Σε περίοδο νέων προκλήσεων και προτεραιοτήτων εισέρχεται η παγκόσμια τάξη μετά την εκλογή Τραμπ.
Στο κέντρο της περιδίνησης, η Ευρώπη. Με ανοιχτά στα σύνορά της δύο πολεμικά μέτωπα και τις προκλήσεις που τα συνοδεύουν, έχοντας αφεθεί να σύρεται πίσω από τις επιλογές της Αμερικής.
Η αμυντική και ενεργειακή εξάρτησή της από τις Ηνωμένες Πολιτείες καθιστά την Ευρωπαϊκή Ένωση εξαιρετικά ευάλωτη. Αν ο Τραμπ, όπως είναι το πιθανότερο, επαναφέρει τους δασμούς σε ευρωπαϊκά προϊόντα και παραγωγικές δραστηριότητες, η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα οικονομικής στασιμότητας και πολιτικής συνοχής.
Η ενότητα της Ευρώπης, επισφαλής στον πυρήνα της, την ΕΕ των 27, δοκιμάζεται και ευρύτερα. Στις παραμεθόριες ευρωπαϊκές χώρες οι εξελίξεις επίσης παράγουν εντάσεις που δεν ευνοούν τη συνοχή.
Η Μολδαβία και η Γεωργία, δύο χώρες που χρόνια επιζητούν την ένταξή τους στην ΕΕ, αποδεικνύονται «παράπλευρες απώλειες» της ευρωπαϊκής ενοποίησης από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Στη Μολδαβία, στο πρόσφατο δημοψήφισμα για την ένταξη της χώρας στην ΕΕ, το «ναι» συγκέντρωσε ένα αναιμικό 50,46%, κι αυτό χάρις στην ψήφο των ομογενών της μολδαβικής διασποράς, που αντιπροσωπεύουν σημαντικό ποσοστό του γενικού πληθυσμού. Η φιλοδυτική πρόεδρος της χώρας, Μάγια Σάντου, μίλησε για «επίθεση κατά της δημοκρατίας» και για εκτεταμένη εξαγορά ψήφων με ρωσικό χρήμα.
Στη Γεωργία η πολιτική κρίση παροξύνεται μετά την επικράτηση, με ποσοστό 54%, του κυβερνώντος κόμματος «Γεωργιανό Όνειρο» στις εκλογές της 27ης Οκτωβρίου, αποτέλεσμα το οποίο αμφισβητεί η αντιρωσική αντιπολίτευση, αλλά και η επίσης φιλοδυτική πρόεδρος της χώρας, Σαλομέ Ζουραμπισβίλι. Το κυβερνών κόμμα κατηγορείται ότι διολισθαίνει σταθερά σε φιλορωσικές θέσεις. Για «ειδική επιχείρηση» της Ρωσίας κατά της αντιπολίτευσης έκανε λόγο η πρόεδρος Ζουραμπισβίλι, ανεβάζοντας την ένταση. Το βράδυ της Δευτέρας, χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν για δεύτερη φορά μπροστά από το κοινοβούλιο στην Τιφλίδα, αμφισβητώντας το εκλογικό αποτέλεσμα και απαιτώντας την παραίτηση της κυβέρνησης.
Πολλά θα κριθούν το αμέσως επόμενο διάστημα, από το αν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ, σε «σύμπλευση» με την αντιπολίτευση, αμφισβητήσουν το εκλογικό αποτέλεσμα, κάτι που δεν έχουν κάνει μέχρι στιγμής οι επίσημοι εκπρόσωποί τους, αλλά ούτε και οι εκλογικοί παρατηρητές της ΕΕ.
Δεν συμβαίνει το ίδιο με τους εκπροσώπους χωρών οι οποίες υποστηρίζουν την κλιμάκωση της σύγκρουσης με τη Ρωσία, όπως οι χώρες της Βαλτικής, που ζητούν από τη Δύση να αντιμετωπίσει τιμωρητικά τη γεωργιανή κυβέρνηση.
Ένα γεγονός ενδεικτικό της «ασταθούς συνοχής»: Την ίδια στιγμή που με τις χώρες της Βαλτικής συντάσσονταν η Πολωνία δια του υπουργού της των Εξωτερικών, Ράντεκ Σικόρσκι, ο οποίος έγραψε στην πλατφόρμα Χ του Ίλον Μασκ «Thank you America» για την ανατίναξη του αγωγού Nord Stream, άλλες χώρες, ανάμεσά τους η Ουγγαρία και οι όμορες της Γεωργίας, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν, συνέχαιραν το «Γεωργιανό Όνειρο» για τη νίκη του.
Την ίδια ώρα, στη Γερμανία και τη Γαλλία, τους δύο «πυλώνες» της ΕΕ, οι ηγεσίες παρουσιάζουν συμπτώματα αποδυνάμωσης.
Στη Γερμανία, το βράδυ της περασμένης Τετάρτης ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς απέπεμψε τον υπουργό Οικονομικών και αρχηγό του Κόμματος των Φιλελευθέρων (FDP), Κρίστιαν Λίντνερ. Οι σχέσεις των δύο κυβερνητικών εταίρων είχαν επιδεινωθεί μετά και το κείμενο θέσεων που κατέθεσε το περασμένο σαββατοκύριακο ο Λίντνερ, όπου αμφισβητεί εκ βάθρων την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, εισηγούμενος μείωση των επενδύσεων για το κλίμα, περικοπές στα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, «ευελιξία» στις ηλικίες συνταξιοδότησης, μικρότερες συντάξεις, μειώσεις στις επιδοτήσεις. «Αν αυτά τα μέτρα ληφθούν», δήλωσε η συμπρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών, Σάσκια Έσκεν, «οι πλούσιοι θα γίνουν πλουσιότεροι και θα το πληρώσουν οι μισθοί και οι συντάξεις της εργατικής τάξης, κάτι που το SPD δεν θα δεχτεί ποτέ».
Την ίδια μέρα ο καγκελάριος Σολτς ανακοίνωσε ότι, μετά την αποχώρηση του FDP από τον κυβερνητικό συνασπισμό, θα ζητήσει από την Bundestag ψήφο εμπιστοσύνης στις 15 Ιανουαρίου, κίνηση που πιθανόν ανοίγει το δρόμο στη διενέργεια εκλογών στο τέλος Μαρτίου. Ξεκίνησε μια περίοδος εσωστρέφειας της Γερμανίας, με δυσμενείς επιπτώσεις στη συνοχή της Ευρώπης και με τον Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ.
Στη Γαλλία, ο πρόεδρος Μακρόν διέπραξε στις 5 Σεπτεμβρίου το πολιτικό ατόπημα να μην αναθέσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον νικητή των εκλογών του Αυγούστου, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο. Επιλέγοντας να αναθέσει την εντολή σε αυτόν που κατέλαβε την τέταρτη θέση στις εκλογές, τον συντηρητικό Μισέλ Μπαρνιέ, έδωσε στη λεπενική ακροδεξιά ένα σημαντικό πλεονέκτημα, καθιστώντας τη σιωπηρή υποστήριξή της ρυθμιστή των εξελίξεων, καθώς τα μπλοκ του κέντρου και της συντήρησης δεν αρκούν για την επίτευξη πλειοψηφίας στην Εθνοσυνέλευση. Μια κίνηση «συνδιαχείρισης» που θα δυσχεραίνει τον γάλλο προέδρο σε ευρωπαϊκό επίπεδο και όχι μόνο.
Με τον γαλλογερμανικό άξονα «εκτός παιδιάς», κρίσιμοι τομείς της ενωσιακής πολιτικής περνούν σε μεγάλο βαθμό στα χέρια της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ένθερμο υποστηρικτή της Ουκρανίας και του ευρω-νατοϊσμού, κάτι που αντικατοπτρίζεται στη νέα σύνθεση της Κομισιόν, την οποία η πρόεδρός της εισηγήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου προς έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε εύθετο χρόνο:
Δύο χαρτοφυλάκια κομβικής σημασίας στο χειρισμό των σχέσεων με τη Ρωσία ανατίθενται σε «σεσημασμένους» νατοϊστές από τις χώρες της Βαλτικής. Επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής θα είναι μια Εσθονή, η Κάγια Κάλας, ενώ το νεοσύστατο χαρτοφυλάκιο Άμυνας αναλαμβάνει ένας Λιθουανός, ο Άντριους Κουμπίλιους. Επιπλέον, το επίσης σημαντικό χαρτοφυλάκιο του προϋπολογισμού της ΕΕ ανατίθεται σε Πολωνό, τον Πιότρ Σέραφιν, που στο εξής δεν θα απευθύνεται σε έναν από τους εκτελεστικούς αντιπροέδρους, αλλά στην Φον ντερ Λάιεν.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, εκτός από ενορχηστρωτής της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας, θα έχει πλέον τον έλεγχο και του προϋπολογισμού.
Ο ορίζοντας της Ενωμένης Ευρώπης στενεύει απογοητευτικά.