της εκλογής του μοναδικού υποψηφίου ηγεμόνα-προέδρου Τσίπρα φτάσαμε στην απόλυτη ξεφτίλα της εκλογής ενός άσχετου, λάιφ στάιλ επιχειρηματία αμερικάνικης κοπής. Τώρα που τα πράγματα έφτασαν σε οριακό σημείο κομματικής και πολιτικής καταβαράθρωσης, αυτό που περιμένω να γίνει τελικά και να μας λυτρώσει από την λύπη και την απαξία των χαμένων προσδοκιών είναι η αλλαγή του ονόματος. Αυτή η κωμικοτραγική καρικατούρα «αριστερού» κόμματος να πάψει πια να διασύρει το όνομα ΣΥΡΙΖΑ, στο οποίο παλιά φώλιαζαν οι ελπίδες και τα οράματά μας. Κι ας κρατήσει ο καθένας από μας μια καλή στιγμή, ένα μικρό κι αδέξιο βήμα, μια μισοτελειωμένη καλή πρόθεση, μια ουτοπική αριστερή προσδοκία από τον παλιό ΣΥΡΙΖΑ. Εγώ θα κρατήσω κάτι που έζησα στον επαγγελματικό μου χώρο.
Στην πρώτη περίοδο της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ θεσμοθετήθηκε η εκλογή των διευθυντών των σχολείων από τους συλλόγους διδασκόντων. Ήταν κάτι που συνέβαινε για πρώτη φορά κι αποτέλεσε μια σπουδαία δημοκρατική τομή η οποία αναβάθμισε τον ρόλο του συλλόγου διδασκόντων και έδωσε την ευκαιρία να αναδειχτούν συνάδελφοι που δεν θα είχαν καμιά τύχη με τις, μέχρι τότε, άνωθεν επιλογές στελεχών της εκπαίδευσης. Το αποτέλεσμα αυτής της μεγάλης τομής ήταν να πνεύσει φρέσκος, δημοκρατικός αέρας στα σχολεία και ακόμη και διευθυντές με εξουσιαστικές τάσεις να αποκτήσουν διαφορετική στάση και να ευθυγραμμιστούν με τη νέα κατάσταση. Όπως, όμως, όλα τα ωραία, κρατούν λίγο. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, μετά από λίγο καιρό, κατήργησε αυτό τον δημοκρατικό τρόπο εκλογής και επιστρέψαμε στο διαβλητό μοντέλο των τυπικών προσόντων και της συνέντευξης. Κατόπιν, ήρθε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας η οποία έχει «τερματίσει», πλέον, την πελατειακή επιλογή και επιφυλάσσει, απροκάλυπτα, στους διευθυντές των σχολείων τον ρόλο του δουλικού διοικητικού παράγοντα επιβολής, με κάθε μέσο, των αγοραίων και αντιδραστικών εκπαιδευτικών πολιτικών.
ΥΓ. Η τελευταία πράξη του δράματος στον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να παίζεται μετά την πρόταση μομφής κατά Κασσελάκη, με πρωταγωνιστή της επόμενης μέρας τον Νίκο Παππά. Μετρ του πλασαρίσματος και της εσωκομματικής ίντριγκας, κατάφερε στο παρά πέντε του έκτακτου συνεδρίου να εκπροσωπήσει το κόμμα στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, να αποκτήσει επικοινωνιακό προβάδισμα και να προβληθεί ως φαβορί για την εκλογή προέδρου προτού ακόμα ανακοινώσει την υποψηφιότητά του.
Πάνος Δημητρούδης