Κάτι το θεαματικό και εντελώς απτό δεν φαίνεται να προκύπτει από τις διαβουλεύσεις της Ουάσιγκτον στο πλαίσιο της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ. Όμως, αντίθετα από τις εκτιμήσεις απαισιόδοξων αναλυτών, το έντονο παρασκήνιο που υπήρξε και οι πολλαπλές επαφές μεταξύ όλων των αντιπροσωπιών με αντικείμενο το ελληνικό ζήτημα έφερε τους πρώτους καρπούς και κρίσιμες αποφάσεις. Ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος θα συναντήσει την κ. Λαγκάρντ, τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ κ. Τζακ Λιου, τον κ. Ντάϊσεμπλουμ, και τον κ. Σόιμπλε. Θα συναντούσε, επίσης, τον πρόεδρο της ΕΚΤ κ. Μάριο Ντράγκι. Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Σταθάκης συνάντησε ήδη τον γάλλο υπουργό Οικονομικών κ. Σαπέν. Πολλές, λοιπόν, συναντήσεις που δεν θα στερούνται και πιέσεων. Η αξιολόγηση προχωράΟι διαπραγματεύσεις αρχίζουν στην Αθήνα από αύριο ξανά –χάθηκε «το συντομότερο δυνατόν» που δήλωσαν πριν– και υπάρχει σοβαρή προετοιμασία για να τρέξουν γρήγορα. Πόσο; Υπάρχουν οι πρόθυμοι και βιαστικοί και αυτοί που, ακόμη και τώρα, ροκανίζουν το χρόνο. Όμως, φαίνεται ότι δίνονται μάχες οπισθοφυλακών, η αξιολόγηση προχωρά. Η πρώτη και πιο σοβαρή ένδειξη είναι η απόφαση της ΕΚΤ να συμπεριλάβει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης τα ομόλογα του EFSF που έχουν στα χέρια τους οι ελληνικές τράπεζες. Αυτό σημαίνει ότι την ώρα που στην Ουάσιγκτον άνοιγε η συζήτηση για το ελληνικό χρέος και την οικονομία, η ΕΚΤ θεωρούσε δεδομένη την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης (βλ. σελ. 9).Ενδιαφέρον, από την άλλη πλευρά, έχει η πρόθεση του προέδρου των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα, με την ευκαιρία των εγκαινίων έκθεσης στο Ανόβερο να ζητήσει ραντεβού με την κ. Μέρκελ να συζητήσουν το ελληνικό ζήτημα. Εκπρόσωπος του γραφείου του δήλωσε ότι θα συζητηθεί ξεχωριστά η συνεργασία των δύο χωρών με την Ελλάδα, καθώς η αμερικανική κυβέρνηση εκτιμά ότι η Ελλάδα είναι από τις χώρες που επωμίζεται υπερβολικό βάρος, και θεωρεί ότι θα πρέπει να τη βοηθήσουν στη διαχείριση και τη φιλοξενία των μεταναστών που βρίσκονται στην χώρα. Αλλά και γενικότερα, να εστιάσουν στο σχεδιασμό ενός βιώσιμου σχεδίου για την ελληνική οικονομία. Δηλώσεις έκαναν και ευρωπαίοι αξιωματούχοι, όπως και στελέχη του ΔΝΤ, όπου κανείς μπορεί να βρει τις αποχρώσεις και διαφωνίες της κάθε πλευράς. Το πιο ουσιαστικό σημείο είναι ότι ΔΝΤ και ευρωπαϊκοί θεσμοί διατήρησαν τις διαφωνίες τους αλλά πέτυχαν συμβιβασμό σε ένα κεντρικό ζήτημα. Η μεν κ. Λαγκάρντ δεν θέτει πλέον ζήτημα κουρέματος του χρέους οι δε Ευρωπαίοι θεωρούν αναγκαίο να μείνει το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Επιταχυνόμενες εξελίξεις
Μέσα σ’ αυτό το χάος των δηλώσεων και των συναντήσεων δεν θα πρέπει, ωστόσο, να χαθεί η αφετηρία των επιταχυνόμενων εξελίξεων. Και αυτή δεν είναι άλλη από την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να επισπεύσει τις εξελίξεις καταθέτοντας στη Βουλή δύο νομοσχέδια, το ασφαλιστικό και το φορολογικό. Σε συνέντευξη Τύπου οι τρεις υπουργοί ήταν εξαιρετικά προσεκτικοί, διαβεβαιώνοντας ότι θα συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις μεν, αλλά τα νομοσχέδια θα ψηφισθούν με την κανονική διαδικασία ενώ τα μέτρα, εφόσον έχουν συμφωνηθεί οι στόχοι και με τους θεσμούς, είναι υπόθεση της ελληνικής κυβέρνησης. Οι πρώτες κριτικές στον Τύπο επιχειρούσαν να εγείρουν ζήτημα «μονομερούς απόφασης», όπως εξάλλου και η ΝΔ. Όμως γρήγορα διαψεύστηκαν και αυτό που έμεινε ήταν ότι η αξιολόγηση πρέπει να τελειώσει γρήγορα, κάτι που έκον άκον υποστήριζαν όλες οι πλευρές. Η πρώτη αντίδραση από την πλευρά της Κομισιόν ήταν η δήλωση του αναπληρωτή εκπροσώπου κ. Βίντερσταιν πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ενήμερη σχετικά. «Η ιδιοκτησία των μεταρρυθμίσεων είναι το κλειδί, καθώς και η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των ελληνικών αρχών και των θεσμών», δήλωσε χαρακτηριστικά. Καταλήγοντας, υπενθύμισε ότι οι συζητήσεις για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης συνεχίζονται. Η στάση του ΔΝΤ
Από εκεί και πέρα, η επικέντρωση των συζητήσεων ήταν στο χρέος, στις μεταρρυθμίσεις και στη συμμετοχή ή όχι του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Ως προς αυτό η κ. Λαγκάρντ για πρώτη φορά έδωσε το περίγραμμα της συμμετοχής, αισθητά μειωμένο. «Δεν θα εγκαταλείψουμε την Ελλάδα, αλλά ίσως αλλάξει η συμμετοχή μας στο πρόγραμμα», δήλωσε η κ. Λαγκάρντ, επισημαίνοντας πως η Ελλάδα χρειάζεται παρέμβαση για να μειώσει το δυσβάσταχτο φορτίο του χρέους, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα «κούρεμα». Πρότεινε ως δυνάμει επιλογές είτε να δοθεί περίοδος χάριτος για την αποπληρωμή του χρέους, είτε παράταση της περιόδου ωρίμανσης των δανείων. Πρόσθεσε δε ότι η Ελλάδα χρειάζεται «σταθερότητα, βιωσιμότητα και εθνική κυριαρχία και πως γι’ αυτό πρέπει να γίνουν «ρεαλιστικές υποθέσεις» για τα μακροοικονομικά μεγέθη, το είδος των μέτρων. Ο κ. Τόμσεν διευκρίνισε πως όσα είπε η κ. Λαγκάρντ είναι «πολύ καλά». Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων κατά την Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ, επανέλαβε την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων ύψους περίπου 8 δισ. ευρώ ή 4,5% του ΑΕΠ, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ έως το 2018. Προέβλεψε ακόμα ότι η Ελλάδα θα έχει διψήφιο ποσοστό ανεργίας για δεκαετίες και χαρακτήρισε αναξιόπιστους τους στόχους της ευρωζώνης για το ελληνικό πρόγραμμα. Τέλος, εκτίμησε ότι είναι εφικτό να επιτευχθεί ελάφρυνση χρέους, χωρίς «κούρεμα». Οι Ευρωπαίοι διαφοροποιούνται
Ο κ.
Ντάισεμπλουμ, πάντως, παρεμβαίνοντας
είπε ότι το 3,5% είναι ηρωικό, αλλά εφικτό για το 2018, καθώς είναι σαφές ότι η Ευρώπη δεν θέλει να εγκαταλείψει το στόχο της συμφωνίας του περασμένου καλοκαιριού. Πρόσθεσε δε ότι από κει και πέρα «υπάρχει ένα ρίσκο το οποίο πρέπει να συζητήσουμε».Όσον αφορά στο ζήτημα του χρέους, τόνισε ότι αφού η Ελλάδα πετύχει τους στόχους της στις μεταρρυθμίσεις του ασφαλιστικού, της φορολογίας και των ιδιωτικοποιήσεων μεταξύ άλλων, «θα φτάσουμε στο ζήτημα του χρέους και θα δούμε τι πρέπει να γίνει τώρα ή αργότερα». «Έχουμε υποσχεθεί στην Ελλάδα ότι, αν χρειαστεί, θα κάνουμε περισσότερα για να την ανακουφίσουμε από το βάρος του χρέους της και ότι η υπόσχεση αυτή στέκει ακόμα και μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα πρέπει να συζητήσουμε για το τι περισσότερο χρειάζεται να γίνει», κατέληξε.
Ο κ. Σόιμπλε συμπλήρωσε τις σκέψεις αυτές. Το επίπεδο του χρέους της Ελλάδας δεν δημιουργεί προσώρας πρόβλημα στη χώρα, δήλωσε σε δημοσιογράφους στην Ουάσινγκτον ο γερμανός υπουργός Οικονομικών εξηγώντας πως η συζήτηση περί αναδόμησης του χρέους αποσπά την προσοχή από την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις.
Κάπως διαφοροποιημένος υπήρξε ο κ. Σαπέν. Μετά τη συνάντησή τους με τους έλληνες υπουργούς διαβεβαίωσε την ελληνική πλευρά ότι αναζητεί λύση για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης στο «τρίγωνο ΔΝΤ –Γερμανία-Ελλάδα», τονίζοντας χαρακτηριστικά, ότι αν δεν υπάρξει λύση μέχρι το Γιούρογκρουπ της 22ας Απριλίου ή το αργότερο μέχρι το τέλος Απριλίου, η οποιαδήποτε καθυστέρηση δεν θα λειτουργήσει μόνο σε βάρος της Ελλάδας αλλά και σε βάρος των δανειστών. Όσον αφορά το χρέος ο κ. Σαπέν επανέλαβε ότι πρέπει να υπάρξει ρύθμιση, προκειμένου να δοθεί ισχυρό σήμα στις αγορές. Συμφωνεί σε όλα η ΝΔ
Μέσα σ’ αυτό το χαμό δηλώσεων και παρεμβάσεων έχει ενδιαφέρον να δει κανείς πώς κινείται η ΝΔ. Αφενός, σπεύδει να αποσαφηνίσει ότι συμφωνεί με τις απόψεις του ΔΝΤ, σχεδόν, για όλα! Όσο δε για τους χειρισμούς της κυβέρνησης μίλησε για ανάλογο κλίμα με τον Ιούλιο του 2015 και την κατηγόρησε για τυχοδιωκτισμό. Είπε, δηλαδή, αυτό που δεν τόλμησε να πει ο κ. Τόμσεν, ούτε κανείς άλλος. Παύλος Κλαυδιανός