Έπλασε, λοιπόν, ο θεός τη γυναίκα από το πλευρό του άνδρα. Επειδή, όμως, ο θεός δεν είναι όπως μας τον περιγράφουν οι θρησκείες αλλά μια ανθρώπινη εφεύρεση που εξηγεί... τα ανεξήγητα, η πραγματικότητα ξεφεύγει από τις αρμοδιότητές του. Όσο κι αν προσπαθούν οι ευσεβείς θρησκευόμενοι να μας πείσουν πως οτιδήποτε πέρα από τα δύο «επίσημα» φύλα, δηλαδή το αρσενικό (άνδρας) και το θηλυκό (γυναίκα) δεν υφίσταται και αποτελεί παρεκτροπή κι ανωμαλία, η φύση δεν συμφωνεί. Γιατί η φύση έχει τους δικούς κανόνες και, φυσικά, δεν πιστεύει σε καμία θρησκεία και σε κανέναν θεό ή θεά!
Την αληθινή ιστορία για μια γυναίκα που διεκδίκησε τη φυσική της ταυτότητα αφηγείται ο Τομ Χούπερ, στην ταινία «Το κορίτσι από τη Δανία» (The danish girl). Είναι η ιστορία του Άιναρ Βέγκενερ, γνωστού ζωγράφου ο οποίος ζει στην Κοπεγχάγη, παντρεμένος με την Γκέρντα, που κι αυτή είναι ζωγράφος. Ο δεσμός του Άιναρ και της Γκέρντα είναι πολύ δυνατός, η αγάπη τους είναι βαθιά κι ανιδιοτελής. Όταν η Γκέρντα θέλει να τελειώσει τον πίνακα που απεικονίζει μια μπαλαρίνα, ο Άιναρ δέχεται να φορέσει γυναικείες κάλτσες και παπούτσια και να ποζάρει. Κι ύστερα ο Άιναρ φορά γυναικεία ρούχα και πηγαίνει μαζί με την Γκέρντα σε ένα χορό η οποία τον συστήνει ως Λίλι, εξαδέλφη του συζύγου της. Σύντομα η Λίλι θα γίνει το μοντέλο της Γκέρντα και μέσα από κάτι που ξεκίνησε σαν παιχνίδι, ο Άιναρ ανακαλύπτει την ταυτότητά του. Η Γκέρντα δεν τον εγκαταλείπει ούτε στιγμή, του συμπαραστέκεσαι απόλυτα. Μαζί προσπαθούν να βρουν μια λύση, επισκέπτονται γιατρούς. Η διάγνωση όλων είναι κοινή: ψυχική ασθένεια. Υπάρχει όμως ένας γιατρός στη Δρέσδη ο οποίος προσεγγίζει διαφορετικά το πρόβλημα. Υποστηρίζει πως μπορεί να δώσει λύση και να απελευθερώσει την Λίλι από το ανδρικό της σώμα. Η εγχείριση είναι λεπτή, δύσκολη, έχει κινδύνους. Περιλαμβάνει δύο φάσεις κι αν όλα πάνε καλά, η Λίλι Έλμπε θα αντικαταστήσει στον κόσμο τον Άιναρ Βέγκενερ. Η Γκέρντα, αν και γνωρίζει πως χάνει τον αγαπημένο της σύζυγο, δεν τον εγκαταλείπει. Έτσι θα «γεννηθεί» η Λίλι Έλμπε...
Ο Τομ Χούπερ, μεταφέρει στην οθόνη το ομώνυμο βιβλίο του Ντέιβιντ Έμπερσχοφ το οποίο εκδόθηκε το 2000. Ο Έμπερσχοφ βασίστηκε στις σημειώσεις που κρατούσε η Λίλι από τη μέρα που αποφάσισε να διορθώσει το φύλο της. Πρόκειται για μια συγκλονιστική ταινία, στην οποία ο σκηνοθέτης αναδεικνύει τον αγώνα ενός ανθρώπου για να ζήσει όπως θέλει.
Εφόσον μιλάμε για το 1926, μπορούμε πολύ εύκολα να αντιληφθούμε το συντηρητικό κοινωνικό πλαίσιο που υπήρχε. Βέβαια στη χώρα μας ακόμη και σήμερα δεν έχουν ξεπεραστεί οι προκαταλήψεις, ούτε -δυστυχώς- στους αυτοαποκαλούμενους προοδευτικούς κύκλους. Είναι, λοιπόν, μια δυνατή ταινία για το πιο προφανές ανθρώπινο δικαίωμα, το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού. Είναι ακόμη μια ταινία στην οποία αναδεικνύεται η δύναμη της αγάπης. Της αληθινής αγάπης, εκείνης η οποία περνά μέσα από συμπληγάδες και δεν ζητά ανταλλάγματα.
Ο σκηνοθέτης, Τομ Χούπερ, δεν λοξοδρομεί. Αν και έχει αναλάβει τη διαχείριση ενός λεπτού θέματος, δεν δίνει το δικαίωμα για κανενός είδους μειδίαμα ούτε πέφτει στην παγίδα της δημαγωγικής προσέγγισης. Σκηνοθετεί με στιβαρότητα και οικοδομεί χαρακτήρες στέρεους, οι οποίοι συμβαδίζουν απόλυτα με το δραματικό της αφήγησης. Έχει δύο πρωταγωνιστές οι οποίοι δένουν απόλυτα με τους ρόλους επιτυγχάνοντας ερμηνείες βαθιάς ανθρώπινης ταύτισης με τους χαρακτήρες που υποδύονται. Δικαίως, τόσο ο Έντι Ρέντμεϊμντ όσο και η Αλίσια Βικάντερ, διεκδικούν Όσκαρ για τις ερμηνείες τους.
Η ταινία αποτελεί φόρο τιμής σε όλους τους γενναίους ανθρώπους, στους διεμφυλικούς που αποφασίζουν να απελευθερωθούν από ένα λάθος της φύσης. Όπως λέει και η Λίλι στην ταινία, «ο θεός με έπλασε γυναίκα και ο γιατρός θα με απαλλάξει από τη λάθος αμφίεση».
Του Στράτου Κερσανίδη strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com