Λίγοι θα φανταζόντουσαν πριν από λίγο καιρό ότι η προσφυγική κρίση θα μπορούσε να συνδεθεί τόσο άμεσα με την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος.
Ο κομβικός ρόλος που απέκτησε η Άγκυρα, όμως, στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης επέτρεψαν σε Ερντογάν και Νταβούτογλου να θέσουν επί τάπητος το ζήτημα του «ξεπαγώματος» των πέντε ενταξιακών κεφαλαίων, που η Κυπριακή Δημοκρατία κρατά «στο ψυγείο» μέχρι η Τουρκία να εναρμονιστεί πλήρως με τις υποχρεώσεις της απέναντι στη Λευκωσία.
Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, ο Νίκος Αναστασιάδης δέχτηκε αρκετές πιέσεις, τόσο από τον Ντόναλντ Τουσκ όσο και από τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, προκειμένου να άρει η Λευκωσία ορισμένες από τις αντιρρήσεις της και να επιτευχθεί άνοιγμα των κεφαλαίων της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας, έτσι ώστε να επιτευχθεί η ολοκλήρωση της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας για το προσφυγικό.
Ο κύπριος πρόεδρος ξεκαθάρισε, σε όλους τους τόνους, ότι η Λευκωσία δεν έχει κανένα πρόβλημα να «ξεπαγώσει» τα πέντε κεφάλαια, αρκεί, όμως, η Τουρκία να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι ενός κράτους – μέλους της ΕΕ και, κυρίως, να ανοίξει τα αεροδρόμια και τα λιμάνια της σε κυπριακά αεροσκάφη και πλοία.
Από την πλευρά του, ο Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε ότι η Τουρκία δεν μπορεί να παραμείνει όμηρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και επιχείρησε να εξασφαλίσει ότι η ενταξιακή πορεία της Άγκυρας θα προχωρήσει ακόμα κι αν μελλοντικό δημοψήφισμα για την επίλυση του Κυπριακού ναυαγήσει «με υπαιτιότητα των Ελληνοκυπρίων».
Εν τω μεταξύ, σε στασιμότητα βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις Αναστασιάδη – Ακιντζί, καθώς τον Μάιο διεξάγονται οι βουλευτικές εκλογές στην Κυπριακή Δημοκρατία. Η πρόβλεψη είναι πως αμέσως μετά οι δύο ηγέτες θα ξανακαθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, προκειμένου να κλείσουν τα ανοιχτά μέτωπα, με πρόθεση να επισπεύσουν τις διαδικασίες διεξαγωγής δημοψηφίσματος.
Ο τουρκοκύπριος ηγέτης, πάντως, κατηγόρησε την ελληνοκυπριακή πλευρά ότι επιχειρεί να παρακάμψει τους Τουρκοκύπριους και να συνομιλήσει απευθείας με την Τουρκία. Σε γραπτή δήλωση, που έδωσε στη δημοσιότητα την Πέμπτη, ο Μουσταφά Ακιντζί αναφέρει ότι «δεν θα πραγματοποιηθεί η πρόθεση της ελληνοκυπριακής πλευράς να βγάλει από τη μέση την ″Τουρκική Δημοκρατία Βορείου Κύπρου″ (ΤΔΒΚ) και να κάνει συνομιλητή την Τουρκία».
Πρόσθεσε, επίσης, ότι σε «μια τέτοια κατάσταση, δεν μπορεί να υπάρξει λύση. Η λύση θα βρεθεί στην Κύπρο από τους Κύπριους». Λόγω της προσφυγικής κρίσης, συνέχισε, η ΕΕ έχει ανάγκη τη βοήθεια της Τουρκίας και αυτό έχει δημιουργήσει την πιθανότητα νέων ανοιγμάτων, όσον αφορά την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας και έχει επαναφέρει στο προσκήνιο το θέμα των υπό συζήτηση κεφαλαίων και των (τουρκικών) λιμανιών.
Η ΤΔΒΚ, ανέφερε, από παλιά υποστηρίζει την πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και την διεύρυνση των σχέσεων με την Ένωση σε αυτό το πλαίσιο. «Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι, εάν το Κυπριακό παραμείνει άλυτο, μπορεί να αποτελέσει και έναν περιορισμό σε αυτό. Η λύση του Κυπριακού θα εκτονώσει σε κάποιο βαθμό τις σχέσεις (με την ΕΕ), καθώς υπάρχουν πολλά εμπόδια μπροστά στην υποψηφιότητα της Τουρκίας», σημείωσε.
Ο Μουσταφά Ακιντζί χαρακτήρισε λάθος να θεωρείται ότι θα εγκαταλειφθούν οι αρχές, που για χρόνια φυλάσσονται από την Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους, όσον αφορά το άνοιγμα κεφαλαίων. Αυτοί που πιστεύουν ότι οι Τουρκοκύπριοι θα αφεθούν εκτός της διαδικασίας λύσης, «βλέπουν όνειρο», είπε.
Όπως είναι τα πράγματα αυτή τη στιγμή, η Κύπρος αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο πολιτικών διεργασιών και ζυμώσεων, που ξεπερνούν τα στενά πολιτικά όρια του Κυπριακού προβλήματος. Είναι πιθανόν οι Ευρωπαίοι να πιέσουν για άμεση λύση του προβλήματος, προκειμένου να ξεπεραστούν τα εμπόδια με την Άγκυρα και να διευκολυνθεί η διαχείριση της προσφυγικής κρίσης.
Στέλλα Βρεττού