Διαδήλωση στη Βαρσοβία ενάντιαστην απαγόρευση των εκτρώσεων.Η Ευρώπη μπορεί να θεωρείται πρωτοπόρα σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά σε κάποιους τομείς βρίσκεται σε χειρότερη θέση από όσο θα περίμενε κανείς. Θλιβερή απόδειξη για άλλη μια φορά είναι οι απαγορεύσεις στις εκτρώσεις που είτε κάποιες φορές είναι νομοθετημένες, είτε προωθούνται από διάφορους φορείς. Να σημειωθεί ότι η άρνηση στην έκτρωση πλέον θεωρείται μορφή βασανισμού από τα Ηνωμένα Έθνη και υπάρχουν αρκετές ιστορίες γυναικών από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες που το αποδεικνύουν.
Αρνούνται την έκτρωση οι γιατροίΤην πρωτιά στις απαγορεύσεις κατέχουν οι πιο βαθιά καθολικές χώρες: Ιρλανδία, Πολωνία και Ιταλία. Στη γειτονική μας χώρα, παρότι από το 1978 έχει νομοθετηθεί το δικαίωμα των γυναικών στην έκτρωση, εφόσον βρίσκεται στο πρώτο τρίμηνο της κύησης, στην πράξη ο νόμος δεν εφαρμόζεται. Κι αυτό γιατί ένα παραθυράκι στο νόμο επιτρέπει στους γιατρούς να αρνηθούν να διεξάγουν την διαδικασία για λόγους θρησκευτικούς ή ηθικούς. Το αποτέλεσμα είναι το 70% των γυναικολόγων στην Ιταλία να επικαλούνται αυτούς τους λόγους, μην αφήνοντας προοπτική στο μεγαλύτερο μέρος των γυναικών. Σε ορισμένες περιοχές η αποχή των γιατρών αγγίζει το 83% έως και το 90%, ενώ έχει παρατηρηθεί ότι γιατροί που είναι υπέρ των εκτρώσεων γκετοποιούνται και απομονώνονται από τους συναδέλφους τους. Καταγγέλλεται, επίσης, ότι πολλές φορές η πολιτική του κράτους που επηρεάζεται από τις επιταγές του Βατικανού συντελεί στο να μεταθέτονται οι γιατροί που αναλαμβάνουν εκτρώσεις σε επαρχιακά νοσοκομεία και σε αυτά των μεγάλων αστικών κέντρων να εκλείπουν εντελώς.
Η επιρροή του Βατικανού θεωρείται βασικός λόγος αυτής της κατάστασης. Η Καθολική Εκκλησία εμπλέκεται σε θέματα που άπτονται της εκπαίδευσης και της δημόσιας υγείας στην Ιταλία και έχει ενθαρρύνει ανοιχτά τα νοσοκομεία να προτιμούν να προσλαμβάνουν γυναικολόγους που τάσσονται κατά των εκτρώσεων. Πρόσφατα μάλιστα, αποφασίστηκε να αυξηθούν κατακόρυφα τα πρόστιμα για τις γυναίκες που κάνουν έκτρωση παράνομα. Το ποσό ως τώρα ήταν στα 51 ευρώ και τώρα κυμαίνεται στα 5 με 10 χιλιάδες ευρώ. Σε πρόσφατη απόφασή του το Συμβούλιο της Ευρώπης καταδικάζει την Ιταλία για την μη εφαρμογή των νόμων της, μετά από καταγγελία της CGIL, της μεγαλύτερης συνδικαλιστικής οργάνωσης της χώρας.
Τραυματικές ιστορίες γυναικώνΑντίστοιχη πολιτική αλλά και με απαγορεύσεις στη νομοθεσία ισχύει στην Ιρλανδία, Βόρεια και Νότια. Εκεί απαγορεύονται εξ ολοκλήρου οι εκτρώσεις και οι μόνες περιπτώσεις που αυτό επιτρέπεται είναι όταν το έμβρυο είναι νεκρό. Σε περίπτωση που το έμβρυο έχει σοβαρά προβλήματα υγείας ή ακόμα αναμένεται να μην επιβιώσει, η μητέρα υποχρεώνεται να συνεχίσει την κυοφορία. Η υπόθεση της Havita Halapannavar είναι ενδεικτική του σοβαρού προβλήματος που διατρέχουν όλες οι γυναίκες στην Ιρλανδία και παρότι συνέβη τρία χρόνια πριν ακόμη βρίσκεται στο δημόσιο λόγο. Η H. Halapannavar ήταν 17 εβδομάδων έγκυος όταν ενημερώθηκε από τους γιατρούς ότι θα απέβαλλε. Επειδή όμως το έμβρυο έδειχνε ακόμη σημεία ζωής δεν της επιτράπηκε να κάνει έκτρωση με κόστος εν τέλει τη ζωή της. Η υπόθεσή της δεν είναι μοναδική, καθώς κάθε τόσο δημοσιοποιούνται ανάλογες τραυματικές ιστορίες γυναικών αλλά η αλλαγή δεν φαίνεται να έρχεται.
Στη Βόρεια Ιρλανδία, μάλιστα, παρότι είναι μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου όπου η άμβλωση επιτρέπεται, τον Φεβρουάριο σε ψηφοφορία στη Βουλή τα δύο μαζικά κόμματα αποφάσισαν να αφήσουν τον νόμο ως έχει συνεχίζοντας τις απαγορεύσεις. Ισχύουν δε ακόμη κυρώσεις για όσες αποφασίζουν να κάνουν έκτρωση παράνομα και συγκεκριμένα προβλέπεται από το νόμο φυλάκιση έως και 14 μηνών. Εκτός την Ιρλανδίας, η μόνη άλλη χώρα που απαγορεύονται πλήρως οι εκτρώσεις είναι η Μάλτα, ενώ στο Λουξεμβούργο θα πρέπει να διαπιστωθεί ότι η κυοφορούσα πάσχει από σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα για να της επιτραπεί. Στην υπόλοιπη Ευρώπη η έκτρωση επιτρέπεται μέχρι την δωδέκατη εβδομάδα κύησης, πράγμα που είναι ανακουφιστικό μεν, αλλά το χρονικό όριο παραμένει πιεστικό και καταδικαστικό για πολλές γυναίκες.
Όλγα Βερελή