Πρέπει να επιστρέψει η πολιτική στο δρόμο
Πως εξηγείτε την απώλεια περισσότερων από ένα εκατομμύριο ψήφων μέσα σε έξι μήνες για την ισπανική Αριστερά;Η πολιτική γίνεται από τους ανθρώπους, δεν είναι ένας αλγόριθμος. Η πρόοδος γεννιέται από την κοινωνία και τελικά αντανακλάται μέσα σε αυτήν: μερικές φορές πάμε μπροστά, άλλοτε πίσω, εγείρει αμφιβολίες, ή λιμνάζει. Δεν είναι μια γραμμή που μετά το Α έρχονται πάντα το Β και το Γ. Το Ποδέμος εμφανίστηκε στη σκηνή και αμέσως είχε ένα σπουδαίο αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές, ενώ στην συνέχεια κερδίσαμε τις μεγάλες πόλεις στις δημοτικές εκλογές. Πολλοί πίστεψαν ότι η λογική συνέπεια/συνέχεια θα ήταν να κερδίσουμε το PSOE και το PP. Όμως όχι, το πιο λογικό ήταν ότι δεν θα συνέβαινε αυτό. Μιλάμε για δομές εξουσίας που κυβερνούν για δεκαετίες, οι οποίες συμμάχησαν με τις οικονομικές δυνάμεις και με τα πιο ισχυρά μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ήταν φανερό ότι δεν θα ήταν εύκολο. Φυσικά υπήρξαν και λάθη στην προεκλογική εκστρατεία, και πρέπει να κάνουμε την αυτοκριτική μας. Ούτε θα πρέπει να πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι είναι ηλίθιοι ή τεμπέληδες, επειδή δημιουργήσαμε μια μεγάλη αίσθηση της προσδοκίας για την αλλαγή και δεν πήγαν να ψηφίσουν. Δεν πρέπει να ξεχάσουμε αυτό που λέμε πάντα: ότι η πραγματική αλλαγή πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσα στην κοινωνία. Αν σταματήσουμε να λειτουργούμε στις γειτονιές, στην καθημερινή ζωή και στους χώρους εργασίας, όσες εικασίες και αν κάνουμε, όσα μηνύματα και υποψήφιους και αν βρούμε, η νίκη θα είναι πάντα εφήμερη. Αυτό που αλλάζει μια χώρα δεν είναι ένα πρόσωπο ή ένα σύνθημα. To Unidos Podemos έχει κερδίσει στους νέους, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που δεν ψηφίζουν, και στις λαϊκές τάξεις. Υπό αυτήν την έννοια, είναι μια ψήφος ταξική. Θα πρέπει να μείνουμε εκεί για να αναπτυχθούμε. Είναι σημαντικό να είμαστε φιλόδοξοι και ουτοπιστές για την κοινωνική αλλαγή, αλλά είναι απαραίτητο να εργαστούμε σε συγκεκριμένα πράγματα.
Πιστεύετε ότι έχετε χάσει την επαφή σας με ορισμένα τμήματα της κοινωνίας;Λέω ότι δεν πρέπει να την χάσουμε. Επιπλέον, οι αιτίες της αποχής ήταν πολλές: η κόπωση από τις πάρα πολλές κλήσεις προς τις κάλπες, η απογοήτευση από το γεγονός ότι δεν δημιουργήθηκε κυβέρνηση μετά τις πρώτες εκλογές, το Brexit, η κρίση, ο φόβος. Υπήρξαν πολλά πράγματα που επηρέασαν, όχι μόνο ένα.
Εμβάθυνση της δημοκρατίαςΠιστεύετε ότι μετά το Brexit η υποστήριξη του Ποδέμος στην καταλανική ανεξαρτησία τρόμαξε τους ψηφοφόρους;Αυτό είναι ένα παράδειγμα της εντυπωσιακής μηχανής προπαγάνδας που έχουν το PP και το PSOE. Έκαναν εκστρατεία σχετικά με την υποτιθέμενη χρηματοδότησή μας από τη Βενεζουέλα, με την ανεξαρτησία της Καταλονίας και, τέλος, με το Brexit. Πρέπει να σπάσουμε αυτόν το φόβο, αλλά χρειάζεται χρόνος. Πίσω από τις «απλές» εξηγήσεις που ζητούν, ψάχνουν ένα λάθος που θέλουν να μας το χρεώσουν. Εμείς δεν αγωνιζόμαστε για την επιθυμία μας, την ανεξαρτησία της Καταλονίας με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος τη ζητά το 80% του πληθυσμού. Πρέπει να υπερασπιστούμε σθεναρά την κυριαρχία όλων των εθνών, όχι μόνο των Καταλανών. Για να αποκεντρωθεί η εξουσία, για να έχουν οι πολίτες τον τελευταίο λόγο. Όσο περισσότερο προσπαθούν κάποιοι γα να αποτρέψουν τους πολίτες να εκφραστούν, τόσο χειρότερα θα είναι τα πράγματα. Πάντα.
Πολλοί λένε ότι θέλουν να κυβερνήσουν μαζί με του πολίτες και για τους πολίτες…Αυτή η λεκτική περίσσεια, αυτή η υπερβολή της δημοκρατίας, είναι μια ευρέως διαδεδομένη αντίληψη μεταξύ εκείνων που δεν θέλουν να αλλάξουν πραγματικά τα πράγματα. Όταν αναφέρομαι στην κυριαρχία των πολιτών, μιλώ για τις δημοκρατικές πρακτικές που οι άνθρωποι έχουν ξεκινήσει, για τις συλλογικές δράσεις τους. Όχι για μια μόνιμη συνέλευση, αυτό θα ήταν ανόητο και παιδαριώδες. Το πολιτικό σύστημα πρέπει να προσεγγίσει και να συνοδεύσει τις αυτόνομες διαδικασίες που συμβαίνουν, αλλά όχι να τις καθοδηγεί. Μια κυβέρνηση της αλλαγής περνά μέσα από την εμβάθυνση της δημοκρατίας, που σημαίνει την συμμετοχή και τη διαφάνεια, την εξάλειψη των μηχανισμών που τροφοδοτούν την διαφθορά και υποβάλουν την πολιτική στην τραπεζική εξουσία. Η κοινωνία έχει πλέον εξελιχτεί, λειτουργούν πολλά δίκτυα από τα κάτω, που προσπαθούν να επιτύχουν τους στόχους τους και είναι πολύ πιο ευέλικτα από την κρατική/θεσμική εξουσία. Οι άνθρωποι καθημερινά οργανώνονται, τα κοινωνικά κινήματα αυξάνονται, και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βοηθούν για μια πιο ευέλικτη και αποτελεσματική πολιτική. Η παλιά διχοτόμηση της αποτελεσματικότητας μεταξύ της συμμετοχής στην κυβέρνηση και της οριζοντιότητας είναι ψευδής. Το δείξαμε αυτό.
Αναφερθήκατε προηγουμένως στην τραπεζική εξουσία. Γνωρίζοντας ότι ως δήμαρχος έχετε συγκρουστεί με τις τράπεζες, θέλω να σας ρωτήσω ποια είναι η σχέση σας με τα χρήματα;Ως δήμαρχος αλλά και ως ακτιβίστρια, έχω επίγνωση του γεγονότος ότι δεν είναι ποτέ τα χρήματα αυτά που λύνουν τα κύρια θέματα. Οι αλλαγές που χρειαζόμαστε, σχετίζονται ως επί το πλείστον με την μορφή οργάνωσης της κοινωνίας. Δεν έχω συναντήσει ποτέ μια κατάσταση που θα μπορούσε να επιλυθεί μόνο με τα χρήματα.
Τι σημαίνει φεμινισμόςΈχετε αναφερθεί σε μια θηλυκοποίηση της πολιτικής όχι μόνο σε αριθμούς, αλλά και στις αξίες και τις πρακτικές. Τα κινήματα στη Βαρκελώνη συχνά χρησιμοποιούν τον θηλυκό πληθυντικό «όλες» για να το δείξουν αυτό. Πιστεύετε ότι είναι ο σωστός τρόπος;Είναι αλήθεια, τα κινήματα για χρόνια είναι πολύ συνηθισμένο να χρησιμοποιούν τον θηλυκό πληθυντικό. Δεν ξέρω αν είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος, αλλά σίγουρα υπαινίσσονται το θέμα. Ο αρσενικός πληθυντικός, ο ένας και μοναδικός τρόπος που αναφέρεται σε άνδρες και γυναίκες, είναι το αποτέλεσμα μιας πατριαρχικής κουλτούρας. Οι διαφορές μεταξύ των φύλων είναι κυρίως πολιτιστικές, αλλά είναι πραγματικές. Με τις γυναίκες είναι πολύ πιο εύκολη η συνεργασία, παρά μια ανταγωνιστική σχέση. Στην πολιτική αυτή είναι μια πολύ σαφής εμπειρία. Φεμινισμός για μένα είναι το εξής: το αρσενικό δεν σημαίνει απαραίτητα ένα είδος «μάτσο» πολιτικής, μια μορφή κάθετης και αυταρχικής δύναμης και κανένας άλλος τρόπος πέρα από αυτόν. Η συνεργασία δεν πρέπει να προέρχεται από την επιβολή, αλλά από την αναγνώριση και την εκτίμηση. Για δεκαετίες η σεξιστική και καπιταλιστική κοινωνία έβαλαν στο κέντρο την συσσώρευση εξουσίας και το χρήμα. Νομίζω, ότι σήμερα υπάρχουν πολλές γυναίκες και πολλοί άνδρες, έτοιμες και έτοιμοι να βάλουν στο κέντρο τις κοινωνικές ανάγκες.
Επιλογή και μετάφραση:Δημήτρης Γκιβίσης. Η συνέντευξηδημοσιεύτηκε στο ισπανικόπεριοδικό «ctxt»