«ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ»Οι αυταπάτες του χρηματιστηριακού καπιταλισμούΕπιμέλεια: Στράτος ΚερσανίδηςΠριν από μερικά χρόνια, η Ελλάδα βρέθηκε μέσα στη δίνη του χρηματιστηριακού πυρετού. Χιλιάδες συμπατριώτες μας έπεσαν θύματα της καθοδηγούμενης από τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα αυταπάτης του εύκολου πλουτισμού, βοηθούσης και της τότε κυβέρνησης, τα στελέχη της οποίας εμφανίζονται σήμερα ως άσπιλες κι αμόλυντες παρθένες. Αυτή όμως είναι μια εγχώρια ιστορία που για τους άλλους, συνέβη σε μια μικρή και οικονομικά αδύναμη χώρα της Ν.Α. Ευρώπης.
Όμως η ιστορία που ακολουθεί συνέβη στη μητρόπολη του καπιταλισμού, το παγκόσμιο οικονομικό κέντρο της ελεύθερης αγοράς, σε μια από τις πιο ισχυρές οικονομίες του πλανήτη: τις ΗΠΑ. Και είναι μια ιστορία παραπλάνησης, αυταπάτης, καταστροφής, εκδίκησης και εξιλέωσης. Όλα αυτά μαζί περιέχονται στην ταινία της Τζόντι Φόστερ, «Το παιχνίδι του χρήματος» (Money monster), μια ταινία με θύτες και θύματα, με τηλεοπτικούς αστέρες και απλούς ανθρώπους, μια ακτινογραφία του σύγχρονου, απάνθρωπου και -γιατί όχι- εγκληματικού χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού!
Ένας άνδρας, ο Κάιλ Μπάντγουελ, παρακολουθεί στην τηλεόραση μια εκπομπή, οικονομικού περιεχομένου με θέμα το χρηματιστήριο και τις επενδύσεις. Την εκπομπή παρουσιάζει ο Λι Γκέιτς, ο οποίος έχει καταξιωθεί ως ειδικός περί της Γουόλ Στριτ. Στην πραγματικότητα πρόκειται περί ενός τηλεοπτικού σόου, αμερικανικού τύπου, με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει. Ο Μπάντγουελ ακολουθώντας τις συμβουλές του Γκέιτς, επενδύει σε μια μετοχή που ο τελευταίος προτείνει, η οποία όμως αποδεικνύεται «φούσκα» με όλα τα δραματικά αποτελέσματα για τον εύπιστο επενδυτή. Απελπισμένος αυτός αποφασίζει να εκδικηθεί. Έτσι μια μέρα κατά τη διάρκεια της εκπομπής εισβάλλει στο στούντιο και κρατάει ομήρους τον Λι Γκέιτς και την Πάτι Φεν, την παραγωγό της εκπομπής. Σε ζωντανή μετάδοση, οι θεατές παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα τα όσα συμβαίνουν. Στην πορεία αποκαλύπτεται μια τεράστια οικονομική απάτη, ενώ η αγωνία κορυφώνεται για την τύχη του παρουσιαστή και της παραγωγού της εκπομπής.
Ένα αγωνιώδες θρίλερ στο επίκεντρο του οποίου βρίσκεται η ιστορία ενός καθημερινού ανθρώπου, του οποίου η ζωή διαλύθηκε εξαιτίας μια χρηματιστηριακής «φούσκας», στην οποία καθοδηγήθηκε να επενδύσει. Το σκληρό, απάνθρωπο και εγκληματικό πρόσωπο του καπιταλισμού αναδεικνύεται μέσα από την σκηνοθετική αυτή δουλειά της Τζόντι Φόστερ στην οποία πρωταγωνιστούν ο Τζορτζ Κλούνεϊ (Λι Γκέιτς), η Τζούλια Ρόμπερτς (Πάτι Φεν) και ο Τζακ Ο΄ Κόνελ (Κάιλ Μπάντγουελ).
Η ταινία είναι γυρισμένη σε πραγματικό χρόνο και σατιρίζει αφενός τη γελοιότητα και τη δύναμη χειραγώγησης των ΜΜΕ, αφετέρου τις αυταπάτες που καλλιεργεί το χρηματιστήριο.
Η σκηνοθέτιδα, Τζόντι Φόστερ, λέει: «Μου αρέσει αυτή η ταινία γιατί έχει δύο πράγματα που κάποιος μπορεί να θεωρήσει αντίθετα. Από τη μια, είναι ένα καταιγιστικό θρίλερ για το ευρύ κοινό. Από την άλλη, σε συγκινεί μια αληθινή ιστορία και αυτός είναι ο λόγος που πάμε σινεμά. Για μένα, το πιο συναρπαστικό κομμάτι της ιστορίας, εκτός από την αστυνομία, τα ελικόπτερα, τα όπλα, τις βόμβες και την αγωνία είναι το πώς αυτός ο άνθρωπος, αρχίζει ως επιφανειακός, κούφιος τύπος που είναι επιτυχημένος στη δουλειά του και, σε μια δύσκολη στιγμή, με τη βοήθεια της Πάτι, στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, βρίσκει την ανθρωπιά του, ωριμάζει, εξελίσσεται και αλλάζει».
Από την πλευρά του, ο Τζορτζ Κλούνεϊ, λέει: «Ο κόσμος του χρήματος έχει χάσει τον έλεγχο. Όταν τα πράγματα πάνε στραβά, δεν καταλαβαίνει τι ακριβώς πήγε λάθος και οι συνηθισμένοι άνθρωποι καταστρέφονται».
strakersan@gmail.comkersanidis.wordpress.com «Ο ΝΟΝΟΣ»Κινηματογραφική μυθολογία Οταν βρίσκεσαι αντιμέτωπος με μια κορυφαία ταινία στην ιστορία του κινηματογράφου, νιώθεις το τεράστιο βάρος της ευθύνης στους ώμους. Όταν μια ταινία έχει ξεπεράσει τα όρια της ιστορίας, έχει γίνει μύθος και έχει μετατραπεί σε θρύλο, τα λόγια χάνουν το νόημά τους και μοναδικός τρόπος επικοινωνίας παραμένει η μυσταγωγία των βλεμμάτων. Αυτά, αφού έχουν βαπτιστεί εντός των εικόνων του μυθολογικού αριστουργήματος, αναζητούν τη μεταξύ τους επικοινωνία, την εξομολόγηση ενός εσωτερικού πάθους, τη μετουσίωση τους σε κάτι σταθερό, δυνατό κι αδιαπραγμάτευτο.
Θέλοντας να συμπυκνώσεις σε γραπτό λόγο μια κριτική προσέγγιση για τον «Νονό» του Φράνσις Φορντ Κόπολα και ύστερα από όσα έχουν γραφτεί στο παρελθόν, το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να αυτοπεριοστείς. Η αμετροέπεια δεν βοηθά και μάλλον περισσότερους κινδύνους να εκτεθεί κανείς περιέχει παρά πεδίον δόξης. Ως εκ τούτου και με αφορμή την ψηφιακή επανέκδοση της ταινίας θα περιοριστώ σε μία μόνον μικρή πρόταση: «Ένα αριστούργημα, μια από τις κορυφαίες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου».
Στα 1945, ο Βίτο Κορλεόνε, ένας αρχηγός της Μαφίας, γιορτάζει το γάμο της κόρης του, Κόνι, με το νεαρό Κάρλο Ρίτσι. Παρόντες είναι οι γιοι του μαφιόζου, Μάικλ, Σόνι και Φρέντο καθώς και ο Τομ Χάγκεν, ο δικηγόρος του. Ο Μάικλ έχει επιστρέψει σαν ήρωας από τον πόλεμο και ο πατέρας του ονειρεύεται να τον δει να κάνει καριέρα μακριά από την παρανομία. Ο Σόνι, που είναι μεγαλύτερος, πρόκειται να γίνει ο επόμενος «Νονός». Μετά την τελετή, οι Κορλεόνε συναντιούνται με τους Τατάλια, μια οικογένεια μαφιόζων, οι οποίοι ζητούν από τον Ντον Βίτο να τους υποστηρίξει στο εμπόριο ναρκωτικών κάτι που εκείνος αρνείται. Η άρνηση αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα τη δολοφονική επίθεση δύο οπλοφόρων εναντίον του Κορλεόνε, ο οποίος όπως θα επιζήσει. Όταν ο Μάικλ ανακαλύπτει ποιοι είναι οι ένοχοι που κρύβονται πίσω από την επίθεση στον πατέρα του, αποφασίζει να τους σκοτώσει.
Η ταινία κέρδισε 3 Όσκαρ (καλύτερης ταινίας, Α΄ ανδρικού ρόλου για το Μάρλον Μπράντο και καλύτερου σεναρίου), 5 Χρυσές Σφαίρες (καλύτερης σκηνοθεσίας, καλύτερης δραματικής ταινίας, καλύτερους ανδρικού ρόλου για το Μάρλον Μπράντο, καλύτερης μουσικής για τον Νίνο Ρότα και καλύτερου σεναρίου) και βραβείο Γκράμι για τον Νίνο Ρότα.
Η ταινία γυρίστηκε το 1972 και είναι βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Μάριο Πούτζο. Το 1974 γυρίστηκε το δεύτερο μέρος και το 1990 το τρίτο.
Στρα. Κερσ.