Αποκλεισμένοι παραμένουν χιλιάδες πρόσφυγες στην ελληνική επικράτεια, καθώς η Αυστρία με εννέα βαλκανικές χώρες και απουσία της Ελλάδας, μετά και από τη συνάντησή τους την Τετάρτη, αποφάσισαν μονομερώς το κλείσιμο των συνόρων και τη διέλευση μερικών μόνο εκατοντάδων προσφύγων από τα σύνορά τους. Στόχος τους να ασκήσουν πίεση προς τη χώρα, αλλά και στο συμβούλιο των υπουργών Εσωτερικών προκειμένου να μειωθούν οι προσφυγικές ροές που περνούν από το βαλκανικό δρόμο προς το Βορρά. Η αυστριακή υπουργός Εσωτερικών και ο υπουργός Εξωτερικών δήλωσαν πως είναι υπέρ ευρωπαϊκών λύσεων, αλλά όσο αυτές δεν υπάρχουν (ή όσο δεν τους αρέσουν ουσιαστικά) θα βρίσκουν εθνικές λύσεις.
«Η στάση της Αυστρίας είναι μονομερής, δεν είναι φιλική και παραβιάζει παλαιότερες αποφάσεις των Συνόδων Κορυφής της ΕΕ», δήλωσε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας μετά το συμβούλιο υπουργών Εσωτερικών την Πέμπτη και επισήμανε πως έμεινε ικανοποιημένος από τη στάση των άλλων χωρών σχετικά με το ζήτημα. Παρόλα αυτά οι επόμενες μέρες παραμένουν κρίσιμες για την Ελλάδα, γεγονός που έχει οδηγήσει την κυβέρνηση να καταρτίσει σχέδιο έκτακτης ανάγκης, αποστέλλοντας πλοία στα νησιά όπου θα μείνουν δεμένα στα λιμάνια και θα φιλοξενήσουν πρόσφυγες, ενώ επεξεργάζεται σχέδιο επιβράδυνσης των ροών από τα νησιά στην Αθήνα.
Τεταμένες οι ευρωπαϊκές σχέσειςΠαράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς λόγω των πρωτοβουλιών της Αυστρίας ανακάλεσε την πρέσβειρα κ. Αλειφέρη από τη Βιέννη, προκειμένου να συζητήσουν για τις σχέσεις των δύο χωρών και αρνήθηκε την επίσκεψη της αυστριακής υπουργού Εσωτερικών στην Ελλάδα, μέχρι να πάρουν πίσω τα μονομερή μέτρα για τα σύνορα.
Σκληρή κριτική δέχθηκε η Αυστρία και από σειρά ευρωπαίων παραγόντων, όπως από τον γερμανό υπουργό Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμάιερ, που χαρακτήρισε ως έχοντες αυταπάτες όποιους νομίζουν ότι το προσφυγικό μπορεί να λυθεί χωρίς την Ελλάδα και ζήτησε την υποστήριξη της χώρας. Ο Β. Σόιμπλε ζήτησε και αυτός από μέρος του την τήρηση των συμφωνηθέντων και δήλωσε πως η λύση μπορεί να είναι μόνο ευρωπαϊκή.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, πρόεδρος της Επιτροπής, επισήμανε πως ο θεσμός βρίσκεται σε διαμάχη με την Αυστρία και ότι οι εθνικές λύσεις προκαλούν μόνο προβλήματα. Η κριτική, βέβαια, παρέμεινε στο επίπεδο ρητορικής από όλους, καθώς ξεκαθάρισε πως δεν θα υπάρξουν κυρώσεις προς τη χώρα.
Αντίθεση πάντως προς τις κινήσεις της Αυστρίας εκφράστηκε και από το ίδιο το μέτωπό της, με τον αυστριακό πρόεδρο Χάιντς Φίσερ να δηλώνει έκπληκτος για τη μη πρόσκληση της Ελλάδας. Όμοια, ο υπουργός Εσωτερικών της Σερβίας, Νέμποϊσα Στεφάνοβιτς, πριν την έναρξη της διάσκεψης των βαλκανικών χωρών με την Αυστρία τόνισε πως δεν μπορεί να υπάρξει λύση χωρίς την Ελλάδα, ενώ στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε ανέφερε πως θα πραγματοποιηθεί διάσκεψη των αρχηγών αστυνομίας την επόμενη Παρασκευή στο Βελιγράδι, όπου θα προσκληθεί και η ελληνική πλευρά. Στην πράξη, όμως, η στάση της χώρας παραμένει σκληρή, καθώς ο πρόεδρος της Σερβίας, έδωσε εντολή στον υπουργό Άμυνας Ντούσαν Βούγιοβιτς, να θέσει το στρατό σε κατάσταση υψίστης ετοιμότητας και τον εξουσιοδότησε να τον χρησιμοποιήσει στα σύνορα, εάν υπάρξουν καταστάσεις που δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνη της η αστυνομία.
Σε πιο φιλικό κλίμα, ο σουηδός υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων κατά τη συνάντησή του με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Ξυδάκη, που βρισκόταν σε περιοδεία στις βόρειες χώρες, ζήτησε υποστήριξη στην πρόταση της κυβέρνησής του για δημιουργία Πανευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου, λαμβάνοντας την απάντηση πως οι κοινές ευρωπαϊκές λύσεις αλληλεγγύης αποτελούν την πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης.
Χθες πρόσφυγας, σήμερα μετανάστηςΤην ίδια στιγμή που εξελίσσονται οι διπλωματικές επαφές των χωρών, χιλιάδες πρόσφυγες βρίσκονται σε όλη την επικράτεια της Ελλάδας και περπατούν χιλιόμετρα προς τα σύνορα υπό το φόβο μην αποκλειστούν εδώ ή, ακόμα χειρότερα, μην επαναπατριστούν. Κίνδυνος ιδιαίτερα πιθανός για τους Αφγανούς, που ξαφνικά αποφασίστηκε από την ΠΓΔΜ πως δεν θεωρούνται πρόσφυγες και δεν γίνονται δεκτοί στα σύνορά της.
«Από τα σύνορα περνά ένας πολύ μικρός αριθμός ημερησίως και μόνο όσοι έχουν διαβατήριο και επίσημα έγγραφα. Τα χαρτιά καταγραφής τους από την Ελλάδα κατά πάσα πιθανότητα δεν λαμβάνονται υπόψη από την ΠΓΔΜ. Πλέον οι πρόσφυγες έχουν ειδοποιήσει τους συγγενείς τους να τους στείλουν τα έγγραφά τους. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει όμως πρόβλημα, γιατί δεν υπάρχει ένα σύστημα που να διασφαλίζει ότι δεν θα δημιουργηθεί μαύρη αγορά και ότι δεν θα χαθούν έγγραφα, που θα έχει ως αποτέλεσμα η ΠΓΔΜ να ακυρώσει και αυτή τη διαδικασία για την υποδοχή τους. Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος αυτή η ανάκτηση των χαρτιών να γίνει επίσημα», επισημαίνει ο Θανάσης Μακρής από την ομάδα αλληλεγγύης «Οικόπολις».
Περιγράφει ακόμα την ασφυκτική κατάσταση που επικρατεί στην Ειδομένη, με πάνω από 3.000 πρόσφυγες που προτιμούν να κοιμηθούν ακόμα και στα χωράφια υπό τη βροχή, προκειμένου να μην χάσουν τη σειρά τους όταν ανοίξουν τα σύνορα. «Η κυβέρνηση δεν κατανοεί ότι οι πρόσφυγες δεν έχουν κανένα λόγο να μείνουν στα Διαβατά, αν δεν τους εξασφαλιστεί μια σειρά προτεραιότητας για τα σύνορα. Αυτή τη στιγμή το κέντρο έχει αδειάσει κι έρχονται όλοι στα σύνορα. Είπαμε στο υπουργείο ότι για να αποφευχθεί αυτό πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι πρόσφυγες από το κέντρο θα μεταφερθούν με λεωφορείο, με προτεραιότητα στα σύνορα και αυτό να καθίσταται γνωστό στους ίδιους».
Η ίδια κατάσταση επικρατεί και στην Αττική, με τα κέντρα να είναι πλήρη και εκατοντάδες πρόσφυγες να αναγκάζονται να κοιμηθούν στο λιμάνι του Πειραιά, ενώ «κάποιοι ιδιοκτήτες λεωφορείων τους λένε ότι μπορούν να τους πάνε στα σύνορα και τελικά τους εγκαταλείπουν στη μέση της διαδρομής και γυρνούν να πάρουν άλλους για να μην χάσουν τα λεφτά», σύμφωνα με τον Σωτήρη Αλεξόπουλο από την Παμπειραϊκή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης. «Θέλουμε να φύγουμε από την Ελλάδα», γράφουν τα πλακάτ διαμαρτυρίας τους, ενώ στην πλατεία Βικτωρίας δύο άνθρωποι κρεμάστηκαν λόγω της απελπισίας τους, χωρίς ευτυχώς να χάσουν τη ζωή τους.
«Οι περισσότεροι πρόσφυγες αισθάνονται εγκλωβισμένοι στη χώρα. Νομίζω ότι βλέπουν το κέντρο σαν μια στάση που δεν πρέπει να τους καθυστερήσει πολύ στον προορισμό τους, που είναι η Ειδομένη. Κάποιοι παίρνουν απλά ένα γεύμα εδώ και φεύγουν κατευθείαν. Το περισσότερο, κάποιοι να κάνουν και ένα ύπνο εδώ και το πρωί σηκώνονται άρον άρον να φύγουν», τονίζεται και από τον Γιάννη Λαγουδάκη, δήμαρχο Περάματος. Περιγράφει πως οι υπηρεσίες του κέντρου είναι υψηλές και βελτιώνονται συνεχώς, όπως με τη δημιουργία παιδικής χαράς, αλλά αυτό που είναι απαραίτητο είναι η δημιουργία κι άλλων τέτοιων κέντρων, ιδέα που επεξεργάζεται ήδη το υπουργείο Εθνικής Αμύνης για τις βόρειες περιοχές της χώρας.
Επαναπροώθηση με μανδύα διάσωσης 
Ταυτόχρονα με τον εγκλωβισμό χιλιάδων προσφύγων στην ελληνική επικράτεια, από ό,τι φαίνεται θα υπάρξει και εγκλωβισμός εκατομμυρίων στην τουρκική, καθώς ξεκινούν οι επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ που θα εκτείνονται σε όλο το Αιγαίο. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το ενδεχόμενο επανεισδοχής, προκάλεσε την αντίδραση της Τουρκίας. Και ενώ ο Γενς Στόλτενμπεργκ, γενικός γραμματέας του οργανισμού, δήλωσε πως «το ΝΑΤΟ δεν θα γυρνάει πίσω βάρκες, αλλά θα παρέχει πληροφορίες στην τούρκικη και ελληνική ακτοφυλακή για να κάνουν ακόμα καλύτερα τη δουλειά τους», το παραθυράκι άνοιξε διαμέσου των διασώσεων, στις οποίες τελικά θα εμπλέκεται, γυρνώντας τους ναυαγούς στην Τουρκία.
«Μας χρειάζεται ένα μεγάλο φιλειρηνικό κίνημα»«Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών στο προσφυγικό ζήτημα είναι πολύ ανησυχητικές. Η εμπλοκή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, με πρόσχημα την πάταξη παράνομων διακινητών, θέτει σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο τις ζωές των προσφύγων και υπάρχει ανησυχία για αύξηση των πνιγμών. Τη στιγμή που τα χερσαία σύνορα είναι κλειστά, οι παράνομες διακινήσεις θα συνεχίζονται με μεγαλύτερη επικινδυνότητα. Η παρουσία του συμμαχικού στόλου στην Ελλάδα, σηματοδοτεί τη στρατιωτικοποίηση της προσφυγικής πολιτικής, η οποία έρχεται σε αντίθεση με τα ανθρωπιστικά ιδεώδη της ΕΕ και τις διεθνείς συνθήκες για την προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες σαν «εισβολείς» και δεν τους επιτρέπει την ελεύθερη και ασφαλή διέλευση. Η ένταση των ελεγκτικών μέτρων και το κλείσιμο των συνόρων, αντί της προστασίας των προσφύγων, ακυρώνει στην πράξη τη συνθήκη της Γενεύης. Επιπλέον, η παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο εντάσσει τη χώρα μας γεωγραφικά στον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία, αφού πλέον ο θαλάσσιος χώρος μας γίνεται εν δυνάμει «ορμητήριο» των δυνάμεων της Βόρειο Ατλαντικής Συμμαχίας.
Η λύση για την παράνομη διακίνηση και τους καθημερινούς πνιγμούς, που έχουν μετατρέψει το Αιγαίο σε ένα υγρό νεκροταφείο, είναι η δημιουργία ασφαλών διόδων και η αντίθεση με τις ιμπεριαλιστικές πολιτικές και τους πολέμους. Όλοι και όλες μαζί θα πρέπει να συγκροτήσουμε ένα φιλειρηνικό κίνημα ενάντια στον πόλεμο που προκαλεί την προσφυγιά και γίνεται αιτία για να χαθούν χιλιάδες ανθρώπινες ζωές. Μόνο οι ίδιοι οι πολίτες είναι σε θέση να διαφυλάξουν την προστασία των δικαιωμάτων των ανθρώπων. Η αμφισβήτηση της Συνθήκης της Γενεύης για τα δικαιώματα των προσφύγων και των μεταναστών είναι ένα βήμα προς τα πίσω για ολόκληρο τον ευρωπαϊκό πολιτισμό» δήλωσε η Ελένη Σταματάκη, βουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ.
Τζ. Α Έκκληση αλληλεγγύηςΗ ανταπόκριση του κόσμου και η έμπρακτη αλληλεγγύη στους πρόσφυγες είναι πιο απαραίτητη από ποτέ. Η Παμπειραϊκή Αλληλεγγύη κάνει κάλεσμα για συλλογή τροφίμων ταξιδιού (γκροφρέτες, κρουασάν, νερά κτλ), φρούτων και βρεφικών τροφών στο λιμάνι του Πειραιά. Όλοι με ό,τι διαθέτουμε να στηρίξουμε τους συνανθρώπους μας. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6906408586
“Ανοίξτε, ανοίξτε”Διαμαρτυρία πραγματοποιήθηκε εχθές στην πρεσβεία της Αυστρίας, στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής μέρας δράσης, ύστερα από κάλεσμα της Πρωτοβουλίας «Ασφαλής δίοδος, όχι στον πόλεμο», προκειμένου να καταγγελθεί η πολιτική των κλειστών συνόρων. Όπως σημειώθηκε στο κάλεσμα «η αυστριακή κυβέρνηση είναι αυτή που πρωτοστατεί στο κλείσιμο των συνόρων και την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων των προσφύγων», τονίζοντας πως «όσο αυτοί θα ηγούνται απάνθρωπων πρακτικών, εμείς θα είμαστε έξω από τις πρεσβείες τους και θα φωνάξουμε μαζί με τους πρόσφυγες μαζί με τα παιδιά τους «Ανοίξτε-ανοίξτε»». Στο κάλεσμα συμμετείχαν η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος και δομές αλληλεγγύης, μεταξύ των οποίων η Ομπρέλα – Πολυχώρος Αλληλεγγύης και Πολιτισμού (Ίλιον), η Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης Πολιτών Ιλίου, το Αλληλέγγυο Κοινωνικό Φαρμακείο Ιλίου, το Τρένο της Αλληλεγγύης (Αγίοι Ανάργυροι – Καματερό), το Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Περιστερίου και το Αλληλέγγυο Στέκι “Καπνισμένο Τσουκάλι (Χαϊδάρι).
***
Σε αντιπολεμική-αντιιμπεριαλιστική διαδήλωση αλληλεγγύης στους οικονομικούς και πολιτικούς πρόσφυγες καλεί το Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα την Τετάρτη 2 Μαρτίου, στις 6 μ.μ. στα Προπύλαια με κεντρικό σύνθημα «Ανοίξτε τους φράχτες – Διώξτε το ΝΑΤΟ».
Η ευθύνη του ΟΗΕ για τις προσφυγικές ροές
Απόσπασμα από ομιλία του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννη Μουζάλα, από την εκδήλωση «Πιάσε το χέρι μου», στη Ν. Φιλαδέλφια στις 10/2/2016.
«(...) αιτία του μεγάλου κύματος προσφύγων είναι το επισητιστικό πρόγραμμα του ΟΗΕ στην Ιορδανία, στον Λίβανο και στην Τουρκία, που έφθασε στα 14 δολάρια ανά άτομο το μήνα. Αυτό σημαίνει λιγότερο από 30 σεντς την ημέρα. Αυτό συνέβη τον Ιανουάριο. Τον Ιούνιο ήδη καλυπτόταν μονάχα το ένα τέταρτο των αναγκών του παγκόσμιου επισιτιστικού προγράμματος, δηλαδή έπεσε κι άλλο. Τότε κλείνουν τα σχολεία των παιδιών και στους ανθρώπους που έπρεπε να φάνε κάθε μέρα, προστίθενται και τα 650.000 παιδιά, που έως τότε έτρωγαν στα σχολεία.
Αυτός είναι ο αποκλειστικός παράγοντας της τεράστιας αύξησης του κύματος των προσφύγων τους τελευταίους μήνες και όχι η κυρία Χριστοδουλοπούλου ή η κυβέρνηση του Σύριζα (...)».
Οι δύο γεωπολιτικές σχολές 
Απόσπασμα από συνέντευξη στην «Εποχή» του καθηγητή οικονομικής γεωγραφίας και γεωπολιτικής θεωρίας του πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννη Μάζη.
«Τα γερμανικά γεωπολιτικά υποδείγματα χαρακτηρίζονται από μία επαγωγική αντίληψη. Δηλαδή, φτιάχνω τον κόσμο στο κεφάλι μου, λέω ότι αυτό είναι το διεθνές γίγνεσθαι, με τη δική μου ιδεολογική αντίληψη, κι από εκεί και ύστερα έρχομαι να δουλέψω μέσα σ’ αυτό για να δω αν λειτουργεί. Για την ακρίβεια, το “για να δω αν λειτουργεί”, το έχω λύσει από πριν, καθώς θεωρούν ότι μόνο έτσι θα δουλεύει. Άρα στους Γερμανούς βλέπουμε την ολιστική αντίληψη κάποιου που έχει φτιάξει τη θεωρία. Τη θεωρεί εκ προοιμίου σωστή και προχωρεί. Ό,τι δεν ταιριάζει στη θεωρία, τόσο το χειρότερο γι’ αυτό».
Σύμφωνα με τον καθηγητή Γιάννη Μάζη, η άλλη μεγάλη σχολή στην γεωπολιτική, η ονομαζόμενη αγγλοσαξωνική, η οποία στηρίχθηκε στον εμπειρισμό και σκοπό είχε την κυριαρχία στο θαλάσσιο χώρο, προκειμένου να υπάρχει έλεγχος των τόπων παραγωγής πρώτων υλών και την αποφυγή παρέμβασης σε αυτούς της Ρωσίας («είτε πρόκειται για την τσαρική Ρωσία, είτε για τη σοβιετική Ένωση, είτε για τη σημερινή Ρωσία»), ως βασικό άξονα έχει τη δημιουργία ενός τόξου που αρχίζει από την Αγγλία, περνάει όλη την Ευρώπη, και μέσω Ελλάδας και Τουρκίας, φθάνει στη νότια Ασία και στην Κίνα. Με τη στρατηγική αυτή, μένει αποκλεισμένη η Ρωσία και βρίσκεται υπό συνεχή έλεγχο ο θαλάσσιος χώρος μέσω του οποίου, εκτός από την κυριαρχία των πλουτοπαραγωγικών περιοχών, επιτυγχάνεται και ο απόλυτος έλεγχος των θαλάσσιων μεταφορών.
Ν.Σ
* Ολόκληρη η συνέντευξη θα δημοσιευτεί σε επόμενο φύλλο.