Τη διελκυστίνδα της αντιπολίτευσης τραβούν Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ, με τη Νέα Δημοκρατία να θέλει το δεύτερο κόμμα δορυφόρο του πρώτου διαφορετικά είναι πρόθυμη να το ισοπεδώσει και το ΠΑΣΟΚ να θέλει τον δικομματισμό των δύο πόλων που εναλλάσσονταν στα χρόνια της μεταπολίτευσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ αν και θεσμικά βρίσκεται στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει σχεδόν εξαφανιστεί από τον κομματικό χάρτη, καθώς εγκλωβίστηκε στην εσωκομματική περιδίνησή του, από την οποία μοιάζει σχεδόν αδύνατο να τα καταφέρει να βγει. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση προετοιμάζει το έδαφος για αλλαγές στον εκλογικό νόμο, που να της στρώνουν το χαλί, ξεκινώντας από τις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Στα μέτρα τους
Ο υπουργός Εσωτερικών, Θ. Λιβάνιος, στο συνέδριο της ΚΕΔΕ την Πέμπτη παρουσίασε 10+10 αλλαγές για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που θα περιλαμβάνονται στον νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης. Τα παθήματα της ΝΔ στις περασμένες αυτοδιοικητικές σε ορισμένες περιφέρειες και δήμους έγιναν μαθήματα και με νέο νόμο θα αλλάξει το πλειοψηφικό σύστημα που εκείνη θέσπισε για να επεκτείνει έτη περισσότερο τη λογική της κυριαρχίας του πρώτου στην αυτοδιοίκηση. Σημαντικότερη αλλαγή είναι η θέσπιση ενός και μόνου γύρου, με την πρωτοτυπία ο ψηφοφόρος να δηλώνει στην κάλπη την επιλογή και δεύτερου συνδυασμού στο ίδιο ψηφοδέλτιο. Έτσι, οι δεύτερες ψήφοι που δόθηκαν σε συνδυασμούς που θα έμεναν εκτός του δεύτερου γύρου (αν γινόταν, που δεν θα γίνεται) προστίθενται στις ψήφους των δύο πρώτων συνδυασμών και έχουμε ένα καλπομαγείρεμα, που δεν ξανάγινε. Θεσμοθετούνται δύο γύροι σε έναν, χωρίς να μεσολαβεί μία βδομάδα, που θα αλλάζει την ψήφο στο παραβάν. Επίσης, με τη σύμφωνη γνώμη των 4/5 του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου ή με απόφαση του δημάρχου ή περιφερειάρχη μπορούν να κηρύσσονται πρόωρες εκλογές, και έτσι θα αποφεύγεται η πιθανότητα απώλειας της απόλυτης πλειοψηφίας που του δίνει ο νόμος Βορίδη του 2021, επειδή κάποιοι ανεξαρτητοποιήθηκαν. Να κηρυχθούν πρόωρες εκλογές για κακοδιαχείριση, π.χ., ούτε λόγος.
Αντίστοιχες αλλαγές μαγειρεύονται και στον εκλογικό νόμο, που μέχρι στιγμής διαψεύδονται από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο («για το ζήτημα του εκλογικού νόμου δεν υπάρχει κανένα τέτοιο θέμα», Π. Μαρινάκης), όμως ο αιώνιος λαγός Α. Γεωργιάδης έχει ήδη προετοιμάσει το έδαφος: «Η Ελλάδα πρέπει να έχει ένα εκλογικό σύστημα πλειοψηφικό που θα δίνει στο πρώτο κόμμα αυτοδυναμία. Η Ελλάδα και η κατάσταση της κοινωνίας δεν σηκώνει πολιτική αστάθεια», δήλωσε στα Παραπολιτικά 90,1. Τις σπόντες του είχε πετάξει και ο πρωθυπουργός με αφορμή την παρουσίαση του νέου παραγωγικού μοντέλου της χώρας, αναγνωρίζοντας ως κλειδιά για την υλοποίηση των κυβερνητικών μεταρρυθμίσεων την πολιτική σταθερότητα και την ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία της ΝΔ. Ήδη τα ρεπορτάζ βρίθουν πληροφοριών. Η ΝΔ, τώρα που έχει εδραιωθεί η φθορά της και δεν διαφαίνεται η δυνατότητα ανάκαμψης στο ποσοστό των προηγούμενων εκλογών, οπότε πέρασε με άνεση πάνω από τον πήχη της αυτοδυναμίας στο 38% που με τον νόμο 2019 είχε ορίσει, χρειάζεται έναν εκλογικό νόμο που ιδανικά θα μπορούσε να εφαρμόσει από τις επόμενες κιόλας εκλογές. Αυτό προϋποθέτει την υπερψήφισή του από 200 βουλευτές, κάτι που εκτιμάται αδύνατο ακόμα και με τη στήριξη όλων των κομμάτων της ακροδεξιάς (αθροίζουν 34 βουλευτές), που μέχρι στιγμής έχει καταφέρει μόνο τη στήριξη της Ελληνικής Λύσης (12) όποτε τη χρειάστηκε. Η ΝΔ των 158 βουλευτών έχει ανάγκη ευρύτερης συναίνεσης, όπερ σημαίνει έχει ανάγκη το ΠΑΣΟΚ (32 βουλευτές), το οποίο με τη σειρά του θέλει να εμφανιστεί ως ένα κόμμα ξανά κυβερνητικό, κατά τα πρότυπα του πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚ, το οποίο είχε θεσπίσει με τη σειρά του ουκ ολίγους νόμους ενισχυμένης αναλογικής.
Σενάρια αυτοδυναμίας δια νόμου
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Λάμπρου Σταυρόπουλου στο Βήμα, ένας δρόμος που συζητείται είναι η αύξηση του πλαφόν εισόδου στη Βουλή σε 4 ή 5% από το 3% που ισχύει σήμερα. Ο αποκλεισμός μικρών κομμάτων πηγαίνει πάντα υπέρ του πρώτου. Ένα δεύτερο σενάριο είναι το μπόνους εδρών στο πρώτο κόμμα. Εκεί διακινούνται διάφορες σκέψεις, να θεσμοθετηθεί μπόνους 50 εδρών στο πρώτο κόμμα δίχως κλιμάκωση, να αλλάξει το κλιμακωτό μπόνους από 0,4% σε 0,5%, να θεσμοθετηθεί μπόνους που θα διαμορφώνεται ανάλογα με τη διαφορά του πρώτου από το δεύτερο κόμμα. Το τελευταίο σενάριο, το οποίο δεν πρέπει να το αφήσουμε ασύνδετο με το νέο παραγωγικό μοντέλο της κυβέρνησης της ΝΔ και το πώς θα μοιραστούν… τα χρήματα, δηλαδή τα έργα από το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι το σπάσιμο των περιφερειών, ώστε να διευκολυνθεί η κατανομή εδρών. Για αυτό το σενάριο λοιπόν έχει αρχίσει και στρώνεται ο δρόμος: «Πρέπει να τρέξουμε γρήγορα για να προσεγγίσουμε και να καλύψουμε το χαμένο έδαφος από την Ευρώπη, πρέπει να τρέξουμε γρήγορα για να γεφυρώσουμε τις περιφερειακές ανισότητες οι οποίες σήμερα υπάρχουν. Ώστε κάθε πολίτης να αισθάνεται ότι έχει τις ίδιες ευκαιρίες για προκοπή», δήλωσε ο πρωθυπουργός. Μάλλον το σπριντ δεν θα έχει τέρμα την προκοπή του τόπου, αλλά την μακροημέρευση της ΝΔ.
Τα «όχι» και τα «ναι»
Για αυτό και επικαλείται συνεχώς η ΝΔ τη συναίνεση και εγκαλεί το ΠΑΣΟΚ για κάθε στάση του σε νόμο της κυβέρνησης. Ξανά ο λαγός άνοιξε την κούρσα της συναίνεσης: «Σας συμπαθώ, έχουμε συγκυβερνήσει μαζί, αλλά για να ξανασυγκυβερνήσουμε πρέπει να σοβαρευτείτε», είπε ο Α. Γεωργιάδης στη βουλή απευθυνόμενος στο ΠΑΣΟΚ, που το κάλεσε να αφήσει «τη στείρα αντιπολίτευση». Ο Π. Μαρινάκης, από την άλλη, μετρά τα «όχι» του ΠΑΣΟΚ και του βγάζει κίτρινη κάρτα: «Είναι το πέμπτο "όχι" του ΠΑΣΟΚ από την επανεκλογή του κ. Ανδρουλάκη (…) Μας προξενεί πάρα πολλά ερωτήματα», είπε. Η Α. Διαμαντοπούλου, η οποία όταν διεκδικούσε την προεδρία του ΟΟΣΑ είχε στηριχθεί από τον Κ. Μητσοτάκη, αφήνει πόρτες και παράθυρα ανοιχτά για το ενδεχόμενο συμπόρευσης… με αμοιβαίες υποχωρήσεις και με κανένα «ναι» από πλευράς ΝΔ: «Η συναίνεση σε όλα τα μεγάλα ζητήματα ξεκινά από την κυβέρνηση. Απαιτεί χρόνο, ωρίμανση και αμοιβαίους συμβιβασμούς», είπε. Κατόπιν αυτής της δήλωσης ο νέος εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Κ. Τσουκαλάς, ξεκαθάρισε ότι «από μεριάς μας, δεν θα συγκυβερνήσουμε με τη ΝΔ». Ο Ν. Ανδρουλάκης, υπό το φόβο μην ξεφουσκώσει και επομένως αποδειχθεί παροδική η (επ)άνοδος του ΠΑΣΟΚ, εμφανίζεται ως η ελπίδα που έρχεται από τη μια, πηγαίνοντας προς τη γραμμή Τσουκαλά, και από την άλλη θυμίζει και στη ΝΔ ότι η συναίνεση προϋποθέτει συμφωνία σε σημεία, πλησιάζοντας την Α. Διαμαντοπούλου: «Με ποιον το συζήτησαν;», αναρωτήθηκε ο Ν. Ανδρουλάκης κατόπιν των ανακοινώσεων Λιβάνιου για την αυτοδιοίκηση, «έτσι γίνονται οι μεταρρυθμίσεις, πετώντας στον αέρα χωρίς διαβούλευση θέματα; Όλα τα σχεδιάζουν και τα υλοποιούν ερήμην». Ο ίδιος συνέχισε: «Θέλουν μια αντιπολίτευση στα μέτρα τους (…) Θέλουν είτε να μην υπάρχει αντιπολίτευση είτε να τους προσκυνά (…) Στις επόμενες εκλογές η ΝΔ δεν θα συγκριθεί με το "και μη χειρότερα", αλλά θα συγκριθεί με την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον για το σύνολο του ελληνικού λαού».
Αναζητείται σου σεφ
Η ΝΔ έχει χάσει τα κοινωνικά της ερείσματα, έχει χάσει την κυριαρχία της, έχει διατηρήσει ωστόσο αλώβητη την αλαζονεία της. Θέλει να παραμείνει στην εξουσία, χωρίς καμία υποχώρηση. Το ΠΑΣΟΚ θέλει να ξανανέβει στην εξουσία και είναι πρόθυμο να υποχωρήσει, αλλά όχι να αφεθεί άνευ όρων στην αγκαλιά του παλιού κυβερνητικού του εταίρου, καθώς φοβάται ξανά την πασοκοποίηση, χωρίς να έχει συνειδητοποιήσει ακριβώς γιατί την έπαθε. Τα εκλογομαγειρέματα δεν μπορούν να ολοκληρωθούν με έναν μόνο σεφ, χρειάζεται και σου σεφ, έναν τίτλο που κάποια στιγμή θα αναγκαστεί η ΝΔ σε κάποιο κόμμα να δώσει. Η εκλογή Τραμπ φούντωσε εκείνους που έχουν βάλει πλώρη στην ακροδεξιά δεξαμενή. Η κυβέρνηση ΝΔ πολύ φοβάται ότι η προεδρία Τραμπ θα δείξει πόσο μειονεκτική και υποχωρητική ήταν πάντα η θέση της Ελλάδας δίπλα στις ΗΠΑ. Ο Τραμπ έρχεται με φόρα, να σταθεί στο πλευρό του Ερντογάν, να κάνει μαζικές απελάσεις, να κόψει σχέσεις με την Ευρώπη. Δεν θέλει εταίρους, θέλει να κατακτήσει τον κόσμο. Και η Ελλάδα είναι απλά πασατέμπος. Ο Κ. Μητσοτάκης πώς θα σταθεί στις επόμενες εκλογές; Χρειάζεται έναν εκλογικό νόμο να τον τοποθετήσει στο βάθρο του. Είναι πια γυμνός.