Μετά από είκοσι χρόνια οι Ισλανδοί εξέλεξαν νέο πρόεδρο. Ο Gudni Johannesson, 48 χρονών, είναι ο νεότερος Ισλανδός που έχει αναλάβει το ανώτατο αξίωμα του κράτους και θα διαδεχθεί τον 73χρονο Οlafur Ragnar Grimsson, που μονοπώλησε τη θέση για δύο δεκαετίες. Ο Johannesson είναι καθηγήτης ιστορίας σε ισλανδικό πανεπιστήμιο και αποφάσισε πριν λίγους να ασχοληθεί ενεργά με την πολιτική. Στην προεκλογική του εκστρατεία τόνισε ότι δεν προέρχεται από κάποιο κόμμα και φαίνεται ότι η τακτική αυτή απέδωσε δίνοντας του το 39,1% των ψήφων. Δεύτερη βρέθηκε η Halla Tomasdottir λαμβάνοντας το 27,9% των ψήφων, επιχειρηματίας και επίσης ανεξάρτητη.
Η αποκάλυψη των Panama papers και η εμπλοκή του πρώην πρωθυπουργού της χώρας και μέρους της πολιτικής της ελίτ κλόνισε την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων προς τα κόμματα και φάνηκε η προτίμησή τους για πρόσωπα που δεν έχουν συνδέσεις με αυτά. Ο Johannesson, μάλιστα, καθόλη την προεκλογική του εκστρατεία δεν δήλωσε ποτέ ποιο κόμμα προτιμά να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές του φθινοπώρου. Επιπλέον, προωθεί ένα νέο μοντέλο κυβέρνησης με περισσότερα δημοψηφίσματα ώστε οι πολίτες να έχουν τον τελευταίο λόγο σε κάθε μεγάλη απόφαση που καλείται να πάρει το κοινοβούλιο, ενώ δήλωσε ότι επιθυμεί να κερδίσει εκ νέου την εμπιστοσύνη των πολιτών προς το υπάρχον πολιτικό σύστημα.
Η πολύ καλή πορεία της ισλανδικής εθνικής ομάδας στο Euro της Γαλλίας φαίνεται επίσης να άλλαξε τη διάθεση των Ισλανδών, καθώς οι διαμαρτυρίες εναντίον του πρώην πρωθουπουργού έχουν σταματήσει αυτές τις μέρες. Το 10% του πληθυσμού ταξίδεψε στην Γαλλία συνοδεύοντας την εθνική του ομάδα. Κάλπες στήθηκαν και στη Γαλλία ούτως ώστε να μπορέσουν να ψηφίσουν όσοι βρίσκονται εκέι αυτές τις μέρες. Παρότι υπήρξε ανησυχία ότι τα ποσοστά της αποχής θα αυξηθούν, δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Στις εκλογές ψήφισαν 185.000 από τους 240.000 που απαρτίζουν το εκλογικό σώμα -να σημειώσουμε ότι ο συνολικός πληθυσμός της χώρας ανέρχεται στις 330.000.
Προηγείται δημοσκοπικά το Κόμμα των ΠειρατώνΗ Ισλανδία σταδιακά επανέρχεται από την οικονομική κρίση του 2008. Η οικονομική ανάπτυξη της χώρας αναμένεται να φτάσει στο 4% μέσα στη τρέχουσα χρονιά και η ανεργία έχει υποχωρήσει στα επίπεδα της περιόδου πριν την κρίση. Όσον αφορά την εκλογική αναμέτρηση του φθινοπώρου, οι δημοσκοπήσεις δίνουν κατά τη διάρκεια του 2016 προβάδισμα στο νεοσύστατο κόμμα των Πειρατών. Το κόμμα που συστάθηκε από ακτιβιστές, χάκερς και μέλη του καλλιτεχνικού χώρου, στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές κατάφερε να μπει στην ισλανδική βουλή με τρεις βουλευτές (το ισλανδικό κοινοβούλιο αποτελείται από 63 βουλευτές) κα προεκλογικά έχει αυξήσει κατακόρυφα τα ποσοστά του. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση το κόμμα των Πειρατών λαμβάνει το 29.9% ενώ το Κόμμα της Ανεξαρτησίας, που παίζει το σημαντικότερο ρόλο στα πολιτικά πράγματα, έχει μόλις το 22,7%.
Το κόμμα των Πειρατών δεν έχει αρχηγό μέχρι στιγμής αλλά εξέχουσα φυσιογνωμία είναι η Birgitta Jonsdottir, ακτιβίστρια και ποιήτρια με συμμετοχή στο WikiLeaks, το δημοσιογραφικό οργανισμό που αποκαλύπτει απόρρητα έγγραφα και πληροφορίες με πρόσφατο παράδειγμα τα Panama papers. Η ίδια δηλώνει ενθουσιασμένη με την προοπτική της ανάληψης της κυβέρνησης της χώρας αλλά όχι υπερβολικά αισιόδοξη καθώς δεν θεωρεί ότι η επιτυχία των δημοσκοπήσεων θα εξαργωρυθεί απαραίτητα στις κάλπες. Σύμφωνα με την Jonsdottir, οι πολίτες έχουν κουραστεί από τις υποσχέσεις των υπόλοιπων κομμάτων και η προεκλογική δημοφιλία του κόμματός της, ακόμη και αν δεν καταλήξει σε εκλογικό θρίαμβο τουλάχιστον αναγκάζει τα κόμματα εξουσίας να κάνουν την ενδοσκόπησή τους. Όσο για το παραδοσιακά αριστερό κύμα της Ισλανδίας, που τώρα αντιπροσωπεύεται από το Αριστερό-Οικολογικό Κόμμα, δεν φαίνεται να έχει καταφέρει να στρέψει την κρίση του πολιτικού συστήματος προς όφελός του. Στις εκλογές του 2013 κατάφεραν να μπουν στη βουλή με εφτά βουλευτές.
Όλγα Βερελή