Οι αντιδράσεις πολιτικών και ΜΜΕ της Γερμανίας μετά τις επιθέσεις στις Βρυξέλλες ήταν ποικίλες,
αλλά αναμενόμενες με βάση και την προϊστορία του καθενός. Η ανησυχία μεγαλώνει, οι εκκλήσεις
για περισσότερη αστυνόμευση πολλαπλασιάζονται, αλλά οι φωνές που καλούν για ψυχραιμία
δεν είναι ευτυχώς λίγες
Πρόσφυγες καλωσορίζουν πρόσφυγες στο Βερολίνο Του Δημήτρη Σμυρναίου«Η Γαλλία βρίσκεται από τον περασμένο χρόνο σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Πιστεύει κανείς στα αλήθεια, ότι από τότε έχει εξαλειφθεί ο κίνδυνος μιας νέας επίθεσης;» αναρωτιόταν την Τετάρτη η αριστερή «tageszeitung» στο σχόλιο της επόμενης μέρας μετά τις επιθέσεις στις Βρυξέλλες. Ο τίτλος εξίσου εύγλωττος «Την ελευθερία μπορείς να την υπερασπιστείς μόνο με ελευθερία» γράφει η εφημερίδα, σημειώνοντας ότι το να κρατήσει κανείς την ψυχραιμία του και τη νηφαλιότητά του κάθε άλλο παρά απλό είναι, αλλά είναι και ο μόνος τρόπος για να μην δικαιώσει κανείς τους φανατικούς δολοφόνους.
Ωστόσο η θεώρηση αυτή μάλλον δεν είναι πλειοψηφική στον γερμανικό Τύπο, όπως και σε μια ανήσυχη κοινωνία, μετά από το «πολεμικό κλίμα» των τελευταίων ημερών. Η αλήθεια είναι ότι και η ίδια η καγκελάριος Μέρκελ προσπάθησε να αποφύγει βεβιασμένες και πανικόβλητες αντιδράσεις και έκανε και αυτή λόγο για «τις ελεύθερες κοινωνίες που θα αποδειχτούν ισχυρότερες των τρομοκρατών». Η γερμανίδα πολιτικός μίλησε για την αποφασιστικότητα και την ενότητα των Ευρωπαίων, που αισθάνονται πιο κοντά ο ένας στον άλλον μετά από τις βομβιστικές επιθέσεις. Μόνο που αυτό ακουγόταν κάπως σαν μαύρο χιούμορ, την ώρα που οι αρχές στη χώρα της έκλειναν, έστω και προσωρινά, τα σύνορα με το Βέλγιο και έκοβαν τα δρομολόγια των τρένων προς τις Βρυξέλλες.
Η Bild το αίμα, η Welt τις προφητείεςΗ γερμανική κοινωνία φοβάται ακόμα περισσότερο μετά την περασμένη Τρίτη και έχοντας την εμπειρία κάποιων μυστηριωδών ματαιώσεων δημόσιων εκδηλώσεων τους τελευταίους μήνες και σε διάφορες πόλεις της χώρας, εξαιτίας πληροφοριών για ένα ενδεχόμενο τρομοκρατικό χτύπημα, οργιάζουν τώρα αυτοί που προεξοφλούν ότι μπορεί ο επόμενος στόχος να είναι μια γερμανική πόλη. Και ο συντηρητικός Τύπος φρόντισε να ενισχύσει αυτές τις ανησυχίες του απλού Γερμανού, αλλά και να τον προετοιμάζει για αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας, που αυτόματα θα σημάνουν περιορισμό των ατομικών του ελευθεριών. Κεντρικό επιχείρημα για να πειστούν οι πολίτες ότι θα πρέπει να ανεχτούν περισσότερη αστυνομοκρατία αποτέλεσαν οι συστηματικές επιθέσεις προς τις βελγικές αρχές ασφαλείας, που φάνηκαν ανίκανες να προβλέψουν και να αποτρέψουν το κακό.
«Πρωτοπόρες» σε αυτή την κατεύθυνση αποδείχτηκαν φυσικά οι εφημερίδες του ομίλου Springer, Bild & Welt. Αφθονος τρόμος, από τη μια, και ανοιχτές κατηγορίες προς τους Βέλγους, από την άλλη, που «επιτρέπουν τέτοιες καταστάσεις στο Μόλενμπεεκ και αναγκάζουν και τους υπόλοιπους Ευρωπαίους να υφίστανται τις συνέπειες». Και όλα αυτά με συνοδευτικό τις υποφώσκουσες προφητείες για αιματοχυσίες και στη Γερμανία.
Ετσι, λοιπόν, οι διαβεβαιώσεις ότι «η ανοιχτή κοινωνία θα κερδίσει» ακούγονται αστείες την ώρα που μια σειρά από πολιτικούς της κυβέρνησης με πρώτο και καλύτερο τον αρμόδιο υπουργό Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ έθεσαν θέματα όπως η καλύτερη συνεργασία μυστικών υπηρεσιών, η συλλογή στοιχείων για τις κινήσεις πολιτών μέσα στο ημιθανές Σένγκεν, η ενίσχυση των «υποχρηματοδοτούμενων» υπηρεσιών ασφαλείας. Χαρακτηριστικότερη όλων η φράση του υπουργού: «Η προστασία των προσωπικών δεδομένων είναι ωραία, αλλά σε καιρούς κρίσης όπως ο σημερινός, προτεραιότητα έχει η ασφάλεια».
Η χαρά του ακροδεξιούΥπήρξαν φυσικά και αυτοί, που έδειξαν σχεδόν να το... απολαμβάνουν, αφού τέτοιες επιθέσεις τους δίνουν άλλοθι για να ταυτίζουν το ισλάμ με την τρομοκρατία και να ζητούν την... αποπομπή του από την Ευρώπη. Οι εκπρόσωποι της ακροδεξιάς «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» από τις πρώτες στιγμές μετά την επίθεση στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών έδειξαν τις διαθέσεις τους με κάποια εμετικά tweets, κάνοντας λόγο για δικαίωση των θέσεων τους. Η αλήθεια είναι ότι ευτυχώς έλαβαν απαντήσεις από μεγάλη μερίδα του Τύπου, όπως εκείνο το σχόλιο του περιοδικού Spiegel: «Το να προσπαθείς να εκμεταλλευτείς αυτή την τραγωδία, για να δικαιώσεις την πολιτική σου ενάντια στους πρόσφυγες είναι αξιολύπητο. Αλλά η ανοιχτή κοινωνία πρέπει να μπορεί ανεχτεί και τη βλακεία και τη μικροψυχία». Η ίδια εφημερίδα υπενθύμιζε επίσης ότι «οι ανοιχτές πόρτες για εκείνους που χρήζουν προστασίας είναι ο πυρήνας της ανοιχτής κοινωνίας».
Συμπερασματικά, λοιπόν, θα μπορούσε να πει κανείς ότι λίγο πολύ οι αντιδράσεις ήταν αναμενόμενες. Η Ακροδεξιά θεωρεί ότι η τρομολαγνεία μπορεί να φουσκώσει κι άλλο τα πανιά της και κυρίως να ενισχύσει τις θέσεις της για τα σφραγισμένα σύνορα με αφορμή το προσφυγικό. Αλλά οι φωνές της λογικής και οι εκκλήσεις για αποφυγή πανικού και αυτο-ακρωτηριασμού της δημοκρατίας ήταν και πολυάριθμες και αρκετά δυνατές για να μην περάσουν απαρατήρητες.
Κραυγή αγωνίας για το προσφυγικόΑυτές που προς το παρόν δείχνουν να μην μπορούν να ακουστούν είναι οι φωνές εκείνων που προειδοποιούν για το πόσο προβληματική αποδεικνύεται σταδιακά η συμφωνία της 18ης Μαρτίου μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας για το προσφυγικό. Ο Γκύντερ Μπούρκχαρντ, επικεφαλής της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Pro Asyl» την αποκάλεσε σε σχόλιο του στην εφημερίδα της Αριστεράς «Neues Deutschland», «Ντροπή για την Ευρώπη» αφού καταπατά το προσφυγικό δίκαιο και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο Μπόυρκχαρντ γράφει χαρακτηριστικά ότι με τη συμφωνία αυτή «η Ελλάδα μετατρέπεται σε αποθήκη ασύλου της ΕΕ και η Τουρκία σε προθάλαμό της. Πρόκειται για μια ηθική και νομική κήρυξη πτώχευσης. Από την Ευρώπη των αξιών περάσαμε στην Ευρώπη των φραχτών. Και αυτό αποτελεί μια στροφή 180 μοιρών στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ενωσης».