Με στόχο την οργάνωση μιας μόνιμης διάσκεψης για το σχέδιο Β στην Ευρώπη, συγκλήθηκε στις 23 και 24 Ιανουαρίου στο Παρίσι διεθνής συνδιάσκεψη με τη συμμετοχή κυρίως οικονομολόγων αλλά και πολιτικών, κατά βάση από χώρες της ΕΕ. Στις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν, τους συμμετέχοντες απασχόλησαν κυρίως ο ρόλος του ενιαίου νομίσματος στην ευρωζώνη, η επιβολή δημοσιονομικών περιορισμών, καθώς και οι επιπτώσεις της υπερχρέωσης των κρατών, όλα αυτά υπό το πρίσμα της αναζήτησης μιας εναλλακτικής προοπτικής για την Ευρώπη. Από ελληνικής πλευράς στη συνδιάσκεψη μετείχαν η Ζωή Κωνσταντοπούλου, ο Νίκος Χουντής και ο Κώστας Λαπαβίτσας.
Τις εργασίες άνοιξε το ιστορικό στέλεχος της γερμανικής αριστεράς Οσκαρ Λαφοντέν, ενώ το κλείσιμο και τα συμπεράσματα ανέλαβε να συνοψίσει ο Ζαν Λικ Μελανσόν. Αναφερόμενος στην Ελλάδα, ο Μελανσόν επεσήμανε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα δεν ανταποκρίνεται σε αυτό που είχαμε γνωρίσει. Διαφωνώ απόλυτα με τις επιλογές του συντρόφου Αλέξη Τσίπρα, αλλά δεν θέλω να του δώσω μαθήματα. Δεν μπορώ όμως να τον στηρίξω στο όνομα ενός διεθνισμού μιας άλλης εποχής. Απλά δεν θα ήθελα κανείς να πιστέψει ότι θα μπορούσα να υποχωρήσω, Δεν θα το κάνω, θα ήταν σαν να αρνιόμουν τον εαυτό μου».
Διαρκής συνδιάσκεψη Ο ηγέτης του Κόμματος της Αριστεράς μίλησε στη συνέχεια για μια διαρκή διάσκεψη του Σχεδίου Β στην Ευρώπη. Δηλαδή για μια ευέλικτη δομή που θα συνεδριάζει δύο φορές το χρόνο (η προσεχής συνεδρίαση θα γίνει στη Μαδρίτη). Στη διάσκεψη αυτή θα συζητιούνται όλα τα προβλήματα που έχουν επεξεργαστεί εν τω μεταξύ θεματικές επιτροπές και θα παίρνονται πρωτοβουλίες σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, όπως συνέβαινε με το Φόρουμ του Σάο Πάολο, που συσπείρωνε τα κόμματα της αριστεράς στη Λατινική Αμερική. «Αυτή η πρακτική προκάλεσε ειρωνικά χαμόγελα σε διάφορους», παρατήρησε, «όμως οι διασκέψεις αυτές στάθηκαν στο πλευρό δέκα κυβερνήσεων της περιοχής αυτής. Η διαρκής διάσκεψη του Σχεδίου Β θα μπορούσε να ήταν σημαντική για την Ευρώπη».
Στο σημείο αυτό η ευρωβουλευτής του Ποδέμος Λόλα Σάνσεθ επεσήμανε ότι υπάρχει μια διαφορά ουσιαστική: «Τότε εκεί μετείχαν κόμματα, ενώ σήμερα εμείς εδώ δεν εκπροσωπούμε παρά τον εαυτό μας». Για να της απαντήσει ο Ζαν Λικ Μελανσόν ότι «γι’ αυτό χρησιμοποιούμε αυτή τη μέθοδο, για να καλύψουμε όλους. Γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει μια άποψη για το Σχέδιο Β. Είμαστε ανοιχτοί σε όλους τους προβληματισμούς. Δεχόμαστε όλες τις συνεισφορές που θα μας βοηθήσουν να έρθουμε σε ρήξη με τους τεχνοκράτες και τους ολιγάρχες που ελέγχουν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς».
Δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε τις θέσεις μας Με βάση αυτό το πνεύμα της ευελιξίας και της ανοχής μίλησε και ο Στέφανο Φασίνα, πρώην υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας, ο οποίος έχει διαρρήξει τους δεσμούς του με το Δημοκρατικό Κόμμα της Αριστεράς του πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι. Δεν διαχωρίζει τη μάχη στο πλαίσιο των θεσμών σήμερα από τις πολιτικές ενέργειες ανυπακοής στις ευρωπαϊκές συμβάσεις. «Η ΕΕ βρίσκεται σ’ ένα σταυροδρόμι ή θα προχωρήσει προς τα δεξιά, δηλαδή θα υιοθετήσει μια ξενοφοβική και εθνικιστική πολιτική, ή προς τα αριστερά συμβάλλοντας έτσι στο να ανοίξει ένας εναλλακτικός δρόμος», είπε και συνέχισε: «Δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε το Σχέδιο Α για μια αναθεώρηση του καταστατικού της ΕΚΤ, ώστε αυτή να μπορεί να δανείζει άμεσα τα κράτη, ως ο τελευταίος δανειστής. Θα πρέπει ακόμα να αγωνιστούμε για να περιορίσουμε τα υπερβολικά εμπορικά κέρδη και να εξουδετερώσουμε τις ποινές που επιβάλλονται για τα δημοσιονομικά ελλείμματα».
Η βασική διαφωνία Η ευρωπαϊκή εναλλακτική αριστερά έχει διαφορετικές απόψεις όσον αφορά ένα Σχέδιο Β. Οι συζητήσεις έδειξαν ότι η υπόθεση για την «προοδευτική» έξοδο από το ευρώ αν και κερδίζει έδαφος στους διανοούμενους (οικονομολόγοι, ερευνητές), όπως ο Φρεντερίκ Λορντόν και ο Κώστας Λαπαβίτσας, δεν γίνεται αποδεκτή, τουλάχιστον άμεσα, από τους πολιτικούς. Ο Σαντρίκ Ντυράν, οικονομολόγος της συλλογικότητας «Όλοι μαζί» που συμμετέχει στο Μέτωπο της Αριστεράς, είπε σχετικά: «Όταν στρέφουμε το βλέμμα μας προς την Ισπανία και την Πορτογαλία, δεν είναι βέβαιο ότι οι αυταπάτες για το ευρώ έχουν ξεπεραστεί». Και συνέχισε: «Είναι ανάγκη να αρχίσει η διαπραγμάτευση για την έξοδο από το ευρώ και για ένα μορατόριουμ για τα δημόσια χρέη. Αυτοί πρέπει να είναι οι στόχοι μιας εναλλακτικής πολιτικής και, κατά την άποψή μου, μια υποχρεωτική πορεία».
Η ισπανίδα ευρωβουλευτής της Ενωμένης Αριστεράς Μαρίνα Αλμπιόλ αντέτεινε: «Το πρόβλημα της ΕΕ δεν περιορίζεται μόνο στο ζήτημα του νομίσματος. Οι ανισότητες που υπάρχουν μεταξύ των κρατών και κυρίως μεταξύ των κοινωνικών τομέων, δεν εμφανίστηκαν με το ενιαίο νόμισμα. Η λύση, συνεπώς, δεν είναι η έξοδος από το ευρώ, αλλά η έξοδος από τον καπιταλισμό και, γι’ αυτό θα πρέπει πρώτα να διασφαλίσουμε ότι οι πηγές πλούτου θα περάσουν στα χέρια του λαού, όπως και η διαχείρισή του και ο δημοκρατικός έλεγχος».
Λαφοντέν: Να ενωθεί η εναλλακτική αριστερά Ο ιστορικός ηγέτης της γερμανικής αριστεράς Die Linke Όσκαρ Λαφοντέν μίλησε για τις αντιφάσεις της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και αναφέρθηκε άμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και στο Μέτωπο της Αριστεράς και ιδιαίτερα στο Γαλλικό ΚΚ, καλώντας την ευρωπαϊκή εναλλακτική αριστερά να καταβάλει προσπάθειες για την ενότητά της. Συγκεκριμένα είπε: «Οι σοσιαλδημοκράτες βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα δίλημμα. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η οικονομική και νομισματική ένωση είναι αντιδημοκρατική. Εμείς θα πρέπει να δείξουμε τους δρόμους για να διευκολύνουμε τις κυβερνήσεις της αριστεράς να αποφύγουν τις ευρωπαϊκές συνθήκες και το νεοφιλελεύθερο ζυγό. Το να περιμένουμε ότι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα εγκαταλείψουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές είναι σαν να περιμένουμε τον Γκοντό. Η πρόγνωσή μου είναι ότι μια κεντρική τράπεζα σε κάθε χώρα θα πρέπει να αναλάβει το βάρος…» Και κατέληξε: «Αν η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ισπανία αποφασίσουν να κινητοποιηθούν μαζί, ίσως μπορέσουν να αλλάξουν τα δεδομένα, να θέσουν σε δημοκρατική τροχιά την Ευρώπη και να οικοδομήσουν την κοινωνική δημοκρατία».
Μ. Κοβάνης