Στις 17 Σεπτεμβρίου βομβητές, που χρησιμοποιούσαν μέλη και μαχητές της Χεζμπολά στον Λίβανο, εξερράγησαν ταυτόχρονα, προκαλώντας τον άμεσο θάνατο δεκάδων ανθρώπων και τον τραυματισμό περίπου δύο χιλιάδων άλλων, μεταξύ των οποίων και πολιτών. Την επομένη ημέρα, εξερράγησαν ασύρματοι με ανάλογα αποτελέσματα.
Πρόκειται για μία πρωτοφανή επίθεση, εξαιρετικά καλά σχεδιασμένη –όπως φαίνεται εδώ και καιρό– και άψογα εκτελεσμένη, που προκάλεσε σοβαρότατο πλήγμα στη Χεζμπολά.
Ο ηγέτης της οργάνωσης, Χασάν Νασράλα, σε διάγγελμά του στις 19 Σεπτεμβρίου, αποκάλεσε τις επιθέσεις «τρομοκρατική ενέργεια» και «σφαγή», τονίζοντας ότι το Ισραήλ γνώριζε ότι υπήρχαν περισσότερες από τέσσερεις χιλιάδες συσκευές σε χρήση, δηλαδή επιχείρησε να σκοτώσει 4.000 ανθρώπους ταυτόχρονα, καθώς και αυτούς που βρίσκονταν κοντά τους. Τέλος, ο Χασάν Νασράλα υποσχέθηκε να συνεχίσει τις επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ μέχρι να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας.
Η έκρηξη βομβητών και ασυρμάτων μελών της Χεζμπολά θεωρήθηκε από αρκετούς ως επιχείρηση που αποκατέστησε το γόητρο και το κύρος του Ισραήλ, που φάνηκε απροετοίμαστο στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023. Τότε αρκετοί είχαν αποδώσει τον αιφνιδιασμό της ισραηλινής κυβέρνησης σε παρανόηση ή σε λανθασμένη εκτίμηση των πληροφοριών που είχαν λάβει από ξένες κυβερνήσεις σχετικά με την επίθεση. Η συνέχεια, όμως, δηλαδή ο ολοκληρωτικός πόλεμος του Ισραήλ εναντίον της Γάζας, οι δηλώσεις του ισραηλινού πρωθυπουργού ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί μέχρι να εξαλειφθεί παντελώς η τρομοκρατική οργάνωση της Χαμάς, αλλά και οι ανταλλαγές πυρών με την Χεζμπολά φαίνεται να αποδεικνύουν το αντίθετο.
Πράγματι, το διεθνές σύστημα βρίσκεται σε κατάσταση ρευστότητας και μετάβασης, η Δύση είχε στραμμένο το ενδιαφέρον της στη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση και οι ΗΠΑ διέρχονται μια έντονη προεκλογική περίοδο. Όλα αυτά αποτελούν ευνοϊκούς παράγοντες για το Ισραήλ, που θα μπορούσε να εξαπολύσει έναν πόλεμο εναντίον όλων των περιφερειακών του αντιπάλων, γνωρίζοντας από τη μία πλευρά ότι το δικαίωμά του στη νόμιμη άμυνα και ασφάλεια δεν μπορούσε να παραγνωριστεί μετά την επίθεση της Χαμάς. Από την άλλη πλευρά, μπορούσε επίσης να επικαλεστεί νόμιμη άμυνα εναντίον των επιθέσεων της Χεζμπολά, που εξαπολύει ρουκέτες σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τη Γάζα, στα βόρεια σύνορά του. Παράλληλα, θα μπορούσε να εξωθήσει το Ιράν σε επίθεση εναντίον του, κυρίως μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στην ίδια την πρωτεύουσά του.
Σήμερα, η Γάζα είναι σωρός ερειπίων, έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από σαράντα πέντε χιλιάδες κάτοικοι της, μεταξύ των οποίων μέλη ΜΚΟ, δημοσιογράφοι, μέλη αποστολών του ΟΗΕ κ.ά., και πάνω από ενενήντα χιλιάδες έχουν τραυματιστεί. Με αυτά τα δεδομένα, το μέτωπο της Γάζας φαίνεται να βρίσκεται σε ύφεση, παρόλο που ο πόλεμος συνεχίζεται, όπως επίσης και η παρακώλυση ανθρωπιστικής βοήθειας στα δύο εκατομμύρια των εγκλωβισμένων της Γάζας. Έτσι, ήρθε η ώρα του Λιβάνου, αν και η Χαμάς διαμήνυσε ότι είναι προετοιμασμένη για μακρύ πόλεμο φθοράς με το Ισραήλ.
Η κλιμάκωση της σύγκρουσης και οι στόχοι του Ισραήλ
Τις εκρήξεις βομβητών και ασυρμάτων, ακολούθησαν συνεχή ισραηλινά πλήγματα, περισσότερα από δύο χιλιάδες, στον νότιο Λίβανο αλλά και σε προάστια της Βηρυττού, όπου σκοτώθηκε ο Ιμπραήμ Ακίλ ανώτερος διοικητής της Χεζμπολά, καθώς και στην κοιλάδα Μπεκάα. Τα πλήγματα αυτά προκαλούν μαζικούς θανάτους, μόνο στις 23 Σεπτεμβρίου σκοτώθηκαν πεντακόσιοι άνθρωποι, καταστρέφουν αποθήκες οπλισμού και πυρομαχικών της Χεζμπολά, ενώ έχουν σκοτωθεί έκτοτε και άλλα στελέχη της Χεζμπολά. Επίσης, το Ισραήλ συνεχίζει και τα πλήγμα εναντίον θέσεων της Χεζμπολά στην Συρία.
Σε απάντηση, η Χεζμπολά εκτοξεύει δεκάδες ρουκέτες εναντίον του βορείου Ισραήλ, όπου οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, ενώ εξαπέλυσε πύραυλο εναντίον του Τελ Αβιβ, που όμως αναχαιτίστηκε. Μέσα σε αυτό το λουτρό αίματος περίπου εκατόν πενήντα χιλιάδες Λιβανέζοι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους, όμως στις 25 Σεπτεμβρίου, η Χεζμπολά ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει να μάχεται κατά του Ισραήλ, το οποίο θα υποστεί και την απάντησή της στην επίθεση με τους βομβητές εναντίον μελών της.
Προφανής στόχος του Ισραήλ είναι η πλήρης αποδυνάμωση της Χεζμπολά, πράγμα που θα σημαίνει την εξασφάλιση των βορείων συνόρων του και ενδεχομένως, τη δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» στα σύνορα, την οποία διαρρέει ο ποταμός Λιτανί. Στην αντίθετη περίπτωση, μπορεί να ελπίζει ότι οι υπόλοιπες κοινότητες του Λιβάνου, όπως οι Μαρωνίτες, θα ξεσηκωθούν εναντίον της Χεζμπολά, που πλέον θα έχει να αντιμετωπίσει δύο μέτωπα. Ως προς αυτό συνηγορεί και το ότι απευθυνόμενος στους Λιβανέζους, ο Βενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι ο πόλεμος δεν έχει στόχο αυτούς αλλά την Χεζμπολά, υπονοώντας προφανώς ότι κοινός εχθρός του Ισραήλ και του Λιβάνου είναι η Χεζμπολά.
Παράλληλα, η δραματική εξασθένιση της Χεζμπολά θα πλήξει και την Χαμάς, όπως επίσης και το Ιράν, που πλέον θα χάσει σημαντικό μέρος της περιφερειακής του επιρροής.
Οι διπλωματικές προσπάθειες
Αντιμέτωπες με την κλιμάκωση του πολέμου, οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ, της ΕΕ και αραβικών κρατών, κάλεσαν από κοινού σε άμεση κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο για 21 ημέρες, ώστε να υπάρξει χρόνος για διπλωματική παρέμβαση.
Πρόκειται για προσπάθεια που δεν πρόκειται να έχει αποτελέσματα, αφού ο ισραηλινός πρωθυπουργός δήλωσε ότι «ο πόλεμος θα συνεχιστεί με όλες μας τις δυνάμεις και στην Γάζα και στον Λίβανο, μέχρι να επιτευχθούν οι στόχοι μας». Οι στόχοι του ισραηλινού πρωθυπουργού στον Λίβανο, όπως τους ανέφερε ο ίδιος, είναι να συνεχιστούν οι επιθέσεις («επιχειρήσεις») για να εξοντωθούν οι τρομοκράτες της Χεζμπολά, να καταστραφεί το οπλοστάσιό της, να επιτευχθεί η ασφάλεια των βόρειων συνόρων του Ισραήλ και επιστρέψουν ασφαλείς στις εστίες τους οι κάτοικοι του βόρειου Ισραήλ. Από την πλευρά του, ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ, με ανάρτησή του στο Χ ανακοίνωσε ότι ενέκρινε την «επέκταση των επιχειρήσεων του στρατού στον βορρά». Η ισραηλινή αντιπολίτευση ζητά παύση πυρός για μία εβδομάδα, προφανώς για να φανεί ότι το Ισραήλ λαμβάνει υπόψη του τις διπλωματικές προσπάθειες για εκτόνωση της κρίσης. Αντιθέτως, οι υπερσυντηρητικοί κυβερνητικοί εταίροι του Νετανιάχου επιμένουν να συνεχιστούν τα πλήγματα.
Όσο η σύγκρουση διαιωνίζεται στον Λίβανο, επτακόσιοι Βρετανοί στρατιώτες έφθασαν στις βάσεις της Δεκέλειας και του Ακρωτηρίου για την ανάσχεση πιθανών ροών προσφύγων από τον Λίβανο.
Ωστόσο, παρά τα σοβαρά πλήγματα που υπέστη η Χεζμπολά, φαίνεται να συνεχίζει να διατηρεί επιχειρησιακές ικανότητες. Οι διοικητικές δομές, παρά τον θάνατο ανώτατων στελεχών της οργάνωσης, λειτουργούν με τον διορισμό νέων στελεχών, ενώ οι δυνατότητες επικοινωνίας μεταξύ των μελών της εξασφαλίζεται μέσα από ένα εξειδικευμένο δίκτυο σταθερών τηλεφωνικών γραμμών, καθώς και με άλλες συσκευές, σύμφωνα με ανώνυμες διπλωματικές πηγές.
Η νέα, προαναγγελθείσα, σύγκρουση στον Λίβανο, δεν πρόκειται να τελειώσει τόσο σύντομα. Αυτό εγκυμονεί σημαντικούς κινδύνους για τον ίδιο τον Λίβανο αλλά και για όλο το υποσύστημα, όχι τόσο διότι η σύγκρουση θα εξαπλωθεί, κανένα αραβικό κράτος δεν μπορεί να εμπλακεί σε πόλεμο, αλλά ούτε και το Ιράν, όσο διότι θα υπάρξει τεράστια αποσταθεροποίηση, με απρόβλεπτα αποτελέσματα. Η σύνοψη της όλης κατάστασης βρίσκεται στη φράση «άνοιξαν οι πύλες της κολάσεως» του γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.