Η συζήτηση εκτός ημερήσιας διάταξης στη Βουλή βοήθησε, ως φαίνεται, στην αποσαφήνιση της γραμμής που θα ακολουθηθεί από τη ΝΔ το επόμενο διάστημα. Η επιλογή, σταθερά πια, της θέσης για προσφυγή άμεσα στις κάλπες θα επηρεάσει ευθέως το πολιτικό κλίμα προσδίδοντάς του οξύτητα, ενώ βαθμιαία θα υποχρεώσει και τις ενδιάμεσες, τις κεντρώες πολιτικές δυνάμεις να τοποθετηθούν.
Η ΝΔ, ωστόσο, πήρε αυτή την πρωτοβουλία, χωρίς να έχει μελετήσει ιδιαίτερα τις συνέπειές της και χωρίς να έχει εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις επιτυχίας της. Μέχρι πριν από λίγο καιρό η νέα ηγεσία της ΝΔ έδειχνε, σταθερά, να μη βιάζεται να θέσει ζήτημα εκλογών. Και διότι το κόμμα ήταν ανέτοιμο προγραμματικά, πολιτικά και οργανωτικά, αλλά και διότι ήταν πολύ κοντά η αρνητική εμπειρία της κοινωνίας από την προηγούμενη διακυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, που είχε καθαρά και σταθερά αποδοκιμασθεί. Δεν μπορεί να απεξαρτηθεί από το πρόσφατο παρελθόν της, το οποίο την βαραίνει πάντα και είναι αυτό που την καθηλώνει σε χαμηλά δημοσκοπικά επίπεδα. Δεν της επιτρέπει να γίνει το κέντρο προσέλευσης όλης της φθοράς της κυβέρνησης και ειδικά του ΣΥΡΙΖΑ, αν και είναι μεγάλη και αυξανόμενη.
Οι αιτίες της επιλογήςΤι είναι αυτό, λοιπόν, που ώθησε τον κ. Κ. Μητσοτάκη να εγκαταλείψει την πολιτική τού ώριμου φρούτου και να απαιτεί άμεσα εκλογές; Το πρώτο που μπορεί να σκεφτεί κανείς, είναι η ανάγκη συσπείρωσης του κόμματός του και ισχυροποίησης της νέας ηγεσίας του, διότι και τα δύο αυτά θέματα έπασχαν φανερά. Το δεύτερο, είναι ότι τα στηρίγματα της ΝΔ ή κάποια στελέχη της έχουν κάθε λόγο να επείγονται να εμποδίσουν το σχεδιασμό της κυβέρνησης για την εκκαθάριση του παρελθόντος και σύγκρουση με συγκεκριμένα συμφέροντα. Τρίτος λόγος, θα μπορούσε να είναι το δημοσκοπικό προβάδισμα που διαθέτει και το μείζον πρόβλημα συσπείρωσης των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Ο τέταρτος λόγος είναι ότι υπό την πίεση της εκκρεμότητας της αξιολόγησης και του συνεχώς εντεινόμενου προσφυγικού προβλήματος η ΝΔ εκτιμά ότι η κυβέρνηση είναι ευάλωτη.
Με τις απαντήσεις τόσο της κυβέρνησης όσο και του ΣΥΡΙΖΑ στο αίτημα των εκλογών η ΝΔ κατηγορείται ότι με τη θέση της αυτή ταυτίζεται με τα συμφέροντα, τη διαπλοκή. «Οι μόνοι που ενδιαφέρονται για άμεσες εκλογές, είναι αυτοί που έχουν να αποτρέψουν τη νομοθέτηση κανόνων για τη θωράκιση της διαφάνειας και του δημόσιου συμφέροντος.
Επιλογή μέγιστης οξύτηταςΟ κ. Μητσοτάκης θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικός και να μην ταυτίζει την πολιτική του με αυτά τα σχέδια», παρατήρησε η Όλγα Γεροβασίλη, εκπρόσωπος της κυβέρνησης. Στο ίδιο μήκος κύματος το Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρθηκε σε «φτηνά επικοινωνιακά κόλπα», ενώ τόνισε ότι το αίτημα των εκλογών «απαντά στις επιθυμίες της διαπλοκής και είναι άλλο ένα δείγμα της πολιτικής γύμνιας και του στρατηγικού αδιεξόδου της ΝΔ».
Ας προχωρήσουμε, όμως, πιο πέρα την ανάλυσή μας. Την ίδια στιγμή που η ΝΔ υπολογίζει στη δύσκολη κατάσταση της κυβέρνησης υπό την πίεση αξιολόγησης και προσφυγικού, γνωρίζει εξ ίσου καλά ότι, όπως εξελίσσονται και τα δύο αυτά μέτωπα ως τώρα, δεν προσφέρονται για το σχέδιό της. Απαιτείται πλήρες αδιέξοδο στην αξιολόγηση, με ανάλογες καταστάσεις όπως του περσινού καλοκαιριού και έκρυθμη κατάσταση του προσφυγικού, εκτός ελέγχου.
Ούτε το ένα, όμως, ούτε το άλλο είναι πιθανή εξέλιξη, και αυτό υποχρεώνει στην επιλογή από την πλευρά της ΝΔ, της μέγιστης οξύτητας απέναντι στην κυβέρνηση, και ιδίως τον ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτή η εκβίαση, ωστόσο, των εξελίξεων από τη ΝΔ, κάτι που επισημαίνεται ως άποψη και από τους πιο σημαντικούς φιλοκυβερνητικούς αναλυτές, μπορεί να φέρει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα, να ευνοήσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Αν η αξιολόγηση, που είναι και το πιο πιθανό, προχωρήσει και αν το προσφυγικό αποκτήσει σιγά σιγά την κανονικότητά του, σε ένα περιβάλλον που δεν είναι καθόλου ξενοφοβικό, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες πολλών κέντρων, τότε μπορεί το σχέδιο της ΝΔ να μείνει μετέωρο, καθώς δεν διαθέτει στηρίγματα στο εξωτερικό, πρώτα απ’ όλα.
Και τότε είναι δυνατόν να συμβεί αυτό ακριβώς που φοβούνται οι δυνάμεις του συστήματος, που δίνουν αγώνα ζωής και θανάτου και υποχρεώνουν τον κ. Μητσοτάκη να θέσει θέμα εκλογών, να εκβιάσει τις εξελίξεις: η κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ να ξεφύγει από τον κλοιό της τρέχουσας συγκυρίας και να μπορέσει να κυβερνήσει, οπότε η τελική αναμέτρηση θα γίνει στο μέλλον και υπό άλλες συνθήκες. Εν τω μεταξύ, η ΝΔ, με την επιλογή του υψηλού ρίσκου, θα έχει αχρηστεύσει χρήσιμα όπλα και θα έχει χάσει μέρος του κύρους της στις κοινωνικές δυνάμεις που εκπροσωπεί και ιδίως τα δυναμικά στηρίγματά της.
Η διαπραγμάτευσηΣτο μέτωπο της διαπραγμάτευσης εξακολουθεί να υπάρχει ασάφεια. Ένα βήμα φαίνεται ότι έγινε την Παρασκευή κατά τη συνεδρίαση του Euroworking Group. Την ελπίδα η διαπραγμάτευση για την πρώτη αξιολόγηση να ολοκληρωθεί έως τις 12 Απριλίου, εξέφρασε ανώτερος αξιωματούχος των Βρυξελλών, μετά την τηλεδιάσκεψη. O ίδιος πρόσθεσε ότι η πορεία των συζητήσεων και ο χρόνος ολοκλήρωσής τους εξαρτάται από την «πολιτική βούληση». Άλλωστε, κατά την τηλεδιάσκεψη του EWG υπήρξε, πρόσθεσε, «ευρεία συναίνεση» ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εκκρεμών ζητημάτων μπορεί να διευθετηθεί εύκολα, εφόσον υπάρξει πολιτική βούληση. Παράλληλα, ο ίδιος Ευρωπαίος αξιωματούχος, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΜΠΕ, διευκρίνισε πως έχουν απομείνει «πολύ λίγα σημεία», τα οποία ενέχουν τεχνικές δυσκολίες.
Σύγκλιση Αθήνας-ΕυρωπαίωνΕν τω μεταξύ, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν, Αλεξάντερ Βίντερσταϊν, δήλωσε ότι το κουαρτέτο θα επέστρεφε στην Αθήνα στις 2 Απριλίου, προκειμένου να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες από αύριο Δευτέρα. Σε ερώτηση για το εάν υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών και του ΔΝΤ στα δημοσιονομικά μέτρα και στους δημοσιονομικούς στόχους, αρκέστηκε να σημειώσει ότι η Κομισιόν επιθυμεί η συμφωνία τού Αυγούστου «να εφαρμοστεί πλήρως και πιστά, βασισμένη σε μια δίκαιη αξιολόγηση».
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραμένει προσηλωμένη στους όρους τής συμφωνίας του Αυγούστου» όσον αφορά το ελληνικό πρόγραμμα, δήλωσε, συμπληρώνοντας πως η Επιτροπή εργάζεται σκληρά για να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος.
Ουσιαστική πρόοδο στην εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος και πνεύμα συνεργασίας των ελληνικών αρχών διαπίστωσε, από την πλευρά του, ο Ιταλός ευρωβουλευτής Ρομπέρτο Γκουαλτιέρι εκ μέρους της ομάδας εργασίας του Ευρωκοινοβουλίου, κρίνοντας κρίσιμο να ολοκληρωθεί εγκαίρως η αξιολόγηση, για να ξεκινήσει η συζήτηση για το χρέος. Εκτίμησε πως «υπάρχει συναντίληψη Ελλάδας και ευρωπαϊκών θεσμών στο δημοσιονομικό κενό». Σημειώνεται ότι ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε τονίσει ότι «μια έγκαιρη συμφωνία για το χρέος ανοίγει τον δρόμο για την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα», κατά την επαφή που είχε με την αντιπροσωπεία της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωκοινοβουλίου.
Παύλος Κλαυδιανός Αντισχέδιο στο εμπόριο φόβου Το προσφυγικό είναι ένας συνεχής πειρασμός για πολλούς, που ανοίγει την όρεξη για πολιτικά σχέδια είτε υπονόμευσης της κυβέρνησης είτε ενίσχυσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Τις τελευταίες μέρες, βαθμιαία, στον Τύπο, ιδίως τον ηλεκτρονικό, τα ρεπορτάζ από χώρους προσφύγων, κατά κανόνα, είναι όλο και περισσότερο κινδυνολογικά. Τώρα τα ρεπορτάζ δεν τροφοδοτούνται από καλόκαρδους συνταξιούχους που σπεύδουν να συνεισφέρουν στους πρόσφυγες από το υστέρημά τους, από πολίτες που πήραν ακόμη και στο σπίτι τους οικογένειες προσφύγων με μικρά παιδιά. Τώρα, οι ρεπόρτερ ρωτούν τους κατοίκους κοντινών συνοικιών ή χωριών με καταυλισμούς προσφύγων πόσο φοβούνται, πόσο κινδυνεύουν τα βράδια τα κορίτσια τους στο δρόμο από το ενδεχόμενο βιασμών από πρόσφυγες κ.τ.λ. κ.τ.λ. Συγχρόνως, διογκώνονται περιστατικά που γεννά η έλλειψη ελπίδας, ο συνωστισμός, οι ελλείψεις και οι κακουχίες. Οι συγκρούσεις μεταξύ προσφύγων διαφορετικών εθνοτήτων, επίσης, διογκώνονται από τα μίντια.
Οι δυνάμεις αυτές εκτιμούν ότι το προσφυγικό, παρά τις ανυπέρβλητες δυσκολίες του, τα προβλήματα που δημιουργεί στην κυβέρνηση, ιδίως στην επαφή του με την κοινωνία, δεν μπόρεσε να ανατρέψει την κατάσταση και να αποδιαρθρώσει το κράτος, κάτι που θα χρεωνόταν απ’ ευθείας η κυβέρνηση, να στρέψει τους πολίτες εναντίον τους. Αντίθετα, η γραμμή της κυβέρνησης για επίδειξη αλληλεγγύης προς τους πρόσφυγες, με όποιο τρόπο μπορεί ο καθένας και η καθεμία έγινε αποδεκτή από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Εφαρμόζουν, λοιπόν, τώρα ένα δεύτερο σχέδιο, πολύ πιο επικίνδυνο, διότι δεν διευκολύνει απλώς την ΝΔ, αλλά ανοίγει συγχρόνως δρόμο στην ακροδεξιά και τη φασιστική δεξιά. Ποιος δεν το βλέπει;
Η απάντηση πρέπει να είναι άμεση και πολύ καλά οργανωμένη. Η κυβέρνηση οφείλει να κινητοποιήσει κάθε υπηρεσία, κάθε δυνατότητα και χωρίς αργοπορία, με σχέδιο που να προβλέπει, να παρεμβαίνει έγκαιρα. Δεν το έκανε μέχρι τώρα με επάρκεια. Όμως, τη μεγάλη μάχη πρέπει να τη δώσουν οι πολίτες. Όχι μόνο οι αριστεροί και οι αριστερές, όχι μόνο οι Συριζαίοι και οι Συριζίτισσες αλλά πολίτες κάθε ευαισθησίας για το προσφυγικό. Να καλυφθούν παντού τα κενά, να κάνουν ανθρώπινη τη ζωή των προσφύγων, να απορροφηθούν οι οξύτητες και τα περιορισμένα περιστατικά βίας.
Να δουλέψουμε έτσι που να προετοιμάζουμε από τώρα και τη μακροχρόνια συμβίωση με τους πρόσφυγες. Ακόμη και πλευρές της συμφωνίας που μας πληγώνουν μπορούμε, κατά την εφαρμογή, να αλλάξουμε, να αμβλύνουμε. Κάθε ένας και κάθε μία κάτι πρέπει να κάνει! Αυτό είναι το δικό μας σχέδιο, αντίπαλο στο σχέδιο αυτών που κάνουν εμπόριο φόβου.
Π. Κλ.