18ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣΤο προσφυγικό στο επίκεντροΤου Στράτου ΚερσανίδηΣτο προσφυγικό ζήτημα εστιάζει το φετινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης «Εικόνες του 21ου αιώνα», το οποίο ξεκίνησε χθες, Παρασκευή 11 Μαρτίου, και θα διαρκέσει έως την ερχόμενη Κυριακή 20 Μαρτίου.
Το αποκαλυπτικό αφιέρωμα «Πρόσφυγες: Απόδραση προς την ελευθερία», περιλαμβάνει 9 ταινίες και εμπλουτίζεται από τη συζήτηση, «Αποτυπώνοντας το προσφυγικό ζήτημα: Μέθοδοι, στόχοι, προκλήσεις και δεοντολογία», η οποία θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 16/3 στις 11 το πρωί στην αίθουσα Παύλος Ζάννας. Στη συζήτηση θα γίνει μια προσπάθεια προσέγγισης της μεγαλύτερης προσφυγικής ροής προς την Ευρώπη στη σύγχρονη Ιστορία.
Στη συνέντευξη Τύπου, η οποία πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη, ο διευθυντής του φεστιβάλ, κ. Δημήτρης Εϊπίδης, δήλωσε υπερήφανος για την επιτυχία του θεσμού, ο οποίος «ενηλικιώθηκε», όπως είπε χαρακτηριστικά. Όταν ρωτήθηκε για το πώς νιώθει, τώρα που ήρθε ο καιρός να παραδώσει τη σκυτάλη, είπε, χωρίς να μπορεί να κρύψει τη συγκίνησή του, πως είναι σαν να αποχωρίζεται την οικογένειά του.
Ο κ. Εϊπίδης αναφέρθηκε στο μεγάλο αριθμό των ελληνικών ντοκιμαντέρ που συμμετέχουν, 73 συνολικά, συγκρίνοντάς τον με τον αριθμό των συμμετοχών στην πρώτη διοργάνωση όταν είχαν κατατεθεί μόνον 7 ή 8! Αυτό, κατά την άποψή του, δείχνει το θετικό ρόλο που έπαιξε το φεστιβάλ στην αύξηση της ελληνικής παραγωγής ντοκιμαντέρ. Στάθηκε επίσης στο γεγονός πως, όταν ξεκίνησε, δεν υπήρχε εναλλακτική ενημέρωση, ένα κενό που ήρθε να καλύψει το φεστιβάλ.
Κατά τη διάρκεια της χθεσινής τελετής έναρξης, προβλήθηκε η ταινία «Αρμονία υγειονομικής ταφής: Μια συμφωνία του ανθρωπίνου πνεύματος» (Landfill harmony: A symphony of the human spirit) των Μπραντ Όλγκουντ και Γκρέιχαμ Τάουνσλι. Η ταινία αναφέρεται σε μια νεανική ορχήστρα η οποία χρησιμοποιεί όργανα φτιαγμένα εξ ολοκλήρου από σκουπίδια! Η Ορχήστρα της Ανακύκλωσης (Recycled Orchestra), όπως ονομάζεται, έχει έδρα την Κατέουρα, μια υποβαθμισμένη παραγκούπολη στην Παραγουάη, όπου οι άνθρωποι ζουν πλάι στα σκουπίδια.
Τρία είναι τα αφιερώματα του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Εκτός από το προαναφερθέν, για τους πρόσφυγες, τιμώνται δύο σημαντικοί σκηνοθέτες που τους χαρακτηρίζει ένα κοινό στοιχείο: η ανατρεπτική ματιά. Πρόκειται για το δανό, Γιον Μπανγκ Κάρλσεν και τον ιρλανδό, Μαρκ Κάζινς. Μάλιστα και οι δύο θα είναι παρόντες στη διοργάνωση, θα παρουσιάσουν τις ταινίες τους και θα συνομιλήσουν με το κοινό. Επιπλέον, ο πρώτος θα δώσει και διάλεξη (masterclass), την Τρίτη 15/3 στις 11 στην αίθουσα Παύλος Ζάννας, με τίτλο «Επινοώντας την πραγματικότητα».
Συνολικά θα προβληθούν 186 ταινίες από 47 χώρες από τις οποίες οι 17 είναι πρεμιέρες. Επιπλέον θα παρευρεθούν περίπου 210 επαγγελματίες του κινηματογράφου, δηλαδή παραγωγοί, σκηνοθέτες, διανομείς, δημοσιογράφοι κ.λπ.
Στο ελληνικό τμήμα αναδεικνύεται ο δυναμισμός της εγχώριας παραγωγής. Με ταινίες οι οποίες αποτυπώνουν με τόλμη τη σύγχρονη πραγματικότητα και τις κοινωνικές ζυμώσεις, οι έλληνες κινηματογραφιστές ενισχύουν την παρουσία τους και στο διεθνή χώρο.
Το τμήμα «Ανθρώπινα Δικαιώματα» πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη Διεθνή Αμνηστία και απονέμει βραβείο από ειδική κριτική επιτροπή για την καλύτερη ταινία.
Βραβείο επίσης απονέμεται από τη WWF Ελλάς στην καλύτερη ταινία του τμήματος «Περιβάλλον». Το ίδιο συμβαίνει, για πρώτη φορά από φέτος, και με το τμήμα «Καταγραφή της Μνήμης», όπου θα απονεμηθεί το βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες» από την Τηλεόραση της Βουλής των Ελλήνων.
Το πρόγραμμα συμπληρώνεται από τις ενότητες «Όψεις του Κόσμου», «Μικρές Αφηγήσεις», «Πορτρέτα», «Μουσική» και «Τέχνες».
Η εκδήλωση εμπλουτίζεται από την έκθεση φωτογραφίας «Εικόνες του Άλλου Εαυτού», την έκθεση ασπρόμαυρης ζωγραφικής «Μίλτος Σκούρας. Black and White Stories» και τη βίντεο – εγκατάσταση «Occupy, Resist, Produce».
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ Εβδομάδα κινηματογραφικού συνωστισμούΠραγματικός συνωστισμός για τους σινεφίλ η τρέχουσα εβδομάδα, καθώς εκτός από τον αριθμό (10) των ταινιών σημαντικό είναι και το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν.
«Ταξί στην Τεχεράνη» (Taxi) του Τζαφάρ Παναχί: Ο σκηνοθέτης στο ρόλο του οδηγού. Η κάμερα τοποθετημένη στην καμπίνα και το ταξί ξεκινά την περιπλάνηση του στους δρόμους της Τεχεράνης. Επιβάτες μπαίνουν και βγαίνουν, συζητούν, διαφωνούν, βιάζονται, απαιτούν. Με αυτήν την ταινία, ο διωκόμενος από το καθεστώς του Ιράν σκηνοθέτης, δίνει με ελαφρότητα και χιούμορ ένα πολύχρωμο πορτρέτο της πατρίδας του. Η ταινία δεν είναι απλά μια γνωριμία με καθημερινούς ανθρώπους αλλά και με τον τρόπο που ζουν οι άνθρωποι, με το τι κάνουν για να κερδίσουν χρήματα, ή με το πώς βλέπουν την κατάσταση στη χώρα τους. Τέλος, είναι μια πολιτική ματιά για την κατάσταση που επικρατεί στο Ιράν, για τη θανατική ποινή, για τη θέση των γυναικών, για τη δημοκρατία. Αιχμηρός και ενοχλητικός όπως πάντα, ο Παναχί σκηνοθετεί με έμπνευση και κέφι, κριτικάρει και με τον τρόπο του αγωνίζεται έχοντας απέναντί του την ακαμψία και το δογματισμό ενός θεοκρατικού καθεστώτος.
«Μικρή άρκτος» της Ελισάβετ Χρονοπούλου: Ένας άνδρας συλλαμβάνεται σε ένα ξενοδοχείο. Το σώμα μια κοπέλας μεταφέρεται με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο. Ο άνδρας ανακαλεί το παρελθόν. ‘Ετσι μαθαίνουμε τι έχει συμβεί, ποιος είναι και ποια είναι η κοπέλα. Το θαυμάσιο σκηνοθετικό τρικ, δηλαδή η μετατροπή της κάμερας σε υποκειμενικό βλέμμα του αφηγητή, δίνει στην ταινία μια ιδιαίτερη αισθητική προσέγγιση του θέματος. Έτσι παρακολουθούμε τα πάντα με τα μάτια του: τη σχέση του με την κοπέλα, τη γνωριμία τους, την καθημερινότητά τους, την τελική σκηνή. Μια σκληρή ταινία με ένα σκληρό θέμα. Η Χρονοπούλου αναμετριέται πρώτα απ’ όλα με την επιλογή της πρωτότυπης σκηνοθετικής της ματιάς και μετά με το ίδιο της το θέμα. Και τα πηγαίνει περίφημα κερδίζοντας το δύσκολο στοίχημα. Της αξίζουν συγχαρητήρια επειδή δεν επέλεξε το συμβατικό δρόμο αλλά το ρίσκο της δημιουργίας. Αυτά είναι η βάση της ιστορίας η οποία στο φινάλε κρύβει τη μεγάλη ανατροπή. Επειδή τότε καταλαβαίνουμε πως όλη την ώρα έχουμε μια εντελώς λανθασμένη εντύπωση για τα όσα συμβαίνουν ενώ τα πάντα είναι εντελώς διαφορετικά. Και πολύ πιο δραματικά από ό,τι νομίζαμε.
«Στις φλόγες του έρωτα» (El ardor) του Πάμπλο Φρέντρικ: Ο Κάι φτάνει σε ένα ράντζο, στη ζούγκλα του ποταμού Παρανά στην Αργεντινή. Εκεί ζει ο Ζοάο με την κόρη του, Βάνια. Κάποιοι άγνωστοι επιτίθενται στο ράντζο, σκοτώνουν τον Ζοάο και αρπάζουν τη Βάνια. Ο Κάι ξεφεύγει και προσπαθεί να σώσει την κοπέλα. Αλλά ποιοι είναι οι άνδρες οι οποίοι επιτέθηκαν στο ράντζο. Η ταινία ακολουθεί τους κώδικες του γουέστερν. Είναι μια ιστορία αγάπης και εκδίκησης αλλά με αναφορές στον αγώνα των ανθρώπων να προστατεύσουν τη φύση και έναν τρόπο ζωής που κινδυνεύει από το κέρδος. Μια πολύ ενδιαφέρουσα ταινία.
«Που να κάνετε την επόμενη εισβολή» (Where to invade next) του Μάικλ Μουρ: Ένα ανατρεπτικό ντοκιμαντέρ από το σκηνοθέτη που γνωρίζει πολύ καλά πως να κάνει έξυπνες, διασκεδαστικές και προκλητικές πολιτικές ταινίες. Ταξιδεύει σε διάφορες χώρες και εξερευνά τον τρόπο εμπλοκής των ΗΠΑ σε «ξένα χωράφια».
«Η τριλογία της απόκλισης: Αφοσίωση» (The divergent series: Collegian) του Ρόμπερτ Σβέντκε: Η Τρις και οι φίλοι της στο Σικάγο που βρίσκεται στα πρόθυρα του εμφυλίου. Βασισμένη στο τρίτο βιβλίο της λογοτεχνικής σειράς με τον ομώνυμο τίτλο.
«Το μυστικό του δικαστή» (L’ hermine) του Κριστιάν Βενσάν: Ο σκληρός δικαστής Ξαβιέ Ρασίν συναντά σε μια δίκη για φόνο, τη Μπιρζίτ, η οποία είναι ένορκος. Πριν έξι χρόνια την είχε συναντήσει και την είχε ερωτευτεί μυστικά.
«Ένα τραγούδι για το ηλιοβασίλεμα» (Sunset song) του Τέρενς Ντέιβις: Η Κρις, μεγαλώνει σε μια παραδοσιακή κοινότητα, στη Σκωτία, στις αρχές του 20ού αιώνα. Μια παθιασμένη κοπέλα η οποία έρχεται αντιμέτωπη με τα μεγάλα γεγονότα της Ιστορίας.
«Φελίξ και Μέιρα» (Felix and Meira) του Μαξίμ Ζιρού: Δύο εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι ερωτεύονται. Μια ταινία-ματιά στην αγάπη, την ελευθερία και τη θρησκευτική ταυτότητα.
«Η γυνή να φοβήται τον άνδρα» του Γιώργου Τζαβέλλα: Η πασίγνωστη ταινία του 1965 με τη Μάρω Κοντού και το Γιώργο Κωνσταντίνου, σε σύγχρονη επιχρωματισμένη κόπια.
«Zoolanter 2» του Μπεν Στίλερ: Αμερικάνικη κωμωδία.
Σινεφίλ