Καθοριστικά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Δευτέρας και οι εκλογές σε τρία γερμανικά κρατίδια την άλλη Κυριακή Του Δημήτρη ΣμυρναίουΗ πρώτη «οφθαλμοφανής» προσέγγιση, την οποία με ευκολία υιοθέτησαν τις τελευταίες ημέρες πολλοί αριστεροί και «αριστεροί», λέει ότι η αναστροφή πολιτικής, που αποφάσισε με διαδικασίες fast-track η κυβέρνηση της Αυστρίας με πηδαλιούχο τον 29χρονο ζηλωτή των Αψβούργων, υπουργό Εξωτερικών Ζεμπάστιαν Κουρτς βολεύει όσο τίποτα άλλο τη γερμανίδα καγκελάριο. Η Ανγκέλα Μέρκελ θέλει να «καλωσορίσει» τους πρόσφυγες, αλλά η Βιένη δεν τους αφήνει να περάσουν, λένε κάποιοι με πρώτους και καλύτερους τους εραστές των θεωριών συνωμοσίας. Σε ένα κόσμο όμως εξαιρετικά περίπλοκο και βρισκόμενο σε μια φάση διαρκούς «αταξίας», η Αριστερά έχει συχνά πληρώσει τη βιασύνη απλοϊκών και πρόχειρων αναλύσεων.
Σίγουρα η διακοπή των προσφυγικών ροών προς τη Γερμανία, μετά τη σκλήρυνση της στάσης από την κυβέρνηση συνασπισμού της Βιένης φαίνεται να ανακουφίζει προσωρινά τη Γερμανία. Αλλά η ουσία είναι ότι δεν της λύνει κανένα πρόβλημα. Οχι μόνο γιατί η τραγωδία των προσφύγων που οδηγούνται πλέον σταδιακά σε ένα καθεστώς εξαθλίωσης στα σύνορα της Ελλάδας, είναι ένα εκρηκτικό πρόβλημα που κανείς σοβαρός πολιτικός με στοιχειώδη συναίσθηση ευθύνης δεν μπορεί να κάνει ότι δεν βλέπει και το οποίο είναι άγνωστο πώς θα εξελιχθεί.
Αλλά ακόμα και μικροπολιτικά αν θελήσει να το δει κάποιος, η εικόνα της Μέρκελ, που ξαφνικά δεν μπορεί να επιβληθεί σε χώρες που παραδοσιακά ανήκαν στο γερμανικό μπλοκ, σίγουρα δεν την βοηθά να ανακτήσει κύρος και ποσοστά στις δημοσκοπήσεις μια μόλις εβδομάδα πριν από τις εκλογές σε τρία γερμανικά κρατίδια, Ρηνανία-Παλατινάτο, Βάδη Βουρτεμβέργη και Σαξονία-Ανχαλτ. Τη στιγμή μάλιστα που ουσιαστικά αναγκάζεται να επικρίνει ως μονομερή ενέργεια, αυτό που της ζητούν εδώ και τόσο καιρό οι ακροδεξιοί κύκλοι στη χώρα της, όσο και μια μερίδα των κομματικών της φίλων. Να στεγανοποιήσει δηλαδή τα σύνορα.
Οι Πράσινοι διεκδικούν πρωτιάΑνάμεσα σε αυτούς είναι και πολιτικοί της «φίλοι» στα προαναφερθέντα κρατίδια, που βλέπουν, από τη μια, κάποιους φοβισμένους μικροαστούς να είναι έτοιμοι να πέσουν στην αγκαλιά της ξενοφοβικής «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» (ΑfD) και, από την άλλη, σε περιπτώσεις όπως η Βάδη Βουρτεμβέργη απειλούνται να χάσουν την πρωτιά από τους Πράσινους, των οποίων η πολιτική και οι δημόσιες τοποθετήσεις μοιάζουν πολύ πιο εγγύτερες στην κεντρική γραμμή της Μέρκελ «θα τα καταφέρουμε» από ό,τι η στάση κάποιων τοπικών συντηρητικών «αρχόντων». Δεν είναι τυχαίο ότι η ίδια η καγκελάριος μιλώντας σε μια προεκλογική εκδήλωση στο Φράιμπουργκ αναγκάστηκε να υπενθυμίσει ότι όποιος συμφωνεί με τη δική της λογική για μια «ευρωπαϊκή λύση στο πρόβλημα» θα πρέπει να ψηφίσει την Χριστιανοδημοκρατική Ενωση και όχι τους ...Πράσινους. Οι τελευταίοι προηγούνται σταθερά στις δημοσκοπήσεις χάρη και στην πατρική φιγούρα του Βίνφριντ Κρέτσμαν, με το SPD να απειλείται να μείνει τέταρτο πίσω από την ΑfD.
Υπόθεση απλής λογικήςΜπορεί σε κάποιους να μην αρέσει αυτό, αλλά η Ανγκέλα Μέρκελ είναι οπαδός του ορθολογισμού και δεν λέει κάτι που δεν το πιστεύει, όταν σημειώνει ότι «όποιος εγκαταλείπει το Χαλέπι για να γλιτώσει από τους βομβαρδισμούς ή από τους δολοφόνους του Ισλαμικού Κράτους δεν σοκάρεται από τις δυσκολίες στην Ελλάδα».
Από την άλλη μεριά, σίγουρα υπολογίζει και το τεράστιο οικονομικό κόστος, που θα είχε για τη χώρα της, τη μεγαλύτερη ίσως κερδισμένη από τη διαδικασία ανοίγματος των συνόρων από μια απειλούμενη «κατάρρευση της Σένγκεν». Και είναι βέβαιο ότι θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να αποτρέψει μια τέτοια εξέλιξη στη σύνοδο των Βρυξελών, τη Δευτέρα. Ο ίδιος ορθολογισμός, και για όσους την αντιπαθούν μπορούν να τον πουν και πραγματισμό ή κυνισμό, είναι που την έκανε να δηλώσει ότι δεν κάναμε τόσο κόπο για να κρατήσουμε την Ελλάδα στην ευρωζώνη για να την αφήσουμε τώρα μόνη στην τύχη της. Αλλά ακόμα και αυτή είναι μια δήλωση που μικροπολιτικά σκεπτόμενοι, αποφεύγουν να κάνουν κάποιοι άλλοι.
Η γερμανίδα καγκελάριος προσπαθεί να δείξει προς το εκλογικό σώμα ότι τηρεί μια στάση συνέπειας, που βασίζεται σε κάποιες διαχρονικές αρχές, την ώρα που που οι εταίροι της στην κυβέρνηση σοσιαλδημοκράτες μοιάζουν αγχωμένοι να σκαρφιστούν κάποια πρωτότυπη ιδέα για να την ανταγωνιστούν. Ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, που κάποτε άκουγε το όνομα ...Τσίπρας και έβγαζε σπυριά και μετά ανακάλυψε πόσο άδικα φέρθηκαν στην Ελλάδα οι τραπεζίτες, κατέληξε τώρα εσχάτως στο συμπέρασμα ότι ο γερμανικός λαός δικαιολογημένα γκρινιάζει, όταν βλέπει τα ποσά που δαπανώνται για τους πρόσφυγες και θα χρειαστεί και αυτός τώρα κάποιο δωράκι για να ησυχάσει. Ο καιροσκοπισμός του ανθρώπου, που βλέπει τα ποσοστά του να μην ανεβαίνουν όσο κοσμογονικές και αν είναι οι ανακατατάξεις γύρω του, θυμίζει τις πιο λαμπερές στιγμές του παλιού αλλά και του σημερινού ...ΠαΣοΚ. Δεν τον βοηθά όμως να ανακάμψει, αντίθετα φαίνεται να στέλνει ψηφοφόρους απευθείας στην ΑfD, η οποία στο ανατολικογερμανικό κρατίδιο της Σαξονίας-Ανχαλτ παραμένει σταθερά τρίτο κόμμα μπροστά από το SPD (19% έναντι 15% σε δημοσκόπηση της Πέμπτης).
Η ακροδεξιά σε άνοδοΗ επιμονή της Μέρκελ μοιάζει, λοιπόν, πολύ πιο αξιόπιστη από τον οπορτουνισμό της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας, που σε ένα θέμα όπως το προσφυγικό, που θεωρητικά θα έπρεπε να θεωρείται πολύ πιο κοντά στο δικό της γήπεδο, βρέθηκε να τρέχει πάλι πίσω από τις εξελίξεις και τις πρωτοβουλίες της καγκελαρίου, τις οποίες άλλοτε επικρίνει από τα αριστερά και συχνότερα από τα δεξιά.
Ασχημα είναι τα νέα και για το SPD στη Ρηνανία-Παλατινάτο, αφού και εκεί βρίσκεται κολλημένο σταθερά και δεύτερο στις δημοσκοπήσεις πίσω από την Χριστιανοδημοκρατική Ενωση, με την ακροδεξιά ΑfD να είναι και εδώ τρίτη δύναμη με ανοδικές τάσεις. Αλλά βεβαίως το μετεκλογικό μέλλον του SPD ελάχιστα ενδιαφέρει έναν ουδέτερο παρατηρητή. Αντίθετα το μέλλον της κυρίας Μέρκελ φαίνεται να έχει συνδεθεί με τις εξελίξεις στο προσφυγικό και τις συνέπειες του για την Ελλάδα, σε βαθμό που πιθανότατα ούτε η ίδια (ούτε και ο Αλέξης Τσίπρας) θα μπορούσε να φανταστεί μερικούς μήνες πριν. Η εβδομάδα που ξεκινά από αύριο θα είναι καταλυτική. Μια αποτυχία της συνόδου κορυφής, ένα προσωπικό στραπατσάρισμα της ίδιας και της επιμονής της για μια ευρωπαϊκή λύση και μια εκλογική ήττα της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης την ερχόμενη Κυριακή, θα μπορούσαν να δρομολογήσουν δραματικές εξελίξεις. Ειδικά αν συνδεθούν με μια ενίσχυση του «αντιευρωπαϊκού» μπλοκ μέσα στην Ευρώπη και του ξενοφοβικού μέσα στην Γερμανία. Προβλέψεις είναι δύσκολο να γίνουν. Ειδικά πρόχειρες και απλοϊκές, όπως λέγαμε και στην αρχή.
•