Η Τουρκία απομονωμένη θα είναι κτηνώδης
Τη συνέντευξη πήρε η Ιωάννα ΔρόσουΗ Τουρκία έχει πια κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενώ την περασμένη βδομάδα ο Ερντογάν εξαπέλυσε πογκρόμ εναντίον δημοσίων υπαλλήλων, στρατιωτικών και γενικά εναντίον όποιου θεωρεί πως είναι αντιφρονών.Κατ’ αρχάς να σχολιάσω, επειδή ασκείται κριτική στο γιατί κηρύχθηκε η Τουρκία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, πως έτσι όφειλε να κάνει. Το επικίνδυνο ήταν που επί πέντε μέρες δεν το είχε κάνει και δρούσε όπως δρούσε. Από εκεί και πέρα, ο Ερντογάν χρησιμοποιεί την απόπειρα πραξικοπήματος για να προβεί σε βίαιες εκκαθαρίσεις του δημόσιου μηχανισμού της Τουρκίας, τις οποίες, όμως, είχε ήδη προετοιμάσει. Φυσικά αυτές οι εκκαθαρίσεις δεν αφορούν μόνο τους πρωταίτιους του πραξικοπήματος, ούτε καν μεσαία στελέχη. Τα νούμερα που συζητάμε δείχνουν ότι οι κινήσεις αυτές έχουν χαρακτήρα συστηματικών πολιτικών προγραφών εναντίον οποιουδήποτε διαφωνούσε με τον Ερντογάν.
Μπορεί οι κινήσεις αυτές να προκαλέσουν την αντίδραση της ΕΕ και να παύσουν οι προενταξιακές συζητήσεις;Ούτως ή άλλως αυτές είχαν ανέκαθεν κάτι το βαθιά προσχηματικό και από τις δύο πλευρές. Πλέον αυτό θα γίνεται απροσχημάτιστα. Η Τουρκία εδώ και πολλά χρόνια έχει μπει σε μια πολιτική αντιπαλότητα με όλους, τους Ρώσους, τους Αμερικάνους, τους Άραβες, τους Ισραηλινούς. Η ΕΕ έχει αυτή τη στιγμή ελάχιστες δυνατότητες. Οφείλει να πιέσει, αλλά το ζήτημα δεν είναι στην επανάκαμψη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Το ζήτημα είναι πώς θα αποφευχθεί ο εμφύλιος. Νομίζω πως αργά ή γρήγορα η Τουρκία θα έχει να αντιμετωπίσει το θέμα της αποπομπής της από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Η μόνη φορά που έγινε ξανά αυτό ήταν το 1969 με την Ελλάδα, επειδή υπήρχε η χούντα. Αν συνεχίσει η Τουρκία αυτές τις κινήσεις, νομίζω πως ο συσχετισμός στο Συμβούλιο της Ευρώπης θα είναι καθολικός εναντίον της.
Επικίνδυνη η απομόνωση της ΤουρκίαςΑν συμβεί αυτό τι συνέπειες θα υπάρξουν;Η ολική διπλωματική απομόνωση της Τουρκίας, είτε μέσω της παύσης των προενταξιακών διαπραγματεύσεων, είτε λόγω της αποπομπής από το Συμβούλιο της Ευρώπης, είτε ακόμα μέσω της επιπλοκής της συμμετοχής της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, θα είναι μια εξαιρετικά προβληματική εξέλιξη, πρώτα και κύρια για την Ελλάδα. Ένας από τους λόγους που η Τουρκία δεν συμπεριφέρεται σαν κτήνος στην Ελλάδα είναι το γεγονός ότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Αν η Τουρκία βρεθεί με ένα ολοκληρωτικό προεδρευόμενο καθεστώς Ερντογάν έξω από όλα αυτά, θα γίνει τελείως απρόβλεπτη. Η Τουρκία έξω από όλα δεν θα είναι αδύναμη, αλλά κτηνώδης.
Η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για τους πρόσφυγες, που αναγνωρίζει την Τουρκία ως ασφαλή χώρα, θα πρέπει να αναθεωρηθεί;Μία από τις συνέπειες θα είναι φυσικά και αυτή. Η Τουρκία, όμως, δεν έχει τηρήσει τη συμφωνία ούτως ή άλλως. Μονάχα η Ελλάδα επιστρέφει στην Τουρκία πρόσφυγες και από εκεί ελάχιστοι έχουν φύγει. Υπάρχει μια παρεξήγηση στο θέμα της συμφωνίας. Θεωρούμε πως οι ροές σταμάτησαν επειδή τις σταμάτησε η Τουρκία. Αυτό δεν ισχύει. Σταμάτησαν επειδή έκλεισαν τα σύνορα της Ελλάδας με τη Μακεδονία και οι πρόσφυγες ξέρουν πως ερχόμενοι στην Ελλάδα θα εγκλωβιστούν εδώ.
Στην Τουρκία αυτή τη στιγμή συζητείται η επαναφορά της θανατικής ποινής, και μάλιστα ο Ερντογάν την εμφανίζει ως λαϊκή απαίτηση…Είπα και προηγουμένως, η Τουρκία δεν ενδιαφέρεται να κρατήσει καν τα προσχήματα του προενταξιακού διαλόγου. Δεν ξέρω αν τελικά θα αποφασιστεί αυτό, αλλά και μόνο η συζήτηση είναι σοκαριστική. Από την άλλη, είναι τόσο διαλυμένο το κράτος δικαίου στην Τουρκία που όλα μπορεί να τα περιμένει κανείς. Η λογική του Ερντογάν «δίνω στο λαό που διψάει για αίμα τους πραξικοπηματίες» θυμίζει εποχές Κολοσσαίου μονομάχου.
Ισχυρό το αίτημα των 8Η Τουρκία ζητά από την Ελλάδα την έκδοση των 8 τούρκων αξιωματικών που ζήτησαν πολιτικό άσυλο στη χώρα μας. Ποια η γνώμη σου σε αυτό το αίτημα;Την απόφαση αυτή θα την πάρει η ελληνική δικαιοσύνη και αν οι αιτούντες άσυλο δεν δικαιωθούν από αυτή, μπορούν να προσφύγουν με προσωρινά μέτρα στο ευρωπαϊκό δικαστήριο δικαιωμάτων του ανθρώπου. Πάντως, το αίτημα των 8 έχει ισχυρά επιχειρήματα, καθώς δεν εξασφαλίζεται πως θα έχουν δίκαιη δίκη στην Τουρκία, ύστερα από τις συστηματικές εκκαθαρίσεις στο δικαστικό μηχανισμό, ενδέχεται να υποστούν ευτελή και απάνθρωπη μεταχείριση, όπως είδαμε μέσα από τις οθόνες μας να επιφυλάσσεται στους πραξικοπηματίες, ενώ υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο επαναφοράς της θανατικής ποινής, και μάλιστα με αναδρομική ισχύ.
Ο Δ. Χριστόπουλος είναι αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.