«SPOTLIGHT»Η μεγάλη αποκάλυψη Του Στράτου ΚερσανίδηΥπάρχουν γεγονότα που παραμένουν κρυμμένα για χρόνια, μπορεί κάποια από αυτά να μην αποκαλυφθούν ποτέ. Είναι κάποια σκοτεινά μυστικά που μένουν στο σκοτάδι επειδή η αποκάλυψή τους θα έχει δυσάρεστα αποτελέσματα για πολλούς. Και δυστυχώς, όχι μόνο για τους θύτες!
Από τα προλεγόμενα προκύπτει πως δεν πρόκειται για απλά γεγονότα αλλά για εγκλήματα που τεχνηέντως υποκρύπτονται, επειδή, όπως λέει και η γνωστή παροιμία, «το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι». Δηλαδή το σύστημα, κάποιο σύστημα εξουσίας, κινδυνεύει με επικίνδυνους κλυδωνισμούς.
Ο Τομ Μακάρθι εμπνέεται από μια αληθινή ιστορία, η οποία το 2002 είχε συνταράξει την κοινή γνώμη στη Βοστώνη και όλες τις ΗΠΑ, και σκηνοθετεί την ταινία «Spotlight», όπου αφηγείται μια ιστορία η οποία αποκαλύφθηκε ύστερα από 30 χρόνια σιωπής. Ήταν ένα σκάνδαλο παιδεραστίας το οποίο κλόνισε τους κόλπους της καθολικής εκκλησίας, που προσπάθησε, και το κατάφερε για τρεις δεκαετίες, να παραμείνει κρυφό.
Η αρχή έγινε όταν ήρθε στο φως η υπόθεση ενός ιερέα. Η δημοσιογραφική ομάδα Προβολέας (spotlight) της εφημερίδας «Μπόστον Γκλόουμπ» ξεκίνησε μια μεγάλη και επίπονη έρευνα, με σκοπό να αποκαλύψει πως η υπόθεση αυτή δεν ήταν η μοναδική. Υπήρχαν κάποιες ενδείξεις, αλλά η δημοσιογραφική ομάδα έπρεπε να ερευνήσει σε βάθος την υπόθεση ώστε να μπορέσει να τις στοιχειοθετήσει. Ένας πραγματικός αγώνας άρχισε και η ομάδα του Προβολέα ήρθε αντιμέτωπη με ένα ολόκληρο σύστημα. Από τη μια οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, δηλαδή η τοπική Αρχιεπισκοπή, κι από την άλλη οι προύχοντες της Βοστώνης, οι οποίοι με το επιχείρημα πως πλήττεται το κύρος της πόλης, προσπάθησαν με συντονισμένες ενέργειες να σταματήσουν την έρευνα. Όμως η δημοσιογραφική ομάδα αντιμετώπισε το δισταγμό, το φόβο, την ντροπή των θυμάτων, που τα περισσότερα προτιμούσαν να ξεχάσουν. Ο Γουόλτερ «Ρόμπι» Ρόμπινσον, η Σάσα Φάιφερ, ο Μάικλ Ρεζέντες και Ματ Κάρολ δεν το έβαλαν κάτω. Συνέχισαν και στο τέλος ανακάλυψαν πως το σκάνδαλο παιδεραστίας που ερευνούσαν ήταν πολύ μεγαλύτερο κι από όσο είχαν φανταστεί. Με τα στοιχεία που συνέλεξαν δημοσίευσαν πάνω από 600 άρθρα στην εφημερίδα τους, από τα οποία προέκυψε πως τα θύματα ήταν εκατοντάδες και όχι μόνο στη Βοστώνη αλλά σε ολόκληρη τη χώρα! Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό: κατηγορήθηκαν 249 ιερείς της Αρχιεπισκοπής της Βοστώνης και 6.427 ιερείς σε ολόκληρες τις ΗΠΑ, με τα θύματά τους να φτάνουν τις 17.259!
Η ιστορία από μόνη της είναι ούτως ή άλλως συγκλονιστική. Το ζητούμενο ήταν εάν και πώς όλο αυτό θα μπορούσε να μεταφερθεί στον κινηματογράφο. Παρακολουθώντας την ταινία διαπιστώνεις πως ο σκηνοθέτης έχει τον τρόπο να μεταφέρει την κλιμάκωση της έντασης. Η δημοσιογραφική έρευνα μοιάζει με θρίλερ, οι δημοσιογράφοι έρχονται διαρκώς αντιμέτωποι με δυσκολίες, με εκβιασμούς με την ίδια τους τη συνείδηση. Όσο προχωρούν τόσο η ένταση μεγαλώνει. Ο Τομ Μακάρθι δεν χάνεται μέσα στο λαβύρινθο των συνεχών πληροφοριών που πρέπει να δώσει στο θεατή. Αναφέρομαι σε αυτό επειδή όντως, οι πληροφορίες, τα γεγονότα, τα ονόματα είναι πολλά και ο κίνδυνος να βρεθεί ο θεατής με έναν όγκο πληροφοριών στο κεφάλι του, τις οποίες δεν θα προλάβει να επεξεργαστεί, είναι υπαρκτός. Όμως η σκηνοθετική ματιά επιμένει στη σαφήνεια. Τα γεγονότα δίνονται όσο το δυνατόν πιο ξεκάθαρα, δεν πελαγοδρομεί φλυαρώντας. Δεν επιδιώκει να «χτυπήσει» τη θρησκεία ως τέτοια ούτε να προσβάλει τα θρησκευτικά αισθήματα κανενός. Αυτό που θέλει είναι να αφηγηθεί μια ιστορία και να αναδείξει τον πραγματικό ρόλο της μαχόμενης δημοσιογραφίας: την αποκάλυψη και την ανάδειξη της αλήθειας.
Την ώρα που γράφεται το κείμενο δεν ξέρουμε πόσα από τα 6 Όσκαρ για τα οποία έχει προταθεί η ταινία θα καταφέρει να κερδίσει.
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com «ΚΑΥΤΟΣ ΗΛΙΟΣ»Έρωτας και πόλεμος Οι άνθρωποι είναι ίδιοι παντού. Το ίδιο συμβαίνει και με τα γεγονότα, είτε αυτά είναι καλά είτε κακά. Να μην ξεχνάμε πως όλα μπορεί να συμβούν οπουδήποτε, οποτεδήποτε και σε όποιον-οποιαδήποτε.
Ο κροάτης σκηνοθέτης Ντάλιμπορ Μάτανιτς, με την ταινία «Καυτός ήλιος» (Zvizdan), έχει βιώματα και φροντίζει να μας τα μεταφέρει. Αφηγείται λοιπόν τρεις ιστορίες, τρεις ιστορίες αγάπης σε τρεις διαφορετικές εποχές.
Η πρώτη το 1991, λίγο πριν ξεσπάσει ο αιματηρός πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία. Δύο ερωτευμένοι νέοι, θύματα της παράνοιας και του μίσους που κυριαρχεί λίγο πριν από τον πόλεμο. Η δεύτερη δέκα χρόνια μετά, ενώ ο πόλεμος έχει τελειώσει, αλλά όχι και το μίσος. Οι ερωτευμένοι δεν αδυνατούν να ζήσουν τον έρωτά τους. Η τρίτη άλλα δέκα χρόνια μετά, το 2011. Ο πόλεμος είναι παρελθόν. Οι ερωτευμένοι μπορούν πλέον να κοιταχτούν χωρίς φόβο στα μάτια. Όμως η καχυποψία δεν έχει εξαφανιστεί εντελώς.
Οι τρεις αυτές ιστορίες είναι γυρισμένες στον ίδιο χώρο, με τους ίδιους πρωταγωνιστές. Όμως οι χαρακτήρες που υποδύονται δεν είναι οι ίδιοι. Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί αυτό το ευφυές τέχνασμα αναδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο τις ομοιότητες στις ζωές των ανθρώπων. Οι άνθρωποι είναι ίδιοι, όποιοι κι αν είναι, όπου και όποτε κι αν ζουν. Ο κάθε ένας και η κάθε μία από εμάς θα μπορούσε να βρίσκεται κάπου αλλού, να ζει σε διαφορετικές συνθήκες να αντιμετωπίζει διαφορετικά προβλήματα. Ο έρωτας με φόντο τον αιματηρό πόλεμο στη γειτονική μας χώρα -χώρες, τώρα πια-, ο οποίος δεν υπάρχει στον παρόντα χρόνο αλλά υπονοείται τοποθετούμενος στο μέλλον ή στο παρελθόν.
Μια ταινία συγκινητική, ύμνος στη ζωή και τον έρωτα, που βαδίζοντας χέρι-χέρι αρνούνται να υποταχθούν στο θάνατο. Εξαιρετική ταινία την οποία είχαμε τη χαρά να δούμε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στο τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια. Με το Βραβείο της Επιτροπής από το τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα του Φεστιβάλ των Κανών και με πάνω από 15 βραβεία στις αποσκευές της, σε διάφορα διεθνή φεστιβάλ, ο «Καυτός ήλιος» ήταν η πρόταση της Κροατίας για το Ξενόγλωσσο Όσκαρ.
Στρα. Κερ. ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ «Το ξύπνημα της άνοιξης» του Κωνσταντίνου Γιάνναρη: Πέντε νεαρά παιδιά, τέσσερα αγόρια και ένα κορίτσι, γνωρίζονται μέσα από κάποιες συμπτώσεις και στήνουν μια ένοπλη συμμορία. Ο Γιάνναρης για μια ακόμη φορά αποδεικνύει πως γνωρίζει πολύ καλά να κάνει κινηματογράφο. Όχι μόνον αυτό αλλά να βρίσκεται και μερικά βήματα πιο μπροστά, με σύγχρονες σκηνοθετικές ιδέες και δυνατά σενάρια, τα οποία είναι βαθιά ριζωμένα στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Στο στόχαστρό του μπαίνει η νεανική οργή η οποία μεταφράζεται σε βίαιη συμπεριφορά, το οικογενειακό και το κοινωνικό υπόβαθρο των ηρώων, η ιδεολογικοποίηση της εγκληματικής συμπεριφοράς. Όλα αυτά μέσα σε ένα περιβάλλον πολυεπίπεδης κρίσης που βιώνεται από τους ήρωες. Βέβαια, μέσα σε όλα αυτά, ο Γιάνναρης εξετάζει και τις ανθρώπινες συμπεριφορές τόσο σε στιγμές μεγάλης πίεσης, αλλά κι όταν στην ανάκριση πλέον αρχίζουν να λένε ψέματα, να αλληλοκατηγορούνται ή να πέφτουν σε αντιφάσεις. Με ξεκάθαρη ματιά, ο σκηνοθέτης συνδέει τα γεγονότα προσθέτοντας κάθε φορά και από μια ψηφίδα του παζλ, ενώ δεν αφήνει έξω από την ιστορία ούτε τις οικογένειες των δραστών που βιώνουν το δικό τους δράμα. Ρυθμός και κοφτερή ματιά σε μια ακόμη θαυμάσια ταινία από τον Κωνσταντίνο Γιάνναρη.
«Το δάσος» (The forest) του Τζέισν Ζάντα: Η Σάρα αναζητά τη δίδυμη αδελφή της, η οποία έχει εξαφανιστεί μυστηριωδώς στο δάσος Αοκιγκαχάρα στους πρόποδες του όρους Φούτζι στην Ιαπωνία. Παρακούει τις προειδοποίσεις να παραμείνει στο μονοπάτι και ψάχνοντας μέσα στο δάσος θα βρεθεί κυνηγημένη από τις βασανισμένες ψυχές των νεκρών. Μεταφυσικό θρίλερ.
«Πρακτοράτζα» (The brothers Grimbsy) του Λουίς Λετεριέρ: Η τεράστιας σημασίας αποστολή ενός βρετανού πράκτορα, κινδυνεύει όταν εμφανίζεται ο επί 28 χρόνια χαμένος αδελφός του. Κωμωδία.
«Θεοί της Αιγύπτου» (Gods of Egypt) του Άλεξ Πρόγιας: Ο θνητός ήρωας Μπεκ προσπαθεί να σώσει τον κόσμο και την πραγματική αγάπη. Μια επική περιπέτεια φαντασίας, βασισμένη στην αιγυπτιακή μυθολογία.
«Μαρκέτα Λαζάροβα» (Marketa Lazarova) του Φράντισεκ Βλάτσιλ: Επική μεσαιωνική περιπέτεια, παραγωγής 1967 από την Τσεχοσλοβακία.
Σινεφίλ