Πριν λίγες μέρες, σε ειδική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου με αποκλειστικό θέμα την Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), το αριστερό, ριζοσπαστικό σχήμα στον Δήμο Θεσσαλονίκης Πόλη Ανάποδα πρότεινε τη διενέργεια δημοψηφίσματος για να αποφασίσει ο λαός της πόλης για τον μέλλον της ΔΕΘ. Η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της Θεσσαλονίκης (πάνω από τα 2/3) θέλουν τη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου υψηλού πρασίνου με πυκνή φύτευση δέντρων στον χώρο της σημερινής ΔΕΘ και μεταφορά της Έκθεσης εκτός πόλης στα δυτικά, σύμφωνα τόσο με έρευνα του ΑΠΘ όσο και με σχετικές δημοσκοπήσεις. Η κυβέρνηση και το Υπερταμείο αδιαφορούν για τη βούληση των κατοίκων και προωθούν σχέδιο τσιμεντοποίησης με κατασκευή φαραωνικού μεγέθους κτιρίων εμπορικού κέντρου και ξενοδοχείου καθώς και τεράστιου υπόγειου πάρκινγκ, μιας ψευδοανάπλασης δηλαδή, παραδίδοντας το καλύτερο «φιλέτο» της πόλης και την εκθεσιακή του λειτουργία σε ιδιωτικά επιχειρηματικά συμφέροντα. Επιχειρούν την ιδιωτικοποίηση μιας περιοχής που αποτελεί κοινό αγαθό. Ταυτόχρονα, ενώ το πράσινο στην πόλη κυμαίνεται σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα, επιλέγεται η τσιμεντοποίηση συνοδευόμενη από ένα πάρκο με λίγα δέντρα, αφαιρώντας τη δυνατότητα δημιουργίας Μητροπολιτικού Πάρκου με χιλιάδες δέντρα και πυκνότητα αστικού δάσους στο κέντρο της πόλης.
Το τι θα γίνει τελικά ο χώρος της ΔΕΘ επηρεάζει όλη την πόλη. Επηρεάζει την υγεία και τη ζωή των κατοίκων της και συνεπώς η τελική απόφαση οφείλει να είναι των κατοίκων. Το ζήτημα δεν είναι αν θα προσθέσουμε 5 στρέμματα ή 10 δέντρα στις πρασιές γύρω από τα τσιμεντένια μεγαθήρια. Το ερώτημα είναι: «μεταγκατάσταση και μητροπολιτικό πάρκο» ή «επιτόπου ανάπλαση και real estate»;
Σε αυτό το ερώτημα άλλωστε, πέρσι πριν τις εκλογές, όλες οι παρατάξεις κληθήκαν να πάρουν σαφή θέση. Η Πόλη Ανάποδα, η Λαϊκή Συσπείρωση κι η παράταξη του Σπύρου Πέγκα «Θεσσαλονίκη για Όλους» υποστήριξαν τη μετεγκατάσταση. Η απερχόμενη διοίκηση στήριξε την επιτόπου ανάπλαση. Η παράταξη του νυν Δημάρχου, προεκλογικά μίλησε σαφώς μετεγκατάσταση και «νέα ΔΕΘ έξω από την πόλη», αλλά μετεκλογικά άλλαξε θέση, δέχθηκε την παραμονή και παζαρεύει την αύξηση του πράσινου. Τώρα, είναι η ώρα να πάρουν θέση και οι κάτοικοι αυτής της πόλης. Το νομοθετικό πλαίσιο, και συγκεκριμένα τα Άρθρα 133-151 του Νόμου 4555/2018 προβλέπουν σαφώς τη δυνατότητα τοπικών δημοψηφισμάτων για κρίσιμα τοπικά ζητήματα, με απόφαση των 2/3 του Δημοτικού Συμβουλίου ή με αίτηση των ίδιων των δημοτών και συγκεκριμένα του 10% του εκλογικού σώματος. Μάλιστα, την προηγούμενη τετραετία είχε ανασταλεί αυτή η δυνατότητα κι επανήλθε με τη νέα περίοδο. Είναι ευκαιρία, λοιπόν, για τον Δήμο να πρωτοπορήσει σε αυτό το πεδίο, διεξάγοντας το πρώτο τοπικό δημοψήφισμα.
Όποια άποψη και να έχει κανείς για την ανάπλαση, μπορεί να αμφιβάλλει ότι το μέλλον της ΔΕΘ είναι αρκετά κρίσιμο θέμα για να ρωτηθεί η γνώμη των δημοτών; Ακόμα και αν, όπως υποστηρίζει η πλευρά της διοίκησης, η πλειοψηφία της πόλης θέλει την επί τόπου ανάπλαση, τότε μια καθαρή απόφαση θα έκλεινε οριστικά το θέμα και θα διαμόρφωνε ένα καθαρό έδαφος, χωρίς περιττές αντιδικίες. Τι έχουν να φοβηθούν; Οι υποστηρικτές της ανάπλασης θα έπρεπε να ήταν οι πρώτοι που θα το ζητούσαν.
Ο δρόμος, βέβαια, μέχρι το δημοψήφισμα είναι αρκετά δύσβατος. Μιας και η πλειοψηφία των 2/3 του Δημοτικού συμβουλίου είναι ανέφικτη, θα χρειαστεί να συγκεντρωθούν υπογραφές του 10% των δημοτών, περίπου 25.000 υπογραφές. Παρότι η Πόλη Ανάποδα έχει αποδείξει ότι η εμβέλεια και η απήχηση των απόψεών της είναι πολλαπλάσια της εκλογικής της δύναμης, στο εγχείρημα του Δημοψηφίσματος θα χρειαστούν πολλά περισσότερα: πλατιά καμπάνια ενημέρωσης των δημοτών απέναντι στην παντοδυναμία των διαπλεκόμενων ΜΜΕ και, απαραίτητα, συμμαχίες με άλλες δημοτικές παρατάξεις. Κι εδώ μένει να αποδειχθεί κατά πόσο το ΚΚΕ, βασικός παράγοντας της Λαϊκής Συσπείρωσης, θα ξεπεράσει την αρνητική του σχέση με τα δημοψηφίσματα και κατά πόσο η παράταξη του Σπύρου Πέγκα είναι αποφασισμένη να συγκρουστεί με τα ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα που ετοιμάζονται «να κάνουν» πάρτι με την ανάπλαση της ΔΕΘ. Στην ίδια παράταξη, δημοτική σύμβουλος είναι και το στέλεχος της Νέας Αριστεράς Ρία Καλφακάκου. Ιδού πεδίο δόξης λαμπρό για να αποκτήσει η Νέα Αριστερά νέα ακροατήρια και να συμβάλει σε τοπικές, κινηματικές δράσεις. Επίσης, καθοριστική θα είναι η στάση της Οικολογικής Κίνησης Θεσσαλονίκης και του Μιχάλη Τρεμόπουλου, που έχει εκλεγεί δημοτικός σύμβουλος με την παράταξη «Θεσσαλονίκη για Όλους», να ενισχύσει με τον ακτιβισμό και την εμπειρία του την δύσκολη πορεία προς το δημοψήφισμα, ασχέτως αν αυτό δεν αποτελεί δική του πρωτοβουλία.
Πάνος Δημητρούδης