Οι Γερμανοί πολίτες μοιάζουν να εγκρίνουν την μέχρι τώρα στάση της καγκελαρίου τους, είναι όμως διχασμένοι
για το τι είδους κυβέρνηση θα ήθελαν πραγματικά από εδώ και πέρα
Ξενοφοβική προεκλογική αφίσα του ακροδεξιού AfD απευθύνεται στους κατοίκους της Κολωνίας, της Στουτγάρδης και του Αμβούργου ζητώντας «Περισσότερη ασφάλεια για τις γυναίκες και τις κόρες μας». Του Δημήτρη ΣμυρναίουΔιαβάζοντας τις τελευταίες δημοσκοπήσεις στη χώρα της η Ανγκέλα Μέρκελ θα πρέπει να φέρνει στο μυαλό της ένα σλόγκαν ανάλογο με εκείνο, που συνοδεύει συνήθως τα αλκοολούχα ποτά: «Καταναλώστε υπεύθυνα». Η δημοτικότητα της ίδιας φαίνεται να ανέβηκε ξανά το τελευταίο διάστημα, αλλά αυτό δεν αντανακλάται και στα ποσοστά του κόμματός της. Με ένα ποσοστό δημοφιλίας στο 50% η γερμανίδα καγκελάριος βρίσκεται 37 ολόκληρες μονάδες μπροστά από τον σοσιαλδημοκράτη αντικαγελάριο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, του οποίου η πολιτική ακτινοβολία μοιάζει ανύπαρκτη. Δεν είναι σύμπτωση ότι επανέρχονται στο προσκήνιο σενάρια για επιστροφή στη γερμανική πολιτική σκηνή του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου και συντρόφου του, Μάρτιν Σουλτς, ως τη μοναδική ελπίδα για να ηγηθεί το 2017 της προσπάθειας των Σοσιαλδημοκρατών να μην καταποντιστούν στις εθνικές εκλογές. Το «παράδοξο» της υπόθεσης είναι ότι η Μέρκελ προηγείται με 38% έναντι 36% του Γκάμπριελ και στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων της σοσιαλδημοκρατίας. Αυτοί που έχουν κατά καιρούς βαλθεί να «ξεγράψουν» την Μέρκελ θα πρέπει συνεπώς να συνεχίσουν να κάνουν υπομονή.
Αλλά ποιός είναι το κόμμα;Το πρόβλημα όμως της γερμανίδας καγκελαρίου είναι ότι ηγείται ενός κόμματος που μοιάζει να μην μπορεί να την ακολουθήσει, που όπως λένε κάποιοι μερικές φορές μοιάζει να μην της ...ταιριάζει καν. Μόλις 35% δηλώνει ότι εμπιστεύεται σήμερα τη Χριστιανοδημοκρατία και αυτό προφανώς δεν είναι τυχαίο. Η μέχρι τώρα στάση της Μέρκελ μοιάζει συχνά πιο κοντινή στους Πράσινους ή ακόμα και σε κάποιους σοσιαλδημοκράτες, που σε τοπικό επίπεδο έχουν φροντίσει να χαράξουν μια διαφορετική πορεία από την κεντρική ηγεσία του SPD στο Βερολίνο, που θυμίζει το επικίνδυνο «ζικ-ζακ» ενός πιωμένου οδηγού σε κακοφωτισμένο τη νύχτα δρόμο. Χαρακτηριστικό ήταν το σχόλιο ενός γνωστού συντηρητικού αρθρογράφου στη «die Welt» της περασμένης Τετάρτης, ο οποίος λίγο πολύ υποστήριζε ότι αν το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα λειτουργούσε μόνο με βάση το ένστικτο της αυτοσυντήρησης θα έπρεπε να εγκαταλείψει σήμερα το μεγάλο συνασπισμό, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τη λεηλασία δικών του παλιότερων θέσεων από τη Μέρκελ. Ο ίδιος αρθρογράφος κατηγορούσε την καγκελάριο ότι είναι υπεύθυνη για την άνοδο των πολιτικών εκπροσώπων της ακροδεξιάς, αφού αυτή ενοχοποίησε τις κλασσικές δεξιές θέσεις σπρώχνοντας πολλούς χριστιανοδημοκράτες σε ξένες αγκαλιές. Προφανώς ο συγκεκριμένος κύριος θα πρέπει να θαυμάζει τους κυρίους Σαμαρά, Μπαλτάκο αλλά και τον διάδοχο τους Κυριάκο Μητσοτάκη... Και φαίνεται να αγνοεί ότι σε μια σειρά από χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, όπως η Αυστρία παλιότερα και η Σλοβακία μόλις πριν από μια εβδομάδα ήταν η υιοθέτηση από την Χριστιανοδημοκρατία ή ακόμα και την Σοσιαλδημοκρατία ξενοφοβικών λαϊκιστικών θέσεων που φούσκωσε τα πανιά των μιλιταριστών νεοφασιστών.
Είναι αναμφίβολα ξεκάθαρο ότι το προσφυγικό έχει αλλάξει τη χώρα. Για την «τρίτη Γερμανική Δημοκρατία» έκανε λόγο το κύριο άρθρο του τελευταίου έντυπου «der Spiegel».
Σήμερα μια άλλη χώραΗ Γερμανία έχει μοιραστεί στα δύο, έχει διχαστεί βαθιά, όπως δείχνουν και τα διαρκώς αυξανόμενα ποσοστά της ρατσιστικής «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» AfD. Το πιο συντηρητικό κομμάτι των ψηφοφόρων της παραδοσιακής Δεξιάς δείχνει να αναζητά καταφύγιο εκεί, την ώρα που ένα μεγάλο τμήμα του μεσοαστικού χώρου ελπίζει ότι ο ρεαλισμός και η συχνά φαινομενική μόνο ψυχραιμία της Μέρκελ θα βρουν στο τέλος την δικαίωσή τους.
Οι εκλογές της ερχόμενης Κυριακής σε Ρηνανία-Παλατινάτο, Βάδη-Βουρτεμβέργη και Σαξωνία-Ανχαλτ αναμένεται ότι θα επιβεβαιώσουν αυτές τις τάσεις, τηρουμένων των αναλογιών που επιτρέπουν οι εκάστοτε τοπικές ιδιαιτερότητες. Η σοσιαλδημοκράτης Μαλού Ντράιερ στη Ρηνανία-Παλατινάτο, αλλά και ο Πράσινος Βίνφριντ Κρέτσμαν στη Βάδη-Βουτεμβέργη δείχνουν πολύ πιο κοντά στα «λογικά» επιχειρήματα της Μέρκελ από ότι οι Χριστιανοδημοκράτες αντίπαλοί τους. Και πιθανώς αυτό θα τους δώσει και την πρώτη θέση την Κυριακή. Κερδισμένοι πάντως -και σε αυτή την πρόβλεψη συνηγορούν όλοι- θα είναι οι ακροδεξιοί της AfD, τους οποίους μάλιστα αποφάσισαν να διώξουν από την ομάδα τους στο Ευρωκοινοβούλιο ως «ακραίους» οι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές, οι οποίοι συγκεντρώνουν τις «εθνοκεντρικές» ομάδες της Ευρώπης με πρώτους και καλύτερους τους Βρετανούς «Τόρις».
Η ίδια η καγκελάριος φάνηκε πάντως να είναι έτοιμη για ένα εκλογικό αποτέλεσμα την Κυριακή, που δεν θα είναι ιδιαίτερα κολακευτικό για το κόμμα της. Χαρακτηριστικά δήλωσε ότι δε μπορούμε να αλλάξουμε τις ημερομηνίες των εκλογών, αν αυτές τυχαίνει να συμπίπτουν χρονικά με κάποιες έκρυθμες καταστάσεις, όπως το προσφυγικό και οι «παρενέργειές» του στην σύνοδο κορυφής της περασμένης Δευτέρας. Η κυρία Μέρκελ γνωρίζει επίσης, ότι η παράταση που πήρε την περασμένη Δευτέρα μπορεί να λήξει οριστικά στις 18 Μαρτίου με το τέλος του επόμενου προγραμματισμένου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ρωγμές στον κυματοθραύστηΑν δηλαδή οριστικοποιηθούν ο διχασμός στην Ευρώπη που γεμίζει μέρα με τη μέρα και με πιο πολλά συρματοπλέγματα και η απομάκρυνση από κοντά της μιας σειράς χωρών, που μέχρι πρότινος θεωρούντο «του χεριού του Βερολίνου», αν η συμφωνία με την Τουρκία αποδειχτεί «κούφια», φέρνοντας μόνο ακόμα περισσότερες «υποχρεώσεις» απέναντι σε μια αυταρχικότερη Αγκυρα, χωρίς κανένα αντικρυσμα, τότε οι συμπάθειες προς το πρόσωπο της δεν θα αρκούν για να την βγάλουν από το αδιέξοδο. Για να μην αναφερθούμε και στο ενδεχόμενο οι συμπάθειες να αρχίσουν πάλι να υποχωρούν...
Μπορεί κανείς να διαφωνεί με την ιδεολογία ή την προηγούμενη στάση της Μέρκελ. Μπορεί να την κατηγορήσει ότι δεν κατάφερε να μετουσιώσει το σύνθημά της «θα τα καταφέρουμε» σε ένα συμπαγές κοινωνικό-πολιτικό μέτωπο ικανό να αντέξει σε κάθε είδους πίεση. Δεν πρέπει να ξεχνά όμως ότι και η ίδια μεγάλωσε πίσω από ένα τείχος, ονειρευόμενη πάντα την «απέναντι πλευρά» την οποία δεν είχε γνωρίσει. Μπορεί να ήταν κι αυτός ένας λόγος, που στο προσφυγικό λειτούργησε σε μεγάλο βαθμό ως κυματοθραύστης απέναντι σε ακραίες θέσεις, όχι μόνο μέσα στην Γερμανία, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μια φωνή λογικής σε ένα κόσμο παράλογων επιχειρημάτων από νοσταλγούς τειχών, χαντακιών, νεκρών ζωνών και ηλεκτροφόρων συρμάτων. Αν ο κυματοθραύστης «χαθεί» τότε οι εξελίξεις θα είναι καταιγιστικές και σίγουρα αδύνατο να προβλεφθούν. Ηδη οι συνέπειες από τις πρώτες «ρωγμές» του μας δίνουν μια μικρή ιδέα για το τι μας περιμένει...