Με τη φράση «η αριστερή πολιτική επιστρέφει», η Νέα Αριστερά μπαίνει στην τελική ευθεία για το 1ο, στην ουσία ιδρυτικό της, συνέδριο, που θα πραγματοποιηθεί στις 7 – 10 Νοεμβρίου στο ΣΕΦ. Ήδη τα εισηγητικά κείμενα (προοίμιο, θέσεις και καταστατικό) έχουν τεθεί στη βάσανο της εσωκομματικής συζήτησης και του δημόσιου διαλόγου.
Είναι ενδεικτικό ότι στο προοίμιο η πρώτη αναφορά ανήκει στον στρατηγικό στόχο, που είναι ο σοσιαλισμός του 21ου αιώνα, ενώ γίνεται ειδική αναφορά στην ισχυρή, όπως λέει, παράδοση της ανανεωτικής αριστεράς όλων των περιόδων και όλων των ρευμάτων του κριτικού μαρξισμού, καλύπτοντας έτσι ένα ευρύ φάσμα παραδόσεων και διαφορετικών αφετηριών.
Στη συνέχεια, το προοίμιο αναφέρει: «ένα κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς που εμπνέεται, καλλιεργεί και ανανεώνει τις χειραφετητικές ιδέες του μαρξισμού και βρίσκεται σε διαρκή αντιπαράθεση με τις ιδέες του φασισμού και της άκρας δεξιάς, του καπιταλιστικού προτύπου ανάπτυξης, της νεοφιλελεύθερης συναίνεσης, αλλά και του σταλινισμού, που κηλίδωσε τα σοσιαλιστικά ιδανικά…»
Το μεγάλο στοίχημα σε αυτή τη φάση για την Νέα Αριστερά είναι να υποστηρίξει και τα δύο σκέλη του τίτλου της: και το «αριστερά», αλλά και το «νέα». Δύσκολο εγχείρημα, κυρίως ως προς το «νέα», καθώς είναι κοινό μυστικό ότι η μεγάλη πλειονότητα των μελών της προέρχεται από τον ΣΥΡΙΖΑ. Επομένως, θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια, που απαιτεί και χρόνο, να καταγραφεί στη συνείδηση του κόσμου της Αριστεράς και της οικολογίας ως μια νέα δύναμη, που έχει την πρόθεση και την ικανότητα να αποτιμά με κριτικό και αυτοκριτικό πνεύμα το παρελθόν και ταυτόχρονα να διαμορφώνει ένα νέο πολιτικό σχέδιο, με σαφή ταυτότητα και φυσιογνωμία.
Κριτική αποτίμηση και αυτοκριτική για το παρελθόν
Είναι γεγονός, πάντως, ότι τα κείμενα των Θέσεων εμπεριέχουν εκτενή σημεία, αρκετά τολμηρά, που αφορούν τόσο την περίοδο 2015 -2019, αλλά και την περίοδο 2019 – 2023. Στη συνεδρίαση του προσωρινού πανελλαδικού οργάνου καταγράφηκαν ορισμένες ενδιαφέρουσες διαφοροποιήσεις ή και αντίθετες γνώμες, γεγονός που σκιαγραφεί τη συζήτηση που θα γίνει για το θέμα αυτό στο ίδιο το συνέδριο. Για παράδειγμα, φαίνεται ότι η λέξη «ήττα» για το 2015, αλλά και κριτικές αναφορές των Θέσεων ότι μια σειρά από σοβαρά λάθη εκείνης της περιόδου δεν ήταν «μονόδρομος» συγκροτεί ένα πεδίο διαφορετικών ερμηνειών και εκτιμήσεων.
Ενδιαφέρουσα είναι η αποτίμηση και ως προς την περίοδο ’19 – 23’, καθώς η αυτοκριτική ματιά είναι εμφανής. Αναφέρει το κείμενο: «Πολλοί από εμάς συναίνεσαν, δεν αντιτάχθηκαν ή δεν αντιτάχθηκαν εγκαίρως στην έξω από αρχές διεύρυνση, στη διολίσθηση στον εθνικισμό, στην υπολειτουργία των κομματικών οργάνων, στον αρχηγισμό, στην εκλογή προέδρου από τη βάση, στην πλαδαρή και ασαφή κυβερνητική πρόταση για τις εκλογές του 2023…»
Ήδη δίπλα από το κείμενο των Θέσεων, αλλά και του καταστατικού υπάρχουν αρκετές τροπολογίες, κάποιες από αυτές κρίσιμες ή τροπολογίες, που απαντούν με διαφορετικό τρόπο στο ζήτημα των κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών.
Καθολική υποστήριξη
Ωστόσο, αν επιχειρήσουμε να δούμε τα σημεία των Θέσεων, που βρίσκουν καθολική υποστήριξη (οι διαφορές είναι πάντως υπαρκτές) θα λέγαμε ότι είναι η σαφής εναντίωση στα κεντροαριστερά σενάρια, η ανάγκη της συγκρότησης και της αυτόνομης πορείας της Νέας Αριστεράς, η ταξική απεύθυνση και η στήριξη και διεύρυνση των δικαιωμάτων, η στάση απέναντι στον πόλεμο και την ειρήνη, ο οικολογικός προσανατολισμός (ο σοσιαλισμός ή θα είναι πράσινος ή δεν θα υπάρξει) αναφέρει το κείμενο, η αντιεθνικιστική και η φεμινιστική προσέγγιση, η θέση για το διαχωρισμό κράτους – εκκλησίας κ.α..
Ως προς το καταστατικό ενδιαφέρουσα θα είναι η συζήτηση για την εκλογή προέδρου ή συμπροέδρων (γυναίκα – άντρα), με την πρώτη εκδοχή να πλειοψηφεί στην ηλεκτρονική ψηφοφορία των μελών του πανελλαδικού οργάνου. Χωρίς διαφοροποιήσεις η συμμετοχή 50 -50 γυναικών αντρών σε όλα τα όργανα του κόμματος, αλλά και με κατατεθειμένες τροπολογίες για ποσοστώσεις αναπήρων, ΛΟΑΤΚΙ+ μεταναστών/στριων κλπ.