Είναι κοινά παραδεκτό ότι η πολιτική γλώσσα του προέδρου Ερντογάν έχει λίγες σταθερές που ορίζονται κυρίως από την επιδίωξη ενίσχυσης και αναπαραγωγής της κυβερνητικής του εξουσίας, εξουσίας που πηγαίνει χέρι – χέρι με την επιβολή μιας εκδοχής «πολιτικού» Ισλάμ που έχει διαμορφώσει ο ίδιος και το AKP. Η περιχαράκωση και η διαιώνιση αυτής της -σχεδόν απόλυτης- εξουσίας συνιστούν τις κύριες αιτίες για τις συχνές μεταστροφές οι οποίες χαρακτηρίζουν τον πολιτικό του λόγο. Μέχρι πρότινος ο πρόεδρος και ο κυβερνητικός του εταίρος τόνιζαν τη διακηρυγμένη αντιπαλότητα με το κουρδικό στοιχείο μέσα στην Τουρκία, σε όλα τα επίπεδα. Οι απειλές δεν έμειναν ποτέ μόνο στο επίπεδο των διακηρύξεων, καθώς με την διασταλτική ερμηνεία νόμων και τη διαρκή θέσπιση νέων, το κουρδικό στοιχείο -και δη το προοδευτικό αριστερό κουρδικό στοιχείο (HDP, DEM) εμποδίστηκε συστηματικά στην ιδεολογική, πολιτική, κοινωνική, πολιτιστική έκφραση και οργάνωση.

Και αίφνης, από εκεί που έβγαζε διαπρύσιους λόγους εναντίον τους, ο πρόεδρος Ερντογάν απευθύνθηκε στους «Κούρδους αδελφούς» για να τους διαβεβαιώσει ότι «αυτή η Δημοκρατία είναι η Δημοκρατία τόσο των Τούρκων όσο και των Κούρδων». Και προφανώς με δική του απόφαση ο κυβερνητικός εταίρος Μπαχτσελί έκανε έκκληση στον Αμπτουλάχ Οτσαλάν, που βρίσκεται φυλακισμένος τα τελευταία 25 χρόνια στο νησί Ιμραλί, καταδικασμένος σε ισόβια, να αποκηρύξει την ένοπλη βία -και δη μέσα από την Τουρκική Εθνοσυνέλευση και την κοινοβουλευτική ομάδα του φιλοκουρδικού κόμματος DEM- και να ζητήσει από τα μέλη του ΡΚΚ να καταθέσουν τα όπλα, με αντάλλαγμα το ενδεχόμενο αποφυλάκισής του από την τουρκική κυβέρνηση. Μάλιστα ο τουρκικός νομικός όρος για την πρόωρη και υπό όρους αποφυλάκιση καλείται «δικαίωμα στην ελπίδα». Είναι ο ίδιος Μπαχτσελί που παλαιότερα είχε προτείνει μέχρι και απαγχονισμό ως την ενδεδειγμένη ποινή για τον Οτσαλάν. Παράλληλα σταμάτησε η -εδώ και 43 μήνες- αυστηρή απομόνωση του Κούρδου ηγέτη και επετράπη στον ανιψιό του και βουλευτή του DEM Ομέρ Οτσαλάν, να τον επισκεφθεί στη φυλακή. Προφανώς αυτές οι πρωτοβουλίες δεν είναι τυχαίες και καταδεικνύουν την ανησυχία της τουρκικής κυβέρνησης για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και τη μορφή που ενδέχεται στο μέλλον να πάρει το «κουρδικό πρόβλημα» για την Τουρκία.

Και ενώ η τουρκική κυβέρνηση προσπαθεί να προσεταιριστεί τους Κούρδους στο εσωτερικό της χώρας, παράλληλα καταγγέλλει τις ΗΠΑ για ενίσχυση των δυνάμεων των Κούρδων YPG/PYD στη Βόρεια Συρία, καθώς τα έχει χαρακτηρίσει παρακλάδια του PKK και τις περιοχές τους ως έδαφος προετοιμασίας της επίθεσης που εκδηλώθηκε στην Αεροδιαστημική Βιομηχανία της Τουρκίας (TUSAŞ) στην Άγκυρα πριν λίγες ημέρες, με 7 νεκρούς και 22 τραυματίες. Ο τούρκος πρόεδρος ανεβάζοντας τους τόνους με τις ΗΠΑ για άλλη μια φορά αλλά και απευθυνόμενος στις δυνάμεις επιρροής που διαγκωνίζονται στην περιοχή (Κούρδοι, κυβέρνηση Άσαντ κτλ) δήλωσε ότι «είναι γνωστό ότι η Αμερική χρησιμοποιεί τρομοκρατικές οργανώσεις για τα δικά της συμφέροντα και την ασφάλεια του Ισραήλ… Tο PYD/YPG ...είναι καταδικασμένο να εγκαταλειφθεί και να μείνει μόνο του. Η Αμερική κρατά αυτή την τρομοκρατική οργάνωση στα χέρια της για λίγο, αλλά, όταν λήξει αυτός ο χρόνος, πρέπει να τους εγκαταλείψει.»

Η ρευστή και ραγδαία μεταβαλλόμενη κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή έχει θορυβήσει την τουρκική κυβέρνηση καθώς, η περαιτέρω εμπλοκή του Ισραήλ και των ΗΠΑ θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξελίξεις που θα ξέφευγαν ακόμη και από τον έμμεσο έλεγχό της, με απώτατο φόβο της τη σύμπηξη οιουδήποτε κουρδικού μορφώματος με εδαφικές/ εθνικές αξιώσεις. Ως εκ τούτου, ο τούρκος πρόεδρος προσέφερε στους Κούρδους της Τουρκίας μια ευκαιρία να «μετανοήσουν», μέσω του Οτσαλάν, να διακόψουν σχέσεις με τις κουρδικές δυνάμεις της Συρίας και να αποκαταστήσουν την «πίστη» τους στην τουρκική δημοκρατία, δηλαδή, στον ίδιο. Και καθώς ο τούρκος πρόεδρος είναι επικεφαλής μιας προσωποπαγούς εξουσίας, δε διανοήθηκε να αποπειραθεί ένα άνοιγμα αυτής της δημοκρατίας προς τους Κούρδους της Τουρκίας, παρά μια προσωποπαγή -πάλι- συμφωνία με τον φυλακισμένο Οτσαλάν, με συγκεκριμένα ανταλλάγματα. Οπότε δεν είναι παράξενο που την ίδια στιγμή που γίνεται η «επίθεση φιλίας» στον Οτσαλάν, συλλαμβάνεται ο Αχμέτ Οζέρ, δήμαρχος εκλεγμένος με το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό κόμμα (CHP) του Εσένγιουρτ, του μεγαλύτερου δήμου της μητροπολιτικής περιφέρειας της Κωνσταντινούπολης, για «ισχυρές υποψίες τέλεσης εγκληματικής πράξης», ως μέλος του ΡΚΚ. Η δε σύλληψη του Οζέρ -πανεπιστημιακού και πρώην πρύτανη- έγινε στις 6 το πρωί και ακολούθησε αστυνομική έρευνα στον δήμο, το σπίτι και την επιχείρησή του. Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Ιμάμογλου δήλωσε σχετικά πως «Η Τουρκία πρέπει να πάψει να είναι μια χώρα όπου γίνονται πρωινές έφοδοι σε σπίτια πολιτικών και επιστημόνων».

Η κριτική σε ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης προς τον Τούρκο πρόεδρο -και όχι μόνο από μέσα φίλα προσκείμενα προς το Ισραήλ- είναι πως υπάρχουν κοινά στοιχεία στις δοκιμασίες που υφίστανται οι Παλαιστίνιοι και σε εκείνες που υφίστανται οι Κούρδοι στην Τουρκία. Σε κάθε περίπτωση, το προσκλητήριο στους «Κούρδους αδελφούς» να «χτίσουν μαζί τον Αιώνα της Τουρκίας» και η διαβεβαίωσή του ότι «αυτή η δημοκρατία είναι δική σου όσο είναι και δική μου», μένει να αποδειχθεί, ή ακόμη χειρότερα, να μην ανατραπεί στην πράξη από τον ίδιο τον πρόεδρο Ερντογάν, στην επόμενη βολική για εκείνον συγκυρία.

 

Έλενα Μπουλετή H E. Mπουλετή είναι ιστορικός – διδάκτορας Παντείου Πανεπιστημίου Περισσότερα Άρθρα
ΓΙΑ ΤΗΝ 
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, 
ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ
ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ

Copyright © 2024 - All rights reserved

 | 

Developed by © Jetnet